DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN.
No. 103.
DONDERDAG 2 MEI iö!2.
9» JAARGANG.
Uit de Pers.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE EEMLANDER.
Hooldredacteur: Mr. 1>. J. vim Schaardenburg.
Abonnementsprijs
Per jaarf 4.Franco per
post id. f5,60. Per 3 maanden id. f 1.Franco per post
id. f,1.40. Afzonderlgke nummers f 0.05.
Bureau: UI.KINK JHaA«,'«. Telet. luiere. IS».
Prijs der Advertentiën:
Van 1 tot 5 regels f 0.40. Voor iederen regel meer f 0.08.
Buiten het Kanton Amersfoort per regel f 0.10. (B;j
abonnement belangrijke korting).
Tot plaatsing van advert, en reel, van buiten het kanton Amersfoort in dit blad is „uitsluiteud" gerechtigd het Alg. Binnen-en Bniteulandseh Advert.-bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 74-78 Amsterdam
Xeeinijnen in de Dardanelleu.
Niettegenstaande de Turksche regeering de toegaDg tot de Dardaoellen had afge
sloten door zeemijnen, wilden 2 schepen door de engten toch passeeren. De sloep-stoomer
„Samson" stootte bij den ingang der DardanelleD op een mijn welke ontplofte. Het schip
werd zwaar beschadigd. Het Engelsche stoomschip „Chariog Cross" bracht het er beter
af ondanks de mijnen en de schoten welke vaD uit het Fort werden toegezonden
Hot schip wist de Dardanellen ongedeerd te passeeren.
Onze voorstelling toont duidelijk aan hoe die mijnen gelegd zijn, zoodat een schip
die deze haven moot passeeren, de gevaren niot kan ontloopen. In den mijn zijn holten
aangebracht die met dynamiet zijn gevuld en die onmiddellijk ontbranden wanneer zij in
botsing komen met een of ander vaartuig. De ontbranding kan op tweeerlei wijzen ge
schieden door electrische stroom van uit het vaste land of door de botsing van het schip
zelf. Het eerste systeem zien wij in de bovenste afdeeling. Rechts het waarnemingsstation,
waar een officier de bewegingen van de vijandelijke schepen waarneemt. Wanneer oen
dezer schepen zich boven de mijnen bevindt, welke hij op een voor zich liggendo zoo-
kaart, ziet, waar de mijnen op afgotoekend zgn, dan kan hij door het drukken op een
electrische knop, de dyoamietlading doen ontploffen.
No 1. Het schiet katoen. B.
No. 2. Het Kruit. C.
No. 3. Electrische geleiding. D.
A. Observatiemijn. E.
De zelfontbrandende miju.
Ronde observatiemijn,
Grondmijn.
Hartvormige mijn.
Vrijzinnige samenwerking.
De N. Rott. Ct. is het niet eens met
den schrijver in het Hbl., die op dit oogen
blik eene poging tot het verkrijgen van
samenwerking van alle vrijzinnige partgen
bij de stembus van 1913 ontijdig acht.
Niettegenstaande het aanvankelijk misluk
ken van de daartoe in Haagscho kringen
gedane pogingen, blijft zij van gevoelen,
dat de tijd juist nu bij uitstek geschikt is
om „de grondslagen te leggen van een
accoord onder de vrijzinnigen, dat niet zou
blijven bloot een noodgedrongen daad van
verweer, doch waaruit na de verkiezing
van 1913 ook handeling zal kunnen voort
komen".
„Men kan, zegt het blad ongeveer
„op zien komen spelen" en eerst af
wachten, welke vragen de rechterzijde aan
de orde stelt, om dan tegenover die vra
gen een gezamelijke beantwoording te
ontwerpen. Maar, beter dan zich aldus te
laten leiden acht het blad zelf de leiding
op zich te nemen en zelf datgene op den
voorgrond te plaatsen, wat naar onze
mcening in de naaste toekomst de politiek
en daarmede dus ook de verkiezingen heeft
te beheerschen. Dan volgen wij niet, maar
gaan wij voor.
Met verwijzing naar vroegere artikelen
uit October van het vorige jaar, betoogt de
N. R. Ct. nogmaals, dat de Giondwetsher-
zienig het wellicht eenige uitgangspunt zal
kunnen zijn voor samenwerking tusschen
do linkerpartijen. Maar daartoe is het noodig
de overeenstemming niet tot het laatste
oogenblik te verschuiven, maar reeds nu
zicbzelven en elkander goed rekenschap te
geven van hetgeen men wil en beoogt.
Het zou de taak kuunun zijn der hoofd
besturen van de drie vrijzinnige partijen
welke reeds iu de Grondwetcommissie
met elkaar voeling zullen hebben verkregen
na te gaan of over de algemeene lijuen
dier herziening geen overeenstemming te
verkrijgen zou zijn. Dan zou men zich, bij
het naderen der verkiezingen, niet belmo
ren te vergenoegen met vage voorspiege-
liugen, maar zou men komen met de posi
tieve fiere verzekering: „Wij zijn klaar om
ons woord gestand te doen."
De Oorlog.
Daar komt plotseling uit Constantinopel
het bericht, dat de Dardanellen weer ge
opend zijn. Stellig zal de aandrang van
Russische zgde wat sterker zijn uitgeoefend.
Reuter seint er echter bij, dat de Porte
zich voorbehoudt de Dardenellen weder te
sluiten, zoodra dit noodig geoordeeld wordt.
De schepen hebben de aanwijzingen des
landen strikt op te volgen.
Een dure geschiedenis.
Volgens don correspondent te Constanti
nopol van do Time9 leggen er op het
oogenblik 99 vreemde, met graau beladen
schepen bij den ingang vuu de Bosporus
op de heropeniDg der Dardanellen te wack
ten; 32 Engelsche, 39 Grieksche, JlDuit-
echc en 2 Nederlaudsche en een paar van
niet genoemde nationaliteit. Zij hebben te
zameu een lading ter waarde van onge
veer 45 millioen gulden aan boord en elke
dag oponthoud beteekend voor de reeders
een schade van 375000 gulden.
Duitschland's Weermacht.
De begrootings commissie uit den Duit-
schen Rijksdag heeft met alle stemmen,
behalve die der sociaal-democraten, de
nieuwe paragraaf van de legerwet goedge
keurd, volgens welke de totale sterkte van
het Duitschc leger uit 25 legercorpsen
zal bestaan; dat is twee meer dan tegen
woordig.
Internationale
scheepvaartconferentih'.
De Dnitsche Regeering heeft, naar aan
leiding van de Titamc catastrofe, tot alle
lauden, welke zeevaartbelangen hebben, een
voorstel gericht tot een internatiouale
scheepvaart conferentie. Alle staten hebben
toestemmend geantwoord.
Russisch.
De leden der rechterzijde vaD de Rus-
sischen Senaat hebben op het ontwerp-ar-
beidersverzekering een amendement inge-
dien, waarin wordt bepaald, dal de arbeidors
die verdacht worden van „vooruitstrevende
ideeën" of van politieke, overtreding, niot
aan de verzekering zullen- kunnen deel
nemen-
In de Doema had de Regeering zulks
reeds voorgesteld, maar de Doema vond
dit te kras en verwierp het.
Wedstrijd in Bewapening
In het Engelsche Lagerhuis heeft minis
ter Lloyd George een rede gehouden, waar
uit blijkt, dat de regeeriug niet van plan
is do zes millioen pond sterling overschot
op de jongste begrooting voor schulddelging
te gebruiken, doch deze beschikbaar wil
houden voor eventueele vlootversterking
wanneer deze door de vloot-politiek van
andere landen hiermede is natuurlijk
Duitschland bedoeld noodig mocht blij
ken. Het Parlement zou hieriu echter ge
keurd wordeo.
Het is dus vrij zeker, dat, wanneer de
Duitsche militaire ontwerpen door den
Rijksdag mochten worden goedgekeurd, de
Engelsche Regeering zal voorstellen over
te gaan tot het bouwen van zes Dread
noughts voor het volgend jaar
En zoo gaat men maar door!
De Doodstraf
Tusschen de beide organen der Wet
gevende macht in Zweden is oen conflict
uitgebroken. De Tweede Kamer had met
119 tegen 54 stemmen een ontwerp tot
afschaffing van de doodstraf aangenomen,
doch de Senaat heeft het ontwerp daarna
verworpen. Tans zal in Yereenigde zitting
beslist moeten worden.
De Toestand in Marokko.
Eenige buitcnlandsche consuls te Fez
hebbentogcu den door den FranBchen ge
neraal Moinier afgekonaigden staat van be
leg bedenkingen geopperd. Under deze
sonsub behooren die van Oostenrijk, Spanje
en Duilpchland. Hun be denkingen gronden
zich daarop, dat zij den Franschen gene
raal niot de bevoegdheid toekennen voor het
afkondigen van zoodanigen maatregel
De Strijd om den Presidentszetel.
De volledige uitslag der voorloopigc
Presidentsverkiezingen in Massachusetts is,
dat 18 gedelegeerden voor Roosevelt ge-
gekozen zijn en een zelfde aantal voor Taft.
Roosevelt heeft eehter van zijn aanspraak
op 8 stemmen van republikeinsche gedele
geerden afstand gedaan, daar deze last
hadden hun 6tem op Taft uit to brengen,
doch dio bij vergissiug hot vorkeerde biljet
hadden ingeleverd. Roosevelt heeft aan deze
gevolmachtigden geseind, dat hg onder dezo
omstandigheden verwachtte, dat zij hunne
stemmen op Taft zouden uitbrengen.
Deze laatste handelswijze zal Roosevelt
eerder goed dan kwaad doen en kan dus
als reclame dienst doen.
TWEEDE KAMER.
De regeling der werkzaamheden heeft
gisteren vrg ordelijk plaats gehad. Gelijk
wij reeds meldden, zal begonnen worden
met het Pantserschip terwijl volgende week
vastgesteld zal worden de datum voor de
behaudeling der Ziektewet. Indien er tus
schen Pantserschip en Ziektewet Dog tgd
overblijft, zal deze aan de Bakkerswet ge
wijd worden.
Gisteren in dan meteen begonnen met
de behandeling van het Pantsersctip. Drie
tegenstanders waren aan het woord: de heer
van Wassenaer van C'atwijk (C.H.), die zich
beriep op het ongunstig oordeel van autori
teiten en twgfelde aan het nut van het lang
zame Pantserschip, do heer Yerhey (U.L.)
voorstander van torpedo-vloot, die van 's
ministers artillerievlootgeon heil verwachtte
voor Indië en de heer Hugenholtz, die als
soc. dem. natuurlijk van geen vloot weten
wil en die het voorgestelde schip mfenieur
noemde, wat snelheid, bewapening en pant
sering aangaat.
De 1 Mei-dag.
Yoor het eer6t had de gebruikelijke
Mei-demonstratie, georganiseerd door de
federatie Amsterdam der S. D. A. P. en
den Amsterdamscheu Bestuurdersbond,
op den dag plaats. Was het tot dusver
de gewoonte de Meibetoogers groepsge
wijze te schaten achter fantastisch verlichte
transparanten en zoo met muziek en zang
de straten door te trekken thans brak men
deze gewoonte en traden de manifestanten
in het volle daglicht. Onder de leuze:
„Op voor het algemeen kiesrecht" voor
mannen en vrouwen en den wettelijk vast-
gestelden acht-urendag" waven zg te zamen
gekomen aan de Westermarkt, waartegen
half twee „verzamelen" werd geblazen. De
honderden en honderden manifestanten
schaarden zich in volmaakte orde achter
hunne banieren en schilden.
