DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN. No. 91. DONDERDAG 18 APRIL 1912. 9e JAARGANG^ Uit de Pers. BUITENLAND. BINNENLAND. DE EEMLANDER. Uoolilredacteur; Mr. D. J. van Schaardenburg. Abonnementsprijs Per jaarf 4.Franco per post id. {5.60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post id. f,1.40. Afzonderlijke nummers f 0.05. Bureau: KI.KINK H«AOi6. Telet. latere. 168. Prijs der AdvertentiSn Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08. Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (Bg abonnement belangrjjke korting). Tot plaatsing vanadyert. en reel, van buiten het kanton Amersfoort, in dit blad is „uitsluitend" gerechtigd het Alg. Binnen-en Buitenlandsch Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 75.78 Amsterdam Het Lbidsche Program. He Hoefijzer correspondent van het Handelsblad wijdt 'u artikel aan het op het te Leidsche Congres aangenomen nieuwe program der S.I'.A.P. Voor liet behaalde tactische succes hoeft de schrij ver groote bewondering; over het program zelf schrijft hij. Het program zelf staat, wat klaarheid en kloekheid, eo wat bondigheid en een heid belangt, verte achter bij het oude program van Deventer. Het oude program was een model van een boginselmanifest, puntig, kort, snijdend, recht op de waar heid af. Het uieuwo program is een slappe verhandeling, ingewikkeld, zonder vaste lijn, met lange woordenreeksen, waarmee men vaak om de waarheid hoeukronkelt. Het oude program was uit één stuk, had stijl en karakter. Het nieuwe mist én ka rakter én stijl en doet denken aan die confeotie-architectuur waarin vaak huizen worden saamgeflanst uit allerlei «stijlen," om ze maar tot een „riant" geheel te maken. Wat don inhoud belangt is deze nieuwe geloofsbelijdenis, dunkt ons, het best te qualificeeren als de victorie van een getem perd revisionisme. Getemperd: namelijk door de zucht om den „Marxisten" zoo weinig mogelijk aanstoot te geven zonder nochtans van de revisionistische idee iets wezenlijks prijs te geven. Wanneer men do twee programs, het oude en het nieuwe, vergelijkt iets dat door de warreligheid van het nieuwe niet gemakkelijk wordt ge mankt dan vindt men telkens plaatsen waar de „Marxistische" idee door de „re visionistische" is vervangen, maar zóó om praat of geparaphraseerd dat het er niet al te scherp revisionistisch staat. Zoo treft men in het ondo program al da delijk de categorische bewering aan dat „de grond en de andere arbeidsmiddelen zich bevinden in handen van enkele personen" en dat zich daartegenover de klasse heeft gevormd van degenen „die, van alle bezit ontbloot, totaal vau de bezittende klasse af hankelijk zijn". Zoekt men nu een aequi- valent voor deze Marxistische grondgedach te in het nieuwe program, dan vindt men alleen dat „de massa der voortbrengers is gescheiden van de voortbrengingsmiddelen" en dat dientengevolge of neen, ook hier staat een heel slap woord: „aldus"twee klassen (het proletariaat en do kapitalisti sche klasse) „in duurzame belangentegen stelling tegenover elkaar staan." Men voelt hoe hier de Marxistische schijn is bewaard, doch hoe het wezen van dit belangrijkste stuk der Marxistische dogmatiek aanmerko- lijk is besnoeid. Zoo werd, in het oude program, van de „niet-bezitters" gezegd dat „hun armoede toeneemt met hun groeiend aantal." De „verarmingsleer" dus in haar meest stolli- gen vorm, zonder eenig voorbehoud. Maar hoor nu het nieuwe program: „Zoo is de arbeidersklasse, waar de kapi talistische winsthonger niet door haar tegen stand wordt gebreideld, ten prooi aan toe nemende ontaarding en ellende, alleen be perkt door de natuurlijke grenzen van men- schelijke ontbering en door de eischen van het kapitalistisch belang zelf." Ook dit heeft reeds, vooral door het zui ver marxistische slot, een „marxistischen" schijn Maar het door ods geoursiveerde voorbehoud, dat de „tegentendsuz" inhoudt, heeft een zoo onberekenbaar groote poten tiaal, dat onder zijn boheersching hel marxistische slot verschrompelen kan tot oeu onbenulligheid. Iu donzclfdeu zin van het oude program werd ook nog, zeer stellig, gewaagd van „den oudergaaoden middenstand". Niets meer van zulk een oudergang in het nieuwe program. Daarentegen vindt men, in dat stuk, in ander verband, gewaagd van een „nieuwen middenstand," waaronder dan „technici en beambten van get grootbedrijf" worden verstaan, „die wat onzekerheid van bestaan en afhankelijkheid van den kapi talist betreft, met de arbeiders gelijk staan." En dan volgt er nog een zeer vage aandui ding van „die groepen, wier belang zooal niet direct tegengesteld aan het kapitalis- mo, toch niet betrokken is bij de handha ving daarvan." In plaats van een onder gaan van den middonstand. heeft men hier dus eeu uitbreiding vau diec stand gekre- geen in tweo richtingen. En zoo zijn er nog meer punten waarop mon kan wijzen our to doen zien hoe pre cies-marxistisch het oude en hoe behoed- zaam-revisionislisch het nieuwe program is. De tweo documenten dragen het kenmerk van huD ontstaan. De heer Troelstra heeft eens verklapt, dat het concept voor hot oude program in een uurtje is gemaakt, ergens aan een kofficbuistafcltje waarboven men de hoofden bijeenstak. Het nieuwe program daarentegen i6 de vrucht van jarenlangen arbeid, van zwaar studeeren en discuteeren. Het eerste is aus einem Gusz, de uiting van een impuls, van ware bezieling, een eenheidsuiting in elk opzicht. Het laatste is een studeerkamerproduct, een wél- en langoverwogen werk, deels van weten8chappelijken, deeU van tactischen aard. Een eenheidsuiting is het in geen enkel opzicht. Uiterlijk noch innerlijk. Naar het uiterlijk niet wegens do zwakheden van vorm die wij reeds hebben aangeduid. Doch naar het innerlijk evenmin. Want hier zijn geen twee slroomingen inééngevloed, maar zo zijn, ook in het program, van elkander duidelijk onder scheiden gebleven en slechts naast elkaar geleid. De Oorlog. Turkije zal voorloopig de besprekingen met de mogendheden geheim houden. Al dus heeft de Turkscho ministerraad be sloten. Er is echter reeds uitgelekt, dat de mededeelingen der gezanten een goeden indruk hebben gemaakt op de Ministers en den Grootvizier. Het antwoord van Turkije kan binnen tweo dagen worden tegemoet gezien. Italië moet dus wordt in officieele Turkscho kringen verzekerd geheel hebben afgezien van het phm om de Dar- danellen te forceeren. De inneming van het fort Boechomez moet door krijgslist zijn geschied. De Agenzia Stefani geeft daarvan de volgende beschrijving Italiaansche matrozen, als Arabioren ver kleed, hadden verkenningen gedaan en al- zoo de iuneming van het fort vergemakke lijkt. Dit was ovcrigeus toch oog een heel dmg en word volbracht door een compag- nie Askari's, gesteund door geniesoldaten en matrozen. De Askari's gingen io storm loop op het fort in en klauterden over de borstweiing. Tegelijkertijd gingen de troe pen en kanonnen aau laud, die de Askari's oveneens steunden. Later werd door een ballon eeu verkenningstocht in don omtrek gehouden en werden, dank zij de aldus opgodane bijzonderheden, de Arabieren uit den omtrek verdreven. De FransohSpaansche Onderhandelingen. Het wil met de Fransch-Spaanscho Ma rokko onderhandeliDgeo maar niet opschie ten. Volgens de Temps heelt de Fransche Regeeriog besloten het jongste voorstel van Spanje niet aan te nemen en ook de onderhandelingen betreffende hot douane stelsel niet te hervatten, voordat Spanje over het vraagstuk der vergoedingen in grondgebied tot andere gedachten gskomen is, speciaal wat betreft het afstand doen van de Oerga-vallei, hetgeen Frankrijk als beslist noodzakelijk beschouwt. Frankrijk houd: beslist vast aan den eiscb, dat in Zuid-Marokko door Spanje een veel groo- tere uitgestrektheid gronds zal worden af gestaan, dan hetgeen thans geboden wordt. Het heel dat Engeland reeds by de Spaansche Regeering heeft aangedrongen, om meer matigheid en wijsheid bij de onderhandelingen te betrachten. Brusson's Begrafenis. De Fransche ministerraad heeftonder nadere goedkeuring der Kamerbesloten dat de begrafenis van den Kamer-voorzitter Brusson, zal plaats hebben op Staatskosten. Spionnage. Te Toulon is oen 26-jarig beambte bij de marine-artillerie aldaar met zijn meiBje in hechtenis genomeü. Beiden worden be schuldigd van spionnage. De jonge man was meermalen in de gelegenheid geweest om kennis te nemen van vertrouwelijke stukken en missives over het geschut en de munitie. Grensincident. Toen een Fransch douanenbeambte bij een vervolging van smokkelaars bij ver gissing over de ZwitBersche grens kwam bij Pontarber, werd hij door twee Zwit- serscho douaneu in hechtenis genomen en in de gevangenis gezet. Tweo dagen lang werd hij daar gevaDgen gehouden, zonder dat de Fransche Regeeriug hiervan in kennis werd gesteld. Een afgevaardigde heeft zich nu tot minister Poincaré gemeld met een protest. Oeconomische Conferentie. Te Brussel wordt op dit oogonblik eeD oeconomische conferentie gehouden. Zij houdt zich uitsluitend bezig met de vereen voudiging van het chèque-verkeer en heeft den wenech uitgesproken, dat de Euro- peesche banken hierover internationale con ferenties zullen honden. De Begrooting der Donau-Monarchie. De gemeenschappelijke begrooting van Oostenrjjk-Hongarge wijst een som aan van 287.456.603 Kronen, die door gemeen schappelijke bjjdragen van de twee Rijks- helften moet worden gedekt. Hiervan heeft Oostenrijk 182.8 millioen en Hogarije 104.6 millioen op te brengen. Voor leger en marine is 449.428.881 uitgetrokken, d.i. 21.636.254 kronen meer dan in 1911. Een crediet van 680.000 kronen wordt gevraagd voor motors, ballons en vliegma chines. Verder zal een luchtecheepvaart- afdeeling en een automobielafdeeling wor den gecreëerd. De Turksche Verkiezingen. De verkiezingen te Constantinopel zijn thans geëindigd. Alle candidaten van „Eenheid en Vooruitgang" zijn gekozen. Volgens Reutor zal in de Troonrede, die heden by de opening der Kamer zal worden voorgelezen, de nadruk worden gelegd op de noodzakelijkheid om wijzi ging te brengen in do grondwet met name wat artikel 35 betreft, waarvan de ver werping aanleiding gaf tot ontbinding dor vorige Kamer. Verder wordt in de troonrede verklaard, dat Turkije met Italië alleen vrede sluiten kan, wanneer Turkjje de werkelijke en algehcele souvereiniteit over Tripolitanië blijlt behouden; tevens wordt aan de Mo gendheden dank betuigd voor bun vriend schappelijke en vredelievende houding. Amendementenrkoen. Het Kamerlid, de heer Duys, vertelt in Het \olk, dat Minister Talma op zjjo eigen ontwerpen nu reeds circa 200 „amende menten" heeft aangebracht. Tot 10 April (den fatalen termijn voor het indienen van amendementen) werden er 221 werkelijke amendementen ingediend. „Te weten op de Radenwet 68, op de Ziektewet 153. Naar de politieke partijen gegroepeerd werden er ingediend op de Radenwet door: do sociaal-democraten 22, de christelijk- historischen 1, de katholieken 10, de libe ralen 17 en de vrijzinnig-democraten 18 amendementen. Op de Ziektewet werden ingediend door: de sociaaldemocraten 44, de christeljjk- historischen S, de katholieken 58, de li beralen 26 en de vrijzinnig-democraten 17. Zooals mco ziet zijn er door de anti- revolutioonairen totaal geen amendementen ingediend. Dezen achten de wetten van Talma blijkbaar zóo volmaakt, dat ze er niets io te verbeteren vinden. En dit ondanks de talrijke wenschen en adressen der christelijke arbeidersorganisaties!". De Haarlemsche Kermis. De Haarlemsche Raad hoeft bij her stemming het voorstel-Bregooje, tot af schaffing van de kermis, met 17 tegen 13 stemmen verworpen. Vrouwenkiesrecht. Sedert 1 Jan. 1912 hebben zich pl.m. 900 leden bij de Vereeniging voor Vrou wenkiesrecht aangesloten. Het Bouwwetje. In zijn antwoord op het VoorloopigVer- slag betieffende het ontwerp tot wijziging

Historische kranten - Archief Eemland

De Eemlander | 1912 | | pagina 1