Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 37.
Zaterdag 12 December 1891.
Vijfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Drieborgen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden. Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAOt.
Abonnementsprijs por drie maan
laat
BureauKrommestraat, F 241, Amersfoort.
Prijs der Adrertentiin;
Van 1 tot 6 regelsf 0.30.
Voor iederen regel meer- 0.05.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Gorrespondentién en Advertontién moeten uiterljjk Vrijdagavond
vóór 6 ure aan hel bureau bezorgd zjjn.
ZIJ, die zleh met
1 Januari a.n. abon-
neerea op DE EEHB01>K,
ontvangen de tot dien tijd
verschijnende nummers (iR.4-
TI8.
Het Gezantsehap bij den Paus.
Ondnr hel nietig voorwendsel van
bezuiniging werd in 1873, op hel voor
stel van den liberalen volks-afgevaardigde
Dumbar, de gezantschapspost bij den H.
Stoel op het budget der Staatsbcgrooting
geschrapt. Hiermede werd door de Neder-
landsche Regeering een schandelijke
daad van onrecht opzichtens den H.
Stoel gepleegd, eene hatelijke onbillijk
heid tegen hare katholieke onderdanen
en tevens een grove politieke fout op
staatkundig gebied.
Vandaar dat de katholieke Afgevaar
digden het zich steeds ten plicht rekenden
om in de Tweede Kamer bij de Regee
ring er op aan te dringen het gezantschap
bjj den Paus te herstellen en het grie-
ver.dst onrecht voor de Katholieken weg
te nemen. Doch al hun pogingen leden
op den onwil der Regeering schipbreuk.
Nochtans, niet afgeschrikt door de voort
durend ondervonden teleurstelling, traden
wederom twee katholieke Afgevaardig
den, Michiels en Van Nunen, in de Ka
merzitting van 2 dezer op, om lang!
den weg der overreding nogmaals
aan te dringen tot herstel van Neerland'
vertegenwoordiging bij den Pauselijken
Stoel. Wij verheugen ons over deze
hernieuwde poging en sporen tot vol
harding aan. Het spreekwoo-d zegt
,De aanhouder wint." De rede moet
eindelijk zwichten voor de overtuigende
kracht der waarheid en het recht.
Wat toch is hier de zaak Met ver
krachting der heiligste, onaantastbare
rechten werd de Paus door het godde
loos Italië met list en geweld van wa
penen van zijn wereldlijk gebied beroofd.
Feitelijk moest de Paus voor het geweld
der overmacht zwichten, inaar zijne rech
ten bleven ongeschonden en gehand
haafd door zijn voortdurend protest.
Rechtens derhalve is de Paus Souverein
geblevenzijne rechten als zoodanig
werden door de Mogendheden erkend
en bij de bekende Waarborgenwet ver-
zekerd.
In afwijking hiervan oordeelde de
Nederlandsche Regeering van '73. Mel I
hel verlies der Kerkelijke Staten en de
stad Rome rekende zij den Paus niet
meer onder de regeerende Vorsten en
overeenkomstig deze scheeve voorstel
ling werd het gezantschap bij den Pau
selijken Stoel opgeheven.
Doch hiermede werd een hoogst int-
morcele daad van bedenkelijk karakter
gesteldhet was de indirecte huldiging
van het goddeloos beginsel op staat
kundig gebied.macht boven recht." de
huldiging van voldongen feilen, waar
door de heiligste en eerbiedwaardigste
rechten door schending worden opge
heven een daad tevens van hoogst
bedenkelijk karakter, vooral voor Neder
land, als behoorende lot de kleinere
Stalen, welks onafhankelijkheid aan het
recht van den sterkste geklonken, alle
vastheid en bestendigheid verliest en aan
de grillen der maehtigeren wordt prijs
gegeven.
De bewering voorts, als zou de Paus
feitelijk opgehouden hebben regeerend
Vorst te zjjn, is met de waarheid in
openbaren strijd. Ook na de inneming
van Rome bleven de Mogendheden den
Paus erkennen als Souverein, en waar
borgden tegenover Italië de Valicaansche
bezittingen en gebouwen als zijn souve
rein gebied. Als Souverein bleef de Paus
zijne vioegere hofhouding bestendigen,
zijn lijfwacht, zijne gezantschappen aan
de verschillende Hoven, terwijl al de
Regeeringen wederzijds hare gezanten
aan het Pauselijk Hof handhaafden.
Nederland alleen veroorloofde zich,
daarop eerre minder schitterende uitzon
dering te maken en verviel in eene deer
niswaardige ongerijmdheid. Immers, bij
de kleinste Staten bleef het zich ver
tegenwoordigen, bij den Paus hief het
de vertegenwoordiging op, bij den Paus,
die, trots den schandelijken roof, toeh
Souverein was en bleef, al zij het ook
van een zeer beperkt gebied, maar die
bovendien nog onder een ander opzicht
een Souverein is van de hoogste en uitge
breidste beteekenis.
De Paus toch is niet slechts op
wereldljjk, maar ook op geestelijk gebied
Souverein als het Opperhoofd der gan-
sche Katholieke Kerkde Katholieken,
onder al de volkeren verspreid, zijn aan
zijn geestelijk oppergezag onderworpen.
In deze hoedanigheid ontmoet iedere
Regeering den Paus in eiken katholieken
staatsburger, en daar de bevolking van
Nederland voor twee vijfden den katholie
ken godsdienst belijdt, is des Pausen macht
en invloe I op vaderlandsehen bodem niet j
gering. Waar de kleine helft der bevol- j
king in den Staat behalve het staatsge-
zag nog een hooger gezag heeft te er- j
kennen, n.l. het geestelijk gezag des
Pausen, daar is het eene grove staat- j
kundige fout alle gemeenschap en betrek
king met den Paus, als Opperherder der j
katholieke onderdanen, door opheffing
van het gezantschap af te suijden. Deze
daad der Regeering getuigt van de on- I
houdbare bewering, 'dat zij met den
Paus in Nederland niets te maken heeft- I
De Staat heeft immers de vrijheid van
godsdienst in de grondwet voor de Ne- I
derlandsche Katholieken gewaarborgd,
welke vrijheid vordert, dal de Regeering
de geestelijke macht des Pausen voor
hare katholieke onderdanen heeft te
ontzien en te eerbiedigen, diens rechts
gebied heeft te erkennen. Daartoe is
noodig, dat de Regeering zich immer
bewege binnen den kring van hare
tijdelijke macht, en hare rechtsbevoegd
heid ten opzichte der Katholieken nim
mer overschrijde. Hoe wil nu onze
Regeering, waarin de Katholieken ge
woonlijk schaars of geenszins zijn verte
genwoordigd, de juiste grenzen weten te
vinden tusschen beider gebied? Hoe
lichtelijk zal zij in hare bepalingen, ver
ordeningen en wetgeving hare bevoegd
heid te builen gaan, en alzoo handelen
in strijd met de vrijheid, in de grond
wet voor de Katholieken gewaarborgd
Hoe gemakkelijk kunnen zieii gemengde
quaestie's en collisic's voordoen, die
alleen door onderling overleg en be
raadslaging op vreedzame wijze kunnen
worden opgelost? En wie andprs dan
de Paus is de persoon, die betreffende
al deze zaken lieeft te beslissen? En
juist met den Paus heeft de Nederland
sche Regeering alle betrekking verbroken
Smartvol werd tegelijkertijd het ka
tholieke Nederland, door deze daad der
Regeering getroffen en gegriefd, een
onverdiende kaakslag gegeven. Wat toch
kon pijnlijker zijn voor de Katholieken
des Vaderlands dan te moeten zien, dat
de Nederlandsche Rcgcering alleen in de
rij der Mogendheden vijandig optrad
tegen den H. Stoel, haren gezant hij
het Vaticaan terugriep, het revolutionair
Italië in het bezit van Rome en de
Kerkelijke Staten erkende en den H.
Vader, door de zware beproevingen
nog dierbaarder voor de Katholieken
geworden, uit de lijst der regeerende
Vorsten schrapte? Wat zoo kren
kend voor hen, die hun milde ga
ven van goud en zilver, ja zelfs het
bloed hunner fiere en stoutmoedige
zonen hadden geofferd ter verdediging
van de Pauselijke rouvereiniteit Wat
zoo kwetsend voorde Katholieken, wier
hart zoo warm klopt voor de onaan
tastbare rechten van den H. Stoel?
Zal eindelijk eens het onrecht van
bijna 20 jaren hersteld, de bittere grief
voor de Katholieken van Nederland
weggenomen worden Zal ten slotte
eens een einde gemaakt worden aan eene
anti-ciericale en anti-papistischc daad,
waardoor zonder eenige gegronde reden
de Regeering vijandelijke positie nam
tegenover de kleinere helft der bevol
king Zal de huldiging der Ilaiiaansche
revolutie nog langer bestendigd en het
goddeloos beginsel der voldongen feiten
op den H. Stoel toegepast worden
Zal het huidig liberaal Ministerie her
stellen, wat zijn voorganger in '73 mis
dreef?
Verlangend zien al de Katholieken
van Nederland deze daad der Regeering
tegemoet, 't Is mogelijk, dat het tegen
woordig Kabinet deze zaak niet in be
handeling zal nemen, maar onmogelijk,
dat de quaestie de eeuwige rust zal
insluimeren. Gelijk de Romeinsche kan
men deze quaestie dood verklaren, maar
toch zal zij blijven terugkeeren, zoolang
er nog ware katholieke Afgevaardigden in
de Tweede Kamer zetels zullen innemen.
Rusten zullen zij niet alvorens deze
quaestie zal zijn opgelost; wij zijr. over
tuigd dat hun volharding met den ge-
wenschten uitslag zal worden bekroond.
Eindelijk zal Nederland, den billijken eisch
der Katholieken inziende, toegeven, het
gezantschap te Rome herstellen en de
Regeering wederom in de rjj der Mo
gendheden bij den Pausclijken Stoel zjjn
vei tegenwoordigd.
BUITENLAND.
De toesland in de noodlijdende streken
in Rusland wordt steeds erger en erger.
Men zal slechts met groote moeite ern
stige ongeregeldheden kunnen voorlco-
In het gouvernement Samara o.a.
len de boeren geregelde benden om
op plundertochten uit te gaan en zij
dreigen ieder, die hen mocht verraden,
met brandstichting en moord.
In een gehucht, waar eene lading
graan gestolen was, verklaarden al de
inwoners zich schuldig aan dien diefstal,
teneinde in de gevangenis te komen en
gevoed te worden.
Even groote ellende heerscht in de
provincie Vlatha, waar ook vele boeren
misdaden plegen om in de gevangenis
te komen en eten te krijgen, of zich
niet vrouw en kinderen om het leven
brengen door kolendamp.
Er is een centraal comité voor het
verleenen van hulp aan de noodlijden
den gevormd, met den Kroonprins als
voorzitter.
Een onbekend menschenvriend heeft
aan de Regeering eene som van 300.000
roebels gezonden voor het uitdeelen van
brood in de horigersnoodiijdende pro
vinciën.
FEUILLETON.
3) De buitensporig* tegenspoed wekte in de riel
van Anton de vrome gevoelens op, die ijjne
moedei er had trachten in te prenten, maar zjjn
hart miste die heilige salving, wette doordringt,
bezielt en versterkt H(j had in de koude leer
stellingen van het Protestantisme nimmer de
vertroostende geheimen des kraises begrepen en
zijne ziel, die nimmer nagedacht had over bet lijden
van den Verlosser der wereld, koo de heerlijke
vruchten niet plukken, welke de boom des heils
draagt. Weldra verviel hjj dan ook. vernietigd
door zjjoe tegenwoordige ongelukken en meer
nog door hel donkere beeld der toekomst, in
zjjne vorige verslagenheid, en de klachten, die
hjj uitte, werden hem slechts door de wanhoop
ingegeven.
Deo volgenden dag kwamen de Hooren bjjeen
in de hut, waarin zich de drie gevangenen be
vonden en beraadslaagden over hun lot. Er
beersebte verschil onder hen ;eenigen, waaronder
de marabout van Sidi-Ferrucb, besloten hen te
dooden, om zich het paradijs van den proleet
door dit cbrisleooffer le verzekerenanderen,
aangedreven door hun eigenbelang en de hoop
op een flink losgeld, wilden het tegeodeet. Zjj
gingen besluiteloos van elkander.
Daags daarna kwamen zjj in grooter
erlei gehart
terug, de gevangenen mei
bedreigende Zjj toonden hun
e verstaan, dal zjj levend verbrand zouden
worden. Andereu trokken hunne kromsahels
in zwaaiden die boven hunne hoofden als om
:e af te snijden.
Anton, die niets meer aan het leven hechtte,
reek ben met de grootste koelbloedigheid aan.
Keer nog, hjj daagde hen meermalen door zjjne
woorden uit, die zjj gelukkig niet begrepen.
De barbaren konden het evenwel niet eens
orden over hel lot der gevangenen. Eenige
sr verwoedslen en der meest dweepzieken
laadden hunne geweren en legden aan. Maar
de kapitein gaf hun door gebaren le kennen,
dat zjj door zoo le doen veel zouden verliezen,
wjjl zjj zich daarmede de kans op losgeld ont-
De doordrijvers werden eindeljjk wal kalmer,
maar de vrouwen en kinderen hielden niet op
met beleedigen. Men bewaakte hen met zooveel
zorg, dat een der diefachtige Mooren hen alljjd
met opgeheven yatagan 'J vergezelde, uit vrees
dat zjj zouden vluchten of hun prooi hun met
geweld zou worden ontrukt.
De vergadering van dien dag bracht nog geen
beslissing en ging verstoord uiteen. De vier
roovers, die hen den marabont ontstolen hadden,
ziende dat zjj in dit oord geen voordeel
konden behalen met hunne slaven, gingen er
's nachts weer van door en begaven zich over
de bergen naar Medcah, eene belangrijke stad in
V Turkiclie dolk.
Algiers. Zjj marcheerden den gansehen nacht
en den daarop volgenden dag aan één stuk door,
ronder te rusten. Eindeljjk hielden zjj halt
hjj eene verlatene hui, waar de kapitein er
baast het leven bjj inschoot
Men had ben in een stal opgesloten in gezel-
sch ip van eenige beesten. De kapitein, die om
zeil gemakkelijker
te hierdi
n town
op van een der Mooren, dat bjj hem het hoofd
op een blok liet leggen. Hjj zou hel zeker afge
hakt hebben, als niet een zjjner makkers tus-
scbenbeide gelreden was en het hem verhin-
De barbaren, op hunne beurt verbitterd over
de vruchtelooze vermoeienissen die zjj door
stonden, mishandelden hen woedender dan ooit.
Drie of vier malen daags aan hun bloeddorsti
ge natuur toegevend, grepen zjj hen bjj de
keel eu dreigden met de sabel in de hand, hen
Den avond val
lereikten zjj Meli
en rjjke en vruc
i den
s dag eindeljjk
ah. gelegen in
einig te bekomen, gaf
men hun eenige scbijljes knollen zonder brood,
welk voedsel hun meermalen toegeworpen werd
als aan redeloos vee.
Daags na hunne aankomst kocht hen een rjjk
koopman dezer stad, Ali-Hassan genaamd, die
in slaven handelde.
Eene invloedrijke gebeurtenis.
Het was voor Ali-Hassan van groot belang
zjjne gevangenen goed te verzorgen, om uit
den verkoop eene flinke winst te kuunen behalen.
Men moet niet gelooven dat het medelijden ook
maar eenigszinsoorzaak was van de goede behan
deling, die zjj ondervonden alleen aan winstbejag
hadden zjj dit te danken.
Men bracht de slaven in eene minder t
deljjke en luchtiger plaatsmen scheiddi
van de beesten, die tot dan toe overat I
gezellen waren geweest; men gut hun n
kleeding; eene negerslavin, zeer gehecht
kunnen eten, de holle band moesten gebruiken.
Voor mannen, opgevoed in al de gemakken
des levens, kon er geen pjjnljjker behandeling
nilgedachl worden. Zulk een vernederend bestaan
scheen hun het toppunt der zedeljjko verlaging
toezjj zagen zich op éêne Ijjn gesteld met hel
redelooze dier en begrepen dat men hei
zorg ertmntti alleen om ze evenals lastdieren
zoo voordeelig mogelijk tor markt te kunnen
In het aangrenzende vertrek bevonden zich
eveneens eene menigte slaven van verschillende
De kreten, de klachten, bet geween
ongelukkigen vormden een afgrjjseljjk concert
men hoorde het morren en zuchten der ellen-
digen, die slechts door een dun rieten beschot
van elkander gescheiden waren. Op die ver
warde geluiden, die de inwendige troosteloos
heid en wanhoop vertolkten, volgde een dood-
«rhe stiltein di* korte tusschenpoozen kon
tnon de stem van een jongen man vernemen.
Zjj had eene liefelijke zachtheid en bracht bjjna
altjjd troost en slerkte aan die ongelukkige ge
vangenen.
Anton had hanr meermalen vernomen en
voelde op hel eerste oogenblik die levendige en
innige ontroering opkomen, die den menschals
het ware geheel en al aangrjjpl. De stem
drukte zich uit in het FranschAnton verslond
die laat een weinig en ving van tjjd tot tjjd tenige
woorden ervan opmaar die stem bad zulk
een zuiveren klank, en iela zoo zoet, zoo zacht
in zich, dat reeds het geluid alleen in den jon
gen Eugelschman een geheimzinnige verloedering
opwekte. Als er eenige uren voorbijgegaan waren
zonder baar weer gehoord la hebben, verviel
hjj in eene dofle smart; maai zoodra bad zjj
niet eenige woorden uitgesproken of zjjn oplet
tend oor trachtte de beteekeni; ervan te vatten
en een gevoel, dat als een stille onderwerping
geleek, overmeesterde zjjn hart.
Op zekeren nacht, dat Anton, len prooi aan
eene wreede slapeloosheid, zich als voelde be-
zwjjken onder het gewicht van zjjn ongeluk,
hoorde hjj een klagend gezucht, dat eeu slaaf
uitbracht, die tegen het rieten beschot lag. Wel
dra liet zich ook de welbekende stem hooren.
