Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 7.
Zaterdag 13 Mei 1893.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussuin, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nij kerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abennemonteprijs par drie maanden:
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije der Adrertentiln:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondenliën en Advertentiën moeten uiterlijk Vrijdagavond
Op de helling.
111.
Na in het vorig artikel gewezen te
hebben op den toenemenden democrat!,
schen geest en hel daaruit voortspruitend
gevaar voor het koningschap, zullen wij
heden de aandacht vestigen op den stand
der verschillende staatspartijen, wier
plicht het is den wassenden stroom der
revolutie te keeren, en Nederland's troon
te verdedigen.
Vooreerst ontmoeten wij de thans nog
oppermachtige liberale partij, die na de
jongstealgemeene verkiezingen optrad met
een eigen ministerieen eene meerderheid in
het parlement, en derhalve bij machteisom
ten opzichte onzer Koningin dezen duren
plicht te vervullen. Als formeerster, als
moeder der constitutie, mag men dit
met recht van haar verwachten, want
ieder sympathiseert doorgaans met zijn
eigen maaksel, en verdedigt dit met alle
kracht op leven en dood. Bovendien
biedt zij de treffendste overeenkomst
aan met de constitutie; evenals deze,
staat zij tusschen de monarchie en de
democratie, alleen maakt zij dezen regee-
ringsvorm lot een slechten, omdat zij
het beginsel huldigt en toepasteen
Staat zonder God. In dit verderlelijlc be
ginsel ligt haar eigen graf. Hoe meer
riten de verwezenlijking daarvan nader-
treedt, hoe meer het volk van God en
godsdienst wordt vervreemd, hoe meer
het oogenblik schijnt genaderd, waarop
ook zij met de constitutie zal ondergaan in
de democratie. De beginselen zijn sterker
dan de menschen.
Van haar derhalve is geen heil te
verwachten voor het behoud van het
bedreigde koningschap. Zij is de for
meerder geweest, zij zal ook de doort-
graafster zyn der constitutie. Krachtens
haar beginsel heeft zij reeds vele jaren ge
arbeid en gewerkt aan den ondergang der
dynastie, derzelvcr gondslag ondermijnd,
door het volk te verwijderen van God,
de Bron van en den eeuwigen redelijken
grond voor de erkenning van 't koninklijk
gezagzij heeft een jonger geslacht
aangekweekt, dat, consequent, de omver
werping wil van het koningschap, de
stichting der republiek. Tegenover haar
zoo vurig en jeugdig kroost staat zij
machteloos in stede van zijn geweldige
vaart tekeeren, wordt zij zelve, uitzucht
tot zelfbehoud, voortgestuwd in democra
tische richting. Reeds nu dekt liet libe
ralisme eene lading van allerlei radicale
elementen. Door het algemeen kiesrecht
zal zij de constitutie drijven op de laagste
sporl, om daarna, met de constitutie, in
den maalstroom der revolutie verzwolgen
te worden en onder te gaan. Van deze
zijde derhalve is voor de toekomst niets
te hopen, maar alles te vreezen.
Vervolgens vertoont zich op staalkun
dig gebied aan onze blikken de anli-re-
volutionnaire parlij, die, gelijk haar naam
aanduidt, tegen de revolutie gekant is
zij heeft zich aangegord om, inconsequent
genoeg, in de revolutie haar eigen be
ginsel te bestrijden, hare staatkundige
dochter te beoorlogen. Verdeeld in twee
richtingen ligt zij voor onseen twee
voudig politiek inzicht scheidt de aris
tocratie van dr. Kuyper en zijne volge
lingen. De drijvende leider is comman
dant van Patrimonium, ,de kleinere
luyden." Als waar Calvinist is hij (wel
licht onbewust) democraat in merg en
bloed, hij schroomt zelfs niet zijn volk in
democratische richting te sluren en met
beide handen het kieswet-ontwerp Tak
te accepteeren. Hierdoor bracht do man
verdeeling in het eigen kampvele ka
merleden, weleer zijne vrienden, zijn do
minant en voor de kroon zoo gevaarvol
drijven moede, hebben zich van hem
afgescheiden. Met de voor haar zoo on
misbare eenheid als parlij der minder
heid ligt tegelijk hare kracht verbroken.
In schitterende fanfares verheerlijkt Kuy
per hel roemrijk vorstenhuis der Oranje's,
maar feitelijk maakt hij zijn lulenlen
dienstbaar om het meer en meer te ver
zwakken door met het liberalisme het
volkselement te vermeerderen. Zal de
leider later zijn ontketend volk kunnen
bezweren, het stuiten in zijn vaart van
de democratische helling, waarop h(j
hel heeft gebracht Welk gezag kan liy
doen gelden voor het calvinistisch volkje,
dal, zelfs op godsdienstig gebied, alle ge
zag, krachlens 't,prolestantseli beginsel,
verwerpt, en, consequent op staatkundig
gebied revoiutionnair zijn mort Zal liet
I luisteren, als hij, op de uiterste grens
gekomen, het gebiedend halt zal doen
j hooren V Wy gelooven hel nietde ge
schiedenis leert het tegendeel. Waar-
I schijnlijk zal hij weldra ook verdeeldheid
brengen onder de Palrimonium-ipannen.
i Want zijn verleden als leider is zeer
j ongunstig; niet conciliant, maar domi-
j nant is hij in niet geringe malezijn
I inzichten houdt hij voor onfeilbaar, zijn
wil moet wet zijn. Vandaar dat hij overal,
waar hij optreedt, zich een scheurmaker
loont van den echten stempel; op kerkelijk
gebied heeft hij scheuring gebracht in
de doleantie, op staalkundig gebied door
de breuk te veroorzaken in het bondge
nootschap der Katholieken en Anti-revo-
lulionnaircn, en spoedig daarna op poli
tiek terrein een scheiding te bewerken
onder zijn eigen partijgenooten. Met eene
parlij, wier leider niet vereenigt, maar
verdeelt en verstrooit, is geen land to be
zeilen; van haar, langzamerhand in kracht
versnipperend, is geen krachtdadigen
steun te verwachten voor den be-
dreigden troon.
Beschouwen wij eindelijk de staatspartij
der Katholieken, dan zien wij haar, even
als hare vroegere bondgenoole, verdeeld
twee politieke irizichU-n worden eveneens
hier gevolgd, fienigen zij liet ook liet
kleinere deel zien heil in den demo-
cratischen stroom te leiden, anderen
in hem te keeren de eersten willen uit
breiding van kiesrechl, de tweeden achten
dit een ernstig gevaar voor den troon.
Van de eerste zijde wordt beweerd, dat
bijna ieder staatsburger mede recht
heeft op het staatsbestuur en dit moet
worden verleend door uitbreiding van
het kiesrecht, dat men door deze con
cessie de erkentelijkheid van den vierden
stand zal winnen, dien zal kunnen
leiden en zoodoende hem onttrekken
aan den verdorfelijken invloed van 't
socialisme. Van de andere zijde voert
men dnartegen aan, dat wel de sociale
belangen van den arbeider, volgens de
voorschriften des H. Vaders, moeten
worden behartigd, maar dal hij, die
niets bijdraagt lot onderhoud van den
Staat, op het bestuur geen recht heeft
dat men door hem het kiesrecht toe te
kennen de macht, die in het wettig
gezag berust, uit de handen geeft, en
daarmede een grove fout zou begaan.
Want de stemrechtschreeuwers, door
de socialistische leiders bewerkt,
zullen niet bevredigd worden door hel
meervoudig algemeen stemrecht, waarin
men wederom ee,.c ongelijkheid ziel,
gelijk duidelijk blijkt uit de jongste ge
schiedenis in Belgig, waar wel de volks
partij een wapenstilstand is ingetreden,
maar waar zij de wapens niet heeft
afgelegdwaar zij juichend uiteenging
over hel reeds behaalde succes, maar
tevens met de belofte om later terug te
keeren met don eisch van eenvoudig alge
meen stemrechteindelijk, dat men in
den eisch des volks niet anders moet
zien, dan den eisch van het soci
alisme, dat achter het volk slaat, hel
voortstuwt, om door afgedwongen toe
geven eindelijk door revolutie te komen
tot de democratie, door de omverwer
ping der dynastie tot den idcalistischen
staat der volkomen gelijkheid, zelfs in
het bezit der aardsche goederen.
Ziedaar den feilelijken toestand der ver
schillende partijenhet liberalisme, dat
door toegeven aan de revolutie zijn leven
zoolang mogelijk tracht te rekken, doch
spoedig door zijn jonger kroost zal worden
verdrongen; de Anti-revolutionnairen en
Katholieken, die, als pnrtyen der minder
heid verccnigd, de meerderheid konden
vormen en alzoo bij muchte zijn om, de
constitutie handhavend, den koninklijken
troon tegen de revolutionnaire woelingen
en aanslagen te beschermen, maar thans,
als bondgenooten van elkander gescheiden
en ieder op eigen terrein in twee politieke
richtingen verdeeld, zich tot machteloos
heid doemen. Tegenover deze rampzalige
verdeeldheid schrjjdl het socialisme met
vasten tred in gesloten gelederen ter om
wenteling voort, Het versmaadt de
laatste gunst en do laatste diensten
van het wegstervend liberalisme niet,
dat het land aan de sociulisten braak
geeft voor hel uitstrooien hunner revo
lutionnaire zaden; terwijl de andere par
tijen, door tweespalt machteloos, de poli
tieke twisten voortzetten, maakt het socia
lisme zich inlusschen meester van deover-
groote meorderheid des volks, welke, een
maal van zijn geest doordrongen, niet
meer zal rusten, alvorens zy het eenvoudig
algemeen stemrecht heeft verkregen, de
macht in hare handen berust ter ver
wezenlijking van den voorgespiegelden
Staat, waarin geen plaats meer zijn zal
voor bet koningschap.
BUITENLAND,
De Legerwet verworpen de Rijksdag
ontbonden. Dit is het groote feil, hetwelk
zich in Duilschland heeft voorgedaan.
Hoewel de Rijkskanselier Caprivi zijn
uiterste best gedaan had om de stemmen
van nog cenige wijfelaars te winnen en
daarvoor zelfs het oorspronkelijk regee-
rings-ontwerp had prijsgegeven om zich
niet het bemiddelings-voorstel van den
heer Von Hucne te vereenigen, het mocht
niet baten. Zaterdag is de beslissing
gevallen met 210 legen 102 stemmen
en 1 onthouding, derhalve met een
meerderheid van 48 stemmen. Onmid
dellijk daarop las de Rijkskanselier de
Keizerlijke boodschap voor, waarbjj de
Rijksdag ontbonden werd.
De nieuwe verkiezingen zijn tegen 15
Juni uil geschreven er blijft dus niet
veel tyd over om die voor ie bereiden,
zoodat alle pai tijen reeds druk in de
weer zijn met het opmaken van programs
en het uitvaardigen van manifesten.
Van de Centrumsparty hebben elf
leden voor het compromis Von Huene
gestemd, on daaronder ook haar voor
zitter, graaf Ballestrem, die echter vooraf
als zoodanig ontslag genomen had, en
in wiens plauts nu graaf Hompesch
benoemd is.
Het Duitsche volk zal nu z|jn gevoe-
FEUILLETON.
Christus of Mahumed.
3) Het eiland If is twee mijlen van de kust
gelegen, maar de afstand van ons schip in de
hnven la lalirtlt bedroeg nagenoeg het dubbele.
In de stad brandden reeds de lantaarns en zoo
van uit de golf gezien bood de in een zee van
licht badende stad een indrukwekkend schouw
spel. De zee was kalmhet was tusschen eb
en vloed en er was zoo ver het oog reikte
geen andere boot te bespeuren. Maar spoedig
bromde de kapitein
.Waarom wykt de kerel niet uit? Hjj ligt
ons dwars in den weg en verroert geen vin
Hij moest dus, daar bjj niet achteruit ging
zooals wjj, eene boot gezien hebben. Hjj legde
het rosr om, ten einde voorbij Ie kunnen draaien,
maar riep reeds na enkele riemslagen dl andere
boot toornig toe
.Wat is dat? Zyl ge blind? Houd bakboord
aan, anders draait het nit op aanvaren
Thans keek ik om. Ik zag eene boot, w
slechts een enkel man gezeten was, in donkere
kleeding gehuld. Wjj schoten hem zoo rakelings
voorbjj, da' 'k JÜn6 boot met de hand kon
raken. Toen hjj zich ovor de verschansing boog,
meende ik den Muzelman Ie herkennen, maar
deze was locb in een witten burnous gewikki
Hjj draaide nu snel bjj en roeide ons uil
ijj zich in afwachtende houding in onzen
gebracht en zich toen zoover over boord
gebogen? Had bij misschien willen zien, waar
Thans had hjj ons ingehaald. Hjj haalde
zijne rechterspaan in en hief ze omhoog, om
regelrecht op mjj te richten. Ik wierp mjj
lemsnel op den bodem der boot, en onmid-
delljik daarna knalde er een schot, oogenblikkeljjk
gevolgd door een tweede.
.Hola, wat is dal?" riep Turnerstick, .wordt
hier geseholen
,De Muzelman is hel," antwoordde ik. .Houd
hem vaatHjj heeft twee schoten gelost en dus
geen kogels meer."
.Wel, welWe zullen er voor zorgeu, dat
n had lc
my neergeh'
m halverwege gedraaid ik zag, dat de
aanvaller alle pogingen aanwendde om te ont
komen. Onze bootsman was door hel plotselinge
schieten een oogenblik sprakeloos van schrik
geweest, maar hij herstelde zich spoedig en
roeide met alle kracht voort. Ook ik verdubbelde
mjjne pogingen en spoedig vloog onze boot den
vluchteling pjjlsnel achterna. Ik kon hem niet
zien. wijl ik met den rug naar hem toe gekeerd
was, doch ik bemerkte, dat Turnerstick niet
rechtuit stuurde, maar een wjjdeo boog beschreef.
.Roeit de schurk dan in oen cirkel?" vroeg
ik hem, „or maakt gjj met opzet een omweg?"
.Ge zult hel terstond zien, hooren on ook
e lijj. .Werk
Wilt gij
I)at zal ik niet dulden
Ik voleindigde niet. want de kapitein onder
brak mjj, terwjjl hjj het roer nog v islcr om
klemde en de boot eene lichte wending gaf.
.Vooruit! Niet babbelen, maar werken 1 Wji
hebben hem, voort, voort!"
„Allah kerim Allah kcrim I" klonk voor ons
uit do stem van den vervolgde.
Hjj wilde voor do derde maal Allah aanroepen,
maar in hetzelfde oogenblik hoorde men eeo
hevig gekraak onze boot werd omhoog gelild,
zoodal wjj byna achterovervielen.
.Haalt do riemen in!" beval Turncrslick.
,En oppassen als zjjn hoofd boven komtl"
Hjj had zjjn dool bereikt; wjj waren da
boot des Mnzelmans in de zijde gevaren en
hadden ze omvergcslagenzjj dreef onderst
boven naast de onze. Wjj zagen nauwlettend toe
wanneer de drenkeling zjjn hoold zou verloonen.
maar te vergeefs. Eenmaal meende ik in de
veria een rond voorwerp, dal op een menschen-
lioofd geleek, te bespeuren, maar dal moest
eene vergissing zjjn. Zoo ver van de onheilsplek
kon alleen een volleerd zwemmer zich, zon
der adem Ie halen, onder water verwjjderen.
.Misschien is hjj onder zjjn boot gekropen,"
omkantelen."
Dit was spoedig gedaan. De drenkeling was
nergens la zien, maar zjjn overkleed, dal hjj
hangen, e
wy. dat I
aan de roeispaan blijven
ilte burnous was. Nu viel
twyfaleo, dal wy inderdaad
met den Muzelman te doen gehad hadden. Hy
was ons gevolgd en had bemerkt, dat wy naar
het slot If gevaren waren. Dit had hem op
het denkbeeld gebracht, ons by den t -rugkeer
np te wncliten en een kogel op mü al te zenden.
Om dnarhy geen gcluigcn te hebben, had hü
zyn lolk niet moegenomen. Daar hy op mislukken
schoon gerekend (e hebben, was hel duidelijk,
dal hy niet alleen een vermetele kerel, maar
liet ronde voorwerp, dat ik gezien hud, toch
zjin hoold goweest.
Wy bleven wel een half uur op dezelfde
plaats en roeiden heen en weer, zonder een
spoor vuu hem te vinden. Ik had gezien dat
hy blootshoofds was. Waar had de man dan
zyn tulband gelaten? In alle geval had deze
naast den witten burnous gelegen es was by hel
omkantelen gezonken. Onleveden met den afloop
van hel avontuur kon ik aiel nalaten op vcr-
wytenden loon lol Turoerstick te zeggen
.Waarom wildet gy op hem instormen? Was
er dan geen ander middel om hem meesier te
worden
.0 Z'kcr wel I Maar wie pistolen by zich
draagt, heeft ongetwyield ook een mes. Hadden
wy hem gegrepen, dan was hy in staat geweest
ons Ie steken. Werp ik hem echter in het water,
too dacht ik, dan mag hy biy zyn, er door ons
uitgetrokken t* worden."
,Wy behoefden zyn mes niet Ie vreezen. Als
wy hem naar het strand gedreven hadden, dan
was er wel politie tegenwoordig geweest om
hem te vatten, en anders zouden er wel honderd
handvn klaar gestaan hebben om hem legen te
.Dat is waardaar heb ik niet aan gedacht.
Misschien ben ik nu een moordenaar geworden.
Dat is waarachtig gean prettig denkbeeld. Maar
al» ik bedenk, dat hy u eeuwige wraak ge
zworen en toon op u geschoten had, dunkt mü,
dat ik müzelvon niet zoo heel veel te verwyten
heb, De kerel heell een ander een kuil gegra
ven en is er zelf in govallon."
.Hooren," zeide nu do bootsman, het ie het
beste, dat wjj aan land gaan en do dlepete ge
heimhouding in acht nemen. Het ie dunkt my
de beste raad, dien ik, ook om mynenlwil,
Hjj had gelijk, en wy volgden zün raad op.
Toen wy de haven la Joliillt bereikt hr.dden
en de lange ryea schepen voorby gingen, pas
seerden we ook eene brik, waarven de valreep
naar beneden hing. Juist steeg deer lange een
lange man met bloot hoold op, wlena donkere
klecderen hem, daar zy kletsnat waren, ala aan
het lichaam geplakt zaten.
.Zou dat onze man zyn?" vroeg Turnerstick.
.Ik heb die brik gietereo bekekenzy voert
dien ik wegens liet vreemde schrift niet lezen
kan. Morgen vroeg zullen wy ons eens betsr
op de hoogte stellen."
Maar dan volgenden morgen was de brik reeda
