DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 13.
DINSDAG 16 JANUARI 1912.
9e JAARGANG.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. D. J. rau Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.F.INR HaIG 6. Telel. Iuterc. 18».
Prijs der Advertentii'n
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor ioderen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg-Binnen-en Bnitenlandsch Advert.-burean D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78 Amsterdam
Vrijdagavond omstreeks half zeven is een goederentrein met viel
en dertig wagens uit de richting Amsterdam met een losse locomo
tief en teuder, die bezig was met rangecren, m botsing gekomen
bij den spoorbrug over 't Spanrne bij het station Haarlem.
Do tweede voorstelling geeft de locomotief van den goederentrein
to zien. ontspoord en gedeeltelijk in den grond gezakt.
De Rijksdagyerkiezingen.
De grooto vraag is in Duitschland ua-
tuurlijk hoe de herstemmingen voor den
Rijksdag, die van 2025 januari zullen
worden gehouden, zullen afloopen.
Zullen de nationaal-libeialen en de voor
uitstrevend vrijzinnigen hun leus „front
tegen rechts handhaven, m. a. w. zullen
zij bij de herstemmingen, daar waar
zij niet zelve betrokken partij zijn, met de
9ociaal-democraten samengaan en omge
keerd?
Een definitief antwoord op deze vraag is
ook nu nog niet to geven. Do Berlijnsche
correspondent der Frankf. Ztg. heeft
uitgerekend, dat wanneer inderdaad het
„grootblok", van Basserman tot Bebel bij
<le herstemmingen in de praktijk werd
doorgevoerd, de sociaal democraten met...
140 man in den nieuwen Rijksdag terug
zouden komen, en de liberalen en vrij
zinnigen met ongeveer 80, te zamen de
meerderheid dus. Dezelfde correspondent
stelt echter tegelijk in 't licht, „dat men
zich over de politieke gevolgen van zulk
een, tot positieven arbeid onmachtige,
partijgroepeering niet behoeft druk te
makeo, aangezien zoodanige herstemmings-
taktiek toch niet algemeen en streng door
gevoerd zal worden."
Toch schijnt men althans in de vooruit-
streveud-vrijziunige partij het althans
zooveel mogelijk in die richtiog te willen
sturen.
„De liberalen hebben a gezegd," schrijft
het Berl. Tageblatt, „toen zij den blauw
zwarten partijen den strijd op leven en
doo'l aankondigden; thans moeten zij ook
bij de herstemmingen doorzetten, opdat de
politieke zuivering, die voor een ontwik
keling van het Duitsche volk in vooruit
strevend vrijzinnigen geest onoütbeerlijk is
niet door allerlei zijsprongeu en lonkjes
aan de reactie in gevaar wordt gebracht en
tegengewerkt." En de Frankf. Ztg. meent,
dat ook bij de herstemmingen slechts dit
eene in het oog gehouden moet worden:
de vorming van een zoo krachtig mogelijke
linkerzijde. Daartoe zal het geheelc libera
lisme zijn stem op deu sociaal-democraat
tegen den man van rechts moeten uitbrengen.
Volgens socialistische telling zijn Vrijdag
op de sociaal-democratische caudidaten in
het'geheel iets meer dan 4.200.000 stemmen
uitgebracht. Bij de eerste stemming in 1907
was dit getal 3.259.000. zoodat de jongste
stemming voor deze partij een vermeerde
ring van ongeveer een millioen stemmen
aanwijst. Tot nu was 1903 het record-jaar
van stommen toename: toen steeg het
aantal sociaal-democratische stemmen van
2.107.000 (in 1898) op 3.001.000.
De Mijnwerkersstaking in Engeland.
Men meldt, dat de uitslag der stemming
onder de Britsche mijnwerkers over de
vraag of er gestaakt zal worden, aldus
luidt: 43.955 vóór, 11.052 tegen. Dat wil
dus zeggen dat als de regeering het niet
weet te verhiuderen de staking komt.
In South-Wales verklaarden zich 11.916
stemmen voor en slechts 2.023 tegen sta
king, in Durham 10.115 vóór en 3650
tegeD, in Lancashire (district Leigh) 4117
vóór en 845 tegen, enz. In Schotland was
er naar verluidt, een meerderheid van 80
pCt. vóór staking.
Het bekend worden dezer uitslagen heeft
te Sheffield reeds een soort paniek veroor
zaakt op de kolenbeurs en onder de kolen-
handelaars, die van de directies der kolen
mijnen in South Yorkshire de mededeeling
hadden gekregen, dat de oude prijzen niet
meer golden en do nieuwe hun Maandag
(heden) zouden worden toegezonden. In-
tusschen konden zij geen nieuwe kolen
meer krijgen, terwijl hun eigen voorraad
uitverkocht was.
In Londen heeft men nog nooit zooveel
kolen-wagens zien rijden als in deze dagen,
lezen wij iu een Engclsch blad. Iedereen
slaat, alsof een strenge winter voor de deur
staat, zooveel, mogelijk kolen in, om op
alles voorbereid te zijn. Toch zal, naar het
heet, de staking niet voor den 1 sten Maart
geproclameerd worden.
Als gevolg van de gioote vraag naar
kolen is de prijs hiervan reeds met 5 shil
ling per ton gestegen, en waarschijnlijk
zal deze nog meer stijgen.
Ook de admiraliteit heeft haar voorzorgs
maatregelen genomen eü o.a. in Zuid-Wales
100.000 ton kolen opgekocht en later op
slaan.
In Northumberland worden, naar ver
luidt. met het oog op de algemeene staking
reeds speciale politie-agenten ingezworen,
overeenkomstig het nieuwe stelsel Yan
Winstou Churchill.
Gehoorzaamheid.
In de laatste jaren is het herhaalde
malen voorgekomen iu Engeland dat voor
standers der gelijkheid van rechten voor
mannen en vrouwen bij haar huwelijk den
predikant verzochten bij het voorlezen van
het huwelijksformulier de woorden betref
fetide de gehoorzaamheid, die de vrouw
aan haren man verschuldigd i«, over te
slaan.
Aan dat verzoek werd dan voldaan.
Maar toen Zaterdag in de Chapel Royal
Savoy, te Londen, het huwelijk van een
suffragette, miss Dugdale, werd ingezegend,
deelde de predikant' mede dat hem ver
zocht was, de woorden omtrent de ver
plichting tot gehoorzaamheid der vrouw
over te slaan c-n dat hij dit eerst beloofd
had. Maar toen het bekend werd en er
van officieel kerkelijke zijde bezwaar werd
gemaakt tegen de geldigheid van een
huwelijk waarbij een aldus gewijzigd
formulier was gebruikt, was hij op zijn
besluit teruggekomen on hij zou de woor
den lezen, in de hoop dat er spoedig een
wijziging zal komen in den vorm van
dienst, waardoor die niet meer kwetsend
voor het gevoel van vele christenen en
naar zijn oordeel ook in strijd met den
waren geest des Christendoms zal zijn
De predikant las aldus toch de woor
den, zij het ook onder protest. Maar toen
de bruid de woorden, die hij voorlas moest
herhalen sprak zij liet woord gehoorzaam
niet uit.
Het Spaansche Ministerie.
Onder de laatste berichten konden we
gisteren uog meêdeelen, dat het ministerie
Caoalejas op zijn ontslagaanvrage was
teruggekomen. De geschiedenis van deze
crisis is als volgt:
Het heet dat Caoalejas bevreesd zou
zijn geweest voor een nieuwe algemeeoe
staking (d. w, z. revolutiounaire beweging)
in Barcelona, indieD de Koning niet allen
terdoodveroordeelden deelnemers aan de
troebelen iu Cullera gratie verleende. Maar
in een ander bericht wordt medegedeeld
dat de Koning daartoe is overgegaan en
den eenigen nog niet gegratieerde genade
heeft verleend, maar dat Caoalejas niette
min zijn ontslag heeft aangeboden, wijl de
premier die laatste gratie-verleoning niet
had aanbevolen, 't Is ook niet duidelijk
waarom een ministerie zou moeten aftreden,
zonder dat het met parlement of' monarch
in conflict gekomen is.
De beweging voor de begenadiging van
den laatsten terdoodveroordeelde te Cullera
is zeer steik geweest. Canelejas heeft tal
van deputaties ontvangen die hem geoade
kwamen smecken voor dezen Chato Cuqueta;
onder hen waren artisten, staatslieden, vele
mannen van grooten naam. Colc de moeder
van den veroordeelde kwam minister Caoa
lejas om hot leven van haar zoon smeeken.
Zij wierp zich voor den premier op de
knieën. Canalcjas beloofde dat hij den
ministerraad zou laten beslissen. Ook de
Koning ontving tal van deputaties, en ook
hij scheen reeds terstond geneigd tot ver-
leenen van gratie.
Blijkbaar heeft de ministerraad de gratie
niet willen voorstellen, maar heeft de
Koning haar toch verleend.
De Toestand in Portugal.
Een menigte uit meer dan 100,000 pei-
sonen bestaande heeft Zondag te Lissabon
een betooging gcböuden voor de verschil
lende ministerieele gebouwen. Het doel
dezer groote betooging was instemming ie
betuigen met de houding door verschillende
leden van het Miuistcrie-Vascancellos, in
zonderheid door den Minister van Justitie
aangenomen tegenover de bisschoppen en
de hooge geestelijkheid. Talryke redevoerin
gen worden gehouden, waarna de menigte
met vaandels en muziek onder de grootste
geestdrift dooi de straten trok. Geen enkel
incident vond plaats.
Uit het Turksche Rijk.
De eerste secretaris van het paleis deed
in den Senaat voorlezing van een kabinets
order van den Sultan waarin de noodza
kelijkheid iu het licht wordt gesteld van
ontbinding der Kamer, overeenkomstig art.
7 van de grondwet, mot dc bepaling echter,
dat de nieuwe Kamer binnen drie maan
den zal bijeenkomen. Daarvoor werd de
goedkeuring van den Senaat gevrraagd.
De Senaat besloot het voorstel, tot ont
binding van de Kamer iu handen van een
speciale commissie to stellen.
De Revolutie ik China.
Uit Charbin wordt aan het Petersburgsche
Telegraafagentfcchap bericht, dat de aan
den Transsiberischen spoorweg gelegen
stad Chailar door gewapende Mongolen
bezet is en dat het Chineesche garnizoen
en de Chineesche autoriteiten een schuil
plaats hebben gezocht in de Russische
nederzetting.
De Mongolen vormden een nieuw bestuur
en verklaarden zich onafhankelijk.
Telegrammen uit Sjanghai berichten,
dat drie transportschepen en drie kruisers
met drie bataljons infanterie van de revo-
lutionnairen en elf kannoneu uit Sjanghai
aan boord naar Sjifoe vertrokken zijn en
dut binnen een week nog meer schepen
zullen volgen.
Een bericht van de slachting van tien
duizend Mandsjoes in dc provincie Sjensi
wordt bevestigd.