Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
Hei ei Ie Miicta.
No. 22.
Zaterdag 29 Augustus 1891.
Vijfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eenines, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie naaandsn:
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Frijs der Adrertentièn:
Van 1 tot 6 regels
Voor iedcren regel meer
Het nieuwe Ministeno.
Bovenstaand opschrift doet ons als
van zelf terug denken aan het afgetre
den Ministerie, hetwelk door de samen
werking der Katholieken en Anti-revo-
lutionnairen is opgetreden.
Maar dan ook staat de oorzaak van
zijn val met scherpe lijnen voor ons
opgeteekend. Immers, geen andere reden
valt daarvoor aan te wijzen, dan
dat het Ministerie geen rekening heeft
gehouden met de wenschen en belau-
gen van de beide partijen, waaraan het
zijn ontstaan te danken had. maar met
een ijver en een vasthoudendheid, een
betere zaak waardig, eene wet trachtte
te verdedigen en in te voeren, die, te
onzaliger ure ingediend, noodzakelijker
wijs de samenwerking tusschen de ver
bonden partijen moest verbreken en
zoodoende de nederlaag van 9 Juni
voorbereidde.
Het is dan ook duidelijk, dat noch
het liberale beginsel, noch de eenheid
onder de verschillende nuanceeringen
dezer partij de meerderheid in de Twee
de Kamer van rechts naar links ver
plaatsten, maar dat wij alleen aan de
legerwet-Bergansius het optreden van
een liberaal Ministerie te danken heb
ben.
Staan wij als Katholieken vijandig
tegenover het nieuwe Kabinet, en heb
ben wij reden om te vreezen voor de
gevolgen van ons krachtig verzet te
gen de legerwet-Bergansius? Geenszins.
Reeds weet het .Handelsblad" te voor
spellen, dat het Ministerie Tak van
Poortvliet niet reageeremI zal optreden,
dat wil zeggen, dat het niet aan de
eenmaal verkregen rechten, wat het
bijzonder onderwijs betreft, zal tornen.
Zeker is het ook, dat eene voortzetting
der onafgedane legerwet niet denkbaar
is, aangezien minstens drie besliste te
genstanders, waaronder de nieuwe titu
laris voor Oorlog in dit Kabinet zitting
hebben. Dit alléén reeds zou eene reden
kunnen zijn om met vertrouwen de toe
komst tc gemoet te gaan. Maar er is n
Hoewel de rechterzijde, als bestaande
uit twee heterogene bestanddeelen, bij de
Juni-verkiezingen in de minderheid bleef,
is toch de Katholieke partij eensgezind en
zegevierend uit den strijd te voorschijn
getreden. Zij maakt een niet te ver
smaden steun uit voor elke regeering,
die de waarachtige belangen des lands
boven die eener partij stelt en is alles
zins geneigd met eene zoodanige regee
ring mede te werken, zooals zeer terecht
in het bekende .manifest'' der Katho
lieke Kamerleden is uitgedrukt.
Als wij ons niet bedriegen en de
politieke antecedenten van de meeste
leden, die er deel van uitmaken, zijn er
ons borg voor zal het tegenwoordige
Kabinet met deze gunstige omstandigheid
rekening weten te houden en de behou
dende elementen in de Kamer niet van
zich vervreemdenallengs zullen de ver
uitecnloopende meeningen der verschil
lende liberale fractién meer op den
voorgrond tredende meest geavanccer-
den onder hen zullen met de eischen
hunner uiterste consequentie voor den
dag komen, en aangezien van het nieuwe
bewind allerminst kan verwacht worden,
dat daaraan zal worden toegegeven, zien
wij hierin voor de Katholieken eene
aansporing te meer om door hun steun
aan de Regeering het voeren eener ge
zonde, gematigde politiek mogelijk te
maken.
Bericht omtrent de Heilige Stede
te Hasselt.
Aan het vroeger opgenomen bericht
Verf. Kath. Stemmen van 19 en 26 Juli)
omtrent den aankoop der van oudsher
zoo beroemde ,H. Stede" binnen de
veste van het stadje Hasselt bij Zwolle,
door het R. K. kerkbestuur aid iar, kun
nen wij tot ons innig genoegen nu nog
toevoegen, dat voornoemd kerkbestuur
dezer dagen door aankoop nog eigenaar
is geworden van daaromheenliggende
huizen en erven, ter gezamenlijke grootte
van p. m. 3000 vierk. M. oppervlakte
alles in vroeger jaren behoord hebbende
tol de .H. Stede" en daarbij gelegen
kerkhof en vicarie-woningen. Moge
dit voor de kleine Parochie zoo groot
aanzienlijk werk, in 't volste vertrou
wen op God en in liefde voor O. II. J. C.
ondernomen, eene glorierijke toekomst
hebben en moge het allerwe~eu vrome
en offervaardige harten aantreffen, ge
negen den Eerw. Herder der gelukkige
parochie in zijne vurigste wenschen door
hunne gebeden en offers bij te staan 1
Hel moge niet vermetel heeb-n, vaste-
lijk te gelooven, dat, waar hel een pogen
geldt, om éen der meest beroemde en
wijd vermaarde Heiligdommen van ons
dierbaar Vaderland, geheiligd en verhe
ven .door zoo vele en voortdurende
wonderen, door Onzen Heer gewrocht in
het Allerheiligste Sacrament van Zijn
Lichaam en Bloed", (aldus de stichtings
oorkonde van Jan van Arekel, bisschop
van Utrecht, van 23 Juni 1357,)
wederom in zijn ouden roem en glorie
te herstellen, daar zeer zeker vele gc-
loovige en dankbare harten zullen ge
vonden worden, die Ier liefde van den
in Zijn Sacrament van Liefde verborgen
God volgaarne bereid zullen zijn, hun
zedelijken en stoffelijken steun te ver-
leenen, waarvoor de bijzondere zegen
Gods hun zelf en hunne familie in de
ovcrvlocdigste mate zul moeten ten deei
vallen en die van stonde af aan door
de dankbare parochianen van Hasselt,
door de vurigste gebeden voor hunne
weldoeners, van God zal worden afge
smeekt. (.Verf. Katli. St.)
Naderlandaoh* Pelgrim»tocht naar het
graf van don B. Aloyains
van Oonxaga, Patroon der Jongd.
Het comité, vernemende dat verschei
den personen zich over de deelneming
aan bovengenoemden tocht alsnog bera
den, herinnert eraan, dat met lo Sep
tember a.s. de termijn tol aanmelding
daartoe verstrijkt, en noodigt hen daarom
tot spoedige kennisgeving uil. Op dit
oogenhlik bedraagt het getal pelgrims
reeds 40.
Aangaande het .Gulden Bock" kan
worden medegedeeld dat daarvoor reeds
ruim 20,000 namen zijn opgegeven. Om
tijdig gereed te zijn, kunnen na 1° Sep
tember geen opgaven daarvoor moei
worden opgenomen, zoodal omgaande
toezending der nog niet opgegeven
men noodzakelijk is, om latere teleur
stelling te voorkomen.-
Mogelijke giften voor het .Gulden
Boek" (waarvoor het comité zich be
leefd aanbeveelt) kunnen worden inge
zonden aan het bureau van het oomilè,
N. Z. Voorburgwal 153 Amsterdam.
liet comité voornoemd,
Brrkard Cramer, S. J., pres.
B. E. Bhedenimuh, secr.
Amsterdam, 24 Augustus.
BU1TKNLAND.
Zaterdag heeft de keizer zich weder
.u de Bcrlijner bevolking vertoond.
Fiksch en veerkrachtig verliet hij, al had
hij den gehcclon nacht in den spoortrein
doorgebracht, het station, maar moest
om te paard te stijgen, nog een trapje
gebruiken. In een Hinken galop reed Z.
M. nu naar het Tempelhofer Keld, waar
hij, volgens gewoonte, de najaarsparade
der garde-regimenten bijwoonde, waar- j
bij én troepen én toeschouwers dit jaar
echter een bijzondere geestdrift aan den
dag legden. Ook de keizerin steeg op
het Tempelhofer Feld tc paard en reed
mei den keizer tweemaal langs degele
deren Na afloop der parade, welke een
schitterend verloop had, versierde Z .M.
persoonlijk verschillende officieren met
de hun verleende ordeteekenen en hecht
te eigenhandig een lint aan het vaandel
van hel garde-jagerbataillon, ter herin
nering aan het eeuwfeest, dat dit corps
viert. Daarna presenteerde Z. M. de lijf
compagnie van het eerste garde-regiment
te voet, waarvan de soldaten de tradi-
tioneele blikken hoofdplaten uit den tijd
van Koning Frederik 1 droegen, aan zijn
gemalin. Terwijl de Keizerin in haar rij
tuig langs een omweg huiswaarts ging,
plaatste de Keizer zich aan het hoofd
van een compagnie van het eerste garde-
regiment te voel en een escadron garde-
cavalerie, welke, begeleid door militaire
muziekcorpsen, de vaandels van het ge-
heelc garnizoen huiswaarts geleidden. Op
een prachtig, zwart paard gezeten, reed
de Keizer alleen aan hel hoofd der af-
dcelings-lroepen, met een vriendelijken
groet de juichtonen der bevolking beant
woordende, die van alle kanten toege
stroomd was, om haar vorst bij zijn be
houden terugkeer met zijn volkomen
herstel geluk te wenschen. De volle blon
de baard stond den Keizer zeer goed,
zegt de Norddeutsehe Altgtmeiue Xeitung
al zal hij door den tijd nog krachtiger
groei moeten verkrijgen. Bij het slot
gekomen, inspecteerde de vorst, vai
paard gestegen, de troepen, welke hem
vergezeld hadden en begaf zich daarna,
door de vaandels voorafgegaan, in hel
slot.
In de prachtig versierde feestzaal te
Merseburg werd Maandagnamiddag te 4
uur de feestmaaltijd gehouden van den
Provincialen Landdag, waaraan 270 per
sonen deelnamen. Vorst von Stolberg
bracht een dronk uit op den keizer en de
keizerin, en de keizer antwoordde daar
op met een dronk op de provincie. Hjj
betuigde zijn dank voor de ontvangst,
wees op de steeds gebleken trouw der
provincie, en uitte de hoop, dat de land
bouwende stand zich zou staande hou
den en alle moeielijkheden overwinnen.
Als christenen moesten allen dragen, wat
de Voorzienigheid hun oplegde. Hij zeide
ten slotte: .Wij hopen, dat de vrede zal
behouden blijven; doch mocht 'tanders
zijn, dan zou het onze schuld niet we
zen." Des avonds te 8 uur vertrok de
keizer met zjjne gemalin naar Potsdam.
Het Italiaansche blad Esercito deelt
onder voorbehoud mede, dat de koning
eerstdaags Engeland zal bezoeken.
De koning heeft Zondag te Mondovi
de onthulling van het gedenkteeken van
Karei Emanuel bijgewoond en hield
daarna eene revue over een bataillon
Alpenjagers en over de bergartillerie. De
koning gaf zijn tevredenheid te kennen.
De stadwas geïllumineerd. Maandag heeft
de koning ook Goni en Valdieri bezocht.
Volgens berichten werd hij overal met
geestdrift toegejuicht.
Het Fransche eskader, dat in deze
dagen te Osborne bewonderd werd,
sehijnt zeer geschikt om de onderlinge
harmonie tusschen de verschillende sta
ten te bevorderen. Naar thans ten minste
gemeld wordt, heeft de Fransche gezant
te Londen aan den president der repu
bliek het volgende telegram van koningin
Victoria gezonden.Ik wensch u te
beluigen, hoezeer het mij een genoegen
was den vlootvoogd en zijn officieren te
Osborne te ontvangen. Ik bewonder het
Fransche eskader, waarover ik zooeven
eene revue heb gehouden."
De heer Gamot heeft daarop het vol
gende telegram aan de Koningin terugge
zonden .Ik verzoek Uwe Majesteit mijn
oprechten dank aan te nemen voor de
welwillende ontvangst, die zij ten deel
heeft doen vallen aan den vlootvoogd
en zijne oflicieren, alsook voor de ge
voelens, die zij mij betuigt (en aanzien
van hel Fransche eskader."
De Parijsche correspondent der Chro-
"iele meldt op hoog gezag, dat de konin-
gin den hoogsten rang in de Bath-orde
aan Gamot wenscht te verleenen. Car-
FEUILLETON.
Twee gebroeders. Wolfgang en Raimund, beiden
in Duitschland geboren en opgevoed, scheepten
zich eens naar Malta in. De vader bad den
jongste dezer reeds vroegtijdig als Maltezer-
ridder doen inschrijven, en het was het vurig
karakter van den jongeling, dal hem met on
weerstaanbaar geweld naar dat eiland dreet,
om daar in werkelijkheid als ridder dezer orde
te dienen. Wolfgang nu was te zeer aan zijn
broeder gehecht om ooit van dezen te kunnen
scheiden. Hjj verkocht daarom zijne bezittingen,
nam geheel zjjn lanzienlijk vermogen met zicb.
ging met zjjn Raimund naar Malta en kocht
zich daar schoone landerijen. Hier werd hü een
gelukkig echtgenoot en vader, en schiep hjj zich,
terwjjl zijn broeder herhaaldelijk op zee de
Korsaren bestreed, in z(jn vroom en huiselijk
leven een klein paradijs. Ook Raimnnd, terug-
keerend nit den gevaarvollen krijg, vond hier
steeds rust en verkwikking, en wanneer hjj dan
verhaalde van de gevaren, door hem daarin
doorstaan, en, opgetogen over den roemvol be
vochten trioml, niet naliet, van zjjn haat jegens
de ongeloovigen te gewagen en bon een eeu
wigen oorlog te zweren, dan trachtte hem dik-
fverf de zachtzinnige Wolfgang te overtuigen,
dat men tegen hen ook wel andere wapenen
Zoo hadden zjj reeds vele jaren op Malta
doorgebracht, toen de Orde besloot, den Korea
ren, die haai rog kortelings meerdere schepen
hadden ontnomen, een volledigen slag te gaan
leveren. Ook Raimund toog mede ten strjjde,
doch om niet wéér Ie keerende Christelijke rid
ders behaalden wel groote voordeden in den
strijd, doch verloren ook ved, waartoe inzon
derheid ook hel schip behoorde, waarop Rai
mund gestreden had. Ooggetuigen, op eene kleine
boot aan de handen der enterende zeerooveis
nog gelukkig ontkomen, beweerden, dat elk
zyne daarop strijdende ridders, en dat ook Rai
mund gevallen was.
Innig en diep betreurde Wol/gang het verlies
van zij» beminden broeder; deze echter was
niet dood hem wachtte een harder lot. Nauw
bemerkten de zeeroovere het weinige leven, dat
zich nog in den zwaar gewonden ridder bevond,
of zjj trachtten het zorgvuldig te behouden en
hem te genezen om hem op de slavenmarkt te
Algiers onder schaam teloozen hoon te koop te
stellen. Zijne hooge, krachtige gestalte trok de
aandacht van vele koopersmen vond er genot
in een der gevreesde ridders als slaaf te kunnen
kastijdenmaar de Korsaar vroeg een te hoo-
gen prijs, en Raimund moest menig ling en
verschrikkelijk uur op zjjn verkoop slaan wach
ten. Eindelijk verscheen een jonge, voorname
Turk met name Eid Muleydeze bezag en
keurde den lichaamsbouw van den ongelukkige,
gelijk men een lastdier voor den koop pleegt
te onderzoeken, en betaalde eindelek de gevraagde
groote som. ,(ijj zult bjj mij duchtig moeten ar
beiden, christenslaal," sprak hij .opdat ik niet om
Hij hield zjjn schrikkelijk woord. Raimund
werd aan de willekeur van onbarmhartige op
zichters overgeleverd, en door ben op do
verplicht. Wie kan zijn toestand beschrijven
Wie vermag te schetsen, wat bjj zulk eene
onwaardige behandeling in zijn lier en edel
gemoed omging? Meerdere zijner medeslaven
werden voor een belangrijk losgeld weder in
vrijheid gesteld, maar daarop had hjj geenszins
tc hopen, want volgen» de gestrenge wetten
zjjncr#orde mocht de vrijheid van geen enkelen
ridder met een losgeld gekocht worden. Wel
had hjj vast besloten met overgeving aan den wil
der Voorzieuigheid zjjn droevig lol te dragen en
den gruwzamen overmoed zjjner vjjanden met
minachting te vergelden maar moed en krach
ten begaven hem ten laatste. Eens bjj gelegen
heid, dal de Irolsehe Eid Muley, dien zjjne slaven
maar zelden Ie zien kregen, bjj hunnen arbeid
tegenwoordig was, wierp hjj zich in vertwijfeling
voor zjjne voeten en smeekte hem om den dood.
.Den dood niet!" antwoordde Muley: .daar
voor heb ik u te duur betaaldMaar ik weel,
men kan zich op u verlaten zells mjjne opzich
ters prjjzen u onder de slaven. Tan nacht heelt
zich een mijner tuiniers van het leven berooid
ik kwam dus hier om zjjne p'aats door een ander
onder u te doen innemen, n mjjne keuze is op
u gevallen." Raimund moest gehoorza
men en zich gelukkig achten, dat hjj niet meer
in die ellendige verblijfplaats der overige slaven,
een stal gelijk, zijn nacht behoefde door te
brengen, noch zijn zwaren arbeid tc verrichten
onder de zweepslagen van onmcnschelj)ke op
zichters want de slaven, die de tuinen van hun
heer moesten onderhouden, stonden onder zijn
onmiddellijk toezicht en werden beter dan de
overigen behandeld.
Muley, een ijverig Mahomedaan, zocht hier
dikwerf gelegenheid, met deze slaven een gesprek
aan Ie knoopen. Hjj trachlte dan door alle
middelen der overreding, zooals door bedreigin
gen en beloften, hen te bewegen den Mahome
diiunschen godsdienst te omhelzen. Bjj eenigen.
ving het juk der slavernjj ter eere van hun
geloof te torsen, was hem dit gelukt. Met
eene zondige verloochening van hun heilig ge
looi hadden zij zicb eene ellendige vrijheid ge
kocht en hadden, wjj! zjj zich als renegaten van
iederen Christenplicht meenden ontheven, het
voorbeeld hunner nieuwe geloolsgenooten vol
gend, zich door allerlei ongeoorloofde middelen
de grootste rijkdommen rerechalt. Bjj Raimnnd
daarentegen bleef elke poging vruchteloos.
.Ik ben Chiisten ridder," antwoordde hjj, „en
ik zal het ook als slaaf bljjven. tot in den dood.
Gji hebt rnjj het kruis van de borst genomen,
doch uit het hart kunt gjj het nimmer wegruk
ken. Niet de kracht uwer overreding, niet de
beteekenis van uw geloofsleer, maar alleen uwe
wreedheid, alleen de geeselslagen uwer slaven
opzichters brachten dia zwakke, in hel Ijjden
nog ongeoefende Christel
verloochening van hun g
n totee
ue uitwendige
maar op de rots
in <ie levenszee, op don waren Christen stooten
al uwe ellendige pogingen af. En twjjfelt ge
soins nog aan de waarheid mpner woorden
Welaan, ik stel mij zelf lot proef I"
Muley wendde zich vergramd, doch ook be
schaamd van hem af, want hjj mistrouwde
geenszins den heldenmoed, die in deze
woorden uitblonk, en was er voor zich
zeiven van overtuigd, dat hjj zelfs nauwelijks
die proef zou durven wagen. Daarbij kreeg hjj
steeds hoogcr achting voor Raimund, die trouw
en nauwgezet zjjn plicht vervulde, ofschoon hjj
zoowel de stuursche als de vriendschappelijke be
jegeningen zjjns meesters met verachting beant
woordde en ook in het slavenpak de fiere,
onbuigzame ridder bleef.
Zoo verstreken meerdere droevige jaren, waar
in Raimund zjjn lot als een Christeu held droeg.
Doch onder de overige slaven sloop de geest
van wraak en verraad rond en hitste hen tot
opstand aan. Een hunner opzichters, een ruw
en gewetenloos mensch, was renegaat. Geljjk
hij lichtzinnig het Christen geloof had verloo
chend, zoo was hem verder niets meer heilig.
H(j trof onder de slaven verschillenden aan
van zjjn volk uit bekende, rjjke familién, leende
aan hunne geheime afspraken gehoor, en liet
zich spoedig met acht hunner in eene samen
zwering in, welke den dood van Eid Muley,
den roof zjjner kostbaarste bezittingen en hunne
vlucht op een gereedliggend vaartuig beoogde.
(Wordt vervolgd.)