DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. "buitenland. No. 62. WOENSDAG 13 MAART 1912. 9e JAARGANG. DE EEMLANDER. Hoofdredacteur: Mr. D. J. ran Schaardenburg. Abonnementsprijs: Per jaarf 4.Franco per post id. {5.60. Per 3 maanden id. f 1.-Franco per post id. {,1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Burean: HliRINK ÜAAfiiO. Telef. Interc. 188. Prijs «Ier Advertentie Van 1 tot 5 regelB [0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel 10.10. (By abonnement belangrijke korting). Tot plaatsing van advert, eu reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D, Y. ALTA, Warmoesstr. 74*78 Amsterdam De heer L. CHRISPYN, die heden den dag herdenkt waarop hij voor veertig jaar zijn tooneelloopbaari begon. De heer Chris- pyn die zoowel om zijn regisseurs- als too- neelspelerstalenten bekend is, heeft zijne krachten reeds in dienst van verscheidene gezelschappen gesteld, thans is hij bij het Koninklijk |Ned. Tooneel. Onze voorstel ling geeft hem te zien in zijn glansrol „het huwelijk vau Figaro" dien hij ook op zijn jubileumsavond zal spelen. LEEGPOMPEN? Wy vergissen ons, zegt de Stichtsche Courant, zoo wij meenen, dat de leegpomp- tactiek der clericalen de oorzaak is, dat het aantal kleine openbare schooltjes in de laatste jaren zoo ontzaglijk gestegen is. De Stichtsche schijnt dit „leegpompen" letterlijk opgevat te hebben, als zoudeu wij bedoeld hebben, dat de clericalen met 'n reusachtige pomp naar de openbare school togen om de kindertjes er uit te pompen. De openbare school wordt niet leeg ge pompt maar loopt leeg zegt het blad, om dat de ouders genoeg hebben van de „door de vrijzinnigheid opgedrongen godsdienst- looze Staatsschool". Maar doet dit iets af aan onze bewering, dat het toenemend aautal kleine openbare scholen te wijten is aan het oprichten van 8ecte-achooltjes? Eu daar ging het toch eigenlyk om. Van clericale zijde was gezegd: „zwijg maar over onze kleino schooltjes, want de kleine openbare schooltjes zijn veel tal rijker". En wij merkten daartegen op: dit argument past niet in uw mond; dat er kleine openbare scholen zijn, komt niet, omdat wij overal maar schooltjes gaan op richten, maar omdat gij overal naast de openbare school secte-schooltjes gaat i bouwen. En dit geschiedt niet alleen op plaatsen, waar do openbare school „godsdienstloos" is, maar ook op het platteland, waar onder het personeel geen enkele socialist, zelfs geeu libcralist te vinden is. Wij behoeven slechts te verwijzen naar Brabant en Lim burg waar de openbare school 'n zuivor- rooni6cho school ia en nietiemin leegge pompt wordt, Geschiedt dit soms, o Sticht sche, omdat de ouders genoeg hebben van de haar door de viijzinnigheid opgedrongen godsdicnstlooze school? En of leegpompen te sterk gezegd is? Wij gelooven het niet, als wij van alle kanten hooren, hoe duldelooze dwang van kerkelijke zijde vaak toegepast wordt om de openbare school leeg te pompen, o par don, wij bedoelen: te doen leegloopen. 'n Kleine openbare school, aldus de Stichtsche, is 'n bewijs, dat de bevolking geen sympathie meer heeft voor het open baar ouderwijs; daarom mogen zij niet kunstmatig in stand gehouden worden. Och lieve, geef gij dan zelf het voorbeeld. Want 'n kleine secte-school o Sticht sche is dan toch evenzeer 'n bewijs, dat do bevolking geeu sympathie heeft voor uw secte-onderwijs. Ds Oorlog. Ia Constantinopel meent men te weten, dat de Italiaansche vloot in hare actie ernstig belemmerd wordt door de staking in Engeland. Een groote bestelling steen kool door de Italiaansche regeoring in Engeland gedaan, kon niet worden uitge voerd. IntU8schen gaat de Turksche regeering voort met het nemen vau krachtige maat regelen ter verdediging van de Dardanellen en andere havens. Tot afweer van pogingen tot landing van Italiaansche soldaten, zijn 40.000 man opgeroepen. Do Turksche vloot, die tot dusver aan den ingang der Dardanellen lag, is weer naar de zee van Marmora teruggetrokken. De miju-ver8perring moet zelfs door Engelschc deskundigen voor buitengewoon sterk worden gehouden, zoodat zij niet zonder groote verliezen kan worden gefor ceerd. Desniettemin blijft men toch reke ning houden met de mogelijkheid dat een Italiaansche vloot voor de muren van Constantinopel verschijnt. Met het oog daarop worden alle maatregelen genomen, om ingeval van een bombardement een opstand van het volk te voorkomen en om tijdig de residentie van den Sultau naar het binnenland te verplaatsen. Het plan om in dat geval den Sultan naai Klein- Azië te brengen, werd reeds spoedig om politieke redenen opgegeven. De Sultan zal nu eventueel waarschijnlijk naar een plaats in Europeesch Turkije, tussscheu Constantinopel en Adrianopel worden ge- gebracht. Te Tobroek waren den Hen Maart Ita lianen uitgerukt tot bescherming van een couipagnfe mineurs, die bezig waren met het opwerpen van een nieuwe versterking. Eon groote menigte Turken en Arabie ren naderde tot een afstand van 4 K.M., de Italianen opeudon bet vuur en er ont stond een verwoed gevecht. Tegen 4 uur trokken dc Turken zich terug. Aan de zijde der Italiauen waren 13 man gesneuveld en 73 gewond. De Mijnwkrkersstaking. Gisteren heeft te Londen de aangekon digde conferentie vau mijneigenaren en arbeiders plaats gehad onder voorzitters- schap Minister Asquilh. In de na afloop der vergadering uitgegeven verklaring wordt niets anders medegedeeld, dan dat de con ferentie heden zal wordeu voortgezet- Overigens valt van de staking weinig nieuws te vermelden. Het aantal werkloo- zen ouder de slechts indirect bij de mijn werkersstaking betiokkenen, is natuurlijk wederom toegeuomon, het gebrek aan kolen doet zich hoo langer hoe nijpender gevoelen en het treinverkeer wordt met den dag meer beperkt. De ellende onder de stakende mijnwer kers neemt toe en volgens sommige bladen heerscht in verschillende mijncentra reeds groote ontevredenheid over den ooverwacht langen duur van de staking. Aan het Berl. Tagebl. werd gisteren uit Essen geseind: „De staking breidt zich voor- duiend uit. Terwijl gisteren in het Dort- inunder en Bochumer district geconstateerd kon worden, dat daar omstreeks 70"/» vao de ploegen in staking waren, geeft nu de Christelijke vereeniging toe, dat dit per centage geldt voor het geheele Ruhrgebied. Het centraalbtstuur van de socialistische organisatie te Bochuin spreekt de hoop uit, dat heden het aautal van 200.000 bereikt zal worden, het getal der stakers in 1905." Het Berl. Tagebl. concludeert uit het feit, dat de leider der Christelijke organisa tie Effens, dio in 1905 tot de voormannen der beweging behoorde, thans niet in het Ruhrdistrict aanwezig is, doch in het Sie- gerlsnd, dat er oneeuigheid in den boezem vau de Christelijke vereeniging is. Uit Hamburg wordt aan de Voss. Ztg. geseind, dat de staking in Westfalen het verkeer in de kolenhaven van Hamburg volkomen heeft doen ophouden. De daar werkende sjouwerlieden hebben de kolen- exporteurs verzocht om uitbetaling van on dersteuning, daar niet te voorzien is, wan neer de staking geëindigd zal zijn. Ook ligt het kolentransport van de haven naar de stoomschepen stil. Het nationale comité van den Belgischen mijnwerkersbond heeft besloten tegen 24 Maart te Brussel een congres bijeen te roepen, waar de eisch zal worden gesteld tot invoering van een minimumloon en een loousverhooging van 15 procent. Een Jubileum. Zondagmiddag heeft de Joodsche ge meente to Berlijn onder groote belangstel ling plechtig den dag herdacht11 Maart 1912 waarop aan de Joden in Pruisen de emancipatie werd verleend. In de Sy nagoge was geen plaats onbezet gebleven. Yon Jagow, de politiepresident, was aan wezig als vurtegeuwoordiger der Berlijnsche autoriteiten. De minister van binnenland- 9che zaken, Delbrick, die beloofd had tegenwoordig te zullen zijn, was door on gesteldheid verhinderd. De rabbyu dr. Weisze wees er in zijn feestrede op, dat de Joden zioh de ver leende gelijkgerechtigheid ten volle waar dig hadden betoond: in de vrijheidsoorlogen, en in de oorlogen van 1864, 1866 en '70'71 hadden de Joodsche soldaten het vaderland als trouwe burgers gediend en een groot aantal hunner waren dan ook met het ijzeren kruis op de borst naar hun haardstedeu teruggekeerd; doch ook in den vredestijd hadden de joden hun plicht als staatsburger vervuld: in handel, nijver heid, kunst, wetenschap en vooral op sociaal gebied hadden zij zeer veel tot stand hel pen brengon. De Crisis in de Donaumonarchie. Algemeen wordt door de Hongaarsche pers dc gemeenschappelijke Minister van Oorlog Von Auffenberg voor den man gehouden, die de val van het Kabinet-Kbuen op zijn geweten heeft. Van alle kanteu regent het heftige artikelen tegen hem. En de Pester Lloyd beeft zelfs een sen- sationeele onthulling. In 1905, op het oogenblik dat de toenmalige crisis haar toppunt had bereikt, zou Auffenberg voor den Oo?lenryk6chen generalen staf een plan hebben uitgewerkt, voor een opmarsch van het Oostenrijksche leger naar Hongarije. De toenmalige Minister van Oorlog spreekt dit echfer ten stelligste tegen, om dat Auffenberg destijds een zoo lagen rang in het leger bekleedde, dat het onmogelijk zou zijn geweest, dat hij een voldtochtsplan voor den generalen staf bad kunnen uit werken Toch last het zich aanzien, dat Auffen berg binnenkort als zoenoffer zal moeten vallen, voordat de vrede met bet Hongaar sche parlement kan worden hersteld. Spionneerek in Portugal. Hoezeer het stelsel vau spionneeren op het oogenblik bjj de politie in Portugal in zwaDg is, bleek een paar dagen geleden, toen de Britscho gezant Sir A Ilardinge met eenige kennissen de stad Beja bezocht. Zij werden onmiddellijk gevolgd door een politieman, wien het gezelschap verdacht voorkwam, en die ten slotte de gezant in hechtenis nani. Eerst toen andere politiebe ambten er bij kwamen, kon het misverstand worden opgehelderd. De Engklschk Marine-begrooting. Dc mariuo begrooting voor 19121913 gisteravond afgekondigd, vraagt een totaal bedrag van 44,085,400 zijnde 307,100 minder dan het vorige jaar. Het nieuwe program bevat: vier groote gepantserde schepen, acht lichte gepant serde kruisers, twintig torpedo-vernielers, en bovendien eon aantal onderzeeërs en hulpschopen. Hot petsoneel wordt uitgebreid met 2000 man. In de toelichting tot de begrootiug ver klaart minister Churchill, dat men bg het opmaken der begrooting is uitgegaan van de veronderstelling dat de programma's van andere zeemogendheden niet uitge breid zullen worden. Mocht dit echter toch het geval zyn, dan zal een aanvullingsbegrooting inge diend moeten worden, waarby meer man schappen en meer geld worden aange vraagd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1912 | | pagina 1