Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 22.
Zaterdag 30 Augustus 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voo'- Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eernnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Kaarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meenden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommcstraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eenibode.
Prijs der Advertentièn:
Van 1 lot 6 regelsf 0.30
Voor iedoren regel meer- 0.05
Corrcspondentiën en Advertentièn moeten uiterlijk Vrijdagavond
vódr ti uro mm hol liuronu bezorgd zijn.
Katholieken-dag te Coblenz.
Er zijn tijden in de geschiedenis,
waarop het katholieke leven zich als
verjeugdigt, en in volle frischheid en
kracht te voorschijn treedt. Hel zijn
vooral in tijden van worsteling en strijd,
dat de Kers van Christus als ovcrwin-
nares voor de wereld schittert, waar
legen de poorten der tiet steeds te vergeefs
hun aanval beproeven.
Langdurig en ontzettend is de strijd,
welke de katholieke Kerk sinds meer
dan een eeuw tegen het liberalisme
voert op staatkundig en maatschappe
lijk gebied. Maar ook deze strijd schudde
het dommelig katholieke leven wakker;
alom aangevallen traden de katho
lieke mannen op om hunne vrijheden
te verdedigen en hunne rechten terug te
eischen waar ze geschonden, te hand
haven waar ze werden aangetast.
Een der heerlijkste openbaringen van
dit volle katholieke leven zien we
wederom in den Katholieken-dag le-
Coblenz, den 24 Aug. geopend. Het is
reeds de 37«'e, welke in Duilschland
wordt gehouden, maar ook een der
schitlercndsten. Duizenden en duizenden
zijn uit alle oorden samengestroomd,
om de beroemdste kampioenen voor
het katholiek geloof te zien en te hoo-
rcn. Talrijk is de schare van geleerden,
van beroemde staatslieden en redenaars,
die achtereenvolgens het woord voeren
en op welsprekende wijze do verschil
lende brandende vraagstukken der Ka
tholieken behandelen en uiteenzetten.
Daar vindt de geest voedsel, het hart wordt
door dea tintelenden gloed der sprekers in
liet katholiek gevoel opgewekt en het
is aisot een electriseerende kracht van
de redenaars uitgaat, welke allen ver
vult met de hoogste geestdrift, die moe
dige en koene strijders vormt voor de
katholieke zaaker gaat van hen een
kracht uit, welke op de vergadering
zich lucht geeft in het donderend ap
plaus, maar huiswaarts gekeerd voort
durend nog weldadig werkt in den
huizelijkcn kring, in het burgerlijk en
maatschappelijk leven.
De kleine Excellentie, dr. Windlhorst,
wees dan ook aanstonds op ltel groote nut
en de heilzame uitwerkselen der katho
lieke vergaderingen en bijeenkomsten,
Ier bespreking der hoogste gemeenschap
pelijke belangen van onzen H. godsdienst.
.Men vraagt ons, zoo sprak hij, waar
om komt gij tocli elk jaar bij elkander.
Wij antwoorden: Waarom houdt men
ieder jaar manoeuvres Wij houden
hier onze manoeuvres, maar schieten
niet met kruit, dal zonder knal onlplofl.
Wij willen, dal de gansche wereld ons
hoort schieten."
Nog duidelijker en in breeder trekken
schelst ons Mgr. Korum, terwijl hij werd
uitgenoodigd om de vergadering te ze
genen, de heilrijke gevolgen der katho
lieken-dagen. Na de verzekering, dat
hij volgaarne zijn zegen schenkt over
den begonnen arbeid en tevens over
de besluiten, die genomen worden, op
dat zij met mannenkracht mogen wor
den ten uitvoer gebracht, sprak hij
,üvcr dezen uwen toekomstige» arbeid
verheugt ziclt de Kerk, en met een
moederlijk hart zegent zij al de katho
lieke mannen, die hier in liet schoone
Coblenz zijn vergaderd. Deze Katholieke
vergaderingen zijneenc openbaring van
hel echt christelijk leven. Zegenrijk heb- i
ben zjj overal gewerkt. Reeds lang zijn
de stemmen verstomd dier leugen
profeten, die in de laatste tientallen van
jaren verkondigden, dat de kerk op
sterven lag, dat zij niet bij machte was
hel nieuwe, liet jeugdige en vooruit
strevende geslacht op zijn levenspad
voor te lichten. De Kerk heeft getoond,
dat zij nog altoos jeugdige levenskracht
bezithier in uwe vergaderingen vinden
wij daarvan nog een schitterend bewijs.
De Katholieken-dagen hebben de wereld
doen zien, dal de geest, die ruischt
door de takken van den machtigen eik
dei katholieke Kerk, nog geenszins ver
zwakt is en dat liet streven en werken
der Katholieken allerminst gelijkt op de
laatste stuiptrekkingen vaneen sterven
de. Gij hebt het zaad gestrooid, dat
ontkiemd is en reeds de heerlijkste
vruchten heeft voortgebracht; daarom
wil ik u zegenen. Paulus sprak weleer
te midden der vervolging: ik schaam
mij niet voor het Evangelie. Dit is liet
slagwoord, dat vernomen wordt op de
vergaderingen dei Katholieken. De grond
slag van alle wereldgebeurtenissen be
rust iu liet geloof. Als de volkeren op
roerig worden, de tronen waggelen, als
de arbeiders in opstand komen, dan
geschiedt dit, wijl zij ontrouw zijn ge
worden aan de leer des Evangclic's,
wijl zij het woord Gods niet meer erken
nen. Hier echter treden wij op en ver
klaren luide en openlijk; Wij zijn
Katholieken wij willen naar builen en
naar binnen de ware vrijheid voor onze
Kerkwij verlangen dat de boeien, die
haar nog knellen, geslaakt worden, op-
dal zij vrij en onbelemmerd haar zegen
rijke kracht kunne ontwikkeien.
Men heeft ons verweten, dut wij
het oproer prediken. Laat hel woord
aan de geschiedenis! De Kerk is de
Moeder, die Jesus Christus ons gegeven
heeft. Vreest men dan de moeder, als
zij lot liet zieke kind ijlt, het woorden
van troost toespreekt en zachlon balsem
over zijn wonden giet? Laat die moe
der zorgen en werken, laat zij ziclt-zclve
ten olïcr brengen, Hsschien gelukt liet
tiaar op die wijze zelfs de verdwaalden
nog te doen lerugkecrcn. Eens was die
moeder een door allen geëerbiedigde
Koningin, Maar plotseling voer een geest
van oproer door Europa, en zij werd
gehoond, gelasterd en bespol, haar
schatten werden verdeeld, en zij, die
koninkrijken had gegrondvest, werd
lot een slavin gemaakt. Maar zie, ein
delijk herinnerden zieh de kinderen haar
roeping en haar liefde, en zij stonden
op, om voor de moeder te strijden,
opdit zij meer vrijelijk haar zegenrijke
werken mociit hervatten. Zou het een
droom zijn, dat deze moeder allen nog
eens met elkander zal verzoenen
Dat eens slechts één Credo door alle
gouwen van Duilschland zal weerklin
ken? Is dit een droom, laat ons dan
drooinen! Wij willen arbeiden en stre
ven, opdat de dag eens aanbrek':,
waarop alien verzoend zullen zijn. Wij
zullen, als een leger van God, dezen
strijd blijven voortzetten, docli zullen
dien voeren alleen met de wapenen des
gcesles. Wij verlangen niets meer en
nicls anders dun als Apostelen rond te
trekken, om vrijelijk liet licht des go-
loofs te brengen en de wereld voor liet
verderf der zedeloosheid Ie behoeden." (1)
Bezielend is de kracht, welke dusda
nige vergaderingen hebben uitgeoefend
tol opwekking van het katholiek bewust
zijn tol vernieuwing van liet katholiek
leven. Maar ook tevens wordt daar
hel strijdplan ontworpen, liet doel
aangewezen, de middelen aangetoond,
welke de Katholieken gemeenschappelijk
moeten aanwenden om met vcrcenigdc
krachten te strijden voor de rechten en
vrijheden der Kerk, tot uitbreiding van
liet rijk Gods op aarde. Daar worden
de veelomvattende werkzaamheden ge
regeld, die lol tieil en zegen op elk ge
bied worden ondernomen, daar do mach
tige taak aanvaard, om door den in
vloed der katholieke Kerk de dreigende
gevaren te bezweren en de wegzinkende
maatschappij te redden.
We hebben slechts het program van
werkzaamheden van dezen Katholieken
dag te Coblenz te volgen oin to zien,
hoe uitgebreid de werkkring is, die den
Katholieken ten arbeid wordt aangewe
zen Missiën van christelijke liefdewer
ken, sociale vraagstukken, kunst, welen-
schap en journalistiek, school, opvoeding,
onderwijs en katholieke verccnigingen;
niets ontgaat hun aandacht, wat voor
kerk en staal heilbrengend kan zijn.
De zaden daar gestrooid zullen zon
der twijfel weder alom de rijkste vruch
ten dragen. In geestdfift ontstoken door
de macht der welsprekendheid, vcreenigd
in doel en streven, in voller bewustzijn
van hun plicht gaan zij uiteen, de ver
gaderden, om in enger of uitgebreider
kring met onvermoeiden ijver te arbei-
(1) Zie verslag in De rijd.
den, de plannen te verwezenlijken en
de besluiten daar genomen te volvoeren,
om een zegenrijke zuurdccgkracht te
ontwikkelen voor godsdienst en maat
schappij.
BUITENLAND.
Keizer Wilhelm is Zaterdagavond
van Peterhof vertrokken, na eerst een
gala-diner te hebben bijgewoond, waar
bij Gaprivi en Von Giers tegenwoordig
waren. Bij die gelegenheid waren het
Park en de waterwerken looveruchtig
verlicht.
De monarchen verschenen ten 9 ure
op liet balkon, Alexander in Duitsche,
Wilhelm in Russische uniform. Keizer
Wilhelm nam zeer hartelijk afscheid
van de keizerlijke familie. Aan de lan
dingsplaats waren de ofllcieren van het
regiment Wyborg opgesteld. Wilhelm
gaf ieder van hen de hand en hij het
vertrek van liet stoomschip riep de
Czaar: .goede reis!" en: .tot weder-
Bij liet samenzijn der keizers moet
liet over het geheel zeer vriendschappe
lijk zijn gegaan. Zoo wordt gemeld, dat
na afloop de manoeuvres, waarbij keizer
Wilhelm aan het hoofd van zijn regi
ment-Wyborg deelnam, de Czaar aan
liet dejeuner op hel welzijn van den
Duilschcn keizer en van de Duitsche
armee heeft gedronken, en zijn gust een rus-
siscli rijtuig met een prachtig driespan
vospaarden ten geschenke aanbood.
Op liet feestmaal ter ecre van de
officieren der Holicnzoilern en der Irene
dronk de commandant van Kronslad,
admiraal Schwartz, op keizer Wilhelm.
Kapitein Arnim antwoordde met een
dronk op den Czaar. Daarop volgden
toasten op de beide vloten.
De Petersbunjer Zeitumj ziet in het
verleenen van de St. Andreas-orde, de
hoogste van Rusland, aan don Duit-
schen Rijkskanselier Caprivi een bewijs
van den voortreffelijken indruk, dien
deze hoeft achtergelaten, zooals dan ook
de lieer Caprivi zegt hot blad
zich heeft kunnen overtuigen van Rus-
land's ernstige begeerte oin den vrede
te bewaren.
.Er is dus blijkbaar" dus besluit
liet Russische blad zijn merkwaardig
artikel .een terrein geëffend voor
een vreedzaam samenleven der beide
machtige buren."
FEUILLETON.
(VereeAg)
,Zyt rij het werkelijk, Pierre?" zeide Maria.
toen zjj de deur voor bem geopend had; „durft
gij hel wagen, u weder in deze streken te ver- i
toonen?"
.Ik was vermomd bij het rozenfeest tegen
woordig", antwoordde Pierre, ,ik wilde ook
weer eens irooljjkc gezichten zienen dat was
maar gelukkig voor graaf Felix. Toen Lise, die
nijdige spin, tegen u cene klacht inbracht, was
het mjj duidelijk, wien gij in de hul injjner
grootmoeder verborgen hadtik voorkwam
spoedig zjjne vijanden en ontvoerde hein naar
een veiliger plaats. Als het ons gelukt de kust
te bereikeu, dan brengt het schip van mjjn oom
hem naar het Noordzee-eilandje, waar mijne
grootmoeder een huisje bezit; daarin zal hjj een
onderdak vinden. Ik sloop hierheen om u dat
bekend te maken, en tevens om n dit schrijven
van hem te overhandigen."
Dit zeggende haalde hjj een met potlood ge-
schreven brielje uit een zak van zijn kiel, en
overhandigde dit aan het meisje.
Spoedig opende deze het, en by het licht der
lamp las zjj
Maria!
Gaarne wil ik mjjn leven redden, maar ik
doe het slechts voor dien prjjs dal gjj mÜ be-
lorcn wilt, mij te zullen volgen, als ik door
Gods hulp in veiligheid gebracht zal zyn, om
dan als mijne vrouw mijn verder levenslot mol
mij te dcelen. Felix.
Een straal van geluk kwam op Maria's gelaat,
zjj scheurde de helft van het brielje af en ant-
noorddd eveneens met potlood geschreven:
Ik zal veel voor u bidden, opdat God uw
dierbaar leven spare, en u veilig moge geleiden
builen het bereik uwer vijanden. Zijl gij eenmaal
in zekerheid, dan volg ik u, en zal ik u eene
trouwe gade zijn.
.Ga nu heen, Pierre," zeide zjj, hem het
schrijven overhandigend; „ik wil maar niet
vragen, wat er van u geworden is, ik zie nu
slechts in u den redder van een mjj dierbaar
levenzeker zal u om uwe dankbaarheid een
maal veel vergeven worden. Ga en Gods zegen
geluide u cn hemzoodra Felix in veiligheid is
La Charctte en begeef mjj lol hem, al ware liet
ook naar het treurigste uithoekje der aarde
waar boom noch struik gedjjen kan."
Voorzichtig zooals hij gekomen was, verwij
derde zich Pierre Gregoiie. Niemand in hel dorp
werd iets gewaar van dal nachtelijk bezoek, en
welk gewichtig besluit daarvan hel gevolg was
geweest. Zelfs Lise Laroche, vernederd door de
ontvangen krenking en bevredigd door de mede-
deeling van Maria, dat zjj spoedig zou vertrek
ken, scheen hel opgegeven te hebben liet jonge
meisje met haren haat te vervolgen.
En spoedig genoeg bracht de zuster van Jcan
Rollun haar voornemen ten uitvoer, want
de buren haar huisje ledig vonden. In een
schrijven had zjj van haren broeder en de
overige dorpsbewoners afscheid genomen
waarheen zy gegaan was, had zy niemand
medegedeeld; en weldra was de herinnering aan
haar op La Charette uitgewischt. De golven des
Ijjds, waaruit de reuzen-verschijning van een
Napoleon opdoemde, waren gemakkelijk in staat
hel aandenken van een jong stil meisje te doen
wegvloeien.
Een nieuwe tijd was aangebroken. Het
hoeken van cene gansche eeuw to vullen, was
twintig jaren. Met verbazing zag bjjuu geheel
Europa zich onderworpen aan den wil van een
enkelen wercldbedwingor, wiens hoogte te
trotseh en te duizelingwekkend was, dan dat
zyn val nietdeste verpletterender zou zyn. Aan den
bare zich zjjne eerste doodeljjke wonde gestoolen,
aan welker gevolgen hjj drie jaren later
doodbloeden zou op het woeste door diepe
zeeèn van de bewoonde wereld afgescheiden
eiland St. Helena. Maar zjjn noodlot was nog niet
vervuldnog weerklonk de naam van Napoleon
door de gehecle wereld, hoewel zjjn glans
door de nedorlaag in Rusland veel verduisterd
werd en als wy nu den goedgunsligen lozer in
do verbeelding naar een eilandje voeren, dan
is het niet de plaats der ballingschap van den
verbannen keizer, maar naar een waddeneiland-
Twintig jaren waren voorbijgegaan, aedert
Felix La Charctte door Pierre Gregoire was
gered geworden. De menschen waren in al dien
tijd ouder geworden, maar dezelfde zon, die
eens uit een blauwen hemel hare stralen had
uitgegoten over hel rozenfeest te La Charctte,
verlichtte nu hel Nnordzee-eilandjo en verguldde
de kalin wiegelende zee, die op andere tjjdcn liet
Een der grootste waddcneilandjcs, en voor
zeker rijker dan een der omliggende, bevatte
ongeveer acht of tien huizen, die op cenigen al-
stand van elkaar verwijderd lagen; zulls een
den. Bjjna ieder huisje bezat zjjn eigen aanlog
plaats, waarop een bootje door de golven werd
heen cn weer bewogen. Het woonhuis, meest
al niet veel meer dan eene ruime hut, stond op
palen, die in een opgeworpen aardheuvellje
In een der bootjes zat een jongeling van on
geveer negeutien jaren bezig om met een hoos-
val hel ingedrongen zeewater te verwjjdercn.
Hjj was van slanke maar geen forsche gestal
te en zjjne klceding hoogst eenvoudig, bestaan
de uit een Manchestersche buis, korte broek en
hoogc visscherlaarzen.
Nu klonk er achter hem van al liet strann
een heldere welluidende meisjesstoin, die hein
Dag Robert! is moeder Gregoire al te sproken?"
Teen Robert de spreekster, een meisje van
ongeveer zeventien jaren, hoorde, aproug hjj dade
lijk uit zjjn bootje op hel strand, ging naar
haar toe cn haar de hand gevende sprak hjj:
lyks oin ons denkt, wanneer gii met uwe goe
de ouders op ons waddeneilnndje vertoeft. De
blinde moeder Gregoire zegt altijd, dat gij hjj
tiaar de plaats van het zonlicht inneemt."
.Die arme oude vrouw! Maar inderdaad,
hel zonlicht moet haar wel opzoeken, want zjj
gaat nooit uit om het te komen begroeten in den
vroegen morgen, zooals het mjj een lust is, ais
ik de enge stadsmuren onlloopen en hierheen
naar i.ijjne ouders, mjjn geboortegrond en u
allen ijlen mag. Ook doet het mjj een groot
genoegen, Robert I dal gjj, do getrouwe speelka
meraad mijner kinderjaren, nog altijd welvarende
zijL"
.Vertoeft gjj nog gaarne op ons eilandje?"
vroeg Robert: .en verlangt gjj niet terug naar
de genietingen der groote stad?"
,1'et stille geluk, dat ik ondervind in het
bijzijn mjjner ouders en mjjner vrienden zoek
ik daar te vergeefs." antwoordde Clara.
.Misschien zal hel nu niet lang meer duren,
dat gjj met uwe ouders voor goed van hier
vertrekt .m nimmer weer terug te koeren,"
sprak Robert op verdriotigen toon.
oindal rayne opvoeding in het Hamburger pen-
siunuat voltooid is, nu het eiland verluien en
met my naar de handelstad verhuizen, want
zjj vreezen, dat dit hier geen geschikte woonplaats