WEERBERICHT.
Kerknieuws.
STADSNIEUWS.
Thermometerstand
MEDEDEELINGEN VAN HET
KONINKL. NED. HET. INSTITUUT.
Opgemaakt voorm. 10.44 unr.
Do Bilt, 6 Augustus 1912.
Hoogste barometerstand 768.8 m.M. te
Horta, laagste 741.9 te Portlandbill.
Verwachting tot den avond van 7 Aug.
1912. Krachtige Zuid-Westelijke, later
afnemende en krimpende wind.
Gesteldheid van de lucht: Aanvankelijk
buiig, later tijdelijk opklarend.
Temperatuur: Dezelfde.
Barometerstand te AMERSFOORT.
Barometerstand hedenmiddag te 12 uur
753 m M.
Vorige stand te 12 uur 766 m.M.
te Amersfoort.
Hoogste gisterenF. 68
Laagste hedennachtF. 52
Hedenmiddag 12 uurF. 67
AMERSFOORTSCHE
BAD- EN ZWEMINRICHTING.
TEMPERATUUR van het water op Dins
dag 6 Aug. des 's morgens 7 uur is 66° F.
Als laatste sprekers waren aangekondigd
de heoren G. Polak Daniëls, voorzitter der
Vrijzinuige Propagandaclub te 's Hage, en
dr. I. H. J. Vos te Utrecht, voorzitter van
don Bond van Vrijzinnige Propagandaclubs.
De heer G. Polak Daniëls besprak de
houding van de rechtsche partij tegonover
algemeen kiesrecht en het nut van alge
meen kiesrecht. Na een krachtig pleidooi
voor vrouwenkiesrecht wekte spreker de
vrouwen op om mede te strijden voor het
mannenkiosrecht, waardoor de mogelijkheid
voor vrouwenkiesrecht wordt geopend.
Dr. Vos sprak ten slotte over: „De jon
geren in den strijd". Spreker constateerde
met voldoening den bloei der orgauisatie
van de jonge vrijzinnigen en wekte allen
op om deel te nemen aan de politiek. Met
kracht en klem drong spreker aan op aan
sluiting van alle jongeren om te strijden
in 1913 tegen clericale domperij.
De redevoeringen werden afgewisseld
door muziek en zang. (Hbld.)
Departement van Landsverdediging.
De Nieuwe Courant bericht, dat de voor
stellen tot het instellen van een departe
ment van landsverdediging reeds zijn door
gezonden aan den Raad vau State.
Binnen dat nieuwe departement zullen
voorshands de tegenwoordige departemen
ten van oorlog en van marine als zelfstan
dige afdeelingen nagenoeg ongewijzigd
blijven voortbestaan.
Geen Vrouwenkiesrecht.
Wegens ongustig advies der kerkelijke
vergaderingen is Zaterdag het kerkelijke
stemrecht voor de vrouw door de synode
der Ned. Herv. Kerk verworpen.
De Handelsschool.
Zoo we in ons nummer van Zaterdag
reeds meedeelden is door het bestuur van
de Handelsschool een circulaire verspreid,
betreffende het onderwijs aan die school.
Behalve het programma, wordt daarin ge
geven een beknopte beschrijving van het
doel van ieder leervak.
We ontleenen daaraan het volgonde:
Doel van het onderwijs aan
de Handelsschool. Het onderwijs
heeft ten doel aan de leerlingen die alge-
meene ontwikkeling eD algemcene kennis
te verschaffen, die noodig is voor de prac-
tijk van den handel; de prnctijk zelve
moeten zij in hun latere betrekking machtig
worden.
Het onderwijs verschaft dan aan do
leerlingen.
1°. een zoo groot mogelijke hoeveelheid
practisch bruikbare kennis van de vier talen
en de handelscorrespondentie in die talen;
2°. een goed inzicht in het enkel- en
de beginselen van het dubbel-boekhoudou
en het handelsrekenen;
3°. eenige algemeene handelskennis om
te maken, dat ze in de practijk spoediger
thuis raken en vlugger en beter opmerken,
begrijpen en leeren, wat er in de practijk
te leeren valt;
4°. kennis van die bepalingen van het
handelsrecht, waarmede ieder koopman be
kend moet zijn;
5°. eenige kennis van het economisch
leven, vooral van ons land en zijne kolo
niën, zoodat zij weten, welke productieve
arbeid er wordt vei richt, welke rol de handel
en het verkeer daarbg spelen, en welke
economische verschijnselen en wetten daarbg
op te merken zijn, zakeD, waarmee zij direct
misschien weinig te maken zullen hebben,
maar waardoor zij dingen, waarmee zij
wel te maken zullen hebben, beter zullen
begrijpen
6°. kennis van die declen van de wis
kunde, die onontbeerlijk zijn voor de alge
mcene ontwikkeling, en hot onderwijs in
het boekhouden en het handelsrekenen
steunen;
7°. de herkomst en de samenstelling
van do meest voorkomende handelswaren
(in hoofdsoorten); eenvoudige begrippen
omtrent het onderzoek vau handelswaren;
8°. begrip van projecties en doorsneden;
ontwikkeling van schoonheidszin, gevoei
voor vorm eD kleur, voornamelijk gericht
op de practyk, o.a. met hot oog op de
reclame;
9°. een goede loopende hand van
schrgvcD;
10'. kennis van de stenografie (en het
machineschrijven).
NederlandscheTaal en Hai-
delseorrespondeutie. Doel van het
onderwijs is, het daarheen te leideD, dat
leerlingen proza en poëzie kunnen ver
staan; hun gedachten mondeling en schrif
telijk in behoorlijk Nederlandsch kunnen
uitdrukken; handelsbrieven kunuen schrij
ven, en de meest voorkomende beschei
den in den gebruikelijken vorm weten op-
temaken.
Duitsche, Engelsche Fran-
sche Taal en Handelscorres
pondentie. Doel van het onderwjjr
in de moderne talen is, de leerlingen zoo
ver te brengen, dat ze de gewone omgangs
taal kunnen begrijpen en zich daarin ver
staanbaar weten uit te drukken; dat ze
kunnen beschikken over don woordenschat,
die hun bij hun later beroep te pas kan
kernen, en dat zij in staat zijn naar bepaalde
gegevens handelsbescheiden samen te stellen
in den gebruikelijken vorm.
Aardrijkskunde. Doel van het
onderwijs is aanvankelijk het aanbren
gen van een goed beeld van de kaart.
Daarna wordt het onderwijs in economische
richting geleid; o.m. zal er uiteengezet
worden, welke verschillende handelswaren
er geproduceerd en verwerkt worden in
de verschillende landen en waar ze heen
gaan om geruild te worden.
Geschiedenis. Doel van het onder
wijs is het verkrijgen van oen overzicht
der ontwikkeling van de beschaving en
van handel en industrie, in de eerste plaats
mat betrekking tot Ncdeilaod en zijne
koloniën, in de tweede plaats met betrek
king tot die landeD, waarmeo wij in han
delsrelaties staan.
Staatsinrichting en Staats
huishoudkunde. Doel van het on
derwijs is, het op eenvoudige praktische
wijze aanbrengen van een helder inzicht
in de begin8cle der staatswetenschappen.
Wiskunde Doel van het onderwijs
is, den leerlingen de voor hun algemeene
ontwikkeling en vakkennis noodige mathe
matische begrippen by te brengen.
Boekhouden. Doel van het onder
wijs is den leerlingen zooveel administra
tieve kennis bg te brengen, dat ze later
in zaken of op kantoren geplaatst, zich
spoedig in de praktyk zulien thuis ge
voelen.
Handelstekenen. Doel van het
onderwijs is het vlug en accuraat leeren
becijferen der in den handel te maken
berekeningen en het samenstellen der ge
bruikelijke formulieren. Het verkrygen
van een juist inzicht in de transacties, die
aan de berekeningen ten grondslag liggen.
Natuur- en Warenkennis. Doel
van het onderwijs is de leerlingen in ken
nis te brengen met de voornaamste ver
schijnselen op het gebied der natuurwetem
schappen, en de belangrijkste toepassingen
in het dagelijk6ch leven en de nijverheid,
benevens met de herkomst en de samen
stelling van de hoofdsoorten der handels
waren; verder het bijbrengen van eenig
begrip omtrent het onderzoek ir van.
Teekenen. Doel van het onderwijs
is, ontwikkeling van het waarnemings-
en het voorstellingsvermogen. Het ver
krijgen van de noodige kounis en vaardig
heid om eenvoudige voorwerpen in teeke-
ning te kunnen brengen; eenige kennis
van versieringskunst in 't algemeen en
van die met betrekking tot winkel- en
kantoorinrichtingen in 't bijzonder. Een
goede kijk op de hedendaagsche" kunstnij
verheid.
Stenografie. Doel van het onder
wijs is, den leerlingen zoodanig vertrouwd
te makeu met het kortschrift, dat ze in
staat zijn, het onder alle omstandigheden
met voordcel te gebruiken, zoowel voor
zich zeiven bij het maken van concepten
als voor het opnemen van dictée's.
Cursus V. P. N.
Gisterenmiddag had in „Het Boompje"
aan den Heiligenbergweg de opening plaats
van den centralen cursus in pluimveeteelt,
welke dezer dagen alhier wordt gehouden.
Deze cursus is de eerste poging om het
onderwys in pluimveoteolt meer gecentra
liseerd te doen plaats hebben. Tot nog toe
deed de heer heer H. B. Beaufort, pluim-
veeconsulcot te Haarlem, veel voor dat
onderwijs, door op tal vaD plaatsen lezingen
te houdeD, hetgeen echter uit den aard dei-
zaak niet die resultaten geeft,welke menvan
een centralen cursus mag verwachten. Als
leider van den cursus treedt op de heer
Beaufort, terwijl de heer R. Houwink Hzn.
te Meppel welwillend zich heeft beschik
baar gesteld een deel der lessen te geven.
In de zaal zijn tal van hulp- en leer
middelen tentoongesteld. Do literatuur der
pluimveeteelt is ruim vertegenwoordigd.
Tal van boek en plaatwerken doen zien,
dat ervoor den liefhebber op dit terrein
heel wat lectuur bestaat Verder zijn er
verscheidene opgezette dieren en praepera-
ten, meest van afwijkingen in den groei
bij deD jongen vogel. Ook is er een kip van
normale grootte met 4 pooten. Bij het leg
gen van het eerste ei moest dit wonder
dier echter het leven laten. In den tuin
zijn tal van modelhokken, terwijl ook levend
pluimvee in groot aantal aanwezig is. En
ten slotte mogen we niet verzuimen meldiDg
te maken van een drietal broedmuchines,
die haar goede werking in deze cursus
dagen zullen moeten toonen. De eieren
zijn in de machines en naar do leiders
hoopen, zullon ze nog voor het einde van
den cursus kuikentjes er uit kunnen halen.
Tegen halftwoe verzamelden do deel
nemers, een dertigtal, benevens de be
sturen van V. P.N. en U.L-G. zich in de
zaal en sprak de heer Spruyt uit Gorredyk
een welkomstwoord, nameDS den voorzitter
der V. P. N., die verhinderd was. In de
eerste plaats bracht Spr. dank en buide
aan de onderafdeeling Amersfoort en aan
de regelings commissie ondor voorzitter
schap van den heer A. M. Tromp van Holst
voor de uitstekende regeling. Alles is tot
in de kleinste bijzonderheden geregeld en
zeer aangenaam mag het genoemd worden
op die wijze te kunnen beginnen.
De V. P. N. heeft steeil6, van af de
oprichting, in haar programma gevoerd,
het oprichten van cursussen om vooral de
bevolking van het platteland te leeren boe
de pluimveeteelt eigenlijk moet wezen.
Tal van bezwaren werdeD ondervonden,
tot eindelijk, in overleg met de regeeriog
een pIuimvaeconsuloDt kon worden be
noemd, en de plannen voor de cursussen
een meer vasten vorm kregen.
Toen de V. P. N. werd opgericht meen
de men, dat in korten tijd de landbouw
door de pluimveeteelt tot welvaart zou
komen. Maar tal van personen hebben zich
op de vereeniging geworpen, enkel met
het doel voor zich zelf te zorgeD. Het
kwam zelfs zoover, dat personen lezingen
gingen houden, die totaal onbekwaam waren
voor hun taak. Maar voor het financieele
gedeelte waren ze wel te vinden. Wil de
vereeniging echter bloeien,dan dient ze goed
onderlegd te zijn.Daarom is ook, in verbin
dingmet de regeering en in overleg met den
pluimveeconsulent besloten een cursus als
deze op te richten, opdat we krijgen men-
schen, die met voldoende kennis toegerust,
lezingen kunneD houden.
Spreker moet echter waarschuwer^ dat
op dezen cursus geen leeraren worden
gefokt. Zy die den cursus volgen moeten
zich niet opwerpen als voorlichters op het
gebied der pluimveeteelt. Deze cursus be
oogt niets anders te geven dan richting in
de studie. Daarna kan men de studie ver
volgen. Als de cursus is afgeloopen, weet
men volstrekt niet alles van de pluimvee
teelt. Wie dat meent komt bedrogen uiten
zal ook anderen bedriegen, die hij willeeren.
Wat het fokwezen betreft, zullen de
cursisten diDgen hooien, die niet algemeen
bekend zyn en strgden met oude meeningen
waar vaD ze geheel afwijken. Die regels
zijn echter niet uit de lucht gegrepen, maar
gebaseerd op wetenschappelijk-onderzoek.
Ten slotte brengt Spr. dank aan den heer
Beaufort als leider en aaD den heer
Houwink, die zich zoo welwillend heeft
beschikbaar gesteld. Spr. hoopt, dat de
cursus succes zal hebben eD door allen
met voldoening er op zal worden terug
gezien.
Daarna ving de heer Houwink zijn les
sen aan.
Bij de gisteren gehouden Engeland-
Holland betrouwbaarheidsrit voor motor
rijwielen wonnen de E y s i n k-motors.
Ie. beide bekers der amateuis en
handelsklasse.
2e. de eenig uitgeloofde medaille voor
handelsklaBse.
3e. alle rijders van EysiDk motors
eerste prijzen herinnevings medailles
Gisterenavond tegen half zeven vloog
de militaire vlieger Tan Meel met zyn
nieuwe zelf geconstrueerde tweedekker over
Amersfoort. Hij was om 6 uur 13 te
Soesterberg opgestegen en vloog naar de
legerplaats bij 'Oldebroek, waar hij om 6
uur 56 arriveerde.
De belangrijke verzameling pluim
vee en onderwijs materiaal, welke hier iB
verzameld voor den Centralen pluimveeteelt
cursus, zal, blijkens advertentie in dit num
mer, aanstaanden "Vrijdag en Zondag voor
pluimveehouders en auiioiu belangstellenden
legen matig entree ter bezichtiging worden
gesteld.
Her pluimvee, zoomede verschillende
modelhokken, die zeer geschikt zyn voor
den landbouw, zgn opgesteld in den tuin
van café Otte. Alleen reedB de verzameling
hokken is een bezoek ten volle waard.
Op Zondag zullen bovendien ter bezich
tiging wordeD gesteld de belangrijke ver
zameling opgezette dieren, abnormaliteiten
op sterk water, en verder materieel, boe-
keD, plaatwerken, enz., alles welwillend door
de heeren Houwink en Beaufoit beschik
baar gesteld voor de onder-afdeeling Amers
foort en omstreken der V.P.N.
Ongetwyfeld zullen zeer veel pluimvee
houders van deze unieke gelegenheid ge
bruik maken om hun konnis van de pluim
veeteelt te vorrijken, te meer daar aan
staanden Zondag door den pluimveeteelt-
consulent, den heer Beaufort, eenige ver
klaringen betreffende het levend en ander
materiaal zullen worden gegeven.
De correspondent van de N. Rott.
Crt. die de betrouwbaarheidsrit van de
Ned. Motorwielryders vereeniging mee
maakte, schrijft in zijn verslag o. a. het
volgende:
In Amersfoort was de ontvangst van het
publiek zeer hartelijk. De meDschen stOD-
den langs de straten in dichte rijen. De
politie hield vrij baan en tusscheu al die
juichende en wuivende menschen gingen
we met een matig vaartje 't stadje door.
De batterijen van het le regiment
veld-artillerie uit Utrecht en Amersfoort
zijn gisteren naar de legerplaats bij Olde
broek vertrokkeu tot het houden van
schietoefeningen onder leidiDg van den
kolonel jhr. E. C. Boogaert. Tijdens die
oefeningen zal de militaire vliegenier M.
van Meel met een officier der artilleiie
opstygeu om gelegenheid te geven tot het
doen van waarnemingen.
De le luitenant jhr. J. K. van
Naerssen, vaD bet 3e regiment huzaren te
'6-Gravenhage, wordt overgeplaatst by het
lo regiment huzaren.
De heer M. R. J. Brinkgreve, doc
torandus in de klassieke letteren te Utrecht
die in de raadsvergadering van 30 Juli jl.
is benoemd tot leeraar in de oude talen
aan het Gymnasium alhier, staat no. 1 op
de aanbeveling voor tydelyk leeraar aan
het Stedelyk Gymnasium te Utrecht.
Id verband hiermede heeft de heer
Brinkgreve voor zijn benoeming alhier be
dankt.
