Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
I ta liji der Revolutie.
No. 24.
Zaterdag 13 September 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per post
Afzonderlijke
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiln:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
tdvertcnliën moeten uiterljjk Vrijdagavond
Zij, die zieh v66r
1 October abonneereii
op DE EE3IBODE, ontvangen
de tot dien datum iersclilj-
nende nummer» tiltA'I'IS.
Naar de Kazerne.
Nu ook ten onzent het militaire vraag
stuk aan de orde is gesteld, kan men
niet genoeg blijven wijzen op de nood
lottige gevolgen, welke er, zoowel op
maatschappelijk als zedelijk gebied, uit
zouden voortvloeien, indien inen aan
de onzinnige cischcn van sommige rtiili-
tairisten begint toe te geven. Immers:
alle man naar de kazerne is hunne ieus,
en ook niet minder die van de Loge.
Frankrijk levert ons dienaangaunde een
allertreurigst voorbeeld. En men bedenke
het weldezelfde geest, diedaar heerschend
is, tracht ook in ons Land den toestand
meester te worden. Of heeft ook in
Nederland de loge-geest zich niet dui
delijk uitgedrukt, toen ons op tergenden
toon werd toegeroepen, dat liet goed
zou zijn, als de aanstaande geestelijken
in de kazerne eens Hink door elkaar
werden geschud? Zulk eene ploertige
taal hebben we in ons lieve Vaderland
al moeten vernemen!
In Frankrijk is het, helaas! reeds
zoover gekomen, dat de seminaristen
eerst r.aar de kazerne moeten, vooraleer
zij zich geheel aan den dienst van liod
mogen wijden. En welk eene levendige
angst en bezorgdheid dit aldaar verwekt
ten opzichte dier jongelingen, bewijzen
de voorschriften en vermaningen,
welke nu reeds door Fransche
bisschoppen worden gegeven, om
daarmede nog zooveel mogelijk liet
vreeselijke van dien toestand te ver/ach
ten en grooter rampen en ellenden te
voorkomen. Zeer treffend treedt dit aan
den dag uit den onderstaanden brief
van den Bisschop van St. Brieux aan
den Superieur van zijn groot Seminarie.
Dit schrijven luidt:
Mijnheer de Superieur
In de eerste dagen van de maand November
zullen de leerlingen voor den geestelijken stand
die tol den militairen dienst worden gedwongen,
opgeroepen worden, om zich bij hunne corpsen
te roegen.
Het is zeker te bejammeren, dat deze jonge
lieden zoodoende gedwongen zijn om hunne
philosophitchc of theologische studiën Ie onder
breken. ten einde den wapenhandel te leeren,
welken zü nooit zullen uitoefenenmaar nu
eenmaal de militaire wel, die tegen de eerbie
dige eertoogen tan het Episcopaat aangenomen
werd. gaat toegepast worden, is het onze plicht
mol hel oog op de recruleering, in verhand
mot de vorming der geestelijken. De Seminaris
ten zullen des te meer geëerd warden, naar
mate zjj zich vaster besloten zullen loonen, om
in hunne roeping te volharden, en naarmate
zjj Irouwer zullen zjjn in alle plichten der
Christelijke leer.
Het is dus noudig, dat zjj eerst in onza ran
gen zullen ingelijfd zijn en de toog zullen ge
dragen hebben, voor en aleer z\j zich met de
Zullen alle leerlingen van het Groot-Samin,v
ie de loga dragon vanaf den eerden dog van
iet hervallen der klasse (na de vncnnlle). Zij,
lie zich onder hen in de innand November bü
her op hel Groot-Seminarie aanwezig Ie zjjn.
Die seminaristen, welke zich den -Men Octo
ber niet op het Seminarie zouden aanbieden,
zullen geacht worden hun titel van kerkelijk
leerling te hebben vaarwel gezegd en de gevol-
e oefeningen volgen
k te maken tegen de ge-
die hen wachten,
n hen mondelings of per
aan de heer
lairen af aan al de pastoors von de sleden,
waarheen zü zich begeven moeten.
Eenmaal op hun post gekomen, zullen de
seminarist-soldaten of om juister Ie spreken,
de seminaristen, die door de wet voor den
legerdienst worden bestemd, zich herinneren,
christelijke en militaire deugden.
De lucht zal hun heilig wezenzjj zullen
voor hunne oversten den groutstun eerbied
hebben en hun de volmaaktste gehoorzaamheid
Zij zullen zich voor hunne krjjgs-
rakker:
welwillendheid ooit te drij-
cn lot zwakheid en tot plicht vergeten.
Zü zullen, voor zoover hel hun mogelijk
rezen zal, de godvruchtige oefeningen, zells
Ann U vooral, heer superiour, en aun uwe
iere en geluk de beproeving zi
die zjj nu eeumaal te lyden hebben.
Als zü trouw zullen zün (en dat zullen zy)
aan hetgeen gü hun zult aanbevelenals zy
begrijpen, dal het priestorsrhup nooit te lioug
gekoch - f - P
liever.
n liur
oeping
te verliezen dan, wy mogen hot hopen, zullen
zü sterker, deugdzamer en vastberadener tot
het apostulaat lerugkomon, en misschien zal
hun gang door de kazerne dan niet nagelaten
hebben een gunstigen invloed rondom hen uit
kering van rayn grootstcn eerbied en toewijding.
PETRUS MAMA
Bisschop van Saint Brieui en Fregnier.
Naar aanleiding van dozen bisschop-
pelijken brief schrijft do Maasbode:
.Voor de eerste maal zijn dit jaar in
Frankrijk volgens de bepalingen der
nieuwe wet op den krijgsdienst de semi
naristen onder de wapenen geroepen.
.Mgr. Fallières, bisschop van SL-
Brieux, heeft een briel aan de oversten
zijner seminariën gericht, waarin iiij bun
voorschrijft, den seminaristen op het
hart te drukken, dat zij het voorbeeld
moeten geven in Christelijke en militaire
deugden, hijzonder gehoorzaam zijn jegens
hunne superieuren, goed en vriendelijk
jegens hunne kumcraiien en, ook uiter
lijk, alle godsdienstplichten blijven ver
vullen.
,Dil laatste, hoe moeilijk zal het
den jongelieden vallenMen heeft de
voorbeelden voor het grijpenHier
volge er een
.Cazo was een boerenzoon, die eenigc
jaren broeder is geweest in de missiën.
Men wist dat iu de kazerne en noemde
hem ,Caze den pastoor," men vervolgde,
men martelde hem, op niet lo omschrijven
wijze. Inplaals dal de onderofficieren item
beschermden, waren dezen de grootste
opslokers. Caze kon het niet meer
volhouden en deserteerde. Verleden jaar
kwam er eene amnestiehij keeriie
terug, werd weer ingelijfd, en de lafheden
begonnen op nieuw. Caze deserteerde
andermaal, doch kwam ecnige maanden
later terug en stelde zich in handen der
gendarmen. Voor den krijgsraad werden
de afschuwelijke behandelingen, die hij
moest ondergaan, duidelijk bewezen, en
heeft de commissaris des gouveincmcnts
verklaard, dat hij tic schuldigen zul ver
volgen maar toch is die ongelukkige
tot twee jaren gevangenisstraf veroor
deeld.
.Mgr. Fallières heeft dus wel reden,
zjjnen geestelijken kinderen een woord
van bemoediging toe te spreken in zijnen
brief, waaruit blijkt, dat de bisschop
zich niet met noodeloos klagen over
gedane zaken ophoudt, niet door verzet
kwade kiemen wil zaaien, ntaar prac-
lisc.hc raadgevingen doel. En dezen
brief stollen de liberale bladen voor
als een bewijs, dat de bisschop de
strekking der wet goedkeurt!
,Hoe zou de bisschop eene strekking
kunnen goedkeuren, die thans openlijk
en cynisch door het vrijmetselunrsblnd
Le Mol d'Ordro, dal levens tegen wil
eu dank eene gunstige getuigenis geeft
aan de katholieke seminaristen, ver
klaard wordt in eene taal, die wij niet
zouden weergeven, indien er niet eene
ernstige waarschuwing in lag, ook voor
ons, Nuderlttndsehe Katholieken."
.Die wet", zegt het blad, „zal het
uitwerksel niet hebben, dat nten er van
hoopt. Heel zelden, helaas! zullen de
seminaristen hunne kameraden volgen
naar die plelftlerlge plaatsen,
Te vergeefs heeft de wetgever hen van
de sacristy willen vervreemden, om ze
naar die plelzlerlge plaatsen
te lokken."
In edele verontwaardiging roept hier
de Maasbode uil:
.Kan hol hondseher? Balt!" en luul
daarop volgen:
„Nedcrlandsche Katholieken, gij hebt
de vrijmetselaars zeiven meermalen
hooren verklaren, dat zij in alle landen
solidair zijn. Gij ziet, hoever men in
Frankrijk op het stuk van den dienst
plicht is gekomen. Gij ziel ook, hoe hel
geherlc liberalisme de stappen toejuicht,
die sommigen Nederland willen doen
zetten op den weg van het militairisme,
Waar de eerste stap gezet is, volgen
de andere dra. Zeker, men wil hier in
Nederland voorloopig de seminaristen
niet naar de kazerne slepen, maar wil
len de Nedcrlandsche ouders hunne
overige zonen dan in de kazerne een
leven laten leiden,alsbovenbeschreven is?"
.Dat degenen, die zich door de
sophisinen en quasi-patriotieke plirasen
hebben luten misleiden, de oogen openen,
indien zij zo naderhand niet tnel geweld
geopend willen zien. Mulo aceepto
slaltus sa/iit, maar als hel kwaad vol
voerd is, is hot te laat!"
Zou hel niet onverantwoordelijk zijn,
als deze ernstige waarschuwing vun de
Maasbode in den wind geslagen werd
BUITENLAND.
De berichten uit Oostenrijk en Duilsch-
land omtrent de rampen door het wa
ter teweeg gebracht luiden allertreurigst.
De nlgcmeene schade, door de over-
stroomingen aangericht, wordt op 50
millioon guldens geschat. Allerwege
haast in Bohemen is de oogst vernield,
en 45,000 personen vcrkcercn in den
hoogsten nood. Hulp, ook vun buiten
zal dringend noodig wezen. De Oosten-
rijksche Keizer schonk reeds f 10,000
lot leniging van den oogenblikkclijken
Het Rijndal hel Zwitsersche gelijk
hot Oostenrijksche is door deze
overstrooming erger geteisterd, dan bij
do rampen der vorige jaren. De groote
dijkbreuk had plaats iu de nabijheid van
Montlingen, niet verre van het station
Oberricl.
Wanneer tnen voor de breuk slaat,
ziet men hoe liet water zich verdeelt
Het grootste gedeelte volgt nog het
oude bed, matr minstens een derde
spoelt door de gapende breuk on ver
spreidt zich over het omliggende land.
De Rijn heeft zich in twee armon ver
deeld.
Maar de nieuwe stroom, die in den
annvung hoogstens anderhalve kilometer
breed is, verwijdt zich bij Hohenenu
lot een uren breed meer, totdat einde
lijk de vuile, gele golven zich met de
Bodenzce vereenigen.
I En dat meer bedekt eene heele reeks
van schooue dorpen, waarin cenigu da
gen geleden nog eene vlijtige bevolking
haar werk verrichtte. De nog voor korte
dagen lachende velden, rijk in c^gstzo-
gon, vormen nu tien boden van een
uitgestrekt meer, een uur breed en
minsjons 6 uren lang.
Weken-, maandenlange arbeid zal er
noodig zjjn, eer de breuk gestopt en de
wateren weer in het oude bed zullen
geleid zijn.
De offlcieele Wiener Zeilung bevat
een keizerlijk besluit van 0 September,
waarbij de regcering gemachtigd wordt
2,000,000 gulden uit de rijksmiddelen
aan te wenden ten bate der noodlijden
den in Bohemen, Neder en Opper-
Oostonrijk, Silezië en Vorarlbcrg.
De manoeuvres door Russische le
gers nabjj de Oostenrjjksche grens ge
houden, schijnen van heel wat grooter
betcekenis te zjjn, dan dc spiegelge
vechten, waarop Keizer Wilhelm te
FEUILLETON.
„Met opmerkzaamheid heb ik in den loop der
Napoleons macht, die in Rusland een eersten
•loot gekregen heelt, is nu wankelendeliet
onderdrukte Dnitachtand verheft zich als ëën
man om de boeien le verbreken, die Frankryks
gebieder het heen gesmeed, zelfs binnen de
grenzen van zyn eigen gebied is er eene groote
gisting. Het herstel van de Bourbons op den
troon van Frunkryk is niet meer verre, alle
teekenen geven bet duidelyk aande graaf van
Artois, die onder den naam van Lodewijk XVIII
den troon zal beslygen, zai aaa den laalstcn
der La Charette's, uit het geslacht, dal de
zwaarste offers voor hel koningschap gebracht
heeft, geen twee verzoeken weigeren. Voor mü
en Maria begeer ik niets, wy blijven leven,
zooals wjj geleefd hebben, eenzaam en verwy-
derd van hel gewoel van de wereld en van
hel hof. Het eigendom, dit ik eeos hel mijne
noemde en dat een hebgierige my afhandig
heeft gemaakt, verlang ik niet terug, want die
man is le na verwant aan myne vrouwmaar
ik zal mynen koninklijken neer verzoeken, zich
te willen herinneren, dat, wanneer ik gestorven
zal zün, Clara de' kleindochter is van dii
vin La Charette die hare gehechtheid voor
t tweede bede betreft u, Robert, in be
trekking tot myne dochter. Inderdaad kan een
iiiilooze, een eenvoudige zoon des eilands
niet de echtgenoot worden van giavin Clara
La Charette, maar wel de officier des konings.
Gy zult als vrijwilliger onder Frankryks vaan
dels dienst nemen, en hebt gy voldoende ken
nis-verzameld, en vinden de gevaren en be-
naainlooze meer zijn. maar in u zal de oud
eerwaardige naam van La Charette voortleven."
Een jubelkreet ontsnapte aan den mond desjonge-
lings. De graal wees naar heihuis waaruilzyneecht-
genoot en dochter te voorschün kwamen en zeide
.Stil! zü moeten er niets van weten. U
deelde ik myne plannen mede, om als eon
balsem te dienen voor de wonde, door de schei
ding veroorzaakt; maak u hel vertrouwen
waardig, dal ik in u gesteld heb."
Hel was nacht geworden. Over zee en eiland
schitterden de sterren, eene lichte bries bracht
de golven der zee in beweging. De eilandbe
woners lagen in diepe rust; zij hadden geen
doofd warenslechts hi
Daar doemde in do v
en dnar brandde
helling.
s bü het licht der
sterren iels op als een groote vogel met witte
vederenhet was een scheepje, dat langzaam
laveerend kwam aangezeild en daarna ankerde.
Niet lang daarna danste een lichte boot op de
golfjes en zocht haar weg naar het eiland, drie
„Ziet gy ginds dat lielitjo op de helling?"
vroeg de stuurman„daar wil ik heen. dat is
het huis van mijne grootmoeder.
„ik bracht u voor achttien jaren denzclfden
weg uitweet gü hel nog? gy liadt teen een
knaapje by u, dat gü gevonden hadt, en naar
de oude bracht om het op te fokkennu wilt
gij misschien eens gaan kyken, hoe 'topgewas.
oude belofte in vervulling brengen die ik nu
ruim twinlig jaren geleden bezworen heb. T Is
wel eene oude afspraak, maar hy, die er mü
toe gedwongen heelt, heeft mü meer dan eens
de gelegenheid gegeren, om aan myn gegeven
woord te denken't is Jean Rollan op La
Charette."
„Hebt gy hem iets beloofd vroeg de tweede
roeier; „nu dan zou ik niet graag in zijne
plaats willen wezen, als gy uw woord houdt.
Wel dikwjjls heb ik er over nagedacht om
welke redenen wy dien overmoedigen schurk
niet eens een bezoek mochten brengenmaar
altyd waart gü er tegen, en zeidal steeds
wacht uw tyd maar afzullen wy er nu ein
delijk eens eene efrekoning mee houden?"
.Hot was vroeger nog geen tyd daarvoor,"
zeide Pierre met donkeren blik.het noodlot
heeft hem toch al parten gespeeld, en een
klein beeljo recht ovor hem gesproken. Zjjue
vrouw schryil het toe aan zyne misdaad dat
haar zoon verdronk. En ook hein sloeg het
verlies van zjjn eonigon zoon eene dlopo wonde,
ja, men zegt zelfs dut hy jaarlüks omstreeks
dien tyd huif waanzinnig is."
Zoodra de boot aan land kwam sprong Pieire
behendig op hel strand
„Gü kent onze - fspraus," zeide hy, „vaartwel."
Hy bleef staan en keek de boot oa, die met
snelle riemslagen zich verwyderde daarop ging
hy langzaam naar 't huls en klopte. Na een poosje
verscheen Robert voor een venster en vroeg
.Wie is daar buiten?"
.Een die hier tot de familie behoort," ant
woordde Pierre met zünc ruwe, diepe stem„ik
ben do kleinzoon van moeder Gregoire en heet
Robert uitte een kreet van verrassing, hoewel
niet van vreugde; inderdaad bood de gestalle
van Pierre weinig aanlokkclyks aan. Hy kon
pas veertig jaren oud zyn. en toch zag hy er
uit als diep in de vüftig. Zyn dik, bruin baar
was sterk met grys vermengd en een ruige
beard gal hem een verwilderd uitzichL
.Pierre," sprak Robert in gedachten; .zou
ik nu dan toch eindelyk eens vernemen, welk
geheim mün bestaan omhult?
„Nu" bromde Pierre doet (jj haast open?"
„Ik kom dadeiyk," antwoordde Robert,
„mask grootmoeder niet wakker; de dokter,
die inasndelyks uit Sylt overkomt, heeft teu
strengste verboden, haren elaap te atoren."
Weinige oogenblikkcn daarna opende de
jongeling de dear voor den luten gast.
„kom binnen! zeide hy, „en vergenoeg u
dezen nacht met myne kamer; in de vroegte
zul ik grootmoeder van uwe kornet verwittigen
zü zal zeer gelukkig zjjn u te zien."
Pierre bekeek mi
i trok h
zieli toe.
„zyt gü Robert vroeg hij.
„Ja, die ben ik."
„Gy zyt een knappe kerel geworden, het
ware zonde gewei st ale ik jo aan den kant
van het woud had laten omkomen, ele een
een hondmaar het wordt waarachtig ook tyd,
dat gjj eens andere landen en menechon gaet
beküken, voor gü hier als etn schelpdier vast
groeit. Is Louie ook l'huis?"
,Neen, Louie vaart nog ala stuurman op oe
ir zooals hy geechre-
alate relt, dan wordt
n gaat tl
„Zyt gü dan alleen met de oude?"
„Je, geheel elleen."
„Hoor Robert! boe denkt gjj er over, ale
samen eens een uurtje op de bank buitons-
ïuis verpraatten? Ik heb u toch nog het een
in ander mede te deelen, dat niemand buiten
behoeft te weten, 't Ia mooi weer, en