Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 49.
Zaterdag 3 Maart 1894.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie uudin:
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniglng De Eembode.
Prijs der AdvertentiJn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondcnliên en Adverlenliën moeten uiterljjk Vrijdagavond
vóbr 6 ure een liet bureau bezorgd zijn.
Politieke Toestand.
V tlot
No wijden al gemeenen politieken toestand
hebben beschouwd en den stand der
Staatspartijen hebben aangewezen, mee-
nen wij nog een viuchtigen blik te moeten
werpen op het wetsontwerp, door minister
Tak ingediend, hetwelk thans bij de
Tweede Kamer in behandeling is, en
dat, by aanneming door onze Volks-
vertegenwoording, de macht geheel over
draagt in de handen des Tolks. Over
dit wetsvoorstel, hetwelk voorzeker na
de grondwetsherziening het gewichtigste
in onzeStaatshistorie moet geacht worden,
moet thans door de beide Kamers worden
beslist. Zwaar is derhalve voor hen de
verantwoording, daar van den uitslag
dier handeling het lot van Vorst en
Vaderland zal afhangen.
De houding der verschillende Staats
partijen met betrekking tot deze wet
hebben wij reeds getracht aan te
toonen, en de tot dusverre gevoerde
beraadslaging in de Tweede Kamer komt
onze meening niet weinig versterken
omtrent het lot, hetwelk dit wetsontwerp
wacht. Naar het ons wil voorkomen,
de omstandigheden en den staat der
partjjen in aanmerking genomen, bestaat
er veel kans dat de wet, ook zonder
aanzienlijke wjjziging, zal worden aan
genomen.
Immers, de verwarring onder de ver
schillende partijen en vooral de onvast
heid van karakter bjj velen onzer volks
vertegenwoordigers komen thans weder
a! te zeer aan het licht. Een meerderheid
bestaat, die beslist tegen de voorgedragen
kieswet is, en toch aarzelt zjj om een
eerljjk vonnis daarover te vellen. Men
leutert lievereen uitbreiding van kies
recht is nu eenmaal aan de orde gesteld,
en daar niemand een kieswet formuleeren
kan, die alle partjjen bevredigt, is het
maar raadzaam door gemeenschapljjk
overleg, dat wil zeggenmet verzaking
van innige overtuiging, tot een vergelijk
te komen. Dat weet en gevoelt onze
minister Tak, en juist hierin ligt de grond
slag, waarop zijn verwachting steunt,
zjjn ontwerp op het einde te zien aan
genomen. Ook de matheid enkele uit
zonderingen daargelaten waarmede
de tegenstanders der kieswet bjj de be
handeling der verschillende amendemen
ten optreden, maar nog meer de onver
klaarbare houding van den heer A.
Mackay bij de behandeling van het door
hem zeiven voorgestelde amendement,
doet vermoeden, dat men niet ongeneigd
- ondanks den weerzin, die toch bjj
de overgroote meerderheid der Kamer
leden tegen dit wetsontwerp bestaat
de wapens neer te leggen en zich die
gehate, heillooze kieswet te laten op
dringen. Een sprekend bewijs, welk een
succes kon verkregen worden met een
lariggerekten, afmattenden strjjd, zien wjj
België, waar de minister-president
Beernaert, deze tactiek volgend, over
zooveel moeilijkheden en tegenstand
zegevierde.
Daarbij komt, dat de liberale partij
terugdeinst voor de gevolgen, welke uit
de verwerping van deze wetsvoordracht
voor haar zouden voortvloeien zij staat
voor Kamerontbinding of den val van
het Ministerie. In beide gevallen is voor
haar niets te winnen, maar wel te ver
liezen. Bij Kamerontbinding zal zij zeker
niet sterker terugkeeren bjj den val van
het Ministerie zal moeilijk een liberaler
Kabinet kunnen worden gevormd- Maar
beide gevallen is tevens de quaestie
4 van de baanuitbreiding van kies
recht is nu eenmaal door haar aan de
orde gesteld, en daarom zal dit dwa
ze plan niet van haar program worden
geschrapteen oplossing is nu eenmaal,
hel heet, noodzakelijk. Een wets
ontwerp in eenzelfden geest zal dus
weder in ons Parlement worden aange
boden, tot dat aan den democratiscben
geest zal zijn voldaan. Dit voorziende,
en het eindeloos getob moede, zal de
meerderheid dier partij tot aanneming van
het wetsvoorstel besluiten om de quaes
tie van de baan te helpen. De weinige
stemmen, welke van die zijde zullen ont
breken, zullen, vreezen wij, worden aan
gevuld door de Anti-revolutionnairen en
Katholieken der democratische richting,
zoodat het wetsontwerp ten slotte eene
meerderheid vinden zal.
En hiermede zal het liberalisme zijn
doodvonnis hebben geteekend. Door het
algemeen kiesrecht legt het de teugels
van het bewind neer in de handen des
volks niet de liberale bourgeoisie, maar
het volk zal heerschen. De overgroote
getalsterkte verzekert hen do overwin
ning aan de stembus. Aangevoerd door
radicale, democratische en socialistische
leiders, zullen de door hen gestelde can-
didalen de liberale zetels innemen het
oppermachtig liberalisme zal plaats ma
ken voor de heerschappij der radicale
democratie. Wjj achten het onnoodig
hierop verder in te gaan. Ieder, die
eenigszins op de hoogte is van de lagere
volksklasse in de maatschappij, weel, dat
het liberale kamp deze klasse reeds
bewerkt is door het socialisme, voor het
voor haar zoo verleidelijk doel gewon
en houdt zich overtuigd, dat van
die zijde alleen meer strijders in het vuur
zullen worden gebracht dan het geza
menlijk contingent, wat Katholieken en
Anti-revolutionnairen zullen leveren. En
daarmede staat dan de zaak beslist,
beslist voor het bezit, beslist voor den
troon, beslist voor het altaar.
mate de maatschappij zich meer van
God verwijdert, naar die male zien wij j
de hand van Gods rechtvaardigheid
zwaarder op de wereld drukken en te
vens zien wg in de klimmende nooden
en toenemende ellenden den toeleg, om
het menschdom gelukkig te maken zon
der God, op schitterende wijze ver
ijdelen.
BUITENLAND.
Men versta ons ".el. Niet dat wjj ge-
looven in een socialistischen staat, gelijk
socialistische leiders zich droomen, wij
achten hem onmogelijk maar wjj hou
den ons overtuigd, dat de democrati
sche opperheerschappij °ns zal voeren
tot de ontzettendste verwarring, onbe
schrijfelijke wanorde en anarchie, waar
van wij het voorspel reeds aanschouwen
in de meer geavanceerde Staten, en ein
delijk tot de oplossing daarvan in het
despotisme. Zoo zal de sociaal-democra
tie de geesel Gods worden, waarmede
de volkeren om den toenemenden afval
van het geloof worden gekastijd. Naar
De Rijkskanselier Von Caprivi heeft
in den Duitschen Rijksdag de noodza
kelijkheid aangetoond der goedkeuring
van het handelsverdrag met Rusland,
zoowel op gronden van staathuishoud
kundigen nis van staatkundigen aard.
Het zou Duitschland's staatkundig aan
zien verhoogen. Naar krijgsroem wordt
niet meer gestreefd. Alleen dien roem
wil Duitschiand, dat het de beschaviogs-
taak helpt volbrengen en mede streeft
naar het lichter maken van het op vreed
zame wijze samenleven der volkeren,
opdat Europa's krachten mogen zjjn
aaneengesloten tegen een lateren tijd,
wanneer het eenmaal noodig zal worden
in het belang eener groote gemeenschap
pelijke slaathuishoudkundige politiek dat
groot verbond van Stalen te grondves
ten, 'l welk in 1873 door Von Bismarck
repds als dringend wenschelijk is voor
gesteld.
Voorts verklaarde Von Caprivi, naar
aanleiding van de van zekere zijde uit
gesproken wensch dat hij zou altreden,
op zijn post te zullen blijven zoolang
zulks den Keizer zou behagen en zijne
krachten hem zouden bijblijven.
Nu, dat bjj by den Keizer nog in
hoog aanzien staat, is vóór eenige dagen
nog duidelijk gebleken. J.l. Zaterdag n.l.,
op zijn 63sten verjaardag, is Keizer
Wilhelm hem persoonlijk komen geluk-
wenschen, tevens voor hem medebren
gende twee bokalen van groen glas met
een daarbij behoorend middenstuk, alles
naar 's Keizers eigen aanwijzigingen voor
deze gelegenheid vervaardigd en versierd
met hel Ryks-wapen en de wapens der
Bonds-Staten.
Om nu op het Duitsch-Russische han
delsverdrag terug te komen zjj vermeld,
dat de kansen op aanneming gunstiger
worden. Het groo.ste deel van hel Cen
trum, zoo beweert men, zal ervoor stem
men.
In Engeland houden de geruchten aan
van het op handen zjjnde aftreden van
den minister-president Gladstone. Niet
weinig heeft daartoe bijgedragen de om
standigheid dat de Premier Woensdag
middag door Koningin Victoria op het
Buckingham-paleis te Londen ten ge-
hoore werd ontvangen. Dit. bezoek had
evenwel slechts ten doel, aan H. M.,
die omstreeks het midden dezer maand
naar Flor: nee denkt te vertrekken, het
wetgevend programma voor de volgende
zitting mede te deden.
Wat er ook van zjj, de 84-jarige grijs
aard, hoe kras overigens ook, begint het
gehaspel met het Hoogerhuis moede te
worden, zoodat in zijn heengaan niets
bevreemdends zou te vinder zijn. Als
zijn vermoedelijken opvolger wordt lord
Rospbery genoemd. De Ieren zouden dit
zeker niet gaarne zien, want dan is de
kans op Home Rule zoo goed als ver
keken.
De Fransche Senaat heeft het door
de Kamer aangenomen wetsontwerp tot
verhooging der graanrechten bekrachtigd.
De heer Wilson, de om zijne knoeie
rijen met ridderorden beruchten schoon
zoon van wijlen President Grévy, was
dezer dagen tot Kamer-afgevaardigde
gekozen. De Kamer besliste evenwel
met 405 legen 2 stemmen tot zjjne
niet-toelating. Persoonlijk had hij da
geldigheid zijner verkiezing verdedigd,
doch hij werd daarin door niemand
gesteund. Al zijne vroegere vrienden
lieten hem in den steek.
Nog dageljjks worden anarchisten
gevat, maar ock nog bommen ge
vonden. Het zjjn echter niet alle beusche
bommen. Men moest de Parijzenaars al
heel slecht kennen, wanneer men meen
de, dat zij zelfs in de ernstigste zaken
niet aanstonds aanleiding vonden om
.grappig" te zijn. Zoo zijn er op ver
schillende punten der stad wel circa
300 bommen gevonden, die maar uit
yure aardigheid waren neergelegd en
niets ontplofbaars hoegenaamd bevatten.
De Regeering zal eerstdaags een
wetsontwerp indienen tot regeling der
vervaardiging, het vervoeren en het in
bezit hebben van dynamiet en strek
kende tot verscherping der reeds be
staande strafbepalingen op overtredin
gen in deze.
Ook zal zjj aan de Kamer voorstellen
een schadeloosstelling van 17,000 francs
te verleenen aan de slachtoffers der
jongste aanslagen.
FEUILLETON.
Hat xilYeren Kruisbeeld
Fhileponos.
9) Eindelijk verbrei Klemming het pijnlijk
■tüxwjjgen. Met zijne head wenkte hjj heer en
zei de met een zacht klagende (tem
.Agnee, beste Agnea, a.h, vergeet mjj het
verdriet, dat ik o heb aangedaan."
.Ven harte, Ferdinand, zjj n allee vergeven."
seide zjj mikkend - meer vermocht zjj niet te
zeggen, went de woorden etokten hear in de
keel.
.Ik ben vreeeelgk door God gee trail
geworden," begon hjj weder, .doch eenwig zal
ik Hem er voor dankbaar zjjn. No begin ik
eent betder in te zien boe rampzalig ik werd
door mjjn schandelijke levenzwjjze. O, met Gods
hulp en bpstand zal ik mjj beteren."
Het viel ham moeiljji voort te gaan, zoo matte
bet spreken hem al. Doch weinige oogenblikken
later richtte hjj zich opnieuw tot zjjne non
verzocht haar of zjj het krnizbeeld vooi
dag wilde halen en bet zoo plaatsen, dat bjj
zjjn oogen er gemakkelijk op vestigen kon
Toen zjj scheen Ie aarzelen, wjjl zjj beneeed
wis, dat hiermede al te droeve herinneringen
bjj hem zonden opgewekt worden, ng hp haar
zoo weemoedig tan en herhaalde hjj zoo
kand zjjn verzoek, dat zjj onvarwjjld aa
Want met de grootste liefde stond zjjn vrouw
hem voortdurend terzjjde, en bjj iedere behulp
zame daad mocht zjj van hrm den harteljjkslen
dank ervoor inoogsten.
Zoo snelde de dag ten einde. Tegen den
avond begon de koorta, waaraan hij dan gebce-
len dag scheen te Ijjden, zich ernstig te ver-
beffen. Den geheelen daarop volgenden nacht
was de Ijjder woelig eo ijlde. Eerst tegeo den
morgen kwam een zachte elnimerzjjn afgemat
lichaam eenige verkwikking schenken.
Met groote bezorgdheid had de vroow zich
rerds herhealde malen afgevraagd, ol zjj haren
man nog langer zonder geneeskundigen bijstand
laten mochtdoch boe die koeten te bestrijden,
zulks bleet voor baar mede een pjjnljjke vraag.
Van etadswege hulp ta verzoeken, stuitte haar
al te zeer tegen de borst. De gedachte echter,
dal haar man in geenen deele aan baar eergevoel
mocht worden opgeofferd, kwam haar gestadig
kwellen; zij was ten einde raad, nu zjj niet
wiet, hoe zich uit die netelige poeitie Is redden.
Tegen den middag werd zjj echter van die
bekommernis bevrjjd, toen da weduwe Voldera
belangstellend naar den zieke kwam informeeren,
en als sltjjd hire diensten aanbood. In I
beminnelijker «nvoud stelde zjj voor of zjj,
au geneesknad.,T« halp noodig bleek, deheeren
van de Conf -rentie, -an wie de een dokter
ook bjj haar wilde aansturen, dan was zjj
zekerd, dal gren andere dokter, al werd zjjn
moeite ook dubbel betaald, hem heter behan
delen zou. .Want", voegde zjj er recht vertrou
welijk bjj, .het z|jn Vincsntlaaen en die doen
alles ter liefde Gods."
Als met beide band -n werd uil voorstel aan
gegrepen, went, wat de Vinceolius-Vereeniging
beoogt, was baar niet rnbekend. En vooral toen
zjj vernam, dal tegen den avond reeds de
weldoeneis met zekerheid konden verwacht
worden, was zjj innig verheugd, dat op die wjjze
deze moeilijkheid voor haar was opgelost.
Zoe was bare ongerustheid nu in dit opzicht wel
verminderd, maar bjj den zieke vertoonden zich
verschijnselen, die haar voor de toekomst bezorgd
moesten maken. Ook de Ijjder scheen zich zjjD
toestand bewast, loen hjj in den namiddag reeds
te kennen gaf, dat hjj vurig naar een priester
verlangde. .Als ds dokter er geweest is," zoo
zeids hjj, .dan zon ik gaarne willen dat nog
van dezen avond een geeslelj|ke geroepen werd
om mjj met God te kunnen verzoenen, en mjj
voor de eeuwigheid voor te bereiden, want men
weet toch niet wal er nog gebenren kan."
Deze woorden meden de vroow als door de
zielzjj begreep terecht dat zö zich bier op
ernstige din
zjj in die me
dat. bjjaldie
voorbereider». Vooral werd
ning versterkt, toeo hjj baar zeide,
de alwjjze Voorzienigheid hem
mocht oproepen, zjj zich maar
t naar baren «mi, die baar zeker
s liefde helpen en ondersteunen
den, ale hjj er mede bekend is," zoo ging de
voort, .daar spreekt zjjn liefdevol hart
mjj berg voor. Mocht ik hersteilen, of hem nog
mjjnen dood ontmoeten, wat ik echter niat
geloof," verzuchtte hjj, .dan zal ik hem verge-
ig vragen voor al het verdriet, da' de goede
in om mijnentwille verduurd heelt. Indien de
goede God echter anders beschikt, wees dan
oed en zeg hem alles, wat er thans lus-
schen ons gesproken is."
Het wss duideljjk te zien, dat deze bekentenif
em pjnljjk vielook de vronw hield zich met
■oeite staande, nn baar znlk een leader raadsel
•erd opgelost. 'I Was dos niet aan bareD oom,
■aar wel aan haren schuldigen echtgenoot te wjj-
!D, die haarook io dit geval zooveel kommervolle
ren bad bezorgd. Op dit gesprek volgde dan ook
en somber overpeinzenwel een uur verl ep
zonder dal er een enkel woord tnsschen hen
gesproken werddaarbij was de zieke zoo afge
mat, dat hjj naar zjjn adem hggdeen de vronw
was zoo onder den indrnk van hetgeen zjj ver
nomen bad, dat zjj. troost zoeksnd bjj haren
Heiland, steeds biddend hare oogen op bet kruis
beeld gevestigd hield.
Intusscheo was hst langzamerhand avond ge
worden en begon de tjjd t; naderen, waarop,
naar betgeaa haar gezegd waa, de Vincentianen
konden verwacht worden, loen door de wedowe
Volders ds heeren Ledemans en dokter Deining
werden sangediend. Met bijzóndere voortkomend-
heid werden zij bioneo geleien, doch de harte
lijke deelneming, die zjj hier betoonden, bracht
al aanstonds die toenadering
heid te weeg, welke enzel het resultaat is van
de wezenlijks beoefening der christelijke liefde.
Na eene genoegzame kennizmaking was het
eerste werk van den dokter om den zieke nauw
lettend te onderzoekenzgn bevinding was echter
van dien aard, dal bjj bjjna schroomde te aan
de vronw mede te deelen. De zieke kwam hem
daarin evenwel ter hulp door oobe xeeed ta
verklaren, dat bjj zelf geloofde niet meer te
zullen herstellen. Daurbjj scheen bjj zoo over
gegeven ten Gode H. wil, dit de teak des doktere
er zeer door verlicht werd. Met de meeste om
zichtigheid gat deze daarom te kennen, dat,
als voorzorgsmaatregel, nog denzelfden avond
aan den zieke de laatste H. H. Sacramenten
muesten worden toegediend.
Voor de vrouw was dit een vreeselgke tijding
voor haren man daarentegen scheen hel een
uitkomst te zijn. Het maakte beiden intnsechen
zoo vertrouwd met de heeren, in wie zjj zulke
oprechte vrienden mochten vinden, det zjj dezen
geheel hun ongelnkklgen toestand openbaarden,
en wel zoo, dat de man, al kostte liet hem niet
weinig moeite, daarbjj zijn eigen zondig leven
voor hen niet verborg. Telkens trad zjjn vronw
echter verschoonend tnsschen beide, want het
te boo ren verklaren, det hunne treurige om
standigheden alleen aan zjjn slecht verleden te
Toen men de buten aldus onderling had
uitgestort eo de chrieteljjkeliefde hier een nieuwen
vriendschapsband bad gesloten, werden omtrent
de toekomst plannen beraamd an nadar vaat-