Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 47.
Zaterdag 18 Februari 1893.
Zesde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebeigen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leasden, gaarden, Nijkerk, Sbeet, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist
Verschijnt el kt» ZATEESid.
Abenaemontrprij» par drie Oia&sdeia1
Franco per postt 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
Bureau: Krommestraat, F 227, Amersfoort.
Uitgavt van de Vereenlging De Eembode.
Van 1 tol 6 rogelst 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
Petras Malhias Soiekers,
Aartsbisschop van Vtrooht,
Aan Je Geestelijkheid en de Gelooeigen
van Ons aartsbisdomZaligheid
Toen, nu omstreeks rijf jaren geleden,
hel vijftigjarig priesterfeest van Zijne
Heiligheid Paus Leo XIII met luister was
gevierd, besloten geloovigen en geestelijk
heid het (eestgetijde met de bede, dat het
der Kerk mocht gegeven worden, het
gezegend hoofd des roemrijken Opper
priesters eenmaal nog niet de gouden bis-
schopskroon gekroond te zien.
Thans verheugt zich de Christenheid
over de verhooring van haar gebed. Het
bisschops-jubêljaar van den H. Vader is
aangevangen. Het zeldzame feestgetij werd
door Zijne Heiligheid zelf geopend Innig
bewogen besprak ,hjj voor de kardinalen
het voorrecht van zijn bisschoppelijk
jubilé hij verheugd* zich, met geheel de
Christenwereld, Gods Voorzienigheid te
mogen prijzen voor den persdt-niijken ze
gen van het feestHij begroette het als
heilspellend voor de Kerk en den Apos-
tolischen Stoel, en vooral daardoor als
troostend voor zijne beproeving en weder
waardigheid. Het is dus niet te verwon
deren, dat allerwegen de Katholieken
zich spoedig hebben opgemaakt, om te
doen blijken van hun gevoelen jegens den
Niet alsof wij op gewone tijden ons
minder verplicht rekenen aan den Alge-
meenen Vader der Geloovigen, de Katho
liek toch is immer van diepen eerbied
doordrongen voor den Paus, en geheel
zijn dageljjksch leven is een getuigenis
zijner gehechtheid aan de Kerk en haar
Opperhoofd.
Doch, nu de Goddelijke Verlosser Zijnen
Plaalsbekleeder op zoo treffende wijze I
bewaart en zegent, nu onze H. Vader
zelf niet aarzelt, buitengewone beteekenis
te hechten aan die goedertierenheid Gods
jegens den Paus, nu voelt zich ieder ge
wekt, gedrongen tol luider sprekend hul
debetoon, nu moeten wij, indien men zoo
spreken mag, den H. Vader met al de
kracht onzer liefde ter zijde staan, lot be
vordering van hetgeen hij vóór alles zijn
geluk, zijn vreugde genoemd heed.
En dat zullen wij, Niet tevergeefs gifg,-
nu reeds jarenlang, de machtige stèm van
Leo XIU naar alle oorden der wereld uit,
om de vereeniging van ledematen met het
hoofd, van kinderen met dan vader altijd
meer te bevestigen.
Bjj onze nauwe gemeenschap met den
H. Vader kan het niet anders, of wjj vie
ren zijn feest met de meest mogelijke toe
wijding aan zijn verheven persoon maar
wij doen het ook met zijn eigen wensch
en bede dat de wereld bjj het zien der
goedertierenheid Gods, die hel leven van
Zijn Plaalsbekleeder verlengt, worde ge
troffen en, hare blikken met meerder
eerbied en toewijding naar den Aposto-
iischen stoel wendend, daarin een onder
pand moge zien der tusschenkomst van
Jesus Christus ter gunstevan Zjjn Plaals
bekleeder, opdat alzoo de persoonlijke
zegen, dien Gad over den H. Vader heefl
uitgestort, een middel worde tot aanmoe
diging van den godsdienst en het geloof,
waaraan, wegens den hardnekkigen strijd,
die legen geloof en christelijke instellingen,
en meer bijzonder tegen den Roomschen
Opperpriester, gevoerd wordt, groote
behoede bestaat
Ziedaar Mjjne en uwe gevoelens en
voornemens ten aanzien van het jubel
jaar des H. Vaders; datgeheele jaar blijft
ons heilig, maar heilig bij uitnemendheid
zal voor ons wezen de aanstaande Zondag,
de negentiende dezer maand Februari,
want dat is de eigen dag waarop, vóór
vijftig jaren, onze H. Vader te Rome de
bisschopswijding heed ontvangen. Door
alle deelen der wereld, in alle kerken,
onder elke luchtstreek gaat op dien dag
vun de Katholieken het meest plechtige
getuigenis uit van hun gevoelens jegens
den hoogverheven jublkrisdan zal het
een dank- en smeekgebed zjjn der gansche
Kerk en er is geen twijfel, of er zullen,
overeenkomstig het verlangen van den
H. Vader, veel heilige communiën voor
Zijne Heiligheid worden opgedragen. En
ten einde den grooten dag mei don ver-
eischlen luister te helpen vieren, bepalen
en kondigen Wij aan
io. In Onze Metropolitaankcrk wordt
ter intenlie van Zijne Heiligheid door den
aartsbisschop eene heilige Pontificale Mis
opgedragen, en zal des avonds een plech
tig Lof gezongen en besloten worden met
den lofzang Te Drum laudanum.
2o. In alle openbare kerken, alsmede
in de kapellen waarover rectors zjjn aan
gesteld, zal op den jubilcdag, namelijk
op Zondag den 19n Februari, met uit
stelling van het Allerheiligste Sacrament
(in Oslensorio) een gezongen en, zoo
mogelijk, een plechtige Xlis worden gece
lebreerd, en moet na deze H. Mis de lof
zang Te Deum Imidamus worden ge
zongen.
3o. In alle kerken zal op gezegden
Zondag, den negentienden dezer maand,
onder de heilige diensten, in plaats van
de gewone collecte voor de kerk, een
collecte gehouden worden ter intentie van
Z. H. den Paus, waartoe ongetwijfeld
ieder van ons met alle liefde naar vermo
gen bijdraagt, omdat wij welen dut onze
offergaven, aan den II. Vader gebracht,
door zijne hand aan de mcesi helio fligeii I
cn voornamelijk aan liet zegenvol werk
van de voortplanting des geloofs ton goede
komen.
Inlussclien vesligcn Wij mei ingeno- j
menheid de aandacht der geloovigen op
de door hel Comité der Nederlamlsclie
Bedevaarten Ier algemeene kennis ge
brachte regeling onzer nalionalebedevanrt
naar de Eeuwige Slad. Het Comité, dat
zich op alle wijzen beijvrt de reis zooveel j
mogelijk te vergemakkelijken, vleit zich
met het vertrouwen, dat velen mogen
deelnemen aan het juauze werk. Ook Wij I
vertrouwen dit, egjWte geruster, omdat
het niet k^aTergon zijn met wat blijde
aandoening onze H. Vader Nederlands
Katholieken ent ving by zijn gouden pries- j
terfaest, toen hy met eigen mond het
hervallen onzer pelgrimstochten een
schitterend blijk noemde van onze trouw
'aan de Kerk en de jjodsdienslige overle- i
veringen onzer vaderen.
En nu, beminde geloovigen, blijft nog
over, ons te herinneren, dat wij wederom
aan den ingaDg sffcan van de hoogst eer
biedwaardige oefening, die als apostoli
sche instelling in de Kerk is aangenomen
en vastgesleld van den beginne afde
heilige veerligdaagsche vasten namelijk,
gedurende welke de geloovigen door
overweging van het ljjden des Heeren,
door bidden en versterving, en bijzonder
ook door werken van liefdadigheid, zich
behooren voor te bereiden lot het waar
dig vieren van het Paaschfeesl.
Wij mogen zeggen, beminde geloovigen:
bijzonder door werken van liefdadigheid,
want daarop vooral moet onze aandacht
worden gevestigd in deze dagen. Niet, als
ware het te vreezen, dat de geloovigen
zullen te kort schieten in de beoefening
der weldadigheid, maar omdat er voor
ons allen ten zeerste aan gelegen is, in
onze ziel een deugd te volmaken, die ie
allen tijde liet kenmerk was van Gods
beste dienaren, overeenkomstig het woord
des Goddelijken Verlossers: „Weest dus
barmhartig gelijk uw Hemelsche Vader
barmhartig is."
Mij dunkt, nadere opwekking daartoe
behoelt niemand van onsdoch wij
zullen evenwel niet verzuimen, dikwijls
te bedenken in welken zin onze Godde
lijke Zaligmaker meermalen sprak over
het weldoen aan hen, die in behoefte
zijn. ,A1 wat gjj den minste derMjjnen
gedaan hebt, dat hebt gjj aan My ge
daan." Wat kan er troostvoller zjjn, wal
meer opwekkend voor ons, die eiken
dag hebben te vragen by God en, wat
wij ook wezen mogen, Gods goede ga
ven minder waardig zijn.
In één woord, beminde geloovigen,
mogen ons bidden en onze versterving
gedurende deu aanstaanden vastentijd
gepaard gaan met liefdevolle, onbekrom
pen weldadigheid. Niels breugt ons
nadar bij God. Den blijden gever bêmint
Hij. En zalig is hij die zich den be
hoeftige en arme aantrekt, de Heer zal
hem verlossen in den kwaden dag.
En hiermede bevelen Wjj u allen aan
God, die, gelijk de Apostel spreekt,
machtig is, ullc genaden in u te doen
overvloedig zjjn, opdat gjj, in alles alle
genoegzaamheid hebbende, overvloedig
wezen moogt lot elk goed werk.
Wij verzoeken u, gedurende den hei
ligen vastentijd vurig te blijven bidden
voor het welzijn en den bloei der H.
Kerk en voor onzen dierbaren Opper
hel der den Paus. Smeokcn wij ook
Gods ruimsten en bljjvenden zegen af
voor ons Vaderland, inzonderheid voor
Hare Majesteit de Koningin-Weduwe-
Begcntes en Hare Majesteit onze jeug
dige Koningin, en voor alle Overheden,
zoo geestelijke als wereldlijke.
Krachtens de Ons daartoe door den
Apostolischen Stoel verleende volmacht
geven wij u ook dit jaar dezelfde dis
pensatie» in de kerkelijke wellen van
onthouding, welke in het jnnr 1891 j
gegeven zijn, en onder dezelfde voor
waarden, welke vergunningen door de
eerwaarde pastoors en reetors als naar i
gewoonte moeien worden bekendge- i
maakt.
En zal deze in allo tot Ons aartsbis-
dom behoorondc kerken, alsmede in de
kapellen, waarover rerlors zijn aange- 1
sleld, op den Zondag Quim/uayesimu op
de gebruikelijke wijze van den predikstoel
worden voorgelezen.
Gegeven te Utrecht den 7 Febr. 1893.
t PETRUS MATHiAS,
aartsbisschop ran Utrecht.
Op last van Z. D. Hoogwaardigheid,
A. C. M. SiUIAEFUAN,
secretaris.
„Lumen ia coelo."
Met dit woord slaat de Paus, die thans
zijn gouden üisschop6jubilé viert, in de
rij der Pausen voor ons geteekend door
de profetie, volgens eene eerbiedwaar
dige-. overlevering aan den H. Bisschop
Malachias, een tijdgenoot en vriend van
den H. Bernardus, toegeschreven. Waar
lijk. moeilijk kan Leo XIII juister voor
de historie worden geschetst. .Lumen
in coelo", ziedaar wat zijn grafelijk
familie-wapen ons doet zienbet licht
aan den hemel in de stralende ster,
welke het draagt in de blauwe lucht.
En wat ons in de profetie werd aan
gekondigd, en wat ons liet familie
wapen vertoont, dit is Leo XUI in
werkelijkheidhij is als het schitterend
licht aan den hemel, als de stralende
ster, die in den thans lieerschenden
nacht van duisternis en dwaling straalt
en den pelgrim het donker levenspad
verlicht. Op elk gebied heefl hy zijn
licht doen stralen, de nevelen verdreven,
da verwarringen ontward, de moeilijkste
vraagstukken voor de wereld opgelost.
De valsche wijsbegeerte uit 't laatst
der voorgaande eeuw is als de vuile en
besmettende moerasgrond geworden, j
waaruit al dichter en zwaarder nevelen i
opstegen en duisternis brachten over de I
geesten. Het zonnelicht der veropeubarfng
werd niet meer gezien, 't werd'nicht.
De rede werd ten troon verheven, als
godheid vereerd, 's Menschen geest
waande op 't gebiod der waarheid zich
zelf genoegzaam, mon verwierp de ver-
openbaririg. Men begon mei Ie twijfelen,
om te eindigen met de toiale ontkenning
van al het bovennatuurlijkein het
moderne heidendom werd hel rjjk der
duisternissen geslicht. Een zwarte nacht
verbreidde zich over de narde. Daar ver
schijnt ons in Leo XIII de ster, hel
licht uan dun hemel zjjn heldere stra
len boren door de duisternissen heen
in ieder zjjner Encyclieken brengt hy
hooger licht te midden der grove dwa
lingen des geestes. Als de onfeilbare
Leeraar der rolkeren, met bewonderens
waardige gaven des gcestos toegerust,
verkondigt hij van zjjn Pausclijken Stoel
de waarheid, zet haar met een klaar
heid en duidelijkheid van een H. Tho
mas Aquinas, wiens leerling hij is, wiens
methode hij aanbeveelt, wiens werken
hij 'de bron noemt der katholieke weten
schap, dien hy verheft lol Patroon der
katholieke studiën, uiteen, verdedigt haar
zegevierend tegen iederen aanval van
het ongeloof en lost iederon twijfel op.
De ongeloovige wetenschap had mede
op staatkundig gebied de onlzeltendste
verwoestingen aungurielit, de gronlste ver
warring gesticht. Onder do leus: .schei
ding van Kerk en Staat" werd de zoo
noodzakelijke band tussehen beide ver
broken dc christelijke slant maakte
plaats voor den modernen, een slaat
zonder God. De wanorde trad in het
leven, de duisternis nam loo en eindigde
in een donkeren nacht, zoodat de vraag
gewettigd werd .Wachter, wat is er van
den nacht?" .Lumen in Coolo" was het
antwoord Gods en Hij zond ons Leo XIU,
die ais een schitterende ster aan den
donkeren hemel verscheen. Een bewon
derenswaardige Staatsman trad in hem
op, een Staatsman volgens de veropen
baarde waarheid des Evangelie's. In dc
ontzettendste verwarring brengt hij orde,
licht in de duisternis. De heerscbende
staatsrechterlijke en staalkundige dwa
lingen met de openbaar geworden ver
derfelijke gevolgen worden door hem
aangetoond en zegevierend bestreden
tegenover haar stelt hy de verheven chris
telijke staatsleer, welke hy overeenkom
stig de behoeften van den nieuweren
tijd helder en klaar ontwikkeltde in
richting van den christclyken staat wordt
door hem met scherpe en krachtige
lijnen geteekend en tevens de plichten
roorgeschreven, welke de Christenen in
onze dagen op staatkundig gebied hebben1» geesten. Sedert 18 Februari 1878 heeft
te vervullen.
Meer en meer openbaarden zich dc
noodlottige gevolgen der moderne, onge
loovige staatkunde zij verbrak heilig
schennend den band, waarmede de
menschen met God zijn verbonden en
plaatste ben tegenover elkander, ieder
met zijn eigen baatzuchlig egoïsme.
Wanverhoudingen werden daaruit gebo
ren, een ontzettende strjjd ontbrandde
tussehen arbeid cq kapitaalhet socia
lisme, de uiteesle consequentie van het
liberalisme, Irékt In steeds breeder gele
deren tegen ilen rijkdom op. De maat
schappij ligt in dichte nevelen en duis
ternissen gehuld; verwarring heerachl,
de moeiljjktle vraagstukken moeten
worden opgelost, zal de maatschappij
gered en behouden blijven. Wie zal one
tot vertiouwbaren gids zjjn in dien dool
hof der verwarring? Wie orde brengen
te midden der heerscbende wanorde,
wie licht te midden der duisternissen
en afdwalingen des geestes? God zendt
ons in Leo Xlll het .Lumen in coelo",
het licht aan don hemel. Wondervol
straalt bjj in schitterenden lichtglans. Van
zijn verheven hoogte blikt hjj met zjjn
doordringenden en schorpen blik door de
duisternissen heen de doodeiyk kranke
maatschappij ligt voor hem open. Hjj
peilt hare wonden, hjj doorschoawl hare
ziekte en berekent dcrzelver noodloltign
gevolgen. In de wereldberoemde Ency
cliek over de sociale quacslie wordt ooi
liet moeilijk vraagstuk opgelost, de
weg aangewezen tot redding der steeds
dieper zinkende maatschappij, de midde
len voorgeschreven te harer genezing.
Moge het niet zjjn .zjjn licht scheen
in de duisternissen, maar de duisternis
sen hebben het niet begrepen."
Niet slechts als leeraar van Vorsten
en volkeren is Leo XUI het licht aan
don hemel, maar ook voor liet huisge
zin, voor dc Katholieken in hot bijzonder
leven. Hoe menigmaal sprak hjj als een
liefdevolle vader tot zjjno dierbare kin
deren. Nu eens verkondigt hij hun d«
leer over de heiligheid en de onontbind
baarheid des huwcljjks, dan weer aver
de opleiding der jeugd, liet godsdienstig
onderwijs en de opvoeding der kinderen
hier spoort hij hen aan tot nauwkeurige
vervulling der godsdienstplichten, tot do
beoefening der christelijke deugden, daar
wekt hjj hen op tot gezamenlijk gebed
en vereenigt hea allen rondom de Ko
ningin van den Allcrheiligsten Rozen
krans katholieke verecnigingen wor
den door hem aanbevolen, congregaties
door hem bevorderd; een lange reeks
van uitnemende dienaren en dienaressen
worden door hem gelukzalig of heilig
verklaard en als ware toonbeelden ter
navolging voorgesteldter bevordering
van lioogere deugd en volmaaktheid
wijzigt en verzacht hij den Derden Regel
van den H. Franciscus, om in onze god-
delooze tijden een machtige en talrijke
keurbende onder de Katholieken te
vormen.
.Lumen in c.oeio", ziedaar de profe
tie, het wnpen, den Paus Leo XIII in de
rij der PausenPlus IX was de Paus
der harten, Leo XIII is de Paus der
Leo XIII in vollen glans als het licht
aan den hemel geschitterd, de duister
nissen verlichtend, de nevelen verdrijvend
van ongeloof en dwaling. Dankbaar
kloppen onze harten op het gouden
Bisschopsfeest van onzen welbeminden
Vader, dankbaar jegens God, die ons in
dezen nacht, die zich over de wereld
verspreidde, dit helder licht schonk. Op
niemand meer dan op Leo XIII zijn de
woorden van Christus, weleer tot Pau-
lus, den Apostel der volkeren, gericht,
van toepassing: .Posui te in lucem
gentium"Ik heb U gesteld tot een
licht der volkeren. En lut ons gebed
