WEERBERICHT.
Thermometerstand
BINNENLAND.
Uit de Pers.
STADSNIEUWS.
INGEZONDEN.
ALLERLEI,
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. MET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.38 unr.
De Bilt, 5 Juni 1912.
Hoogste barometerstand 768.1 m.H. te
Horta, laagste 747,0 te Skegness.
Verwachting tot den avond van 6 Juni
1912. Matige tijdelijk krashtige Zuid-Weste
lijke tot Zuid-Oostelijke wind
Gesteldheid van de lucht: Overwegend
zwaar bewolkt, waarschijnlijk regenbuien
met geringe onweerskans.
Temperatuur: Iets zachter.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
753 m.M.
Vorige stand te 12 uur 754 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 60
Laagste hedennachtF. 55
Hedenmiddag 12 uurF. 64
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Woens
dag 5 Juni des 's morgens 7 uur is 61" F.
vaardigden van de oppositie een aanieiding
was tot lovendige toejuichingen.
ïjadat ten slotte 31 afgevaardigden ver-
wjjderd waron, nam Tisza den presidents-
zetol weder in.
De oppositie begon toen weder tumult te
maken, zoodat de zitting epnieuw geschorst
moest worden.
Het bestuur der Soc. Dem. Partij heeft
reeds een algemeene staking door het ge-
heele land voorbereid, voor het geval, dat
er tusschen de Regeering en de oppositie
geen overeenkomst wordt getroffen om
trent de Kiesrechthervorming. Deze sta
king zou dan reeds heden beginnen.
De Regoering is gewaarschuwd en deze
heeft het geheele garnizoen van Boeda
pest geconsigneerd.
Het Spionage-geval.
In ons vorig nummer hebben wjj mel
ding gemaakt van den diefstal van teeke-
ningen van kostbare kanonnen uit het
artillerie magazijn te Spandau. In een
hotel in de Josephstrasse te Keulen wilde
men in verband hiermede arresteeren een
gepensionneerd kapitein uit Berlijn, op het
oogenblik dat men hem wilde vatten, be
roofde hij zich ^an het leven.
De Fbanschrn in Marokko.
Volgens de laatste berichten schijnt het
den Franschen in Fez inderdaad gelukt
te zijn door een uitval de vjjandelgke harka
uiteen te jagen en te vernietigen, zoodat
de kans van nieuwe aauvallen op Fez
belangrijk verminderd is. Do Franschen
hebben bjj den uitval 12 dooden en 31
gewonden gekregen.
Generaal Lyautey heeft de stad Fez
wegens haar loyale houding in de laatste
moeilijkbeden do boete van een millioen
francs kwijt gescholden. Deze boete was
aan de stad opgelegd wegens den opstand
in de vorige maand.
Dit besluit is door de inwoners van Fez
met dankbaarheid en vreugde begroet.
De Opstand op Cuba.
De opstand op Cuba breidt zich steeds
meer uit. Thans hebben de opstandelingen
Lamaya geplunderd en in brand gestoken.
Ook San Louis is geplunderd en in de
provincie Havanna begint het ook te gisten.
De Amerikaansche gezant heeft aan de
regeering te Washington verlof gevraagd
om 10000 geweren te mogen koopen, ten
einde daarmee vrijwilligers te bewapenen.
TWEEDE KAMER.
De Tweede Kamer verwierp
heden met 49 tegen 42 stemmen
de Bakkerswet.
Ziekteverzekering.
In parlementaire kringen wint de incening
veld, dat de behandeling der ontwerpen
Ziekte- en Radenwet vermoedelijk in dit
zittingjaar niet meer zal kunnen afloopen,
en in het najaar zal worden voortgezet.
De grondwetsvoorstellen
der reqeerino.
Naar wij van goed ingelichte zijde ver
nemen, zijn reeds zeer binnenkort de voor
stellen der Regeeriog tot herziening der
Grondwet te verwachten. Vad.
Het Ovek-Y.
Naar de Tjjd verneemt, bestaat bjj be
woners van over het IJ hot voornemen
aan deu gemeenteraad te verzoeken, het
vrij vervoer met de ponten weer in te
trekken en het oude, laarstgeldende tarief
in te voeren. De onbeschrijfelijke tooneeien
die reeds van vroeger bekend waren en
die de wegen en bermen over het IJ voor
fatsoenlijk publiek ontoegankelijk maken,
zijn sedert het vrije vervoer op sommige
uren van den dag, vooral des Zondags,
zeer verergerd. Men verlangt nu naar her
stel van den ouden toestand, die ton min
ste vergelijkenderwijze nog houdbaar was.
De Grondwetsherziening.
De (r. k.) Tijd is van oordeel, dat
er geen sprake kan wezen, dat nog in
deze periode van wetgeving Grondwets
herziening bij de Statcn-Generaal in be
handeling zal worden gebracht. Daarom
zullen de verkiezingen van 1913 ook voor
do zaak do Grondwetsherziening van buiten
gemeen gewicht zgn- Tot de bespreking
van het verslag komende, behandelt het
roomsche orgaan eerst het kieerecht. Slechts
één lid der commissie herinnert het
blad was vóór behoud van het bestaande
artikel 80.
Of niet dit ééne lid de wgste partjj koos?
Terwjjl ook thans weder ten duideljjk-
ste gebleken is, dat er omtrent de wjjzc
waarop ons kiesrecht zou te verbeteren
wezen, allerminst een communis opinio,
wel daarentegen de meest hopelooze ver
deeldheid bestaat, ligt de meening voorde
hand, dnnkt ons, dat de quaestie van hor-
zienig betreffende dit ééne punt nog niet
rijp is voor oplossing en dat men derhalve
do zaak voorloopig heeft te laten zooals
zij is.
De urgentie, de nooddrang tot wijziging
van art. 80 is, dunkt ons, tot heden aller
minst aangetoond.
Dat, indertijd hoogst eenvoudige, hoogst
onschuldige art. 80 staat aan zeer weinigon
in den weg
De eischen 70or het kiezerschap nóg
lager stellen, zou iu zeker opzicht niet
gemakkelijk gaan, omdat reeds een zóó
bijzonder laag punt bereikt werd.
Maar indien men het zou willen doen,
het tegenwoordige artikel van de Grondwet
zou daartegen geen beletsel in den weg
Btellon. Met dit artikel zou men in het
kiezerskorps kunnen opnemen allon of zoo
goed als allen die niet bedeeld worden en
op welke wijze dan ook in hun ondorhoud
voorzien.
Dit alles is geen nieuws: wjj achten het
echter nuttig het nog eens in herinnering
te brengen, om te doen beseffen, waarom
wij niet zóó bijzonder van de noodzakelijk
heid van het kiesrechtartikel in de Grond
wet doordrongen zijn.
Ongetwijfeld vinden wij in de theorie
van het Huismanskiesrecht en nog meer
in die van het organisch kiesrecht heel
veel moois, terwijl het algemeene beginsel
hetwelk aan de tegenwoordige Kieswet ten
grondslag licht, evenmin als de uitvoering
van dat beginsel, licht iemand tot geest
drift zal stemmen.
Maar als nu, zooals ook weer in den
boezem der Commissie voor Grondwets
herziening gebleken is, geen enkel dier
theoretisch zooveel fraaiere vormen vsm
kiesrecht, bij de hier te lande bestaande
verdeeldheid van inzichten en beginselen,
eenige kans heeft op verwezenlijking
Over bet Vrouwenkiesrecht denken wij
evenals die vrouwen, aan welke men, werd
het ooit ingevoerd, dat kiesrecht het liefst
goven zou. Juist de vrouwen die er naar
hunkeren, de „suffragettes" zijn degenen,
aaD wier handen het 't slechts zou zjjn
toevertrouwd. Van ware, degelgke vrou
wen staat te vreezen, dat zjj van het kies
recht, werd het haar geschonken, niet of
slechts gedwongen en bg uitzondering zou
den gebruik maken.
Van het ontworpen Onderwijsartikel
zegt De Tgd:
Meer kon men zeker niet verlangen.
Toch hos vreemd het wellicht ook
schgnen moge achten wg ook hier om
zichtigheid geboden. De allereerste eisch,
dien wg, voorstanders van de bijzondere
school, te stellen hebben, is dat zij zal
blijven een vrjje school. Van een coufee-
sionecle overbeidsschool, zooals in Duitsch-
land, zouden wij niet gediend zgn.
Nu bevat, het is waar, het besproken
rapport geen enkel woord, hetwelk ook
maar in de verte doet vermoeden, dat door
de samcnstellorB vau dat rapport aan een
dergelijke school is gedacht. Dit echter
belet niet, dat later, wanneer eenmaal der
gelijk artikel in de Grondwet was opge
nomen, vijandelijke regceringen, gedwon
gen do bijzondere school gelijkelijk met
de openbare te onderhouden, wel eens po
gingen konden aanwenden, om de bijzon
dere school van het grootste deel barer
vrijheid to berooven. Wie de koordon der
beurs in handen houdt is machtig "Wg
beweren volstrekt niet, dat hetgeen wjj
aanduidden, ooit gebeuren zal. Toch mee-
nen wij, dat bg latere regelingen de aan
dacht op dit punt moet gevestigd blijven.
De vrijheid der bijzondere school gaat
boven de hoogste subsidiën; daarom moet
voor haar in de eerste plaats als een tee-
der goed gewaakt worden.
Blijkens kennisgeving van den Burge
meester wordt ten aanzien van den invoer
van paarden, bestemd voor het vanwege
de „VeroeDiging tot bevordering der paar
denfokkerij in Nederland", in Juli e. k. te
's Gravenhage te houden internationaal
concour6-hippique, afwjjking van de ver
bodebepalingen toegestaan onder voorwaar
de dat
a. aan het eerste kantoor worde over
gelegd een door den secretarie, gedelegeerd
commissaris, van het concours.hippique af
gegeven bewgs, dat de paarden voor ge
noemd conconrs-hippique bestemd zijn;
b. dat de paarden, voor zooveel zij na
afloop van het concours-hippique hier te
lande mochten bljjven, niet in het verkeer
worden gebracht, dan na door den districts-
veearts te 's-Graveohage of een zjjner
plaatsvervangers te zgn gekeurd en gezond
bevonden.
Maandag namiddag werd in het ge
bouw van hot Provinciaal Bestuur te Utrecht
onder goedkeuring van de minister van
waterstaat, door een der leden van de
Gedcp. Staten in het openbaar aanbesteed:
Bestek no. 122. Het leggen van eene
keibestrating tot vervanging dor klinker-
bestrating van den omgelegden Soesterweg
te Amersfoort, deel uitmakende van den
Rijksweg van Eemnes naar Hoevelaken,
raming f9400.
Voor dezo aanbesteding hadden de vol
gende heeren ingeschreven
Th. W. Bonte te Amersfoort, voor f 12368;
C. Ruitenberg te Amersfoort, voor f 11939;
C. H. van Haarlem te Viauen, voor f 11860;
G. Wassink te Amersfoort, voor f11850;
C. Krachten Jz. Utrecht, voor f11539; A.
van Vunren te Soestdijk en G. S. Bos
Utrecht, voor IJ0977; fa. J. Groenhuizen
te Hilversum, voor f9680; D. J. Boks te
Amersfoort, voor f S939 en Van Kann en
Co. te Venlo, voor f8868.
De Militaire Schoolcompagnie ver
trekt a.8. Vrijdag 5.30 v.m. naar de Hars
kamp. Het kamp wordt betrokken voor
den tgd van veertien dagen, tot het hou
den van velddjenst- en schietoefeningen.
Het verlof naar Europa van den
ritmeester G. van der Zoo de Jong van
de cavalerie O. I. leger is met 6 maan
den verlengd.
De opperwachtmeester J. T. Kuyk,
van een der huzaren-depots te Haarlem, is
benoemd tot adj. onderoff. bjj de Rjj- en
Hoefsmidschool te Amersfoort.
De hirma F. v. d. Wilde alhier,
zond ons een keurig geillustreerd reclame-
geschriftje over de Apollinaris bron.
Heden slaagde te Utrecht voor het
examen voor onderwijzeres Mej. J. G. van
Maanen.
Buiten verantwoordelijkheid der redactie
Mijnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van den Heer Lagers in Uw nummer van
3 Juni, verzoek ik U om eenige plaats
ruimte, waarvoor bg voorbaat mjjn dank.
Hoewel het bedoelde schrijven betrek
king had op een benoeming, die heden
reeds geschied is on dus het terugkomen
op de zaak als een napleiten beschouwd
zou kunnuen worden, acht ik 't toch noodig
de strekking van bet betoog van den
heer Lagers te bestrijden.
Dit betoog leidt m. i. op een gevaar
lijken weg en do consequente doorvoering
van do daarin uitgesproken wenBch zou
juist brengen, wat de heer Lagers meent
te bestrijden.
Op grond van zgn ingezonden stuk zou
men]j dien 'schrijver zelfs een onbewust
voorstander der bijzondere school kunnen
noemen.
De openbare school is bestemd voor
kinderen van ouders van de meeBt uit-
eenloopende gezindten. Het onderwijs daar
gegoven roert de grondstellingen (hetzij
politieke, hetzij godsdienstige), die de ver
schillende richtingen scheiden, niet aan.
niet alleen omdat de wet het verbiedt,
maar ook in het belang van het kind
zelve.
Om deze reden alleen zou het al streng
al te keuren zijn uitsluitend onderwijzers
van een bepaalde kleur te benoemen. Het
is tooh volkomen in strjjd met het wezen
der openbare school.
De openbare school kan slechts waarlijk
gediend worden door een vrjjen onderwij
zersstand.
Zulk een onderwijzersstand is een onaf
wijsbare eisch voor den vooruitgang van
het onderwijs.
De onderwijzer moet als burger vrij en
onafhankelijk voor zijn meeniDg kunnen
uitkomen, zonder de vrees behoeven te
koesteren zgn positie daardoor te bena-
deelen.
Is dit niet het geval, dan moet dat nood
wendig leiden tot daling van het peil van
het onderwijs.
Bij de benoeming van een openbaar
onderwijzer mag men dus niet afvragen,
welke beginselen hij toegedaan ie; tot
welke politieke of kerkelijke partg bjj be
hoort. Het eenige criterium moet zijn: be
roepsbekwaamheid.
De tegenstanders der openbare school
betitelen haar schimpend als moderne sec-
tesohool. Dit is grove laster, want de open
bare school dient geen secte; zjj dient
alleen het kind, om zjjns zelfs wil.
Ging hel echter den weg op, die den heer
Lagers wenscheljjk acht, dan zou de open
bare school werkelijk dien naam gaan
verdienen.
De strgd der openbare onderwijzers is
reeds jaren lang daarop gericht, om dit te
beletten.
Indien de beer Lagers een werkelijk
vriend der openbare school is, waaraan ik
volstrekt niet twjjfel, dan zal hjj wel wil
len erkennen, dat hjj in de keuze van het
middel om haar van dienst te zjjn deze
keer heeft gefaald.
Hoogachtend,
F. FABER.
Misdaad? Te Zuidwolde overleed het
11-jarig zoontje van een zekeren O. Daar
de gestorvene een vrij ernstige wond aan
zjjn vooi hoofd had, dacht men aan mis
daad. De politie stelde een onderzoek in,
terwgl de justitie te Assen sectie op het
ljjk verrichtte. De vader vertelde, ilat zjjn
zoon 's morgens, bjj bet uit bed stappen,
voorover op de kachel gevallen en aan het
hoofd verwond is. Van een en ander it
proces verbaal opgemaakt. De vader is in
voorloopige hechtenis genomen en naar het
Huis van Bewaring te Assen overgebracht
als verdaoht van op of omstreeks 25 Mei
1912 opzettelijk zjjn zoontje Hilbert van
het leven ie hebben berooid, althans zwaar
lichamelijk letsel te hebben toegebracht,
door deze daartoe met een hard voorwerp
een of meer hevige slagen op bet hoofd
toe te brengen waardoor schedelbreuk is
ontstaan, tengevolge waawan genoemd kind
is overleden.
Het Titanic onderzoek.
Het verhoor van den heer Ismay, den
voornaamsten getuige in het onderzoek,
