Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 37.
Zaterdag 13 December 1890.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricuin. Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Lensden, Kaarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yccnendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F '241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiin:
Voor iederen regel r
Correspondenten en t
Oat nooit!
Nog altijd verneemt men van zekere
zijde, dat een samengaan met de Anti-
revolutionnairen op staalkundig gebied,
voor ons gebiedend noodzakelijk is. Het
Centrum vooral blijft hierop met kracht
aandringen. Dezer dagen nog schreef
hel blad: .Een ieder die prijs stelt op
de handhaving en naleving der Chris
telijke beginselen, zal in alle eerlijkheid
hel zijne doen om de huidige geestes
richting aan de groene tafel le behou
den. Aan hun eigen krachten overgela
ten zijn noch de Katholieken, noen de
Anli-revohitionnairen hiertoe in staal.
Het is dus een eisch van den lijd, dat
zij samengaan, dat zij samenwerken aan
eenzelfde verheven doel."
Om nu aan die bewering nog meer
kracht bij le zetten, verklaart hel blad
dat eer en gcwe'en den Katholieken
verplichten het ongeloof met alle kracht
te bestrijden.
Met deze laatste bewijsvoering zal
ieder rechtgeaard Katholiek zeker vol
komen instemmen, maar bedenkelijker i
wordt het als het blad daarbij te ken
nen geeft, dat zonder samenwerking
met de Anti-revolulionnairen zulks niet
doenlijk is.
Hier rijst onwillekeurig de vraag:
Hoe treurig moet het dan wel niet ons
Katholieken gesteld zijn, als deze voor
stelling de ware is? Eer en geweien
zouden gebiedend vorderen, dat wij met
eene partij samengaan die onze begin
selen versmaadt, onze vrijheid poogt te
vertrappenen waarbij onze zelfstandigheid
moet worden prijs gegeven!
Zulke offers worden thans van ons
gevraagd, en wij zouden die brengen
in slaafsche volgzaamheid, zonder te
onderzoeken of hier eer en geweien niet
heel iets anders vorderen, dan van die
zijde gêeischl wordt?
Wij hebben, helaas, reeds voorbeelden
genoeg, die ons tot leering kunnen strek
ken. De katholieke partij in Frankrijk
ging in hare verblindheid een bondge
nootschap aan met een Boulunger. Er
werd gekonkeld en geknoeid millioenen
werden geofferd, door sommigen zelfs
met de edelste bedoelingen, en wat
bleek ten slotte? dat ze haar eigen
kracht roekeloos had verspild uun een
droombeeld, dat ze herschensehiinmcn
had nagejaagd. In slede van haar eigen
kracht door éénheid te versterken, rukte
zij die uiteende ontnuchtering is pijn
lijk geweest; muar was ze onverdiend?
Het zoo tiranniek verdrukte katho
lieke Ierland meende zijn belangen niet
beier le kunnen toevertrouwen, tlaii aan
den man, die belootde, dat bij dit zoo
diep vernederde volk uit zijne verdruk
king zou ophplVcn. En nu het hoopte, dat
eindelijk de beloften in vervulling zou
den gaan, komt hel tot de biltere erva
ring, dal hel in den zichzelf opuffereiideli
en cdeluioedigen protestant, Darnell,
zich schandeljjk bedrogen ziet. Voor de
verheffing van een volk, zoo ondervindt
men nu, zijn andere beginselen uoudig,
dan zulke personen vertegenwoordigen.
Een ander schouwspel levert Duilsch-
laud op. Daar trad een Dr. Windthorst
op, toen de Katholieken door ecu des
poot werden gekneveld en vervolgd.
De gcheelc katholieke wereld slaarde
niet angst en ontzetting op den strijd,
welke daar door een David legen een
Goliath werd aangebonden. Maar wal
ontwaren wij nu? De Goliath, Bismarck,
ligt verslagen, en de kleine David,
Windthorst, triomfeert. Eii terwijl Uou-
tanger de penningen door het Fransche
volk bijeengebracht, op liederlijke wijze
verbrast, en Darnell door een onteerend
vonnis wordt gebrandmerkt, is de eenigc 1
eerzucht van Dr. Windthorst hel stich
ten van een katholieke kerk in Hanover.
En met zulke voorbeelden voor oogen
zou het katholieke Nederland een inau
gaan huldigen en onvoorwaardelijk vol
gen, die, als aanvoerder der anli-revo-
tior.naire partij, zich in zijne juiste
I waarde heeft vertoond? Een man, die
bij voortduring in zijne pers de katho
lieke Kerk, onze dierbare Moeder, be
schimpt en verguistdie al wat ons
heilig en dierbaar is aan de verachting
en bespotting prijs geeft
Wij zullen niet eens ons moede sta
ren op sommige trouwelooze daden,
welke onder zijne aanvoering, door zijne
geestverwanten, die ons als bondge-
nootcn worden opgedrongen, zijn ver
richt. Als ze bij gemeenteraadsverkie
zingen in gesloten gelederen tegen ons
optrokken, is zulks ongetwijfeld tergend
en hatelijk; en toch zuilen wij dit nog
maar als van ondergeschikt belang be
schouwen. Aan anderen laten wij cell
ier over om die sleilheiil onzer zooge
naamde vrienden naar hartelust le be
wonderen.
liet zou inderdaad een treurige stoet
uitmaken, als de unti-liberole partij na
de verkiezingen in Juni '91, wanneer
deze niet dezelfde lichtzinnigheid werden
geleid, als in '88 is geschied, werd ge
formeerd. Wij zouden daarmede moeten
optrekken. Aan het hoofd van dien stoel
de leider onzer handgenooten, Dr. Kuijper
met de anti-revolutiomiaire Standaard
lier in de lucht wapperend, waarop nu
reeds, met calvinistisclien gloed om
straald, prijkt
,1'ersootilijkc dienstplicht, ook voor
de Geestelijken, als de geschikte tijd
dauiloc gekomen is. lu ieder geval zal
hierop met kracht worden aangedrongen.
.Afschaffing der vaccino-dwang.
„Iluisinaiis-kiosrochl. (Algemeen slem-
recht.)
.Scheiding van Kerk en Staat."
Wal verder in de plooien verborgen
zit, zou zich des te heter openbaren,
als ile stoet ter bestemde plaatse zou
zijn aangekomen. De Stamluurd zou
omgeven zijn door eene ecrcwacht uit
leden van .Patrimonium" suaingestcld,
van wie Ka'er eene eersie plaats zou
innemen. Dan zouden volgen de anli-
revolutionnaire volksvertegenwoordigers
.niet boezeroenen aan en schootsvellen
voor" die in ons Durlement hun .rauwe
kreten" moeten doen hooren. Daarna
zouden worden opgemerkt de anti-revo-
lutionnaire kiezers, die op hevel van Dr.
Knijper bereid waren Domelu Nieuwen-
Imis tot lid der Tweede Kamer te kiezen.
De overige anli-rcvolutioimairc kiezers
zouden zich dan aansluiten om te wor
den opgevolgd door de aiili-rovolution-
nuire plutocraten en beziltcrs van adellijke
titels .die op sluitende wijze het recht
van de arbeiders miskennen." Tenslotte
zouden de bondgeiiooten (de Katholie
ken) mogen volgen maar niet hel minsle
zou van beu geduld worden. Wee den-
gene, die zijne slem daartegen zou
durven verheffen zwijgen is iiii reeds
liet parool. En zoo zouden wij hel moeten
aanzien, dat onder psalmgezang ome
beginselen ter uitvaart werden geleid.
Dut nooit! klinkt het nu reeds fier
langs de reien der Katholieken. Deze
kreet kon en mocht niet uitblijven. Im
mers eer en geweten komen hier terecht
in verzet. Wij toch zouden onze banier,
waarop .God cu ons recht" met onuil-
wischliarc letteren slaat geleekend,met
vreeze moeten verbergen, en oils onder
de vage leus .Strijd tegen het ongeloof'
laten medeslepen door de vijanden van
ons Heilig Geloof, die ons de vrijheid
en daarmede de kracht zouden ontruk
ken in den waren strijd, dien wij als
katholieke Nederlanders moeten strijden.
.Neenwij Katholieken moeien op
treden zoo als onze waardigheid dit ge
biedend vuil ons cischt. De rol ons lon-
bcduchl, moet met beslistheid door ons
worden afgewezen. Eii als de teekenen
ons niet bedriegen, dan beslaat er zeker
heid, dat vóór de verkiezingen in Juni
1891, de Katholieken met een program
zullen optreden, hetwelk huclaudcrsluidcii
zal, dan hetgeen ons door onze zoogenaam
de boiiigciiooten wordt voorgehouden.
De leus „Strijd legen het onge
loof" heeft alleen waarde, kun alleen
uitwerking hebben, wanneer wij Katho
lieken, met alle wcltige middelen (waar
van de Noord-Brabantsche Katholieke
Kiesverecnigingen zulk een krachtig
voorbeeld guveu) ons vierkant verzetten
tegen de invoering van wellen zoouls
de ontworpen Legerivet, welke het on
geloof onmiskenbaar moeten bevorderen.
Bl'ITHKLAND.
Xooals te voorzien was, heefl het
manifest der lersche Rissschoppcn zijne
uitwerking niet gemist. Darnell, de leider
der lerscli-nationule partij is uitgeworpen,
en vervangen door den algemeen ver
eerden Justin Mac Gartliy, die als schrijver
eii journalist, en als parlementslid de
achting van vriend en vijand geniet. De
Haïti/ S'eirs is verheugd over Parnell's
afzetting als leider der partij en zijne
vervanging door den heer Justin Mac
Carlhy wiens kuiakter door het blad
zeer wordt geprezen. Mac (larthy's party
die de meerderheid uitmaakt en reeds
lot 52 leden, allen mannen van eenige
bekendheid, is aangegroeid, blijft de
lersche partij, waartoe vermoedelijk later
nog wel leden der minderheid zullen
toetreden, liet eenigc, ival hel blad van
du minderheid vreest, is dat de heer
Darnell nu een vergelijk zal Irefl'en niet
Lord Gulishury. liet lersche fonds, dat
ongeveer I' 240.000 is, is geheel in Par
nell's handen, mul uitzondering van
f 14.000, welke nog in het bezit zijn van
den penningmeester, die de zijde der
meerderheid heeft gekozen. De vijf leden
der parlij, die in de Verecnigde Staten
vertoeven, seinen echter, dat zij zich bij
den heer Mac Cluilhy aansluiten en dat
zij ook van verschillende zijden uit de
Verecnigde Slutcu bewijzen van instem
ming met hunne houding ontvangen,
zoodal er kans is, dat voortaan Mac
(larthy's meerderheid de parlij der
I Patriotten, gelijk zij zich noemen een
I gedeelte van de bijdragen der Ameri-
kuunsche leren zal ontvangen.
De lersche Mac Garlhy-partij brengt
een eigen fonds bijeen, en is voornemens
een eigen blad uit te geven, waarvoor
reeds een waarborgkapitaal van 30.000
pond sterling is gestort.
I let Engelsche Lagerhuis beraadslaagde
Maandag in tweede lezing over het
wetsontwerp tot oprichting van een de
partement voor de lersche landbouw-
uuiigclcgeiiheilcit. Door llealy bestreden,
werd hei ontwerp aangenomen met 191
tegen 129 stcuiinen, waarbij Parncll en
al de nationalistische leden met de min
derheid stemden.
Intusscheii schijnen voor het arme
Ierland weder treurige dagen te zullen
aanbreken. Darnell heeft zich beroepen
op het lersche volk en heeft reeds een
begin gemaakt met zijn plan om in de
voontuuinsle steden van Ierland rede
voeringen te houden. Woensdag kwam
FEUILLETON.
Mijn oude werkman.
PHHiOPONOS.
.Toen ik des Maandags op da plaals kwam."
zoo ging de oude voort, .werd mij in den luin
eenig werk aangewezen. Ik verricblle dil met
zorg, en ik bemerkte dan ook wel, dat de
tuinbaas daarover best tevreden was. Maar hoe
verwonderd slond ik le kijken, toen aan mij
des Zaterdagavond», evenals aan de andere
arbeiders, het volle weekgeld wer-l uitbetaal,I.
Ik wist niet hoe ik het er mee had. Spoedig
hielp de tuinbaas mi) uit den droom en zei:"
.Meheer schijnt veel mil je op te hebben.
Van morgen rroeg hjj:" .hoe maakt bet nieuwe
knechtje hetben je over hem tevreden ,En
toen heb ik gezeid, dat het best ging en dat je
je werk goed dcedt," ,Nq, zei meheer, dan
moet hem ook het volle loon worden uitbetaald."
.Wat had ik een schik, toen ik dil hoorde.
Ik vloog meer dan ik liep naar buis om dit te
kunnen vertellen. Alle zorgen en kommer waren
voor ons op eens verdwenen mijne moeder zou
weder als vroeger zonder verdriet kunnen leven;
welk een gelukkige toekomst lachte me tegen.
De nood was we! het hoogst geweest: Gods
redding was gekomen.
.Toen ik zio verheugd het huis kwam bin
nen stormen, was moeder zoo verrast, dal ze
in het begin geen woord kon zeggen. Dal bracht
mij een weinig van streek. Ik wist niet hoe ik
het er meè had. Zoon onverwachte uitkomst
bad haar te veel geschokt, om op eens ons
geluk te kunnen orerzien. Slechts enkele oogen-
blikkcn duurde dit voort, toen ze opeens mg
in haar armen sloot, en tranen, maar van
vreugde, begon tp schreien.
.Hel eerste waaraan moeder dacht, toen we
om den goeden God voor zooveel goedheid te be
danken. Allen knielden wij neder en voorzeker
is er zelden een vuriger dankgebed naar den
Hemel opgezonden, als dien avond in onze nede'
rige woning went gehoord.
.Ook voor onzen weldoener went natuurlijk
's Hemels zegen afgesmeekt. Geen dag ging er
voorbjj of voor hem werd gebeden, want d uik-
baar, dat waren rnjne brave oudera, al zeg ik
het zelf.
.Sa dien tijd heb ik nimmer zoo'n nijpende
'.rinoede meer gekend. Wel hadden we geen
overvloed, maar toch een allergelukkigst leven.
Mjjn ouders deden al wat ze konden om mij
hunne liefde te beloonen, en ik hier rees
de man in al zjjne fierheid op bob God zü
dankgedaan wat ik kon om bun het leven
te veraangenamen, en dat maakt nu nog mjjn
grootste levensgeluk uit.
Sog ongeveer eón jaar heelt mjjn vad-r inet
het grootste geduld zyn smartelijk lijden ver
duurd, toen de dood daaraan een einde maakte.
Met de grootste godsrrucht ontving by de laatsle
H. H. Sacramenten en toen is hjj kalm en geheel
overgegeven aan Gods H. wil van o s gescheiden.
.Even vdór zijn dood riep hjj mij. en zei toen
.Frans ik ga sterven, maar ik ga met gerust
heid de eeuwigheid in, nu ik weet, dat je wel
voor je goede moeder zal zorgen. Owal heb je
het lijden inijner laatste levensdagen verzacht; blijf
toch altijd zoo braaf als je lol hiertoe geweest
zjjtdat wil je me immers wel beloven Frans?"
.Ik behoefde nlol eens ja te zeggen, want
mijn vader zag genoeg aan mij. en zei daar
om:" ,ja, dat dacht ik wel, beste jongen, maar
dan kan je ook zeker wezen, dat de goede Gud
.Hel i
n treffend oogenhlik.
wjj knielden biddend by zyn sterf
bed neder, om op te staan, toen alles was af-
geloopen. Zonder dat wy het haast konden
bemerken is de ziel van mijn braven vader naar
den Hemel gegaan.
Verscheidene jaren zijn na dien tijd voorbij
gegaan, zonder dut er iets bijzonders bij ons
gebeurde. Wel stierf mijn broertje, twee ja
ren na vadets dood. maar dal was een geluk
voor hein, want die was toch zijn heole leren
ziekelijk geweest.
«Wat gevoelden we ons gelukkig toen ik met
mjjne moeder zoo genoeglijk le zanten zonder
zorgen konden voortleven. De dagen vlogen
voorbij en als we dan 's avonds nog zoo over
den vroegeren lijd begonnen op te halen. Want
dat kon moeder niet laten, dan kwam er nog
wel eens een traantje voor den dag, maar
.Zoo leefden we voort lot ik zoo ongeveer
dertig jaren was, toen moeder er op begon aan
te houden, dal ik een vrouw moest nemen.
,en moeder was inderdaad iels sukkelend ge
worden," „dun zou ie laar zitten te kijken.
Maar alleen op de wereld Frans, dil gaal niet
goed, en kostganger worden, dal zou je Ook niet
bevallen, Want je hen dat huiselijke en harbdyke
verkeer veel le gewoon, om dan dal le moeien
Dezen raad van moeder heb ik opgevolgd,
mekaar, dut. als hel een eigen dochter geweest
.Veertien jaren heeft dil voortgeduurd, toen
rnijns goede moeder ging Hemelen. Maar dat
was ielszulk een verlies is om nooit le ver
gelen. O. wy misten haar zoo. En als ik de
plaats waar moeder gewoonlijk zal, zou leeg zag
staan, dan heb Ik menig traantje weggeveegd.
.Ons huwelijk, om daar nu op terug te komeu,
twee al heel jong gestorven zyn, Dat gaf nog
wel eens enkele droevige dagen, maar dan U oosten
we ons daar maar weer mei, dal het engeltjes
in den Hetnel waren. Als ze later soms den
verkeerden weg waren op gegaan, dun was het
vry wat erger geweest.
.Van de andere twee kinderen een jongen
üsje, hebben we veel genoegen gehad.
;i-je hebben we echter niet langer mogen
eu, dan lot haar achttiende jaar.
bleef ons niets meer over dan onze Jan;
ferme gezonde
net
.Toen hjj op behoorlijken leeftijd was en
hel timmervak goed verslond, is hij getrouwd
met een beste bravo vrouw, zoodat hjj nu ook
een lieel gelukkig en tevreden leven leidt. En
als ik nu niet meer werken kun, dau gaan mjj-
sterft, dan gaat degene, die er overbljjlt, bjj
overspreek, dun is het dudolyk„hé wal zouden
we graag licbhen, dat je nou al maar besluiten
levensdagen hij ons te komen
doorbrengen."
tal ik eens ziens, dat i mijn
si de oude man, terwijl iijj de
nam om den arbeid weder te
sb nu wei een poosje gepraat,
m lijd noodig om eens uit te
huil myn daggeld van daag al
k hard
willen ook heel niet meer hebben i
werk. De tegenwoordige lui op de plaats hebben
dit al wel honderd maal gezeid.
„En nu", zoo eindigde myn oude vriend zjjn
gesprek, „zuilu toch zeker moeten toegeven.dat
al heb ik wederwaardigheden en zorgen beleefd,
ik lach zeker al heel slecht zou doen, als ik
deu goeden God, niet Innig denkbaar was voor