Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 14.
Zaterdag 5 Juli 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eeinnos, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG-,
Abonnementsprijs per drie maasdam
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraatF 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar Advertentién:
Van 1 tot C regelsf 0.30
Voor lederen regel meer- 0.05
Een gevaarlijke vriend.
Het was in de vorige week bij gele
genheid der behandeling van het mili
taire ontwerp in den Duitschen Rijksdag,
dat de zoo wakkere kampioen voor de
goede zaak, de edele Windthorst, weer
eens de bijzondere aandacht getrokken
heeft. Als altijd was de zeven en zeventig
jarige grijsaard weder in zijne redevoe
ring vol geest en humor, maar ook niet
minder treffend en waar. Het bewijs,
dat zijn woord weder diep getroffen heeft,
vindt men in het antwoord, dat de
Rijkskanselier, Von Caprivi, hierop ten
beste gaf.
Zooals luid genoeg is verkondigd, be
gint het Duitsche volk de lasten van het
militarisme, met onverholen weerzin te
dragen. Vandaar dat de behandeling van
wetten of voorstellen, welke daarmede
in verband staan, met aandacht wordt
gevolgd. Het Katholieke Duitschland
vooral staart dan met betrouwvolle
blikken op zijn Windthorst, den strijder
voor waarheid en recht, den fleren ver
dediger der belangen des volks en den
staatsman bij uitnemendheid. En toch
heeft de edele grijsaard na rijp beraad
als zijne overtuiging uitgesproken, dat
hetgeen ditmaal verlangd wordt, nood
zakelijk was, maar voor de toekomst
had hij in zijne resolution een protest
gesteld tegen eventueele uitputting des
lands.
Hiermede had de gevierde afgevaar
digde natuurlijk zich niet de ongenade van
den Rijkskanselier op den hals gehaald;
maar hij bracht ook nog iets anders
ter sprake, dat voor de duitsche Re
geering minder aangenaam was. Op
diplomatische wijze wist hij het denkbeeld
van een scheidsgerecht, dat bij herhaling
door Z. H. Paus Leo XIII in zijne .toespra
ken is aangeprezen, in het debat te bren
gen, en betoogde, datdit reeds ingang be
gint tejvinden zelfs door eene Bonghi was
het immers reeds in de Italiaansche Kamer
met kracht aanbevolen. Niet dal hij
dweepte met dit soort italiaansche heeren,
FEUILLETON.
Hit k tijd der Revolutie.
in
De begrafenis van den graaf La Charelte
eenvoudig, maar geschiedde met alle deelneming
en eer, welke den afgestorvene toekwam.
waar lieten zich in den omtrek wel stei
hooren, die morden over bel zilveren schild op
de kist, waarop alle titels en waardigheden
den gestorven burchtheer geschreven ws
zoodat men niel ouduideljjk den invloed
burger Le Pourael kon miskennen, maar
waren de welgezindcn in de meerderheid, en de
izit Pargs aangvraagde en beloofde mililairt
liet, tot ergernis van Jean Rollan, nog niel
zich hooren.
Daags na de teraardebestelling van baar ge
maal liet de gravin broeder en zustei
lan op het kasteel roepen. Jean en Maris
den de grateljjke familie bezig met toebereid
selen voor eene reis. Op den vloer van des
stonden verscheidene ingepakte koffers i
bureau van den graaf was bedekt met schrijf-
benoodigdheden, banknoten en goudgels
graaf Feiiz bezig was op te bergen, terwjjl
Louise de Puisddme doelloos als altijd,
sierljjk opgesmukt in rouwgewaad, voor hc
ongeveer voegde hij er ironisch bij,
r wat zij goeds zeggen moet men
erkennen en Bonghi is trouwens
nog altijd heel wal beter dan
Crispi, de vriend van zijn grooten
voorganger, en zoo als het bleek ook de
intieme vriend van Von Caprivi, werd
nog achter Bonghi gesteld, een soort
heer, met wien Von Windthorst
volstrekt niet dweepte; zoo iets was
toch al te verschrikkelijk. Met schijnbaie
trontwaordiging werd dan ook door
Caprivi aan Windthorst toegevoegd, dat
hij het diep betreurde, zoo iels bij het
legerdebat te moeten vernemen. Het
verbond met Italië, zoo ongeveer be
weerde hij, was hecht genoeg om le
blijven voortduren ingeval Crispi .wat
God verhoeden mag" mocht aftreden.
Hoe recht hartelijk openbaart zich op
die wijze de vriendschap. Von Caprivi
smeekt tot behoud van Crispi de hulp
des Hemels af; want, zoo beweert hij
verder, geen enkel ander Italiaan zou
persoonlijk aan Duitschland zulk een
waarborg bieden als Crispi tot het hand
haven van het verbond.
De lessen der geschiedenis schijnen
dus nog weinig indruk te hebben ge
maakt op hel gemoed van den nieuwen
Rijkskanselier, anders zou hij wellicht
bespeurd hebben, dat de gloriezon van
zijn voorganger juist door zijne vriend-
:hap met Crispi het meest begon te
verduisteren. Van den stonde af, dat hunne
vriendschap een openbaar feit werd, tol aan
Bismarck's val, is een tijdperk, dat Caprivi
noodig bestudeeren mag, om daaruit les-
van echte levenswijsheid op te doen.
si is immers eene bekende zaak dat
Von Bismarck en Crispi hunne vriend
schap zooveel mogelijk trachtten wereld
kundig te maken. Hoe innig lief toch
waren de ontboezemingen tusschen deze
vrienden tijdens het bezoek van Keizer
Wilhelm te Rome. Hoe recht innemend
was de Iron van Crispi's telegram aan
zijn vriend als hij zegt: ,1e midden
.Jean Rollan", begon de gravin, ,en gij
Maria luistert eens. Als gij ooit geloofd hebt,
ons dank schuldig te zjjn voor hetgeen wij u
op La Charelte hebben gedaan, dan is nu de
tjjd gekomen, om het le vergelden, nu wjj u het
hoogste vertrouwen zullen schenken".
.Het zou slecht van ons zijn", riep Maria uil,
.indien wjj niet van dankbaarheid doordrongen
waren. Dagelps stijgt mjjn gebed voor u ten
hemel, en moest ik mjjn leven voor u opofferen,
ik zon het met Heide doen."
.Lief kind zeide de gravin aangedaan,
.zoolang er nog zulke harten in Frankrijk klop
pen, kan ons arm vaderland niel verloren rjjn-
Ook in 't zwjjgen van Jean zie ik eene bevesti
ging uwer woorden. Verneemt dan waarom ik u
ontboden heb. Nog heden zal graaf Felix het
slot zjjner vaderen verlaten om zich naar Gre
noble te begeven, opdat hjj het vermogen van
ons buis onverkleind moge behouden dan zal
hjj onder vreemden naam naar Parijs ijlen, waar
zijne bruid en ik, in ons hfitcl verborgen, hem
verwachten. De koning heeft gecne aardsche
hulp meer noodig, maar het is noodig om Marie
Antoinette, onze koningin, en de koninklijke
kinderen le redden. Een aantal gelijkgezinden
vinden wjj onder aangenomen naman in Parjjs
hotel La Charelte zal de zetel der samenzw<
ring zjjn."
.Groote God 1" riep Maria versehrokkei
.waagt u toch niet naar Parijs. 01 vlucht lievr
naar het buitenland, ik bezweer het u. Zelfs bil
op La Charette zijl gij geen dag meer veilig.
van de geestdrift, welke in Italië'shoofd
stad heerscht ter eere van het bezoek
van uwen doorluchtigcn Vorst, den
vriend van onzen Koning, en Keizer var.
het groote, met ons land verbonden
Duitsche volk, richten mijne gedachten
zich naar u. Ik zou wel wenschen, dat
de echo der toejuichingen, waarmede
uw Keizer hier begroet wordt, tol u kon
doordringen, ten einde u te melden hoe
(Toote sympathie het italiaansche volk
voor Duitschland gevoelt en hoezeer het
de vriendschap op prijs stelt van Duitsch
land, het Land, dat door uwen raad
zoo machtig is geworden. Moge ons
verbond steeds even hecht en hartelijk
blijven tot roetn der beide vorstenhuizen,
tot heil der beide volken en tot behoud
van den Europeeschcn vrede."
Gansch verrukt hierover antwoordde
vriend Bisntarck.lk dank u van gan-
schcr harte, dat gij aan mij hebt ge
dacht op het oogenblik, waarop gij
tegenwoordig waart bij de ontmoeting
der beide Vorsten, welke getuigt van
de hartelijke vriendschap tusschen twee
groote volken. Het bewustzijn, dat wij
santen medegewerkt hebben tot beves
tiging der wedcrzijdsche vriendschap
tusschen onze Vorsten en hunne volkeren,
en onze vaste wil deze vriendschap te
handhaven en steeds hechter te maken,
vormt voor mij een band tusschen de
schitterende feesten te Rome en het
kalme vriendschapshczock, dat gij mij
voor twee maanden hebt gebracht".
Wij hebben deze correspondentiën in
hun geheel weergegeven, om ^nogmaals
duidelijk te doen uitkomen, hoever de
huichelarij tusschen deze twee vrienden
werd opgedreven. Ett toch is het niet
te verwonderen, dal zij elkander zulke
vleiende woorden hebben toegezonden.
Von Bismarck had immers aan den innig-
sten wensch van zijn vriend en aan alle
vijanden van het Pausdom voldaan,
door zijn Keizer te bewegen een bezoek
aan Rome te brengen, ont den stede
houder van Christus daarmede eens t<
kunnen grieven en hoonen. En Crispi
.Laaggeboren lieden als wjj, lieve zuster'"
viel haar Jean met een driftig gebaar in de
rede, .kunnen slechts de hooge gevoelens van
den adel bewonderen, al zjjn wjj ook te zwak
van geest om daarin le deelen. Volgens mjjne
meening is de familie le Parjjs beter geborgen
troepen uit de hoofdstad naar de Vendée komen,
om dit land republikeinsch le maken; de guil
lotine is hun standaard."
.Hoe verschrikkelijk!" riep Louise de Puis-
ddme angstig.
.Zijl gjj bang Louise vroeg de gravin La
Charette bjjna verwijtend. .Ons huis heelt in den
loop der eeuwen al menigeen zjjner zonen, vt
koning en vaderland opgeofferd. Wil ik bepri
ven u naar hel buitenland te zenden dan kunt
gjj daar
.Dat is onmogelijk", viel Jean haar in de rede,
,de kusten en grenzen van Frankrjjk worden
op het allernauwkeurigst bewaakt, en op dit
oogenblik is de genadige lreule nergens veiliger
dan in Parjjs. In hel korenveld is hel moeiljjk
de enkele halmen te onderkennen, inaar een
alleenstaande boom op eene hoogte trekt ieders
aandacht."
.Jean heeft geljjk", sprak graaf Felix, .bovei
dien is de portier van bet hötel La Cbaretl
ons met alle trouw toegedaan, hoewel hjj voc
het oog zich aanstelt als een woedende repi
blikein daarom is hjj tegen elke veidenking
had immers meegewerkt om het ideaal
van zijn vriend ten verwezenlijken, door
het drievoudig verbond tot stand te
brengen, waarmede Von Bismarck zich
een voetstuk meende op te richten, waarop
hij een rustig en vast steunpunt in de
toekomst vinden zou.
De uitkomst heeft echter bewezen,
dat de berekening van Bismarck geheel
ijdel is geweest. Ter wille van de vriend
schap met Crispi, heeft hij den grooten
Paus Leo Xlll in het Vaticann zelfs
door zijn eigen zoon laten belecdigen.
Het zichtbaar Opperhoofd der Kerk
werd toen in zijne gevangenis niel eens
meer gëeerbiedigd.
Von Bismarck is zijn vriend ter wille
geweest, maar het woord van Windt
horst destyds gesproken .elke misdaad
zal vroeg of laat haar zoen moeten vin
den'', is maar al te zeer in vervulling
gegaan. Krachtig en scherp wordt in het
lot, dat Bismarck is ten deel gevallen,
de straffende hand der Goddelijke Voor
zienigheid opgemerkt. Nog maar twee
jaren geleden scheen Bismarck's stand
punt tegen de geweldigste stormen be
stand, en toch is slechts een lichte
dwarlwind noodig geweest, oin het uiteen
te werpen, en le doen verstuiven als
kaf voor den wind. Hij heeft, in zijne
dwaasheid, steun gezocht, waar enkel
machteloosheid en ontbinding worden
gevonden.
Als wellicht nog slechts een korte
lijd de wereld in hare verblindheid heeft
voortgehold, en de geschiedenis wederom
nieuwe wereldfeiten zal hebben geboek
staafd, dan zal Von Caprivi zich mogelijk
nog de woorden herinneren, door Von
Windthorst in den Rijksdag gesproken.
Dan zal hij levens ongetwijfeld, zoo niet
openlijk, dan toch zeker in zijn gemoed
de bekentenis moeten afleggen: dat hij
den wenk door Windthorst hem gege
ven, niet in den wind had behooren te
slaan. Dan zal hij de stellige overtuiging
bezitten, maar misschien, ook weder te
laat, dat mannen van de soort als
Crispi zeer gevaarlijke vrienden zijn!
beschut, en zal niemand bjj zjjne meestere toe-
,En welk is dat parool?" vroeg Jean hegee-
rig.
,Hel luidtMarie Antoinette 1" antwoordde
graat Felix. .Gjj moet het welen, bijaldien on
voorziene gebeurtenissen uwe tegenwoordigheid
in Parjjs noodzakeljjk maken. De naam van den
portier, aan wiens adres gjj zonder vrees voor
verraad de brieven aan de gravin kont zenden,
gedurende de reis zjjne nichten, en ik zelf ga
door voor zjjn nee!".
.En wat moet er van het slot worden gedu
rende de afwezighed der gravelijke familie V"
vroeg Jean met gespannen aandacht.
.Gjj en uwe zuster zullen voortaan op La
Charelte wonen"; antwoordde de gravin. .Wjj
geven alles aan nwe bewaring over. Deze, Jean!
is de sleutel van het archief. In de muurkast
rechts naast de schilderij van onzen stamvader
baarheden en geheime en gewichtige papieren
bevat Vernietig het liever alles, voor gjj hel
in de handen der republikeinen laai komen
ieder brief zou een schrede voor ons naar het
schavot zjjn. En gjj, Maria! moet voor vrouw
des buizes op La Charelte spelen. Zoolang gjj
het kunt, deelt gjj den armen mede van den
overvloed, en vergeet niet, dat het op La Cha
rette altjjd eene heilige wel geweest is, dien chris
tenplicht te vervullen."
,lk beloof hel u," sprak Maria-, .maar och!
laat mjjne smeekende, dringende bede toch
BUITENLAND.
De koning van Italië heeft het decreet
geteekend, waarbij de gemeenteraad van
Rome wordt ontbonden en de afgevaar
digde Finnocchiaro tot koninklijk com
missaris van Rome wordt benoemd.
Het voorstel door den heer Crispi
gedaan om aan den tinaneieelen nood
van Rome tegemoet le komen, bevat de
volgende bepalingen. De voltooiing van
alle te Rome begonnen of ontworpen
openbare werken, die onder de rubriek
.werken ten behoeve van den staat"
kunnen worden gebracht, wordt voor
rekening van liet rijk uitgevoerd. Het
doet hetzelfde ten opzichte van een deel
der kosten voor de verbetering van den
Tiber. Het gouvernement waarborgt de
leening van 150 millioen, door de stad
Rome voor gemeentewerken gesloten,
maar het betaalt hetgeen voor interest
en amortisatie van die schuld noodig is
uit de opbrengst der gemeente-accijnzen
en zal zich zelf gedurende eene periode
van tien jaren met de inning dier accijn
zen belasten, met andere woorden, op
die bron van inkomsten beslag leggen.
Daarentegen verbindt het zich om uit
die opbrengst jaarlijks 12 millioen uit
le keeren aan de gemeente, die daarbij
hel gewone jaarlijksche rijkssubsidie van
2.5 millioen zal ontvangen, zoolang de
bovengenoemde schuld niet is gedelgd.
Eindelijk draagt de staal de kosten van
verschillende stedelijke instellingen van
liefdadigheid tot een bedrag van IV»
millioen en belast zich met de uitvoe
ring van sommige bouwwerken, zooals
de polikliniek. De stedelijke financiën,
de openbare werken en de armenzorg
komen dus geheel onder contröle der
regeering. De stedelijke regeering zal in
alle belangrijke takken van beheer slechts
uitvoeren, wat de ryksregeering haar
voorschrijft. Dit is het, wat den ge
meenteraad heeft doen besluiten zijn
ontslag te nemen. De Italiaansche Kamer
heeft met groote meerderheid zich voor
het wetsontwerp verklaard.
Naar het heet, heeft de betuiging van
Von Caprivi in den Duitschen Rijksdag
omtrent hel bondgenootschap met Italië
in laatstgenoemd land een goeden indruk
gemaakt. En toch wekt daar, volgens
een correspondent der Daily News het
drievoudig verbond niet meer zulk een
geestdrift als drie jaar geleden het geval
was. Nu de gespannen verhouding tot
Frankrijk minder wordt, koestert men
de overtuiging, dat weldra de sympathie
gehoor «indenlaat mjj bet gevaar met u deelen
dal gjj te geuioet gaal; neem mjj mede,gena
dige vrouw; gjj zjjl aan bediening gewoon, en
kunt de verpleging niel ontberen."
.Het meisje heelt geljjk," zeide Louiee de
Puisdöme. ,lk zou misschien niet in staat zjjn
dat uit te voeren, wat zjj vermag; als ik dan
maar op het slot bleef, Rosa, mjjne kamenier
kan mjj dan wel bedienen."
Hier slokte zjj blozend, want zjj gevoelde Jat
de oogen van haren verloofde op haar gevestigd
waren. Onwillekeurig bemerkte Felix hel ver
schil in degelijkheid bjj de beide meisjes. Op
het gelaat der aristocratische dame stond angst
te lezen, die hare regehnatigo trekken geheel
misvormde. De zachle en liefeljjke trekken van
Maria daarentegen werden door de geestdrift
schooner. Met een zucht wendde Felix zich om.
Esnc gedachte, die meer dan eens getracht bad
in zjjn boezem wortel le schieten, kwam weer
op nieuw machtig bjj hem opmaar met alle
kracht onderdrukte hjj die weder.
.Het bljjft, zooals het afgesproken is", zeide
de gravin, .ook is de post, die ik u toever
trouw, lieve Maria 1 niet zonder gevaar en moeite.
Zoodra de schemering is ingevallen, komt gjj
op hel kasteel, om het niet weder te verlaten
dan wacht ons een eenvoudige boerenwagen,
evenals hel aan nabestaanden van den portier
Bourdone past. Binnen twee dagen hopen wjj
Parijs bereikt te hebben. En nu vaarwel I gjj ge
trouwen, lot op een vrooljjker wederzien! God
behoede u en ons!"
Daarna reikte zjj beiden de hand ten afscheid.
