Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 25.
Zaterdag 16 September 1893.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par dria muidii i
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKromnmtraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
Prija dar Adwez-tentitai
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.50
literiyV Vrjidkf»T«d
gM. Zij, die sieh vóór
1 October a.s. abon-
neeren op DE EEK BODE,
ontvangen de tot dien tijd
verschijnende nummers gratis.
MODE.
Wij leven waarljjk in een zonderlingen
tijdveel vreemds krjjgt men onder de
oogen. Om slechls ééne zaak te noemen
de mode in de politiek. Men wist tot
hiertoe wel van mode in de kleeding
voor dames en heeren, maar in den
laatsten tijd heeft men dit lastig artikel
ook overgebracht op politiek terrein.
Wat bedoelen dan wel de schrijvers,
die van mode spreken in de politiek?
Och, heel eenvoudig: iets wat in de
lucht zit en de menschen inademen;
iets wat sterker is dan de mensch en
hem in bepaalde richting voortstuwt
een zekere strooming, welke men niet
keeren, een zekeren instinctmatigen drang,
waaraan men geen weerstand bieden
kan!
Zoo gedefinieerd, heeft de mode heel
wat te zeggen in de politieke wereld.
De begrijp echter niet, dat men in onzen
democratischen lijd dat iels als alleen-
heerscher kan dulden, dat zeker ding
laat heerschen met tyrannieke onverbid
delijkheid en despotisme. Hoe een demo
craat, die zoo groot en fier gaat op zijn
rechten van vrijheid en onathankelijkheid,
zijn schouder kromt onder dit slavenjuk,
't gaat mijn begrip le boven. Voor zeer
velen schijnt de logica van denkeD en
handelen zoek.
Zoo in den letterlijken zin opgevat (de
bedoelingen beoordeel ik niet) schijnt
mij deze mode een zeker fatum toe, het
fatum der ouden. De definitie is in vol
komen harmonie beiden komen hierop
neer, dat zij eene onvermijdelijke lots
beschikking bevatten. Uitbreiding tol
algemeen stemrecht toe onder anderen
wordt hieronder gerekendde uitspraak
geldtze moet toch komen. Deze uitspraak
is weinig bemoedigend voor de tegen
standers want worstelen en stryden
tegen het onvermijdelijke is een hopelooze
En toch, de mode is het werk der
menschen door deze of gene uitgedacht
en gefabriceerd, gaat ze heerschend de
wereld in. Mannen van talent en van
hel woord verkondigen op politiek ge
bied hun raeening in geschrift en rede
voering; dit liedje wordt terstond als
iets nieuws nagezongen door de volge
lingen ;in gezelschappen en bijeenkomsten,
in vergaderingen en vereenigingen wordt
de nieuwe koers besproken en als de
eenig ware richting begroetin lezingen
en dagbladartikelen wordt gepropageerd
en een nieuwe mode is ingevoerd
Wat baat het nu nog langer strjjd te
voerenMeedoen is de zaakWant
wanneer men met de mode niet mede-
doet, men noemt u styf en achterlijk,
gij maakt een treurig figuur! Zijt gij
geen voorstander van de nieuwverspreide
meeningen, niet enthusiaslisch gestemd
voor 't militairisme, voor algemeenenof
persoonlijken dienstplicht, voor de demo
cratische strooming, voor uitbreiding
van het kiesrecht of het algemeen slem-
recht en wat dies meer zij, gij zijl heusch
geen man van onzen lijd, gij zijt kort
zichtig, gij zijl eng in uwe opvatting,
gij kent de omstandigheden, den geest
en de behoelten van den lijd niet, waarin
wij leven Derhalve uw hoofd buigen
de mode, of anders wordt gij on
barmhartig ter zijde gesteld en tegen
muur geplakt. Voor niemand is deze
positie bekoorlijk
Maar gij stribbelt tegen en zegtde
mode volgen is ook niet alles! Er is
waarlijk niets lastiger dan die mode!
Ware ze nog bestendig, men zou er
vrede meè kunnen hebben, maar ze laat u
rust noch duur. Voortdurend varieerend,
heeft men ternauwernood tijd om ze bij te
houden, en zoo spoedig volgt de eene
mode de andere op, dat men soms
niet meer weet, wat men houden moet.
Wat voor eenigen tijd werd veroordeeld
als gevaarlijk en verderfelijk, is nu cp
eens noodzakelijk en plicht; wat kort
geleden gold als een uitgemaakte zaak,
wordt thans betwijfeld, is een punt in
quaestie ja zelfs het ridicule, het onmo
gelijke schijnt hier mogelijk. Om mij
prijs te geven aan de wisseling en de
grilligheid der gefabriceerde openbare
meening, om mij met handen en voeten
te laten binden aan de politieke mode,
niet wetend wat ze verder brengen zal,
acht ik, volgens mijn bescheiden gevoe
len, in flagranten strijd met de rede en
de persoonlijke vrijheid, welke my boven
alles dierbaar zijn.
Maar ik heb nog meer ammunitie in
de patroontasch tegen de mode't is
een duur artikel in het huishouden, de
schrik voor zuinige huisvaders en huis
moeders zij vordert voortdurend nieuwe
en hoogere uitgaven. Wanneer men het
liedje kan bezingen, a la bonheurmaar
wanneer men het eene huisgezin na het
andere ziet ruïneeren ten gevolge van
dit duur artikeltje, dan, dunkt me, moest
men zich wel eerst twee- driemaal be
denken, alvorens de toelating te dulden.
Daar hebt ge b. v., om iets te noemeq,
het miiitairisme. Soldaatje spelen werd
mode. De groote Stalen in Europa ga
ven daarin het voorbeeld. Het putte
spoedig de schatkisten uit. Leeningen wer
den uitgeschreven, nieuwe en zwaardere
belastingen noodzakelijk. Niettegenstaande
de volkeren worden verpletterd onder
de steeds klimmende belastingen, sluiten
de jaarlijksche budgetten met enorme te
korten, zoodat vroeg of laat staatsban
kroeten moeien volgen. En toch, met
deze voorbeelden voor oogen. willen de
kleinere Staten ook deze mode invoeren,
en al loopt het ook uit ophunfinancieelen
ondergang, toch wil men soldaatje spelen.
Men schijnt 't spreekwoord vergeten:
.die zich aan een ander spiegelt, spiegelt
zich zacht.''
Ik heb nog meer tegen de mode-po
litiek ze mist iederen soliden grond.
Geen gezonde politiek bouwt men op
rondvlottende volksmeeningen, die elkan
der opvolgen en verdringen't is de
politiek van het ongeloof, hetwelk, ten
gevolge der Godverzaking, noodzakelijk
de voikssouvereiniteit huldigen moet.
De geloovige, die deze politiek huldigt,
maakt haar los van God en legt haar
neer in de handen der menigte. De
mode neemt de plaats in van God;
men vraagt niet meer naar den weg, ook
in depolitiek door den Oppersten Wetgever
aangewezen, maar men volgt de mode,
ook al is deze soms met de voorschriften
Gods in sirjd. Nog meerTerwijl God
zyn wil voorschrijft, met behoud van
menschen rede en vrijheid, heft de
mode de rede en de vrijheid van den
mensch opzij duit geen toetsing aan
de gezonde rede, geen vryheid om haar
te verwerpen of aao te nemen, zy legt
zich als een onvermijdelijk juk op de
schouders neer en derhalve is zij geest-
vrijheiddoodendzij wordt het
schutdak, dat de ongerijmdste, ja zelfs de
misdadigste en verderfelijkste politiek
overhuiven en dekken kan.
't Zou niet moeilijk zyn nog meer
bezwaren legen de mode-politiek aan te
voeren en de positie van een tegenstan
der daarvan te rechtvaardigen. Uit het
bovenstaande is het ook hier duidelijk,
dat niet alles goud is wat er blinkt
mort eerst toetsen en dan oordealen.
Dit is redelijk. En redelijk bljjven, ook
de politiek, is de koers, zelfs op gevaar
af, dat men door de mode-politiekers
gehouden wordt voor een ultra-conserva
tief, vooreen bekrompen wezen, of wel
den .Nurks" in Hiidebrand's „Ca-
i Obseura." X.
BUITENLAND.
Dat het Home-Rule-ontwerp in het
Britsche Hoogerhuis verworpen zou wor
den, niemand die er aan twijfelde, maar
dat dit met zulk eene overweldigende
meerderheid (419 tegen 41 stemmen) is
geschied, heeft algemeene verbazing ge
wekt. De uitslag werd door de voor het
Huis verzamelde volksmenigte met luid
gejuich begroet, waarbij de Britsche
Unie-vlag werd rondgedragen onder het
zingen van het volkslied en Rule Britan-
De vraag is nu, hoe Gladstone deze
uitspraak van het Hoogerhuis zal beant
woorden. Allerminst schijnt hy genegen
het Lagerhuis, dat de voordracht goed
gekeurd had, te ontbinden. Kalm berus
ten in de geleden nederlaag mag men
van den Grand Old Man niet verwach
ten, veeleer gelooft men dat hij de voor
dracht op nieuw door het Lagerhuis
zal laten goedkeuren en die dan weder
naar hel Hoogerhuis zal zenden.
De National Liberal Federation doet
het Hoogerhuis de heftigste verwaten
en noemt het aanmatigend van de Lords,
dat zij eene ontbinding van het Lager
huis hebben willen uitlokken. Verminde
ring der bevoegdheden of wel de ge-
heele opheffing van het Hoogerhuis zal
voortaan eene eerste plaats op haar
programma innemen.
De conservatieven kunnen intusschen
hunne vreugde niet verkroppen. Zoo
hebben zy b. v. te Armagh de verwer
ping met een groot feest gevierd, waarby
Gladstone in effigie werd rondgedragen,
mishandeld en ten slotte begraven. Diens
bewonderaars protesteerden tegen deze
onwaardige handelwijze en een algemeen
gevecht was hel gevolg.
Voor de ontvangst van het Russische
eskader in de haven van Toulon wor
den grootsche toebereidselen gemaakt.
De slad zal geheel versierd en des
avonds feestelijk verlicht worden. Men
zal er niet zuinig te werk gaan, maar.
de feesten, die vele dagen zullen duren,
zoo schitterend mogelijk doen zyn, om
toch vooral aan de wereld te doen zien
hoe hoog men in Frankrijk de vriend
schap der Russen waardeert. Toch is
deze vreugde niet onvermengd, eerstens
door den dood van generaal DeMiribel,
in wien men juist meende een opper
bevelhebber in den toekomstigen revanche-
oorlog tegen Duitschland te hebben;
Iweedens door de plannen van Engeland,
dat eerlang een eskader naaf verschei
dene itaiiaansche havens zal zenden, ah
een bewjjs, zoo heet het, dat Von Ca-
privi gelijk had, toen hij zeide dat,
ingeval het Drievoudig Verbond in een
oorlog word gewikkeld, Engeland het
evenwicht in de Middellandsche Zee zou
weten te handhaven.
Er blijft den Franschen dus op het
oogenblik niets anders over dan hun
Russische vrienden zoo harteljjk moge
lijk te omhelzen en daarin hun troost
te zoeken. En dat zij daartoe het voor
nemen hebben, blijkt o.a. uit de toebe
reidselen, die te Parijs voor de ontvangst
FEUILLETON.
Ben beroemd Mariakind.
3) De jonge vrouw zuchtte diep, liet toen
haren zoon aan hare zjjde plaats nemen en
zeide met lachte stem: .Luister dan." Vervolgens
begon zij.Mgne geschiedenis is eenvoudig en
treurig. Ik was even twee jaren oud, toen ik
mjjn vader verloor en ongeveer zoo oud, als g|j
nu zjjt, toen mgne moeder sliert Ik werd toe
vertrouwd aan de zorgen van een oom en eene
tante, die te Rome eene zaak in zjjden stollen
uitoefenden. Daar huwde ik met uwen vader.
Mjjne bloedverwanten, die het handelsleven
wilden vaarwel zeggen, deden mg bonne zaak
en magaxgn over, en kochten een klein landhuis,
waarin zjj zich metterwoon vestigden. Korten
tjjd daarna werdao zjj beiden door een kwaad
aardige koorta, die tengevolge der groote hitte
in die plaata heerschte, aangegrepen en stierven
bgna gelijktijdig. Mjjn man, die weinig zaakkennis
had, werd spoedig een prooi van bedriegeljjke
speculanten, die zich altjjd op de argeloozen
onkundigen werpen.
.Drie jaren na ons hnweljjk I Mgn G
welk een dog I was ons huis vol opgeroepen
echaldeisehers, die rekenschap vorderden
one vermogen, maar die wellicht beter wii
wear het aen besteed wat, dan wjj zelf. Diep
getroffen, als ik was, sloot ik mg ia hel
verwijderde vertrek op, wsar mijn echtgeoool
mjj eindelijk vond. Hij was bleak en atg
rustig O, later begreep ik eerst, dat
die kalmte voorgewend was, omdat bjj zoo
teederlijk voor mjj bezorgd waa. Hij hield eene
met goud gevulde beurs ia de hand en sprak
.Lieve vrouw, neem u toch in acht ter wille
van ons kindik wil voor hetzelve alles doen,
wat mogolijk is. Ga terstond en zonder opzien
le verwekken naar Palestrina; de tuindeur is
openga, en wacht mij daar al, hoort ge
verwacht mjj daar." Ik maakte bedenking, hem
te verlaten. Toen hij dit bemerkte, veranderde
hg opeens van toon en zeide met gebiedende
stem, zooals ik hem nimmer had hooren spreken,
dewjjl ik hem nog nooit in zulk een nood gezien
had.Doe wat ik u gezegd heb, ik wil het."
Wat moest ik beginnen Ik moest gehoorzamen
en verliet hel huis, zonder van kleeding le
verwisselen. Ik droeg een rijden kleed en salgnen
schoenen, want ik stood joist gereed om mol
mjjn echtgenoot aaar een l.rstmaal in de slad
te gaan. No ging ik te voet den weg op en dacht
aan niets anders dan hoe ik le Palestrina moest
komen. Twee dagen en twee nachten ging ik
aldus voort, zonder een buis binnen te gaan.
De esnige rust, die ik u>jj vergunde, bestond
daarin, dat ik mij van tjjd tot tjjd op een steen
aan den wvg nederzette; ik leelde van de
vruchten, die Ik onderweg van dn landlieden
kocht. 7 io kwam ik bierheen de goede
pastoor dezer plaats vond mjj op een steen ritten
en bracht mtf in dit buisje, hetwelk ik
kocht, want ik was oog zoo «bezorgd en
derljjk, dat ik mjj verbeeldde, dal men alleen i
huls kou wonen, hetwelk men in eigendom t
i mijn vader?" vraagde Aloysius, .wat
gebeurde er met hem
.Een uur na mijn vejtrek," zoo ging de arme
moeder voort, nadat zjj haar hart door een
van tranen had lucht gegeven, werd uw
in de gevangenis gebracht ...»..-
sedert twee jaren heb ik op de gansche wereld
niemand meer als u, mijn lief kind."
,Als mij," hernam Aloysius op een eigenaar-
digon, scherpen toon, die zijno moeder deed
ontstellen. .Niemand op de wereld als mij,"
herhaalde bij nog eens, terwijl hjj opstond. .Nu,
goed, als u dau niemand op de wereld meer
hebt, als mjj, dan is het ook mjjn plicht, voor
uw avondeten te zorgen."
.Waar wilt gij heen riep de moeder, toen
zij zag, dat hij zich naar de deur keerde. Op
dit oogenblik luidde de klok der St. Pauls-kerk,
om de geloovlgen tot de avondgodsdjenstoel
op te roepen. Aloysius luisterde en sprak
.Hoort u die klok niet, moeder? ik zal
gaan om voor u le bidden." En hg verwijderde
zich.
Terwgl hjj treurig ea met eea hongerige
voortging, ontmoette hjj op weg naar de kerk
een kleine knaap, naar zjjne kleeding te oordeelt
uit den voornam» stand, met zjjne bewaakster.
.Michael," zeide deze tot het kind, „wilt ge nog
een stuk koek eten, alvorens in de ke
gaan ,lk dank u," antwoordde de kleine, ,ik
heb geen honger."
Bjj deze woorden keerde zich de kleine Aloysius,
die den ganscben dag nog niota gegeten
schielijk naar den knaap, die zooevtn nog den
koek had afgewezen.
.Geen hongert wat zjjt gjj gelukkigI" riep
hjj op smai trollen loon nit. .Gelukkig, die geen
honger heefl," riep Michael, die deze woorden
geboord had, verwonderd nit. Hoe vreemd!
Die kleine daar! Hebt gjj dan honger?"
.Altijd," antwoordde de arme Aloysius, dit
woord vsn een zucht doende vergezeld gaan.
.Wilt ge dan mjjn koek hebben vraagde
Michael.
.Neen volstrekt niet," riep de bewaakster,
tusscben beiden komende, .en als gjj dan honger
hebt, Michael, wat wilt gjj dan eten Neen, zulk
een kostbaren koek, als dien ik voor u in mjjn
zak heb, geelt men niet aao den eersten den
beaten bedelaar."
.Bedelaar I" hernam Aloysins, terwgl
schaamrood zgne wangen overloop, .heb il
gebedeld, mevrouw? Heb ik den koek
begeerd
.Wat moet dan dat .altijd" beduiden zeide
de bewaakster op boozen toon.
.Maar al bad hjj werkelijk mijn koek verlangd,"
onderbrak baar Micbacl, .zou dat dan zoo erg
zjjn Een nor geleden heb ik zelf nog den koek
van mjjn broeder willen hebben."
.Ja, gjj, Michael, dat is wat anders," zeide
de oude bewaakster, zich snel verwijderend.
Aloysius, die onbeweeglijk op dezelfde plek
bleef staan, bad, door bet antwoord dezer vrouw
geheel in de war gebracht, het verder verloop
vu dit onderhoud niel meer gchc >rd.
,0, mg'ne arme moeder." sprak bg schreiend,
hoe welkom zou u den koek geweest zijn, dien
deze knaap versmaadde." Vervolgens sloeg hjj
de oogen neder cn ging aldus voort.Neen, lk
kan niet terugkeeren zonder iets voor mijne
moeder mede te brengen, en als ik bedelen
moest I" Een oogonblik bedwong hg zich .Be
delen, de hand uitstek» I Als ik er maar den
moed toe heb I Ik zal zien en wQ het beproeven
het is toch voor mijne moeder!"
Terwijl bg zoo sprak, bemerkte Aloysius twee
heeren, die, naar liet scheen, over gewichtige
zaken redeneerden. Op beider gelaat teekende
ernst en hun onderhoud was levendig. Aloysius
naderde heD vast besloten van den rechterkant
strekt* de hand uittoen hjj echter iets
zeggen wilde, verliet hem de moed, zjjne hond
zonk terug en hij bleef sta» zonder een woord
te kannen uitbrengen. De twe* heeren ging»
voorbij zonder bem zelfs te hebben gezien.
.Heeren kannen ook bezwaarlijk op de open
bare straat geven," dacht Aloysius, die zijn ge
weten, hetwelk hem verweet dat hij zich niet
genoeg voor zjjne moeder had ingespannen, tot
rust wildo brongen. ,De dames," daebt h(),
.staat dat beter. Op dat oogenblik kwam eene
dame van gevorderden leeltjjd voorbijopnieuw
strekte hjj de band uit. Maar deze matrone zette
zulk een boos gezicht vraagde hem op zulk
eeo hoog» loon, wat hj) wilde, datde arme kleine,
die zich als bedelaar wilde voordoen, weder
de hand Uet zakken, zonder iets te antwoorden.
De oude dame ging voorbij.
.Had zjj mjj niet zoo bard aangesproken, dan
zou ik meer moed gehad hebben," zoo troostte
Aloysius zich.
