Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 48.
Zaterdag 28 Februari 1891.
Vierde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG-.
Abonnementsprijs per drie maanden:
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentilm
Van 1 tot 6 regels
Voor iedcren regel meer
Twee Vrienden.
Als bet waar is, wat dezer dagen
door een Duitsch blad, de Hamb. Corr.,
wordt verhaald, dan zal Italië's gewezen
minister-president Crispi te Friedrichs-
rulie Von Bismarck een bezoek gaan
brengen, of heeft de ontmoeting reeds
plaats gehad. Crispi heeft zich wel ge
haast dit bericht tegen te spreken, doch
onwaarschijnlijk klinkt het niet. Niemand
zou het immers verwonderen, wanneer
de gevallen Premier bij zijn vriend, die
reeds bijna een jaar eenzelfde lot van
miskende grootheid heeft gedeeld, zijn
troost ging zoeken. Wij zullen hun
allerminst dat genot nog misgunnen,
vooral nu een hernieuwde samenkomst
dezer gewezen despoten voor het poli
tieke leven geen kwaad meer kan
brouwen. Wat ons echter ook thans
nog kan intcresseeren, het is mogelijk
de vraag, wat eigenlijk deze beide man
nen, die zoo hemelsbreed van elkander
verschilden én door hun karakter, én
door hun verleden, èn zelfs niet het
minst door hun tot op dat oogenblik
ingenomen maatschappelijk standpunt,
toch tot hartstochtelijke, zij het dan ook
maar politieke vrienden gemaakt heeft.
Prins Bismarck! Wie kan nu reeds
de reuzenfiguur onzer eeuw, den .ijzeren
kanselier", zijn vergeten, zooals hij tot
in den aanvang van het vorige jaar
gedurende meer dan een kwart eeuw
de politiek eerst van Pruisen, docli la
ter nog de stichting van h<4 Duilsche rijk
ook van de vcrcenigde Bondstaten ge
leid heeft, en al dien tijd aan gansch
Europa eigenlijk de wet voorschreef. Bis
marck, een meer dan geniaal man van
geweldig energieke kracht en zeldzaam
groote talenten, zooals de historie er
maar bij uitzondering aanwijsteen man,
die alleen door onvermoeide werkzaam
heid die hooge stelling heeft veroverd,
alles met ijzeren arm bestierde, over elke
lots- en kabinetswisseling triomfeerde,
niemand naar de oogen zag, en alleen
van den keizer Wilhelm I, wien hij ten
volle bcheorschte, zich den nederigsten
dienaar wilde lieeten om zelf voor de
eritiek van al zijne regeeringsdaden on
genaakbaar te zijndie, alloenheerschor
als hij was, trotsch alles van zich afwees
met dit teekeneud woord: .Wij begeeren
geen sympathie." Bismarck, die na de
overwinningen van 'CO en '71 in den
strijd, welke hij aanging met de Kerk
van Rome, begrijpelijk genoeg wel liet
onderspit dolf, noch ook kans zag de
nieuw opkomende macht der sociaal-de
mocratie aan banden te leggen, maar
die niettemin hij den eersten onzaligcn
krijg nog den moed had zelf den terug
tocht te kiezen, en hij den anderen vij
and, al voelde hij zich daartegen on
machtig, toch door zijn geweldigen te
genstand ontzag afdwong. Neemt dezen
onmiskenbaar grooten en ontzagwekken-
den man, en plaatst daarnevens vriend
CrispiWat zwakke, wat armzalige
figuur, die geheel op den achtergrond
wijkt by de reuzengestalte van den eerste.
Een man wel niet zonder aanleg,
maar toch zonder wezenlijk karakter,
een ware gelukzoeker, die in finantieolen
nood bij herhaling door zijne vrien
den geholpen, jaren lang de revolutie heeft
gediend om op een gegeven oogenblik,
wanneer zulks hem dienstiger scheen,
tot de monarrhalen over te loopeneen
man, die toegerust, met een ongemeen
groote dosis brutaliteit want van
moed is bij een samenzweerder geen
sprake de aandacht trok, eerst van
de landverraders, die jaren achtereen
een Siciliannschen opstand bereidden,
daarna meer in hel bijzonder van de
hoofdmannen der vrijmetselarij, die in
hem het middel vonden om van den
koning van Piëmont, later vorst van
den rooverslaat het Één-Italië, den ge
hoorzamen dienaar der Loge te maken.
Een man dus zonder afkor'st, zonder
roemrijk verleden, die alleen begunstigd
door een toevalligen samenloop van
omstandigheden zich door samenzwering,
list en bedrog den weg tol zijne latere
zoogenaamde grootheid heeft welen te
banen.
Maar hoe kan een dergelijk man dan
hel hart en de gunst winnen van een
Von Bismarck? Roe kon hij sympathie
wekken bij hem, die minachtend zich
wars van alle sympathie eens verklaarde?
Dat punt van aantrekking was hier
wederzijds in beider eer- en heorschziicht
gelegen. Wij zagen liet immers, Bismnrek,
die inct alles den slryd aanbond, bleef
niet zonder vijanden en bestrijdershoe
honger hij klom, hue gevaarlijker zijn
machtig standpunt hem zeiven voor
kwam. Vóór hein liet op wraak zinnend
Frankrijk als een verraderlijke vijand
steeds op de loerachter hom de bur-
baarsche Rus, die door zijn dreigend
aanzien gestadig onrust blijft haren
daarbij het klimmend gevaar van het
opkomend en zich al sneller en sneller
uitbreidend socialisme, dat bij een onver-
wachten burgerkrijg liet machtig Duil
sche rijk opnieuw uiteen kun doen
spattenzietdaar redenen te over voor
don Staatsman van berekening oin voor
taan weinig op annexatie of krijgsroem
belust, de noodige kracht te gaan zoe
ken, waar die umnr te vinden zou zijn,
ten einde het dreigend gevaar bijtijds
te bezweren.
Eu die onontbeerlijke kracht, hij zocht
en hij vond ze deels in den steun, dien
hij gereedelijk van don zuidelijken na
buur kon verwachten, die met zijn Gcr-
uiaanschen broeder vun denzelfden stam
ook dezelfde belangen moet voorstaan,
deels ook in den persoon van den te
voren in zijne oogen wellicht vorachte-
lijken Crispi, die hel zich tol eer reken,
de den grooten Bismnrek te kunnen be
lieven, en die daarom bereidwillig ge
noeg was om ter wille van de vriend
schap de grootste offers te brengen,
altijd ten koste van het ryk, dat hij
zelf had helpen stichten, maar niet lang
daarna door finanticclcn nood tot aan
den rand des afgronds zou voeren. Zoo
immers kwam de Triple-Alliance tol
stand, die, gelyk liet heet, wol een waar
borg is van den Europeesehon vrede,
maar dan locli zeker van een gewapen-
clen vrede, welke noodlottiger dan me
nige krijg, geheel ons werelddeel een
nieuwen gecsel bracht, het inihluirisme.
Hccrschzucht dus, geen ware gezind
heid, had hier den band gelegd voor
een geheel vreemdsoortige vriendschap,
doch liet duurde niet lung, of decz' zelf
de hoerschzucht bracht geltccl op liet
onverwachtst binnen den tijd vun een
jaar ook do beide vrienden ten val.
Bismarck kreeg zijn ontslag van den
tweeden Wilhelm, in wien hij juist huil
gehoopt een slaafsch werktuig voor zijne
onvorzadclykc hoerschzucht te vinden
en Crispi werd argedunkt door een wan
trouwend votum van hen, die nog den
vorigen dug zyuc vrienden, zooals de
liberale Oiuetla l'imontm zoide, zich
door hom nis voetwisch lieten gebrui
ken want het ruw geweld, waarmee
hij in vrrinctolen trots al driester optrad,
deed zelfs lage vleiers geheel onver
wacht in felle tegenstanders vorkee-
Alzoo blijkt r>ok hierliet is de trots
die verneder!, want hoogmoed kom' voor
den val.
Toch ligt liier nog een diepere grond,
waarop de verklaring slciml van liet
zoo zonderling feit, dut plotseling, wan
neer zulks liet minst werd vermoed, de
gelukstei voor beiden ging lanen, De Al-
muchligc, die van Zjjnc goddelijke slich
ting dc Kerk voorzegd luid „de mach
ten der hel zullen tcguu haar niets ver
mogen," zou ook in deze mannen doen
zien, hoe men niet straffeloos dc luind
sluat aan de geheiligde Bruid van
Christus. Bismarck, de man van den
j Kiilturkampf, en Crispi, de kerkvcrvol-
ger in dienst van de Loge, zy werden
beidon liet slachtoffer van Gods wraak.
I Bismarck, dh allengs vun alien verlaten
I en zelfs door zijne oude vrienden ver
acht door ecu kleingeestig wrokken en
grommen zieli zeiven nog meer afbreekt
en vernedert, en Crispi, wiens val reeds
onmiddclyk door vriend en vijand als
een ware uitkomst en een zegen wordt
begroet, zij leveren op nieuw aan de
wereld liet bewijs, dat God niet met
Zich iaat spotten, maar te gelegener
tijd over al Zyne vijanden zal triom
feeren. V. C. t. A.
BUITENLAND.
Op du Duitsche cn Pruisische leema-
gen ten bedrage van 450,000,000
mark, is vjjf-cnvccrtigmaal meer, dus
20,250,000,000 mark aangeboden. Dit
inderdaad buitengewoon succes der lee
ning wordt door dc Duitsche bladen Inct
vreugde begroet. Zoo schrijft o. m. do
Nationul Zeitung„Twee zaken hoeft
de inscliryving duidelijk geleerd. Voor
eerst dal de byna door alle staten aan
genomen vorm van 3 pets. Iconingon
ook in Duilschlnnd cn in het buitenland
als vorm voor oon Duitsche leening wol
kom is, hetgeen door vjlen hier te lande
werd ontkend, en ten tweede, dat de
praatjes over de uitputting van liet kre
diet van i'ruisen eu het Duitsche ryk
geheel ongegrond zijn gebleken. De uit
slag der leening is ecne overwinning, wel
ke ook uil een internationaal oogpunt
van gewicht is." De Fraiainnige Zeitung
waarschuwt echter tegen overdrijving en
acht liet verkeerd deze groote inschrij
vingen te beschouwen als liet bewjjs,
dat er een zoo groote hoeveelheid ka
pitaal in Duitsclilauii beschikbaar is. Van
liet oogenblik, dut er zekerheid bestond,
dal meer dan liet gevraagde bedrag was
ingeschreven, verhoogde elk zijne in
schrijvingen. Met elk uur zegt het
blad stegen do inschrijvingen en in
dien de inschrijvingen nog twee dagen
wuren opengesteld, zou zeker meer dan
honderdmaal liet govruagdc bedrag zyn
aangeboden."
Nog een ander onderwerp wordt door
dc Duitsche hinden in bijzonderheden
Behandeld, nl. d" wrijving tusschcn Kei
zer Wilhelm en Bismarck. Zoo wordt
thans door de Vouiaeka Zaitung mee
gedeeld, dal do keizer aan den gezant
van een der groote mogendheden (dc
Frunscho gezant Herbette), hij wien hij
onlangs het middagmaal gebruikte, heeft
gezegd, dut het hem zeer pijnlijk was
geweest, zieli van den heer Von Bismnrek
te scheiden, doch dat hij onmogelijk an
ders had kunnen handelen. Want de
FEUILLETON.
De reddende engel
te kenoen. Het geluk lichte uit hare oogen.
Zjj werd niet meer gescholden en bedreigd
integendeel werd Wespers vriendlijk jegens haar,
omdat zjj hem dagelijks geld L'huis kracht en
bjjna niets meer van hem behoefde. Io hel
buis haars weldoeners werd zjj op 'l besl ver
zorgd. Dora liet voor haar beste kleertjes ma
ken en zorgde met moederlijke zorgvuldigheid
voor haar welzijn. Wanneer hel kind haren wel
doener zag, had bjj steeds een goedig glimlachje
en een deelnemend wooid voor haar over. Zoo
doende werd zjj opgeruimd en vroolük en kwa
men de roosjes weder op hare wangen.
Op een morgen echter was Dora niet weinig
verwonderd haar bedroefd te zien.
.Wat scheelt n Treesje vroeg de heer des
.De ruwe vent heeft baar zeker weer mis
handeld, zei Dora.
,0 neen, maar ik ben zoo bang."
„Waarom dan?"
„Gisteren was Wespers weer dronken en kreeg
ruzie met een buurman. Hjj sloeg hem eo wond
de ook een politieagent, die de ruziemakers
scheiden wilde. Ik heb dit alles gezien en moet
na getuiga wezen op 't gerecht. Hier is het
smissaris gekregen
bekeek het aan
en, kind" zeide deze
hij echter liet adres gelezen
klaps: „Lieve Hemel
Doodsbleek werd zjjn gelai
vast aan de leuning van een stoel
bevreesd dat hjj in zwijm zon v
„Om Gods wil I wal mankeert i
verschrokken. „II heelt zeker var
in 't geheel niet gegeten, Mjjnhe
,'t Wordt nu al weer beter,"
cene poging om te glimlachen
Treesje wendend vroeg hij:
„Heet je Treesje Spellens?"
„Ja Mijnheer!"
„En ben je in Brussel geboren
„Neen, mjjne ouders kwamen
pen, maar mjjn vader,
doen was, werd
bad, riep hjj eens
1 en hij klemde ziet
i Anlwe
in goeden
da slechte behandeling
van een vriend lot armoede gebracht cn zag
zich gedwongen, zjjne vaderstad te verlaten en
in Brussel werk te zoeken."
„En zijn uwe ouders beide dood?"
„Ja Mijnheer! de cholera sleepte ze ten gra-
,Nu kind, wees nu maar niet bang en ga
maar naar den commissaris en vertel hem maar
precies alles, zooals je 't gezien hebt."
Toen de dear achter het meisje gesloten was
viel de heer krachteloos op eenen stoel neder,
cn tranen stroomden uil zjjnc oogen.
„Daar hebben wjj nu de poppen aan 't dan
sen," klaagde Dora; „dat komt er van, als u
geheel niets eet. Ik zal gauw den dokter halen."
„Haal dadeljjk mjjnen notaris." gebood de
heer op een toon, die volstrekt geen tegenspraak
duldde.
Wespers werd wegens verzet tegen en mis
handeling van een politieagent veroordeeld lot
acht dagen gevangenisstraf. Op den dag dal
zjjn straftijd begon liet pora aan Treesje weten
dat m\)nheer gevaarlijk ziek was en zij deeersto
week meur niet komen moest, tegelijk gnf zjj
haar voor een week loon vooruit. Treoajo vond
niet erg aantrok, hoewel het haar leed deed
dat Mijnheer ziek was. Toen zjj na verloop
dier we»k naar het huis aan dc markt ging,
vond zjj alle deuren en luiken gesloten. „Ik zal
wat later weer komen," dacht zjj, „misschien
zjjn zjj nog niet op."
Toen zjj na eon uur weer kwam stond er eene
zwarte baar voor de deur en talrijke rijtuigen,
doode de laatste eer te bewijzen.
Then
•s weldoe:
Haar weldoener, die haar aan
mishandelingen ontrukt bad, wi
zou hem nooit weer woorden va
zeggen. Nu was haar steun weer gebroken cn
zjj weder prijs gegeven aan do ruwheden van
Wevpsrs. Smartelijk aangedaan ging hol kind
naar do naaslliüzjjndo kerk om vuor liet zielen
heil van den overledene te bidden.
Du kurk was golteel in rouw, maar niomund
de l'église.
Hol klunken de treden liarsr klompjes op de
mai merateenon. Weenend knielde zjj bjj een
zjjaltaar neder om te bidden, toen dt man
haar ruw b(j den achouder vatte en zelde
„Er uit! als je bedelen wilt. doe het dun
Smeekuod keuk Treesje op en wilde verzokoren
dal zjj er volstrekt niet aandacht om Ie bede
len maar de man drong baar naar do deur,
waardoor juist de bloedverwanten des afgestor
venen binnentraden.
Vooraan liep een groote man, mot eon trotsch
voorkomen, die io alles zjjn best deed om den
voornamen man te spelen cn toch duidelijk
liet blijken een parvenu te zjjn. Ook deze hield
Treesje voor een bedelares, nam oen rijksdaal
der uit zjjn zak ca overhandigde Imar dien op
koele wijze.
ZÜ g
lo rijks
daalder viel op de steenen r
„Verdeel hem maar eo laat ons voider met
vrede," zeide de heer.
Het kiod bleef staan, als wist het niet wat
men wilds. Do deurwachter gal tuur het geld-
ituk in handen en zette haar buiten deur.
Waarom werd hel haar niet vergund in ds
lerk te bljjvon bidden voor hst heil van haren
voldoener? Misschien was het wel het eenigo
gebed dat uit den grond des harten voor ds
ziel dus ovei ledenen ten hemel sleog.
Innig bedroefd ging Treesje naar huis, waariij
alles in opstand vond. Wespera was uit de ge
vangenis losgelaten en verlangde nu van sljne
vrouw geld, om dis bevrijding eens fcsiteljjk
te bedrinken.
Omdat zjjn vrouw daar niet aan toegar, sloeg
hy de ongelukkige met gebalde vuist en sloeg
alius stuk wat hem onder de handen viel.
„Oom," riep Treesje snikkend en wierp den
rijksdaalder op latei, „mjjo weldoener is dood
en ik mocht niet eens in ds kerk blijven om
voor hom to bidden I"
„Geld" I riep Wespors, „en jij built wel
meid met zoovoel centen in de hand kan ruon
niet bedroefd zijn,'' en met hst geld snelde hjj
„Dat ziet er nu weer slecht met je uit kind,
want nu heb je weer alle kaas dat die boos
wicht je mishandelen zal, nu je hem geen geld
