Uit de Pers.
WEERBERICHT.
Thermometerstand
Schoolnieuws.
STADSNIEUWS.
ALLERLEI.
HEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. HET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorin. 10.44 uur.
De Bilt, S Mei 1912.
Hoogste barometerstand 773.S m.M. te
Hedaix, laagste 751.0 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond van 9 Mei
1912. Zwakke tot matige Westelijke tot
Zuid-Westelijke wind.
Gesteldheid van de lucht: Gedeelte
lijk bewolkt, weinig of geen regen.
Temperatuur: Warmer.
Barometerstand tc AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
769 ml.
Vorige stand te 12 uur 767 m.M.
to Amersfoort.
Hoogste gisteronF. 64
Laagste hedennachtF. 51
Hedenmiddag 12 uurF. 63
wordt over het geheele land een onderzoek
ingesteld betreffende salarissen en sterk
sprekende tegenstellingen met die van tal
van andere ambtenaren. Vragcnljjsten zijn
tot dat einde aan alle gemeente-secretarissen
toegezonden.
De aldus te bekomen gegevens zullen
ongetwijfeld in schrille kleuren aan het licht
brengen hoe karig in ons land deze ambte
naren van wier bekwaamheid en ijver en
werkzaamheid het algemeen belang in zoo
hooge mate afhankelijk is, bezoldigd worden.
Leeraren aan de Rijksopvoedings
gestichten voor Jongens.
Men meldt ons:
In verband met de hoogere eischen,
welke na de reorganisatie der Rijksopvoe
dingsgestichten voor jongens aan onderwijs
en opvoeding in die inrichtingen mogen
worden gesteld, en tevens ten einde aan
de opvoedende ambtenaren bij genoemde
gestichten, die blijk geven van voldoende
bekwaamheid, ruimere ambtelijke vooruit
zichten te openen, ligt het in debedoeÜDg
van het Departement van Justitie om, na
dat de daarvoor noodige fondsen op do
a.s. Staatsbegrooting zullen zijn toegestaan,
aan bedoelde Rijksopvoedingsgestichten een
nieuwe betrekking in het leven te roepen,
namel|jk die van leeraar.
Deze leeraren zullen zijn te onderschei
den in drie groepen, n.l.
a. leerareo belast met gestichtsopvoe
ding (d.i. de leiding van verpleegden
buiten de school of arbeidsuren) ;b. leeraren
belast met schoolonderwijs, en c. leeraren
belast met vakonderwijs.
De jaarwedde dezer leeraren zal bedra
gen voor groep a. ten minste f 1200 en ten
hoogste f 1600, voor de groepen b. en c.
ten minste f1300 eo ten hoogste f1700.
"Voor allen zal aan de betrekking ver
bonden zijn het kosteloos genot van ambts
woning of, bij gemis daarvan, een toelage
vau f250 'sjaars; tevens genieten zij vrije
geneeskundige behandeling
Ten einde dezen rang te kunnen berei
ken, zal men in de eerste plaats met vrucht
moeten afleggen een examen voor candi-
daat-opvoedend ambtenaar, hetwelk evenals
de beide vorige jaren ook dezen zomer zal
gehouden worden. De eischen voor dat
examen en verdere bijzonderheden zullen
binnen enkele weken in de Nederlandsche
Staatscourant' worden bekend gemaakt.
Het Pantserschip.
Naar aanleiding van de beslissing in de
Tweede Kamer over het pantsorschip laat
het Handelsblad zich als volgt uit
Men weet genoeg hoe wjj denken over
de zaak waar hot om ging en over den
Minister die nu verdwijnt, om te begrijpon,
dat wjj ons over de gevallen beslissing van
harte verheugen. Ze is, wat het zakelijke
betroft (en dat is het voornaamste) een
gelukwensch waard aan het gansche land,
dat bewaard is gebleven voor eeu uitgaaf
van 7,000,000 guldon ten behoeve van een
schip, dat door de gansche marine werd
afgekeurd. Tegenover die eenstemmigheid
der "deskundigen kou het „persoonlijke
oordeel" der acht collega's van den heer
VVentholt weinig gewicht in de schaal
leggen.
En wat het persoonlijke betreft is de
beslissing van heden vooral een gelukwensch
waard aan het kabinet.
Want dit zal, door hot uittreden van den
heer Wentholt oen politieke loutering on
dergaan. Meer willen wij, nu de heer
Wentholt tl n hommfi f i n i is, er niet
vau zeggen.
Wel meenen wjj er op te moeten wijzen,
dat de goschiedeuts van den heer Wentholt
een les dient te wezen, voor anderen, die
na hem zullen konion en die opnieuw het
altijd gevaarlijke bedrijf mochten willen
bestaan van te zitten in twee opeenvolgen
de kabinetten van tegengestelde politieke
kleur.
Op den bodem immers van het votum
van heden ligt dat, wat wij nu maar zullen
noemen de politieke onvastheid vau den
heet Wentholt. In de marine, waar men
misschien meer dan ergens elders houdt
van „techt-door zee", heeft dio eigenaardig
heid van den heer Wentholt stijgenden
wrevel gewekt. En al iB het krachtige
en aanhoudende verzet vaD de marine togen
het schip, een verzet dat den heer
Heemskerk ietwat spijtig deed zeggen,
dat de deskundigen wat zuiniger moesten
zijn met hun inkt en hun papier, onge
twijfeld vooral uit zakelijke overwegingen
voortgekomen, het valt evenmin te betwij
felen, dat het void minder sterk en vol
houdend zou zijn geweest wanneer de
slechte zaak niet bovendien ware verdedigd
door oen Minister, die zich bij de marine
zoo gehaat had weten te maken. Een Mi
nister, die een vlagofficier als de vice ad
miraal Van den Bosch op ruwe wijze op
offerde aan een vloot-dominé, had bij de
marine-officieren afgedaan.
En zoo kan men zeggen, dat deze Mi
nister zich het lot heeft bezorgd van dien
Romeinschen keizer, die door zjjn eigen
soldaten werd vermoord.
De eenstemmige adviozen van de marine
officieren hebben den heer Wentholt doen
vallen.
En de hardnekkigheid waarmee die ad
viezen werden herhaald, heeft de Minister
zichzelf te wijten.
De heer Van den Bosch hooft, gelijk die
Engelschman, die avond aan avond den
waagsprong van een acrobaat bijwoonde
omdat hij er bjj wilde wezen wanneer de
man zijn nek zou breken, sinds z|jn ont
slag geen Kamervergadering overgeslagen
wanneer er kans was dat de heer Wentholt
zijn ministerieelen nek zou breken. Alt|jd
zat hij dan, zwijgend en geduldig, in de
presidentsloge. Ook deze dagen weder.
En heden heeft hij den acrobaat dan ein
delijk zien vallen.
De N. R. Ct. schr|jft:
Erger gevolgen, dan het aftreden van
den heer Wentholt als minister, schijnt het
votnm vaD gisteien niet te zullen hehbeo.
De minister van binnenlaudsche zaken heeft
dit aan de Kamer te kennen gegeven. Niet
overduidelijk naar ons voorkomt. Maar
in de Kamer zijn minister Heemskerk's
woorden opgevat en bet is aldus uitge
sproken ook als liet hij blijken, dat het
kabinet zijo lot niet aan dat vau het pant
serschip bond. Waarop tegenspraak uit
bleef. Voor de 63. die het pantserschip
hebben afgestemd, mag dit eone gerust
stelling zijn. De minister van marine had
gesproken, alsof wie thans tot den bouw
van zwaar materieel niet over wilde gaan,
eene ondragelijke verantwoordelijk op zich
zou lc laden. Het zal, uu de beslissiog niet
temin tegen het schip is gevallen, der
Kamer een troost zijn, te ontwaren dat er
dan toch ook nog acht ministers zijn, welke
voor de bestendiging van den toestand,
waarin onze vloot nu verkeert, althans nog
één jaar het jaar, dat de motie-Lohman
had in uitzicht ge6teld willen mede-
aansprakelijk zijn. Dat de regeeriog zich
gemakkelijk bij het votum van giBteren
kan neerleggen, is duidelijk. Het schip is
op zuiver technische gronden bestreden.
Bij de beslissing de stemlijst wijst het
uit geeD zweem zelfs van politiek. In
de discussie was ook niets anders geweest,
dan een slecht schip, dat alléén in
politieke wateren had kunnen varen Heeft
niet de heer Lobman zelf het oDgeveer
zoo gezegd?
Zoo behoeft dus ook waarlijk het kabinet
zich vau dit scheepsongeval niets aan te
trekken. Deed bet dit toch, dan zouden
wij ook daarover niet tobben. Hot ia nog
altijd beter, dat het schip het kabinet mee
sleurt, dan dat het kabinet het vaartuig op
sleeptouw zou hebben genomen.
De Zwolsche Handelsschool.
Men schrijft uit Zwolle:
De Commissie van Toezicht heeft nader
in een breedvoerig schrijven aau den Raad
de redenon uiteengezet, die haar noopten,
haar mandaat wederom ter beschikking van
den Raad te stellen. Uit dit schrijven blijkt,
dat de directeur door woord en daad de
Commissie van Toezicht tot 'n paskwil wilde
maken, door haar in strijd met het regle
ment, zooveel mogeljjk te elimineeren, zoo
niet te negeeren. Werkelijk krasse staaltjes
worden daarvan aangehaald. De directeur
wilde ook de leerareu tot die houding dwin
gen. In hun vergadering liet hij zich onder
meer de woorden ontvallen „dat hjj geen
loopjongen van Aberson (voorzitter der Com
missie van Toezicht was". Ook verzekerde
de directeur openlijk dat zijn gedragingen
in deze door B- en W. werden goedgekeurd.
Een en ander noopte de Commissie zich
zekerheid te verschaffen en daarom vroeg zij
aan B. eu W. een dementi.
Dit dementi bleef uit, maar wol werden
Commissie van Toezicht, directeur en
leeraren uitgonoodigd tot een bijeenkomst
met B. en W., in welke vergadering ook de
Inspecteur van het Handelsonderwijs, dr.
Fockens, was verschenen.
Op deze bijeenkomst werden geen ophel
deringen gegeven, doch de leeraren door den
burgemeestoreerst en doordr.Fockensvervol
gens onder handen genomen en met bittere
verwijten overladen, als zouden zij het ge
zag van den directeur trachten te ondermij
nen. Bij de geringste herhaling zouden z|j
worden ontslagen, terwijl hun gedrag nu
reeds het effect had, dat zij niet vooi vast
zoudon worden aangesteld. Toen de betich
ten een woord van verweer wilden spreken,
werd hun dat niet vergund. Ze konden
gaan en daarmee uit.
Het word ook aan de Commissie van Toe
zicht niet toegestaan iets in het midden te
brengen.
Deze gang van zaken heeft de C. v. T. der
mate ontstemd eu gegriefd, dat zij unaniem
besloot haar mandaat weer tor beschikking
van den Raad te stellen aangezien z|j meent
op deze wijze, noch voor de bloei dor school,
noch voor eon goedou gang van zaken werk
zaam te kunnen zijn. Daarenboven acht zij
den directeur beslist ongeschikt om aan het
hoofd dezer inrichting te staan.
Uit den aard der zaak trekt deze onaan
gename affaire de belangstelling van velen
en is men gespitst op de houding van den
Raad.
Bij de gisteren gohouden stemming
voor 10 leden van het Kiescollege der Ned.
Herv. Kerk, werden uitgebracht 719 stem
men, waarvan 6 blanco en 5 van onwaar
de. De volstrekte meerderheid bedroeg al-
zoo 355.
In de vacature werd gekozen, Jhr. J.
W. A. Barchmon Wuytiers met 496 stem
men.
Herkozen werden de hoeren: A. M. van
Bemmel met 416 stemmen, E. Linden-
hovius met 406 St., W. van Surksum met
399 St., C. J. v. d. Nagel met 373 st.,
J. H. Kleber met 366 st., N. van Veen
met 360 st., C. D. van Kuyk met 359 st.
en J. W. Fröger met 355 stemmen.
Herstemming moet plaats bobben tus-
schen de heeren: L. Ruitenberg met 350
en J. C. Kamp met 338 st.
Verder verkregen de hoeren: J. P. Boen
der 332 stG. v. d. Wetering 329 6t,,
C Renes 322 st., G. Adriaans 322 st.,
G. van Nieuwenhuizen 311 st., H. Gordeau
Jr. 242 st., J. E. v. Nie 199 st., J. van
Veen 166 St., en G. A. L. Spelberg 151
stemmen.
Gisterenavond hield de afd. Amers
foort van den Kon. Ned. Bond van Oud-
Onderofficioren een feestelijke vergadering
met dames in de Arend.
"Versohillende spelen om prijzen hielden
de aanwezigen geruimen tijd bijeen, die
bijzonder genoten van den gezelligen avond.
Bij de aluitiog deelde de voorzitter mede,
dat volgend jaar, ter gelegenheid van het
onafhankeljjkheidsfeest, groote feestplannen
zullen worden beraamd.
De late luitenant kwartiermeester
J. W. Henderson, van het lste regiment
veld artillerie te Amersfoort, is overgeplaatst
b(j het korps torpedisten te Brielle.
Men deelt ons mede, dat de heer
J. C. Hagelen, voorzitter van de afdeeling
Amersfoort van de Soc. Dem. Arb. Partij,
die in de Meivergadering in het Valkje
op zulk een grove wjjze den voorzitter
vau den AmersfoortBchen Bestuurdersbond
den heer H. J. v. d. Kolck beleedigde,
gisteravond verhoord is door den Commis
saris van Politie. Toen de heer Hagelen
echter zag, dat het ernst begon te worden,
heeft hij in tegenwoordigheid van den
Commissaris van Politie en van den heer
v. d. Kolck zjjn beleedigeude woorden
ingetrokken.
De heer v. d. Kolck heeft nu van
verdere vervolging afgezien.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Amersfoort,
brengen ter algemeene kennis, dat de
gswono jaarljjksche collecte teo behoeve
van het fonds ter aanmoediging en onder
steuning van den Gewapeoden DienBt iu
de Nederlanden langs de huizen der inge
zetenen zal plaats hebben op Maandag den
20en Mei 1912, des voormiddags ten 9'/'a
uur.
Zij wenschen deze ten dringendste in de
belangstelling der ingezetenen -van allen
rang en stand aan te bevelen.
Men vergete niet, dat, al moge ook het
getal der overgeblevenen uit de veldtochten
van 1830 en 1831 jaarljjks verminderen,
daarentegen, tengevolge der Expedition in
onze Oost-Iudi8che Bezittingen, het getal
van hen, die op ouderscheidene wjjze aan
spraak hebben op ondersteuning, steeds
weder toeneemt, en vermoodelijk zal blijven
toenemen.
Bij het op zich zelf verblijdend verschijn
sel, in de laatste jaren alom in den lande
waargenomen, eener toenemende belang
stelling in alles wat de verdediging des
Vaderlands betreft, vertrouwenBureemeester
en Wethouders, dat de opbrengst dezer
Collecte zal bewijzen, dat men ook meer
dan tot dusverre belang stelt in het lot
van den verminkten en hulpbehoevenden
oud-soldaat! Moge toch bun, die hun leven
veil hebben voor het Vaderland, de over
tuiging worden geschonken, dat hetVador-
land niet ondankbaar is, en alzoo de in te
zamelen giften er toe bijdragen, om aan
meerdere Oud-strjjders, die daarop aan
spraak hebben, eene tegemoetkoming te
verstrekken ter verlichting der zorgen van
den ouden dag.
Aan de leden van Handel en Nijver
heid wordt ter kennis gebracht dat de a.s.
algemeene vergadering van Handel eDNjj-
verheid zal worden gehouden op Donder
dag 23 Mei 1912, dat alsdan de verkiezing
zal plaats hebben van zevon bestuursleden,
dat tot en met 13 Mei candidatenlijsten
ondorteekend door minstens 10 leden bij
den secretaris H. van "Viandenstraat no. 15
kuunen worden ingediend.
De heer G, F. G. de Bruyu, leeraar
aan het Gymnasium alhier, is benoemd tot
lid der commissie, aan welke in 1912 wordt
opgedragen het afnemen van het examen
bedoeld in art. 12 der Hooger-onderwjjswet.
Mejuffrouw P. J. Mezger, part. ver
pleegster alhier, is geplaatst bij de zieken
verpleging te Soerabaja.
AGENDA
DagelijksBioscoop, Langestraat.
Dagelijks, behalve Maandag en DinsdagSi
oscoop de Arend.
13 Mei. Handel eu Nijverheid.
Rebellie in een weeshuis.
De oudste mannelijke verpleegden in het
H. G. of Arme Wees- en Kinderhuis te
Leiden zijn in den laatsten tijd rebellisch
gestemd, vooral omdat het middagmaal hun
Diet aanstaat. Den hoofdschotel lieten ze
een paar dagen onaangeroerd om zich
vooral aan de toespijB te goed te doen. Zoo
6chafte gisteren de keuken bruine boonen
met rijstepap na. Onze weesjongens wei
gerden echter van de boonen tp eten eu
