Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No- 16.Zaterdag 16 Juli 1892. Zesde Jaargang.
DE EEMBOÜE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naaiden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie maanden:
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrom/nmtraat, F 227, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prij» der Advertentiin:
Van 1 tot 6 regels
Voor iederen regel meer
d uiterlijk Vrijdagavond
kende klasse uitoefenl, uit de getalsterkte
liarer leden, welke op schrikbarende
wijze toeneemt. Wij zullen in dit Artikel
den oorsprong trachten op te sporen van
het socialisme, dat als een afschuwe
lijke tnisboorling der menschheid in
onze dagen zich tot volle mannelijke
kracht heeft ontwikkeld.
Opklimmende tot den tijd der Reforma
tie vinden wij zijn kiem in het protestan- J
tisinehet socialisme is hel echte kind I
der 16de-eeuwsche secte. De dwaling
kan alleen monsters voortbrengen. In
het socialisme leeft hetzelfde verderllijk
revolutionair beginsel als in het prote
stantisme, het is dezelfde geest, die het
bezielt, dezellde kracht, die zich daarin
ontwikkelt en openbaart. Het gebied
alleen verschilt, waarop dit beginsel
wordt toegepast en tot de uiterste
consequentie wordt doorgezel.
Immers het beginsel, wat weleer I.u-
ther en zijn volgelingen predikten, wordt
door de socialisten gehuldigd het is het
beginsel van het recht aan een
ieder toegekend, om te beslissen
wat geloofd en gedaan moet worden.
Het was dit beginsel, dat in de
Reformatie de revolutie op godsdienstig
gebied voortbracht, dat ruim twee
eeuwen later de Fransche omwenteling
baarde op staatkundig gebied, en dat I
thans in uiterste ontwikkeling alles dreigt
hel onderstbovenst te keeren op oecono-
misch gebied. Deze drievoudige revolutie
is te beschouwen als drie wrange vrueh- i
ten van één boom, als drie loten uit
één wortel, 't Is niet moeilijk deze
innige verwantschap onderling aan te
toonen.
Het protestantisme predikte het vrije
onderzoek, waardoor de waarheid afban-
kelijk werd gemaakt van ieders per
soonlijke rede. Hierdoor werd alle gezag
van te leeraren verworpen, het recht i
geloochend, aar. Petrus en zijne opvolgers
door Christus geschonken, om de leer der
openbaring ongeschonden te bewaren, te
prediken, in twijfel uitspraak te doen, in
strijd de hoogste beslissing uit te spre
ken, en daarin de onderwerping en ge
hoorzaamheid te vorderen der gansrhe
kerk. Met deze ontkenning werd gevol-
gelijk liet gezag om in godsdienstzaken
te beslissen aan ieder toegewezen, dit
recht gemeengoed verklaard van allen
en ieder. Door de Fransche revolutie
werd hetzelfde beginsel op staatkundig
gebied gehuldigd in de bekende leus:
.vrijheid, gelijkheid, en broederschap."
Hierdoor werd alle gezag en recht om te
regeeren van bijzondere personen omver-
gestooten en gemeenschappelijk goed ver
klaard van allen en van ieder in 't bijzonder;
alle staatsburgers werden gelijkelijk tot
staats- en regeeringszaken geroepen.
Het logisch proces van dit gelijkheids
beginsel vordert, dat het zich verder uit
strekt tot een nog restend aangrenzend ge
bied, n.l. dat der staathuishoudkundedat
het in al zijne gestrengheid ook worde
toegepast op het persoonlijk bezit
en eigendomsrecht der aardsche goede
ren. Wanneer in godsdienstzaken gelijk
recht der opperste beslissing aan ieder
wordt toegekend, wanneer allen gelij
kelijk worden geroepen om rechtens
deel te nemen aan staats- en regeerings
zaken, waarom dan nipt gelijk recht toe
gekend aan allen op de aardsche goe
deren waarom dan niet met Proudhon
logisch op dit gebied hetzelfde beginsel
gehuldigd en de leus aangeheven eigen
dom is diefstalwaarom dan niet met
du socialisten de leer omhelsd, dal ieder
gelijk aandeel toekomt in de aardsche
bezittingen V
Gelijk alles in de natuur zich lang
zaam en geleidelijk ontwikkelt, zoo ook
het socialisme. In het protestantisme ligt
deszelfs kiem, in de Fransche revolutie
trad het zijn ontwikkeling nader, door de
omstandigheden der volgende tijden is
het heden tot rijpheid gekomen en ver
toont het in zich de ontzettende gevolgen,
die een valsch beginsel na zich sleept,
de wrange vruchten van den boom der
valsche vrijheid door het protestantisme
geplant.
BUITENLAND.
Het Fransche Ministerie heeft eene
wijziging ondergaan. De minister van
Marine. Clavaignac, is gevallen naar aan
leiding eener interpellatie van de afge
vaardigde Pourquéric de Boisserin be
treffende den stand van zaken in
Dahomey. De mededeelingen, door den
minister daaromtrent gegeven, vooral
wal betreft de scheiding van het eotn-
mandu van land- en zeemacht, waren
den heer Pourquérie niet voldoende.
Deze deed nu hel voorstel om de Re
geering uit te noodigen het commando
der troepen te land en ter zee in Da
homey op te dragen aan een enkelen
hoofdofficier. Dit voorstel werd met 287
tegen 150 stemmen aangenomen en
daardoor was liet lot van C.avaigtiac
beslist. Hij diende onmiddelijk zijn ont
slag in, dal werd aangenomen, waarna
tot zijn opvolger benoemd werd, Bur-
deau, de afgevaardigde voor Lyon, oud-
professor in do philosophic. Deze heeft
zich gehaast het opperbevel der strijd
krachten ter zee en te land in Dahomey
te verecnigen in één hand, die van
kolonel Dodds, die reeds vroeger de
beide commando's vereenigd heeft ge
voerd.
Het had weinig gescheeld of ook mi
nister Rouvier ware gevallen. In den
Senaat werd namelijk het ontwerp op
de vier directe belastingen zeer sterk
bestreden door den oudminister Tirard
en kon, na verdediging door Rouvier,
slechts 119 stemmen erlangen tegen 115.
In de jongst gehouden Kabinetsraad
is door president Carnol een besluit
geleekend, hem door den minister Roche
aangeboden, waarbij dilinilief bepaald
wordt, dal de wereldtentoonstelling te
Parijs zal gehouden worden in 1000 van
5 Mei tot 31 October.
Maandagochtend te 4 uur 15 rnin. is
Ravactiol terechtgesteld. Toen men
hem uit de gevangenis wegreed sloeg
hij gemeene taal uit. Op het schavot
gekomen wilde hij spreken, maar dit
werd hem belet, zoodat hij niet anders
kon roepen dan: ,lrve de Republiek!"
Kort vóór zijne terechtstelling schijnt
hem nog een oogenblik een beter gevoel
beheerscht te hebben, ulthans rnen vond
in de gevangenis een brief, welke
onvoltooid is gebleven en die gericht
was aan den procureur-generaal. Hij
dankt dezen voor de belofte van zijn
portret aan zijne familie te zullen zenden
en zegt daarna o.a..Als de anarchis
tische partij geen andere tegenstanders
luid dan eerlijke en edelmoedige mannen
zooals gij, zou de .propaganda door
daden'' weldra onnoodig zijn. Ik zal
moedig weten te sterven en ik betreur
aHecn, dat er onschuldige slachtoffers
door mij gestorven zijn. Ik smeek mijne
vrienden, er niet meer te doen vallen."
Bij de openbare behandeling van het
proces-Buschofl', in zake den kinder
moord te Xanteu, voor het Hof van
Assisen te Kleef zijn ruim 160 getuigen
gehoord. Zonderling is het dat getuige
nissen, die zeer ten nadeele van Buschoff
luiden, door het Openbaar Ministerie
verzwakt of min vertrouwbaar worden
voorgesteld, om daardoor invloed uit tc
oefenen op de juryleden, maar nog
on verklaarbaarder is het dat de ambtenaar
var. het Openbaar Ministerie verklaart
van meening te zijn, dat Buschoff de
misdaad niet gepleegd heeft en dat hij
van de jury verwacht, dat deze hem
niet schuldig zal verklaren. Uit het ge
tuigenverhoor toch is van deze onschuld
niets gebleken.
De uitslag der verkiezingen voor het
Engelsche Parlement begint hoe langer
zoo meer belangwekkend te worden.
Dagelijks winnen de Gladslonianen enkele
zetels, zoodat zij in vereeniging met de
lersche Nationalisten en Parnellieton nu
reeds in stemmencijfergelijk staan met de
tegenstanders van Ilumt Rule, n.l. Con
servatieven en Unionisten. Men mag der
halve veilig verwachten, dat de dagen
van het kabinet Salisbury geteld zijn en
de Grand Old Man diens plaats zal in
nemen. Het optreden van een Ministerie
Gladstone, hetwelk aan deze verkiezing
te danken zal zijn, is daarom van zoo
groot gewicht, omdat een hoogst belang
rijke gebeurtenis, de zelfregeering van
Ierland namelijk, daarvan waarschijnlijk
het gevolg zal zijn.
De Belgische Constituante is Woens
dag bijeen gekomen. Deze eerste zitting
werd groolendeels in beslag genomen
door het onderzoek naar de geldigheid
van sommige verkiezingen. Donderdag
hield de Rechterzijde eene gewichtige
vergadering. De heer Beernaert, die,
zooals men weet, een voorstander is van
het reterendum, zou daarin zijne partij-
genooten voor de keuze stellen tusschen
hem en den heer Woeste, die een tegen
stander is van het referendum. Indien
de meerderheid den heer Woeste wil
De oorsprong vod het socialisme.
Verschillende diep ingrijpende maat
schappelijke quaestie's zijn aan de orde
en vragen dringend om praclische op
lossing. Theoretisch werden zij reeds
opgelost in de verschillende Encyclieken
des Pausen, die, als de onfeilbare Lec-
raar van vorsten en volken, met diepen
blik, bestraald door hooger licht, de
hedendaagsche maatschappij door
schouwde, de kwalen leerde kennen,
de wonden pijlde, den weg, do midde
len aanwees tot herstel en lot genezing.
Wanneer de weg wordt gevolgd, de
middelen worden aangewend, door
den H. Vader in zijn Encyclieken
blootgelegd, dan zullen de ingewikkelde
vraagstukken van onzen tijd zonder
stoornis der orde, zonder geweldige
schokken en stooten worden opgelost. De
ontzettendste beroeringen en omwentelin
gen zullen worden vermeden, wanneer
voor regeeringen en vorsten het dringend
en herhaalde woord des Pausen niet lan-
ger een stem des roependen in de woestijn
zal zijn.
Een der dringendste quaestie's, waarin,
gelijk de H. Vader zegt, .spoedig en
afdoende moet geholpen worden," is
het te dier plaatse door hem behan
delde .Arbeiders-vraagstuk." Ter oplos
sing dezer quaestie heeft zich het socia
lisme aangegord, dat zich volksvriend
huichelend zjjn vijand is, dat de menigte
wil dienstbaar maken aan de omwenteling,
waarmede het 'thans de maatschappij
bedreigt, waarbij de vroegere omwen
telingen slechts kinderspel zullen blijken.
Dat deze goddelooze partij inderdaad
een groot gevaar is voor de heden
daagsche maatschappij blijkt ons uit de
monsterachtige dwalingen, welke zij
verkondigt, uit het doel waarnaar zij
streeft en wat zij voor ieders blik met
vuurroode lettel s in het ontplooide
vaandel heeft geschreven de vernieti
ging van allen eigendomblijkt ons uit
de ontzettende kracht, welke zij ontwik
kelt, den invloed, welken zij op de wer-
FEUILLETON.
Bet Beapoliee van den Slaaf.
Stol.
3) De Arabier schuimbekte van woede. ,Ha,
vervloekte christenhonden roept hij nit, .ant
woordt üij mjj zooWelnu, het zal geschieden,
geljjk gij wilt. Om u de noodzakelijkheid van
liegen te besparen, wordt gij allen in bel onder-
ruim geworpen, en gij, hoogmoedige borst, het
eerst I" Bij deze woorden doet hij een geweldi
gen ruk aan den kelen van Paulus en wil hem
in het vunzig kol onder in het schip stooten.
waar een allerjjselijkale dood hem wacht. Opeens
op het wille scapulier, dat bjj hel tooverachtig
licht der maan sterk afsteekt op den breeden,
zwarten rug des jongen negers.
.Wat moet dat beteekenenroept hij woe
dend uit, rukt het gewijde voorwerp met één
greep van den hals des jongelings en slingert
bet ver van zich weg, zoodat het aan een der
groote balen boomwol op hel achterdek hangen
bljjlL Panlns slaakt een wanhopigen kreet, halt
van smart, halt van toorn 8n verontwaardiging.
Maar reeds hebben de krachtige armen van den
slavenhandelaar hem vastgegrepen. Men duwt
hem een prop in den mond om hem het schreeu
wen te beletten, en werpt hem als een sink vee
in het vochtige, donkere scheepsruim. Vlak
naait hem komt zjjn aan da koorts lijdende
lotgenoot te liggen. Naast, op en over hem
worden de christen negers gerangschik'., ver
volgens de overige geboeide slaven, en daar
op ode pen weigert bijna deze onincnsche-
ljjke voorzorgsmaatregelen te beschrijven
worden de katoenbalen gerold en inet deze
wordt de geheel» levende koopwaar zorgvul
dig bedekt. Nu mag vrij de kruiser de bri.
gantjjn aanklampen en o.idcrzoekende Ara
bieren vreezen nu niets meer. En kwam ook
het onderste gedeelte der .waar" door deze
vervolging om. er bljjft in ieder geval toch nog
meer van over dan wanneer de geheele lading
hnn gewelddadig was afgenomen.
De vervolging der brigantijn wordt intnsschen
heviger. Daar deze na het eerste blinde schot
des kruisers hare zeilen niet gereefd had, volgt
een tweede, zwaarder schot, vervolgens een
derde en een vierde. Enkele kogels vallen op
het verdek en vellen ecnige Arabieren onbarm
hartig neer. Op dit gezicht knarsetandt de
slavenhandelaar van woede. Hjj besluit, ver
trouwend op zjjn list, zich over te geven eo
den kapitein vnn het kruiserscbip de doorzoe
king zijner brigantijn toe te slaan. Het schip
draait bjj. De arme slaven, onder in het scheeps
ruim op het punt run tc stikken, niet in staat
om hulp te roepen, hooren boven hunne hooi
den de zware voetstappon der vreemde beman
ning. Zjj meenen, dut nu eindeljjk hel nar der
verlossing is aangebroken hunne beulen worden
nu de boeien aangedaan, terwijl zij lucht,
licht en vrijheid terug ontvangen!
Ach, arme zwartenJubelt niet te vroeg
Op het oogenblik, dat in nwe oogen de dood
strijd heerlijke beelden opwekt, loid: de slaven
handelaar den kapitein van den kruiser langs
de opeengehoopte katoenbalen De ofllcier en
zjjne manschappen onderzoeken de lading:
maar zjj zjjn nog te weinig op de hoogte van
de arabische listigheid; zjj laten zicli om den
tuin leiden en staan op het punt van terug te
keeren. itceds hoort gij, hoe hunne schreden
meer verwijderd klinken, achon bjj elke
schrede vermindert uwe hoop op bevrijding.
Don marteldood ot wel de slavernij, een nog
vrecselijker lot dan he' eerste, staat u onver
mijdelijk te wachten.
Doch hoort 1 Wat is dat Zou liet mogelijk
zjju Wat zooeven nog een bedrlegeljjk droom-
bueld was, wordt nu verwezenlijkt 1 Plotseling
keert liet geluid der schreden terug in een
oogwenk en onder het luide vreugdegeroep
der Europcesche matrozen worden de balen
boven uwe hooiden verwijderd in het gloeiend
heetc en donkere scheepsruim dringt licht en
lucht binnen en het geroep van: .Gjj zjjt
vrjjGi) zjjt vrijklinkt als hemetsche
muziek in uwe ooren. Nog een oogenblik en
talrijke behulpzame handen strekken zich naar
u uit om u op het dek te trekken, waar het
gezicht der tandenknarsende, geboeide Arabieren
u den laatsten twijfel aan uw nieuw geluk
ontneemt.
Hoe echter is dal alles in zi)n werk gegaan?
Toen de bedrogen Europeanen de zegevierende
oog van een der christensoldaten op het sca
pulier, door de maan verlicht, dat nog alljjd aan
op-, dat hjj fluisterend den kapitein mededeelt.
Deze keert op zijn verzoek terug, commandeert
eene nieuwe, nauwkeurige doorzoeking der alles
zins verdachte lading, en wat verder gebeurde,
begrijpt de lezer zelf wel. De vreugdelooneelon
onder de negers, die op hunne aan een wonder
grenzende bevrijding volgden, zjjn moeilijk te
schetsen. Zelfs diegonen onder ben, die reeds
op het punt van tc sterven geweest waren,
verliep alzoo in de uitbundigste jubelzangen,
waarmede de Europeauen, verblijd over hunne
gelukkige vangst, mei geestdrift instemden.
kere scheepsruim. Dit geschiedde onder de vree-
selijksle vloeken en verwenschingen. Osman
echter, de slavenhandelaar, wilde den smaad
der bestraffing niet ondergaan. Eer men bel
beletten kon, sprong lijj van liet dek in de zee.
De golven sloten zich boven zijn misdadig
hoofd. Zachtjes gleed de brigantijn met de be-
De dag begon aan te breken.
En to;n de zon als con groote vuurbol uit
de zee scheeu op te rijzen, en de ho .rlijke,
met palm wouden begroeide oevers der Afrikaan-
sche kust als met een gouden gloed overloog,
bereikten de beide schepen l et land. De be
vrijde negers slcgen er uit en zij, die christen
waren, vielen op hunne knieën en verhieven
dankbaar hunne handen ten Hemel. Panlns
teruggegeven had. met bevende hand aan do
lippen. En een traan, de eerste, dien hjj sedert
h(j jongeling geworden was, weende, viel als
een glinsterende dauwdroppel op liet heilige
voorwerp.
Er biyil ons slechts weinig ineer te zeggen
over. De verloste slaven gingen nog dienzelfden
inccstenornopnuinesineekteo.Paulusslootzichaan
bjj eene aldeeliag missionarissen, die juist naar Net
binnenland vertrok. Na verloop van weinige
weken zien wij hem gelukkig en behouden
teruggekeerd in het missiehuis der Witte
Paters. Daar. door lal van missionarissen en
hunne beschermelingen omriDgd, gezeten tus
schen zijne gelukkige moeder en den goeden
Pater Bcnedictus, schildert hjj in glueiende be
woordingen het voorval, dat zoo schoon de
woorden des paters bewaarheid heeft
„Maria helpt
Ja, Maria helpt, Maria heelt den geloovigen
jongeling geholpenzjj heeft hem niet alleen
nan den marteldood, aan de slavernij om
trokken, maar hem behouden in de armen
zjjner moeder, in het vreedzame verbljjf der
zendelingen teruggevoerd. Hier is hjj veilig en
geniet een zou zalig, zoo onverstoord geluk, als
hij nimmer had durven hopen. Maar hoe lang?
EuropeanenVan u hangt dit af. Blijven de
nederzettingen der missionarissen, blijven de
christelijke negerdorpen zonder bescherming.