DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 57.
DONDERDAG 7 MAART 1912.
9e JAARGANG,
BUITENLAND.
DE EEMLANDER.
Hoofdredacteur: Mr. I). J. van Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaar4.Franco per
post id. f5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. i 1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05.
Bureau: KliflINE HiiO'C. Telef. Inferc. 1S3.
Prijs der AdvertentiPn:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (By
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Baitenlandseh Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 74-78 Amsterdam
Wat zij er niet bij zeggen!
Wie de eerste genieuse uitvinder is, of
het 'n oorspronkelijke zet van minister
Heemskerk is dan wel van 'n ander, weten
wij niet, maar 'n feit is het, dat het als'n
relletje door de heele anti-revolutionnaire
pers gegaan is. Gretig heeft men zich er
opgeworpen en triomfantelijk uitgeroepen
„nu hebben wij toch ook oens 'n argu
ment, dat hout snijdt Jullie, libcralon,
zegt altijd, dat do subsidieering van het
secte-onderwijs allerlei kleine schooltjes
doet ontstaan en dat is nu ook het krach
tigste argument tegen het bouw-wetteke,
dat ons, arme verdrukte christenen
staatsgeld wil geven voor den bouw van
onze scholen; maar weet gij wel, dat er
veel meer kleine openbare schooltjes zijn
in den lande dun bijzondere?
Nou, wat zegt ge daar van Is nu niet
het pagauisteudom in eenen het zwijgeu
opgelegd
„Laat men van links nu toch zoo ver
standig zijn, maar over die kleine school
tjes te zwijgen", zegt de Stichtsche Cou
rant, na haar lezers voorgerekend te heb
ben dat het aantal kleine openbare school
tjes dat der bijzondere schooltjes verre
overtreft.
Och arme, de onnoozele begrijpt niet
eens, dat deze rekening op haar eigen
debet komt.
Het klinkt nu heel overtuigend, als de
minister ons voortelt dat er slechts 70 bi-
zondere tegen 272 openbare schooltjes zijn
met minder dan 40 kiuderon, maar hij
verzwijgt wijselijk, dat er in 1890 resp. 30
en 16 waren. Hetgeen wil zeggen dat het
aantal kleine schooltjes in 20 jaren geste
gen is van 46 tot 342 Aan wie de schuld
In 1890 was er slechts 1 openbaar on
derwijzer op wachtgeld, thans zijn er 107.
Aan wie de schuld 'i
Waarlijk, er behoort wel 'n enorme
dosis anti rev. brutaliteit toe om tegen de
liberalen te durven uit 6pelen het groote
aantal kleine openbare schooltjes. Want
wat is hiervan anders de oorzaak dan de
leegpomp-taktiek der clericalen
De Oorlog.
De te Weenen verschijnende „Neue
Freie Presse" verneemt van diplomatieke
zijde dat Oostenrijk eu Duitschland zicb
tegen het voorstel van Engeland verklaard
hebben, om van Italië te verkrijgen, dat
het allé actie ter zee tegen de Turksche
krijgsmacht in Europa en Azië zal staken.
De Engelsche Mijnwerkersstaking.
De bosprekingen over de crisis in de
Engelscho mijnindustrie worden thans hoofd
zakelijk door den Industrieraad, de „Indus
trial Council" gevoerd, die sedert Maandag
een reeks zittingen gehouden heeft en ook
een commissie uit zijn midden heeft be
noemd om met de Ministers te beraadsla
gen. Het uitvoerend comité der mijnwer
kers is Maandag weder bijeengekomen en
Woensdag zouden de mijueigenaren weder
te Londen samenkomen. Men hecht nog al
waarde aan het feit, dat de mijneigenaren
van Zuid-Wales, die het principe van
minimum loon tot dusver bestreden hebben,
telegraphisch verzocht zijn naar de Engel-
sche hoofdstad te komen. Ook werd gisteren
een nieuw bemiddelingsvoorstel der regee
ring verwacht. Bekend is gemaakt, dat het
spoorwegpersoneel noch de transportarbei
ders tot eenigerlei sympathie-staking zul
len' overgaan. Inmiddels neemt het aantal
arbeiders in andere industrieele bedrjjven,
die door de staking tot stilstaan gedoemd
zijn, hand over hand toe en wordt dit nu
op ruim 400.000 man begroot, terwijl het
totaal aantal thans zonder werk zijnde ar
beiders wordt geschat op 1", millioen. De
„Daily News" weet te verzekeren dat tus-
schen de mijnwerkers eonerzijds en de ar
beiderspartij alsmede de overige vakver-
eenigingen anderzijds, demeeningsverschil-
len gaandeweg grooter worden. Dat de
mijnwerkers de regeeringsvoorstellen bobben
verworpen, wordt door de andere afgekeurd.
Zij beschouwen toch de erkenning van het
principe van minimum-loon als een groote
overwinning en verlangen dringend dat de
mijnwerkers zich tot onderhandelingen ever
de looutabellen bereid verklaren.
De Engelsche Suffragettes.
Het is niet alleen de politierechter in
Mansion House die revolutionnaire suffra
gettes tot dwangarbeid heeft veroordeeld;
ook in de politiehoven van West-Londen,
Bow Street en Westminster kreeg een
aantal deze verscherpte straf, allen twee
maanden In alle hoven werd deze uit
spraak door het aanwezige publiek onder
duidelijke teekenen van instemming ont
vangen.
Intusschen 6chijut deze strenge berechting
althans op de leidsters nog niet veel uit
werking te hebben. Miës Christabel Pank-
hur8t althans verklaarde gisteren op een
meeting, dat als deze strenge straffen aan
hielden, de vrouwen hun toevlucht zouden
nemen tot brandstichting en „den heelen
boel zouden terroriseeren".
Mevrouw Lawrence en haar echtgenoot,
alsmede do dames Pankhurst en Tuke zijn
gister in Bowstreot verschenen, beschuldigd
van samenzwering. De aangeboden borg
tocht werd geweigerd.
Duitsche Mijnwerkers.
Te Essen a. d. Koer heeft gisteren een
buitengewone algemeene vergadering van
de Christelijke mijnwerkersvakveroening
voor het Roergebied, plaats gehad. Mot
algemeene stemmen werd besloten niet
deel te nemen aan de, door den sociaal-
democrati6chon mijnwerkersbond voorge
nomen werkstaking.
De weerbaarheid van Duitschland.
De „Berliner Localanz." schrijft: Gelijk
wij in onze avondeditie van gisteren meld-
don, heeft het ministerie zich Maandag
met de beide leger- en vlootontwerpen
bezig gehouden, en zullen deze in de eerst
volgende dagen aan den Boudsraad worden
voorgelegd. Officieus wordt medegedeeld,
dat het vloot-wetsontwerp een derde actief
eskader voorschrijft, hetwelk word gevormd
uit het reserve-vlaggcschip, de reserve
schepen, en door den aanbouw van 3 linie
schepen en 2 kleine kruisers. De uitgaven
vangen aan met een bedrag van 15.000.000
mark en stijgen in vijf jaar op 43.000.000
mark. De Rijkskanselier heeft zich eerst
heden met de ministers van finantiën der
verschillende bondsstaten in verbinding ge
steld. Omtrent het vraagstuk betreffende
het dekken der kosten verkeert men der
halve uog geheel in het onzekere. Naar
de Köln. Ztg." meldt zullen Zaterdag do
ministers der verschillende bondstaten tor
conferentie te Berljjn met den Rijkskanse
lier en den staatssecretaris van financiën
bijeenkomen. Officieel wordt hierover niets
medegedeeld.
Dreigende Staking in Bohemen.
In Bohemen vragen de mijnwerkers der
N. W. districten 25 proc. loonsverhoogiDg.
Bij niet inwilliging zullen 12.000 man staken.
Het Vijfde Wapen.
De Fransche minister van oorlog heeft
bij de Kamer zijn wetsontwerp inzake de
militaire luchtvaart ingediend, waarbij voor
het „vijfde wapen", geljjk het in het wots-
ontwerp wordt genoemd, een afzonderlijke
organisatie wordt voorgesteld.
Er zal een luchtvaartregiment worden
gevormd, dat niet alleen een aantal com
pagnieën zal bevatten, doch ook afdeelin-
gen, die elk onder een afzonderlijke admi
nistratie zullen komen. Verschillende van
deze afdeelingen zullen tot groepen kunnen
worden vereenigd, die dan een corps kun
nen vormen.
In tijd van oorlog worden de groepen of
onderdeelen van zulke groepen by de ver
schillende legercorpen ingedeeld.
Er zulleu 20 groote luchtschepen van
hot grootste type worden gebouwd.
De vliegtuigen zullen worden ingericht
voor 2 of 3 personen. Vliegtuigen voor
één persoon zullen iD den oorlog slechts
worden gebruikt voor verkenningen en
voor het vervullen van gemakkelijke op
drachten.
Het voor dit jaar aangevraagd crediet
bedraagt 22V< millioen francs.
De nieuwe Schoolwet in Belgis.
De liberale pers stelt in 't licht, dat het
nieuwe schoolontwerp van Minister-presi
dent De Broquevillo, in dou grond al heel
weinig verschilt van het ootwerp-Schollaert,
omdat al is dan hierin de schoolbon afge
schaft, de beloofde millioenen toch aan de
kloosters ten goede zullen komen door de
wettelijke gelijkstelling van het confessio
neel kloostoronderwijs met de „officieele"
opeubaro scholen.
Tegen deze gelijkstelling komt de liboralc
pers met kracht op. Haar leiders hebben
wel in de Kamer herhaaldelijk verklaard,
dat zij onder bepaalde waarborgen niet
principieel gekant zijn tegen het subsi
dieeren van bijzonder onderwijs, doch te-
geljjfl ook, dat van gelijkstelling met het
openbaar onderwijs geen sprake kon zjjn:
er mocht 6lechts één openbaar onderwijs in
België bestaan, en dit moest hel onderwijs
zjjn, zooals het in de Staatsscholen door
officieele onderwijskrachten onder toezicht
der regeering gegeven werd. Of. zooals de
Vlaamsche Gazet het uitdrukt; „Men kome
aan het volk niet vragen met eigen centen,
de pieken en houweelen aan te koopen,
die de officieele school moeten neerwerpen
ten voordeele en profjjte van de klooster
scholen".
In gelijken zin schrijft de Indép. Beige,
die haar beschouwing aldus eindigt: „alle
overwegingen, welke de groote actie tegen
het ontwerp-Schollaert bepaalden, blijven
van kracht ook tegonover het ontwerp-De
Broqueville, en de oppositie zal goed doen
de regeering duidelijk te laten gevoelen,
dat een uiterlijke wijziging niat voldoende
is om een beginsel ingang te doen vinden,
waarvan het land tot geen prijs wil weten".
De R.Katholieken en het
Vrouwenkiesrecht.
„In België is de eerst te-verwachten wjj-
ziging dor grondwet, invoering van het kies
recht voor vrouwen, Eéu man, één stem.
Eén vrouw, één stem. Ik geloof in het
kiesrecht der vrouw. Ik geloof aan het
aanstaande invoeren ervan. En ik zal al
doen wat in mijn vermogen is om ertoe te
komen."
Dtzc duidelijke verklaring komt van den
Belgischen R.Katholiek Cyriel van Over-
bergh, oud-sekretaris-generaal van den pas
afgetreden minister Schollaert. Zij is een
afwijking van de in het officieele Belgische
kamp dusver algemeen gehuldigde opvatting,
die zich zelfs tegen het enkelvoudig alge
meen kiesrecht, geproprageerd door sociaal-
dcmokralen en liberalen, verzet.
Evenredige vertegenwoordiging
in Bulgarije.
De Kamer nam het voorstel tot invoe
ring van evenredige vertegenwoordiging aan
De Toestand in China.
Gisteren meldden wjj, dat zich een nieuwe
troonprentendent heeft opgedaan. Hjj heet
Tsjoetengtoe, en beweert een rechtstreeks
afstammeling te zjjn vau een der keizers
Uit de Ming dynastie.
Hjj zou zeer intelligent en letterkundig
outwikkcld zjjn en in een paar provincies
reeds eenigen aanhang hebben verkregen.
Mocht hij de muitende troepen op zijn
hand kunnen krjjgen, dan zou hij nog veel
moeite kunoen geven, en dan zou China
wel eens, in plaats van tot kalmte te komen
na de vestiging der Republiek, een tijd
perk van bloedige burgeroorlogen tegemoet
kunnen gaan.
De Times verneemt uit Nanking, dat de
voorloopige revolutionnaire regeeiiug aldaar
een telegram gestuurd heeft aan de buiten-
landsche gezanten te Peking, waarin zij do
jongste gebeurtenissen betreurt en aankon
digt, dat maatregelen zullen worden geno
men om Joenantsjikai te steunen, door het
zenden vau rcpublikeinsche troepen uit
Zuid China, aan welke troepen de soldjj
betaald is.
Maar blijkbaar zullen die troepen niet in
staat zijn om Peking Bpoedig te bereiken,
tenzij de spoorwegen weer behoorlijk Iudc-
tionneeren.
De Daily Telegraph verneemt uit Peking,
dat de telkens inkomende berichten het
buiten twijfel stellen, dat er in de Kansoe-
provinciën en in Sjensi en Sjansi volledige
anarchie beerscht.
