DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
MPs!®»
IHEEI»
No. 37.
DINSDAG 13 FEBRUARI 1912.
9e JAARGANG.
De laatste dag.
BUITENLAND.
DE EEMLMDER.
Hooldredacteur: Mr. D. J. van Schaardenburg.
Bureau: KI.GIUfli Hl.lO 6. Telet. latere. ISlt.
Abonnementsprijs:
Prijs der Advertentièn:
Per jaar4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iedoren regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bij
abonnement belangrjjke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg Binnen- en Buitenlandsch Advert.- bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76- 78 Amsterdam
Een President die slechts twee dagen
zijn ambt vervulde. Dr. P. SPAHN, de
bekende Centrumleider, die tot Yoorzittei
van den Duitsclien Rijksdag gekozeD,eerst
aannam en naderhand verklaarde dit ambt
weer te zullen neerleggen.
Morgen, Woensdag, is hel de laatste
dag om zich aan te geven voor plaatsing
op de nieuwe kiezerslijst. Een ieder, die
voor plaatsing in aanmerking kan komen
en tot dusver verzuimd heeft zich te gaan
aanmelden, zoeko dus morgen nog gele
genheid zulks te doen.
Nog eenmaal geven wij hier eenige
aanwijzigingen voor hen, die op de nieuwe
kiezerslijst geplaatst wenschen te worden.
De aangiften, die noodig zijn oui op de
nieuwe kiezerslijsten geplaatst te worden,
moeten geschieden ten gemeentehuize vóór
15 Februari a.s.
Ie. "Voor of op 15 Mei 25 jaar oud zijn;
2e. Aan een van de volgende verei6ch-
ten voldoen:
a. "Voor 1 Maart hetzij, grondbelasting
van miustens een gulden hetzij zijn aan
slag in de Vermogens-, Bedrijfs- of Per-
soneele belasting betaald hebben; (rijwiel
belasting rekent niet mee);
b. Of van 1 Augustus tot 31 Januari
een huis in de kom der gemeente bewoond
hebben van f P50 weekhuur, of buiten de
kom van f 1.weekhuur;
c. Of van 1 Januari tot 31 December
een loon, pensioen of lijfrente van gemid
deld f 8 per week binnoo de kom of f 6
per week buiten de kom genoten hebben
(vrije woning mag men voor f 1,50 per
week in rekening brengen, of zoo men
buiten de kom woont voor 75 cent in de
week; voor vrije kost mag per week f4
in de kom, en f 3.25 buiten de kom rekenen.
d. Of van 1 Februari tot 31 Januari
f 100 op het Grootboek of f 50 op de
Spaarbank gehad hebben;
e. Of met goed gevolg afgelegd hebben
een in de kieswet genoemd examen, bijv.
voor politieagent, onderofficier enz.
Om kiezer voor den Gemeenteraad te
zijn, moet men bovendien:
3e. Van 1 Januari tot 31 December
7an het vorige jaar in de gemeente gewoond
hebben
4e. Voor 1 Maart gemeentelijke belas
ting van minstens f 1.50 hebben betaald:
Wie eenmaal kiezer is, blijft kiezer,
uitgezonderd:
a. Wie voor 1 Maait zijn belasting niet
betaalt, verliest zijn kiesrecht voor het ge
heele jaar.
b. Woningkiezers, die verhuisd zijn, en
loonkiezers moeten zich elk jaar opnieuw
aangeven.
Dk Prksidentscrisis in den Rijksdag.
De nationaal-liberale fractie, die in de
quaestie van het presidium van den Rijks
dag de meening is toegedaan, dat zij noch uit
sluitend met de rechterzijde, noch uitslui
tend met de linkerzijde, een presidium kan
vormen, verklaart, dat na het besluit van
Spahn, om zijn verkiezing in uieuw ge
kozen presidium niet aan te nemen, de na-
tionaal-liberale party r.u verder geen deel
kan uitmaken van dit presidium.
Prins v. Schonaich- Carolath heeft daar
om verklaard zich geen candidatuur voor
de betrekking van eersten president te zul
len laten welgevallen en de fractie hoeft
dr. Paasche verzocht het ambt van tweeden
vice-president niet te aanvaarden.
Deze besluiten worden gemotiveerd met
beweringen, dat de toestand volkomen ver
anderd is na het bedanken van Spahn en
dal de nationaal-liberalen blijven staan op
het standpunt, dat rechts ook vertegen
woordigd moet zijn. Of het waar is, is iets
anders.
Thans bljjft alleen de mogelijkheid van
een presidium van vryzinuigen en socia
listen.
De toestand is hopeloos verward, doch
volkomen naar genoegen van de reactie.
Het Ministerie in Beieren.
Het ministerie von Hertling in Beieren
is tot stand gekomen. Het is een waar
achtig centrumsministerie: drie zijner leden
Hertling, Soden, Seidlcin zijn zuivere partij
mannen van het Centrum, de andere diic,
van Thelemann, von Seidlein en baron
Kress von Kressenstein,kleurloozen,die geen
tegenwicht zullen bieden tegen de collega's.
Men ziet hieruit dat de consequenties der
verkiezingen zijn aanvaard: het centrum
al verloor het behield de meerderheid,
de parlements-out'oinding is dus niet gerecht
vaardigd door den uitslag der verkiezingen,
bijgevolg treedt het oude kabinet af en
wordt er een centrums-ministerie gevormd.
Dat is volkomen volgens het parlementaire
stelsel zóó zuiver als nog zelden is geschied
in een Duitschen staat. Wanneer men nu
maar een stap verder ging en de kieswet
zoo wijzigde, dat het parlement werkelijk
een beeld des volks giDg geven, dan zou
waarlijk met Beieren het parlementairisme
zijn intree doen in Duitschlaud.
Het eerste liberale orgaan in BeiereD, de
Liberale Landtags-Correspondenz verheugt
zich op zijn manier, want het ziet in de
benoeming van von Hertling zeer te
recht den overgang tot den parlemen
tairen regeeringsvorm in Beieren. „Daaraan
doet de omstandigheid niets af aldus
dit blad dat het nu toevallig de cleri-
cale reactie is. die het eerst van dezen
nieuwen staat van zaken in Beieren voor
deel trekt, en voor den toestand des lands
is het zeer wenschelijk, dat de olericale
bij-regeering van vroeger voor de toekomst
ook de volle verantwoordelijkheid op zich
neemt voor hare tegen volk en staut ge
richte politiek."
spmbaht over het zionisme.
Prof. Werner Sombart, die gelijk men
weet, vooral bekeur! is geworden, door de
objectieve wijze, waarop hij groote maat
schappelijke bewegingen, als bijv. het socia
lisme, wist te behandelen, heeft thans te
Berlijn ook een lezing gehouden over
„Joodsche Politiek", waaronder hij voorna
melijk bleek te verstaan de politieke ge
dachte nn het Zionisme.
Sorab rt bekende zich een voorstander
van de Zionistische beweging.
Hij betoogde, dat de Joden in Oost-Eu
ropa geen middelen van bestaan meer vindec,
dat het daarom noodzakelijk waa hun een
land aan tc wijzen, waar ze onder normale
verhoudingen kuunen leven. En Palestina
het voor de emigratie uitgekozen land was
nabij en de praktische arbeid, aldaar ge
durende 30 jaar verricht, leverde een uit
stekende waarborg voor de toekomst op.
Sprekende over de houding van de Wes-
torsche Joden tegenover het Zionisme, zeide
S., dat onder deze de scherpe tegenstelling
bestaat tusschen assimilanteu en hen die
vooi behoud van het Jodendom zijn. Hij
is sterk voor het laatste zooals hij in het
algemeen is voor instandhouding van elke
afzondeilijke men9chengroep. Hij wa9 ver
der overtuigd, dat de ontwikkeling dei-
nationaliteit leidt tot veredeling van het
men9chenras. Hij acht het nóch waarschyn
lijk, dat alle Westersche Joden, Zionisten
geworden, naar Palestina zouden gaan, nóch
dat de Staten waarin zij wonon zulk een
uittocht gedoogen zouden, maar hij is over
tuigd. dat zoo'n algeheele exodus niet nood
zakelijk is, daar het behoud van de Jood
sche nationaliteit voldoende verzekerd zal
zijn door de vestiging van een Joodsche
kolonisatie op gro ten schaal iu Palestina en
door den geestelijken invloed die van dit
centrum zal uitgaan ook op de Joden, die
in de Diaspora achterblijven. Prof. S. ver
klaarde met nadruk, dat ten slotte alle Sta
ten aan de Jor' n het volledige burgerrecht
zullen geven en hij was er van overtuigd,
dat de Joden wijsheid en takt genoeg
zullen bezitten deze rechten goed te ge
bruiken.
Een opstootje te Parijs.
Eenige revolutionaire organisaties namen
Zondag te Parijs deel aan de begrafenis
plechtigheid van den in de gevangenis over
leden revoliitionnair Aernoult. Bij het ver
laten van het kerkhof PèrcLachaise kwam
het tot een opstootje, waarbij verscheidene
personen gewond werden onder wie twee
agenten. Een onder-brigadier kreeg een
straatsteen tegen het hoofd, zijD toastand is
erstig.
Bij de manifestatie hadden twintig arre
staties plaats, die alle gehandhaafd bleven.
Aernoult was als jong arbeider lid van
zijn vabvereeniging en werd wegens een
stakingsdelict tot gevangenisstraf veroor
deeld. Dientengevolge werd hij, toen hij zijn
dienstplicht moest vervullen, bij het straf-
bataljon in Algiers ingedeeld, en daar is hij
tengevolge van de zware mishandelingen,
welke hij er heeft ondergaan, overledeu.
Naar aanleiding van de onthullingen, die
hierover in de socialistische pers verschonen,
werden de superieuren van Aernould voor
den krijgsraad gebracht, doch vrijgesproken.
Het Franschs Vakvorbond liet nu, met
toestemming van Aornoult's familie, het lyk
opgraven, on naar Parijs vervoeren, waar
het bondag aankwam en door de leden der
vakveroenigingen van het station naar het
crematorium op Père Lachaise word geleid.
De tocht naar Père Lachaise, werd door
de groote menigte arbeiders, die er aan deel
namen, tot een indrukwekkende manifesta
tie. De botooging was hoofdzakelijk gericht
togen de krijgsraden en tegen het bestaan
van het strafbataljon.
De Staking in de Borinaqe.
In ons blad van gisteren, is reeds mel
ding gemaakt van de jongste goweldadig-
heden, waaraan de stakers in de Borinage
zich hebben schuldig gemaakt. Ook dezen
waren terug te voeren op den hongersnood,
waaronder ten gevolge van de staking die
thans 6 weken duurt, de gezinnen der
stakers lijden. De socialisten zullen nu in
de Belgische Kamer een voorstel indienen
om een crediet van 500.000 fres toe te
staan tot leniging der ellende.
Staking der Dokwerkbrss ge0ikdigd.
De stakende dokwerkers te Manchester
besloten gister den arbeid te hervatten, wijl
de „Ship Canal Company" beloofd heeft
hunne eischen te onderzoeken.
Russische Toestanden.
Kolonel Koeljabko, do chef der ge
heime politie te Kief ten tijde van den al
daar gepleegden moord op Stolypin die
nu gevangen genomen is, moet niet minder
dan een millioeu roebels hebben verduisterd
op een hoogst eenvoudige manier: hy liet
zich altyd quitanties geven voor het dubbele
van do som, wolke hij uitgaf en kreeg dat
vervalschte bedrag uit Petersburg vergood.
Zijn geld staat op een bank in het buiten
land. Men zegt dat Koeljabko na zijn in
hechtenisneming tweemaal een poging tot
zelfmoord heeft gepleegd.
Priesters veroordeeld.
Het gerechtshof te Warschau heeft een
zeer streng vonnis geveld over twee
Roomsch Katholieke geestelijken, den in
Polen zeer populairen Bisschop Roesjkie-
wits en den prieBter Jepliski. Zij stonden
terecht iu verband met het nietig verkla
ren van een door Maria vitische geestelijken
gesloten huwelijk en wegens het gebruik
van de Poolsche taal bij het kerkelijk be
stuur. Zy werden ieder tot 16 maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
De Republiek China.
Gister zijn te Peking drie edicten uitge
vaardigd. In het eerste wordt de Republiek
door den Troon erkend. In het tweede
worden de voorwaarden aangenomen, welke
tusschen Joean-tsji-kai en de Republikeinen
zijn overeengekomen. In het derde wordt
aan de Onderkoningen en Gouverneurs
kennis gegeven, dat de troon zich uit de
politieke macht terugtrekt, ten einde aan
de wenschen van het volk te voldoen, en
wordt aan de provinciale bestuurders opge
dragen te zorgen voor de handhaving der
orde onder de bevolking.