DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 16.
VRIJDAG 1© JANUARI 1912.
9e JAARGANG.
Volksmisleiding.
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Iloot«lre«lacteiir: Mr. D. J. van ürli:i«rileiibur|;.[
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KI.KIKF, H.tiU tl. Telef. latere. IHS.
Prijs der Advertentihn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg- 3inuen-en Buitenlandseh Advert.-bureau D.Y. ALTA, Warmoesstr. 75-78 Amsterdam
Eene figuurlijke voorstelling van het aautal stemmen op de verschillende Duitsche
partijen uitgebracht.
Er waren in 't geheel 14.236.722 kiesgerechtigden waarvan 12.188.327 hun stem
uitbrachteu. Voor de rechtsche partijen werden 46.84.480, voor do linksche partijen
7.523.S57 uitgebracht.
De kerkelijke redacteur van de N. Rott.
Crt. deelde eenige weken geleden, lang
niet met instemming mede, dat in Duitsch-
land 'n bundel monistische koraalge
zangen verschenen was, meerendeela op be
kende wijzen vau de meest geliefde christe
lijke koraalzangen. Zoo werd bijv. de vol
gende vertaling gegeven van 'n lied, dat
gezongen moet worden op de wijze van
het bekende „Wie maar den goeden God
laat zorgen:"
„Op iedere spoorbaan kan men reek-
['uen,
Komt wel een keer vertraging voor,
Zoo is 't niet met de hemelteokeneo,
Zij gaan op tijd steeds langs hun spoor;
Wil dus de mensch zijo tijd secuur,
Hij zijt 't horloge naar Natuur!"
In het Zondagsblad let wel: in het
Zon dagsblad van de Stichtsche Courant,
onmiddellijk volgend op 'n lied: „'k Heb
Jezus gevonden", kiest Jan van Holland
in z'n wekelijkschen „brief" aan Jan van
't Sticht deze mededeeling als 'n aauloop
tot 'n heftige filippica tegen de m o-
d e r n e n!
Hoe speelt hij dat klaar, zult gij vragen?
Och, heel eenvoudig, van m o n i s t e d
maakt modernisten, en de zaak is
gezond; z'n lezers zullen onmiddellijk be
grijpen, dat de modorn-godsdienstigon be
doeld zijn.
Naar aanleiding van 'n verzuchting van
ds. Melchers, hot vroegere soc-dem. Ka
merlid, thans Herv, Predikant te Almelo,
die den wensch uitgesproken had, dat de
modernen 'n bundel koraalliederen voor
hun Openlucht-meetings mochten krijgen,
schrijft de Zondagsche medewerker van
de St. Crt:
Nu, Ds. Melchers' wensch schijnt al
in vervulling te treden. Zekere Dr. Aug.
Deutsch heeft, naar de N. Rott. Courant
meldt een proefbundel van moder
nistische koraalgezangen het licht
doen zien, op bekende wijzen van de
geliefdste Christelijke koraalzangen. B.v.
op de wijze van: „Wie maar den goe
den God laat zorgen", moet een lied
gezongen worden dat .vertaald, do vol
gende gedachten vertolkt:
en wat dan volgt. En dan gaat dc schrij
ver voort:
Nietwaar hier vindt Ds. Melchers
misschien wel voor hem ook een ietwat
geavanceerd modern koraalhcd voor zijn
meeting's; maar dat toch onmiskenbare
practische voordeelen biedt voor de
huidige en ook de toekomstige vergade
ringen en wijdingsstonden der heeren
modernen; zij kunnen dan vast op tijd
beginnen en bijrijds eindigen.
Wij cursiveerden het woord „moderuis-
tische". Zelden zagen wij zoo'n onbe
schaamde woordverdraaiing. Hier werd niet
'n andere beteokenis of uitleg aan'u kran
tenbericht gegeven, maar eenvoudigweg
monistisch veranderd in modernistisch.
Deze strijdwijze is des te afschuwelijker,
omdat geen enkele lezer, die uiet toevallig
het uitknipsel uit de N. R. Crt. bewaard
heeft, het bedrog kan ontdekken?
Bij 'n verkeerde uitlegging van woorden
kan althans de eenigszins ontwikkelde lezer
narekenen dat de redeneering valsch is.
Maar hier moet zelfs de wantrouwondste
lezer misleid worden.
En dat in'n Zondagsblad van 'n
zich-noemend Christelijk Blad! Inderdaad
men moet tegenwoordig wel bedenken, dat
christelijk en christelijk twee is.
Of zou Jan van Holland nooit van het
monisme gehoord hebben? Maar laat hij
dan niet schrijven over dinven waarvan hij
geen verstand heeft en laat de St. Crt.
geen modewerkers aannemen, die zoo wei
nig op de hoogte van hun tijd zijn.
De Oorlog.
De Turken hebben gisteren een Itali-
aansche troep aangevallen, welke tot be
scherming van arbeiders dienst deed, doch
werden afgeslagen. De Turken hadden 100
dooden; aan Italiaansche zijde zijn 3 man
gedood en 7 gewond.
Gisterenmorgen zijn talrijke geweerscho
ten tegen het niouwe fort gelost, door
Turken, die op een vrij grooten afstand
zich verdekt opgestold hadden. Een artil
lerie-batterij joeg de aanvallers uiteen. Een
tweetal andere aanvallen werd eveneens
afgeslagen. De Italianen leden geen enkel
verlies.
Aldus een bericht uit Italiaaneche bron.
De Duitsche Verkiezingsstrijd.
De herstemmingen zijn als volgt vast
gesteld: Zaterdag 20 Januari zullen er 77
plaats vinden, Maandag 22 Januari 80 en
de overige 34 Donderdag 25 Januari.
De Duitsche regeering heeft het niet
gelaten bij een beroep op alle buigerlijke
partijeu om eendrachtiglijk de sociaal-domo
cratie bij de herstemmingen te bestrijden;
doch is overgegaan tot een actiever optre
den: de kanselier heeft de leiders van
conservatieven, Centrum, nationaal-liberalcn
en vrijzinnigen bij zich genood tot een
conferentie, natuurlijk met het doel, om
de heeren van de noodzakelijkheid te
ovcrtuigeu,om bij dc herstemmingen elkander
en niet de sociaal-democraten te helpen. In
dc berichten is du niet duidelijk te lezen
in hoever het houden van dit onderonsje
gelukt is; wel staat het vast, dat Wiemer,
de leider der vrijzinnigen, bedankt heeft
voor de uituoodiging van den kanselier,
om de duidelijke reden, dat zijn partij toch
vast besloten is, met de sociaal-democraten
gezameulijk tegen het blok te strijden;
maar 't is niet duidelijk of Schiffcr voor
de nationaal-liberalen meegedaan heeft.
Gisteren meldden wij reeds, dat ook hij
ver gebleven is van dc conferentie, maar
in een ander telegram leest men van een
conferentie tussctien conservatieve, Centrums-
en natiouaal-liberale leiders, niet met den
kanselier zelf, doch met don onder-secretaris
Wahuschaffe. En'in een derde bericht wordt
gezegd, dat de nationaal-liberalen Diet met
de regeering wilden onderhandelen, maar
wel met de partijleiders, behalve met dien
van het C'eDlrum. Hoe de vork in den steel
zit is dus niet duidelijk, wel echter dat dc
regeering alles op hareu en snaren zet om
de nationaal-liberalen bij het regeeringsblok
althans voor de verkiezingen te
krijgon en ook dat het partij bestuur der
nationaal-liberalen niet goed weet wat het
moet doen.
De aftakeling van het
zwart-blauwe blok.
In de officieele kicsleuze der vrijzinnigen
zal men de belofte van steun aan de
socialisten missen. Men meene echter niet
dat die steuu daarom minder zal wezen.
47.78
61,5
26,14
2,09
16,5 percent,
9,4
4.6
3
9,4 percent,
7,65
22,84
3,31
Man behoeft er niet aan te twjjfelen
zie maar in de vrijzinnige bladenof
overal waar hot te pas komt, zullen vrij
zinnigen en socialisten eendrachtig samen
gaan. Dat de vrijzinnigen daar Diet rond
voor uitkomen, is waarschijnlijk toe to
schrijven aan het vermoeden dat zij daar
door nog eenigermate zullen mogen reke
nen op den steun der conservatieven, daar
waar zij, vrijzinnigen, in strjjd komen met
de sociaal democratie.
Ziehier ten slotte nog een belangwek
kende lijst van cijfers over de winst en
het verlies der partgen bij de eer6te stem
ming, ontleend aan de Vorwirts
de socialisten verwierven 34,8 perceut,
dc socialisten en vrij
zinnigen samen
de soc. vrijzinnigen en
nationaal-liberalen
van alle geldige stemmoD.
De soc. gingen vooruit 30,06 perceut,
De vrijzinnigen
de nat.-liberalen
Het Centium verwierf
de conservatieven
de rijkspartij
de Polen
van alle geldige stemmen.
De conservatieven gin
gen vooruit
het Centr. giug achteiuit
dc rijksp. ging achteruit
de Poleu gingen achteruit
Blijkt hieruit niet zonneklaar dat do
verkiozingen inderdaad een smadelijke
nederlaag zijn geweest voor het blok en
een groote overwinning voor de linkerzijde?
De houding van het Centrum.
Het Centrum publiceert een artikel be
treffende het horstemmingsparool. Het bad
schrijft: Daar het verzoek der Regcering
om alle burgerlijke partijen bij de a.s. her-
8timmiDgen tegen de sociaal-Democrateu
te vereenigen mislukte door de afwijzende
houding der natiaaWibcralen en vrijzinnige
partijleiders, bevelen wjj de besturen der
kie6vereenigingen in de verschillendo distric
ten aan om zich bij dc herstemming van
stemming te onthouden en iu geen geval
eeD stem uit te brengen op een nationaal
liberaal of een vrijzinnige tegen de sociaal
democratische caodidaten.
De kiezers moeten zich neutraal houden.
Met enkele wijzigingen is het parool der
conservatieven even scherp gericht tegen
de nationaal liberalen als vrijzinnigen.
Home Rule.
In Ulster, het Protestantsche deel vau
Ierland, bestaat een strek verzet tegen het
plan der regeering om aan Ierland zelfbe
stuur te geven. Zelfs is van deze zijde
herhaaldelijk met gewapenden tegenstand
gedreigd, indieD de regeering dit plan
mocht willen doorzetten.
Om dit verzet te breken, en de (Jlsteri-
anen tot beter inzicht te brengen, hebben
minister Winston Churchill, John Redmond,
(het Iersclie Parlementslid) Joseph Devlin
(eveneens Iersch Parlementslid, voor Belfast)
en Loid Pirrie besloten deo 8sten Februari
op een meeting te Betfast het woord te
voeren en het Home Rulo voor Ierland te
bepleiter.
Het bestuur der Ulster Unionist Council
heeft thans echter met algemeene stemmen
een motie aangenomen, waarin wordt ver
klaard, dat deze meeting een uitdaging is,