JêÊÊ
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
""stadsnieuws.
No. 23.
ZATERDAG 27 JANUARI 1912.
9e JAARGANG.
Bij dit nummer behoort 'n
BIJVOEGSEL.
DE KAMPERBINNENPOORT-
Hoe de gevolgen der dure tijden
te verhelgen.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs:
Per jaarf 4.Franco per
poet id. f 5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: HLF.INK H\V4i 0. Telet. In tere. 183.
Prijs der AdvertentiPn
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedereu regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (B:j
abonuement belangrijke korting).
Tot plaatsing vauad'vert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is .uitsluitend" gerechtigd het Alg Siunen-en Bnitenlandsch Advert.- bnrean D. Y. ALTA, Warmoesstr. 74-78 Amsterdam
9ta i
De beruchte inbreker-uitbreker DE VOS
die in den nacht van 5 op 6 December
1911 uit de Schevening8che gevangenis
ontvluchtte, is thans opnieuw den 25 Jan.
1912 in de handen der Justitie gevallen.
Te Parijs vertoevende is hij aldaar gear
resteerd.
Het verheugt my zeer, dat de heer Van
Duinen de weinig-vriendelijke terechtwijzing,
welke hy mij in de laatste Raadszitting
toediende, thans heeft teruggenomen. Nu
het onaangename persoonlijke element op
deze wijze uit onze gedachtenwisseling is
verdwenen, kunnen wij rustig den zakelij-
ken kant van het geval bespreken.
Niet minder erkentelijk intusschen dan
voor dezen stap tot den vrede, ben ik
mijnen geëerden tegenstander voor zijne
verwijzing naar het vleiend oordeel, door
wijlen Van Rootselaar indertijd over een
werk van hem uitgesproken, want ik
bemerk daaruit, dat de heer Van Duinen
zich ook wel op het gebied der decoratieve
kunst bewoog, en dit geeft mij niet alleen
goeden moed, dat hij zich ten slotte zal
laten winnen voor de zaak der schoonheid,
die hier gediend kan wordeD, maar het
doet mij ook zien, dat hij in 1898 de
Kamperbinnenpoort n i e t te nauw, doch
te wijd vond voor het verkeer! Ziehier
het curieuse geval. In 1898 vierde Amers
foort opgewekt feest ter eere dor inhuldi
ging van de Koningin Heel de stad werd
met guirlandes en eerepoorten versierd,
en een dier poorten, volgens Van Rootse
laar de mooiste van alle, was ontworpen
door den heer Van Duinen. Deze poort,
„van meer dan gewone artistieke waarde",
stond in de Kampstraat, op den zelfden
weg dus, waarop het verkeer thans, vol-
gonB mijnen geachten bestrijder, door de
Kamperbinnenpoort zoo hinderlijk wordt
belemmerd. En wat deed nu de heer Van
Duinen? Hij bouwde een poort dwars
over de straat en maakte daarin drie
doorgangen: een middenpoort, voor hel
vervoer per as, en twee zijpoortjes van
1 M. voor voetgangers. En de middenpoort,
die dienen moest voor al wat op die
drukke dagen van builen de stad naar
Amersfoort stroomde; de middenpoort
waardoor meer gerij ging op één eukelen
dag dan Amersfoort anders in een week
binnen hare wallen ziet komen; die mid
denpoort maakte de heer Van Duinen
3 H. (zegge drie meter) breed, terwijl
de Kamperbinnenpoort op haar nauwste
punt3.605 M. meet!!*) De heer Van
Duinen had gelijk met dit te doen. Van
ongelukken heeft men niet gehoord, en
hij had een decoratief effect bereikt, juist
door die nauwheid, door die afsluiting der
straat hetzelfde decoratieve effect, dat
de Kamppoort nog dagelijks te bewonderen
geeft en dat bewaard kan blijven, zonder
de lasten eraan verhonden, als men maar,
naast die ^afsluiting, oen behoorlijk
broeden weg aanlegt.
De waaide van dit effect wordt thans
ook door den heer Van Duinen met ronde
woorden erkend, alleen is hij van meening,
dat de Blooping van één der torentjes het
schilderachtig aauzien niet zal verminderen,
doch eer nog doen winnen. Een oud spreek
woord zegt, dat men op één been niet
gaan kan. En dat is hier ten volle waar.
Het ééne overblijvende torentje zou den
indruk maken, van iets onafs, van iets halfs,
omdat de plaatsing duidelijk te kennen
geeft, dat er hier altijd twee torentjes zyo
geweeBt. Eén torentje kan goed doen, wan
neer het blijkbaar bet trap torentje van een
huis is, gelijk b.v. het torentje in de Muur
buizen, waarop men van de Appelmarkt
een zoo aardigen kijk heeft. Maar daaren
boven zou de afbraak van oen der toren
tjes tengevolge hebben, dat Langestraat en
Kamp te zeer ineenliepen, dat zij de de
coratieve afsluiting zouden missen, welke
haar juist de zoo bijzondere bekoring geeft
die door den heer Van Duinen in 1898.
zóo werd gewaardeerd, dat hij geen betere
versiering voor de Kamp wist te bedenken
Door den heer Vau Duinen en anderen is
wel beweerd, dat de poort slechts 2.90 M. wijd
zou zijn, maar dit is een grapje, en zelfs een
flauw grapje, want om tot die maat te komen,
verminderen zy de poortwijdtc met de breedte
der twee daarin geplaatste sehampsteenen, die
binnen bet kwartior verwijderd kunnen worden
en bij uitvoering van mijn plan volkomen
overbodig zijn.
dan juist zulk eene afsluiting
Maak ik mij illusies als ik meen, dat de
decorateur in den heer Van Duinen het
al met mij eens is, en dat ik alleen nog
maar den praktischen zakenman in bem
heb te bekeereo? De argumenten, die daar
toe kunnen strekken, heb ik reeds aange
geven in mijn antwoord aan den heer Sin
nige (zie de Amersfoortsche Courant van
27 j.l.) Ik vrees echter, dat zij hun volle
overtuigingskracht niet bereiken, omdat men
zich van mijn voorste] blykbaar geene vol
doende voorstelling heeft gevormd. Alleen
door teekeningen, door de welsprekendheid
van afbeeldingen, zou ik mijn pleidooi af
doende kunnen toelichten. Ik zal dit ock
doen, door in een der architectonische
weekbladen een geillustreerd opstel aan
deze zaak te wyden. En om de inwoners
zelf van Amersfoort in de gelegenheid te
stellen met wezenlijke keunis van zaken
over deze quaestie te oordeelen, verklaar
ik mij bij dezen bereid in eene openbare
vergadering mijne bedoelingen met behulp
van lichtbeelden uitcpn te zetten, indien
bijv. de Vereeniging Fléhite voor een zaal
en een goeden projectielantareo wil zor
gen. Daar kuonen woord en wederwoord
elkander volgen, en aldus kan op verstan
dige wijze een eind komen aan een stryd,
die schriftelijk gevoerd, van de Amers
foortsche dagbladen ten slotte te veel
ruimte en van mij te veel tyd zou vorderen.
Met groote voldoening zag ik, dat in
middels ook een stem uit de Amersfoortsche
burgerij bij monde van den heer Van
Haselen in De Eemlander van 25j.l.
zich uitsprak ten gunste van het be
houd der fraaie torentjes aau de Kamper-
binnenpoort. De heer Van Haselen heeft
echter bezwaar tegen mijne oplossing en
staat eene andere voor. Ook dit is uioei-
lyk zonder toelichtende teekeniog te
behandelen, en in het vertrouwen, dat
men op mijn aanbod van bespreking in
eene vergadering zal ingaan, verdaag ik
ook mijn antwoord aan den heer Van
Haselen dus liever tot die gelegenheid.
De heer Van Duinen moge dan zyoen
invloed aanwenden bij Burgemeester en
Wethoudeis, opdat de zaak der Kamppoort
niet weder in den Raad worde gebracht
vóór bedoelde vergadering gelegenheid
heeft gegeven haar van alle kanten te
bezien.
JAN KALF.
's-Qravenhage, 26 Januari 1912.
Bioscooplessbn.
B. en VV. van Leeuwarden hebben on-
laugs een commissie van hoofden van
openbare lagere scholen benoemd, aan wie
werd opgedragen een programma op te
maken voor eenige bioscooplesscn voor de
leerlingen van de scholen. Deze commissie
voerde met filmfabrikanten onderhandelin
gen over het doen vervaardigen van be
paald Nedei landsche schoolfilms, en dit
bleek uitvoerbaar bij voldoende samen
werking tussohen de gebruikers.
Om nu te weten, of het mogelyk is een
serie goedkoope films in omloop te bren
gen, heeft het gemeentebestuur van Leeu
warden de besturen van een aantal ge
meenten, o. a. ook van Amersfoort uitge-
noodigd, een lid van hun college of een
schoolhoofd of wel beiden af te vaardigen
naar eeu over de zaak te Utrecht te hou-
don vergadering, welke bepaald is op 10
Fobruari. Daar zal oen lid vau het ge
meentebestuur van Leeuwarden don stand
der zaken uiteenzetten. In den brief geven
B en \V. van Leeuwarden te kennen,
dat vooral getracht moet worden een serie
films te krijgen, dit alle scholen evontueel
zullen kunnen gebruiken, en dat het hun
daarom wenschelijk lijkt, zooveel mogelijk
alle factoren, welke de keuze kunnen be-
palfD, te doen samenwerken. Zij diingen
er dan ook bij de uitgenoodigde gemeen
tebesturen op aan, ook wanneer voorloopig
in hun gemeente geen bioscoopleasen in
voorbereiding zijn, een afgevaardigde aan
de algemeene besprekingen te Utrecht te
doen deelnemen.
De voor eeu paar weken, wegens
onbespeelbaar terrein, uitgestelde propagan
da wedstrijd tusschen de Amoref. Veteranen
voetbal vereeniging „de Klassieken" en de
Haagscbe Veteranon zal Zondag a.s. plaats
hebben te half twee op Birkhoven.
Bet is te wenschen, dat gunstig weder
het publiek zal animeeren tot do wandeling
naar Birkhoven en velen dezen wedstrijd
zullen bywonen.
Dinsdag 30 Januari hoopt de Chr.
Oer. Gemeente, vergaderende in het lokaal
„de Zaaier", het feit te herdenken, dat al
hier voor 75 jaar een plaatselijke afge
scheidene gemeente gesticht werd. Als
feestredenaar hoopt voor dien avond op te
treden Ds. F. Lengkoek van Amsterdam.
Het Ned. Werkliedenverbond Pa
trimonium heeft besloteu 'n actie te voeren
voor de sociale wetgeving en voor de be
scherming van den nationalen arbeid. Daar
toe zullen in verschillende plaatsen van het
land, zoo ook te Amersfoort, vergaderingen
belegd worden.
De plaatselijke afdeeling zal a.s. Don
derdag 1 Februari haar 24 jaarvergade
ring houden De heer H. Gordeau zal als
feeairedenaar spieken over: Roeping, recht
en plicht.
Er is veel geschreven over de zoo zeer ver
hoogde prijzen vau bijna alle onze voedings
middelen, maar wij wenschen hierdoor eenige
praktisch uitvoerbare wenken te geven, hoe
men zich voor hetzelfde bedrag meer en betere
voedingswaarde kan verschaffen. Hoewel men,
door zijn geringe percentages aan eiwit en vet,
bezwaarlijk alleen van brood kan leven en zulks
boveudien te eentonig zou zijn, is 't door zijn
boog gehalte aan koolhydraten, geschikt om, in
't bijzonder aardappels en vele soorten van
groenten, boonen enz. te vervangen, daar brood,
,n verhouding tot zijn voedingswaarde er»
^uiverheid, veel goedkooper is. Het tekprt aan
eiwit en vet, waarvan men per etmaal slechts
een gering gewicht behoeft, kan door een
doelmatige keus voor zijn middageten eu de
gewoonlijk bij brood genuttigde eetwaren,
gemakkelijk worden aaugevuld. Bovendien is
goed brood een zuiver voedsel, zonder eenige
schadelijke bijwerking, zooals vooral voor kiD-
deren, door veel aardappelen enz. kan worden
veroorzaakt. Door onze vurige feuilleton-ad
vertentie „omtrent ons dagelijk6ok brood is het
genoegzaam bekend gemaakt hoe wij de granen
volkomen zuiveren en er alle schadelijke (vooral
zaden als bolderik) en niet voedzame (als kaf)
besiaoddeelen uit halen door een groot aantal
automatisch werkende machines, elk voor eene
andere noodige bewerking,
Wij vestigen speciaal de aandacht op
Melkbrood (bereid met volle koemelk^, 9,13,
en 18 cent.
Moutbrood (geen gewoon meel met eeu extract,
doch van gemoute tarwe in haar geheel) 10 cent.
Gezondheidsbruod (luchtig) 7, 11, en 17 cent.
Munitiebrood [vast militair-broodj 9 cent
Verpakt Zoet Roggebrood [met rietsuiker)
10 cent.
Roggebrood [alleen ongebuild roggemeel],
verpakt 10 en onverpakt 30 cent.
Verpakte Luxe Tafelbeschuit, 7 voor blcent.
r, Fijne 8 voor 5 cent.
Dessei tbeschuit 12 voor 5 cent.
Luxe Theebeschuit 14 voor 5 cent,
Luxe Ontbijtkoek, 30 c.m. 20 cent,
Délicieux 28 *.0 cent.
Thomasvaer's 30 lOceni.
Beschuit en koek zouder ons etiket, is niet
van ons fabrikaat en gelieve men te weigeren.
De eorste kruideniers- en eomestibles-handelaars
in geheel Nederland (alhier Oosterveen, Water
schot, Duchatel, Stuurman, van der Werff, J.
van Doorn enz] leveren onze beschuit,
biscuits, gevulde fantasiewafels (prinsesse-
boonen, sigaren, tarwearen enz., gevuld
met zaivere frambozenjam. melkchoco
lade enz.] en andere artikelen. In minder
waardige winkels mogen onze artikelen niet
worden verkocht. Hoewel tarwe en rogge than6
kostbaarder zijn dan in enkele vroegere jaren,
zijn, door ons 10 pCt. dividend, ouzo brood
prijzen toch ongeveer even laag waartoe wij in
staat zijn door onzen ^'eel vermeerderden omzet.
Door groote voorraden eu voorkoopen, kunnen
wij aan onze geregelde afnemers garandeeren.
dat gedurende dezen winter onze broodprijzen
niet zullen worden verhoogd, hoe duur de
graanprijzen dan ook mochten zijn. Bedragen
tot ongeveer f50, werden als dividend per
gezin uitgekeerd, hetgeen per kalenderjaar in
Februari geschiedt.
Meursing's Machinale Fabriek van Gebak
Amersfoort,