Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 51.
Zaterdag 17 Maart 1894.
Zevende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
«ntaprijn par drio n
ranco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Frlja dar Advertentilni
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondenliën «n Adrertenliën
n oilerlyk Vrijdagavond
Zij, die xlch vóór
V"" 1 April abenaeeren op
DE EESIBODE, oatvangen de
tot dien tijd verschijnende
nummers gratis.
Een heilmiddel
togen da kwalen van omen tijd.
II (Slot.)
Zagen wij reeds een vorige maal, hoe
heilzaam en overeenkomstig de behoeften
van onzen tijd, waarin zoo schromelijk
ongeloof heerscht, de vereering van St.
Jozef is, den geloovige en rechtvaardige
bij uitnemendheid, ook onder een ander
opzicht mag deze devotie stellig een
heilmiddel heeten tegen de heerschende
kwalen onzer eeuw. Er bestaat, behalve
den geest des ongeloofs, nog een tweede
kwaal, die het maatschappelijk en huise
lijk geluk als de vrucht van waren
godsdienstzin niet minder ondermijnt en
allengs geheel en al verwoest. Deze
kwaal, een even rampzalige, misschien
nog gevaarlijker, kanker, waardoor onze
hedendaagsche maatschappij is aangetast,
hebben we al eerder reeds genoemd:
het is de verderfelijke zucht naar weelde
en genot, naar grootdoen en verkwisten,
zooals zij zich hier meer, daar minderi
doch in alle staten en standen gelijkelijk
openbaart. Het is die al hooger opge
voerde trek naar de genietingen des levens,
al valt hieraan op geen andere wijze te
voldoen dan met verwaarloozing veler
andere, zelfs der edelste belangen en
ten koste van lichamelijke en tijdelijke
welvaart, om niet te spreken van waar-
achligen zielevreè en geestelijk geluk.
De huiselijkheid in den eigen familie
kring is weg, zoo klaagt men vaak genoeg
en zeker niet zonder reden. Men heeft
geen lust voor zjjn beroepsslaat, men
arbeidt schier enkel uit nood en niet
zelden ook met wrevel in het hart, en
den ledigen, vrijen tijd, vooral op den
rustdag aan 'sHeeren dienst gewijd,
zoek,' men buitenshuis met doellooze en
geva. lijke kennismakingen, met reizen
en trekken, in allerlei ontspanningslokalen
te slijten. Men wil van alles genieten,
verteert in overdaad, voert uit dwaze
jjdelhcid zjjn staat te hoog in kleeding
en verderen opschik, en geraakt nood-
zakeljjk vroeg of laat in schulden, die
op dien weg nooit zal te boven
komen. En hoe die kwaal juiBl in tateren
met den modernen vooruitgang im
mer is toegenomen, en hoe zij zich niet
slechts in de steden en grootereplaatsen,
ook onder het landvolk, hier en
tot in de kleinste dorpen, allengs
schrikbarend heeft uitgebreid, het is recht
duidelijk voor ieder, die tusschen het
verleden en het heden een eerlijke ver
gelijking wenscht te maken.
Het is dan ook deze geest des tjjds
,n uithuizigheid, van opschik, van ge
nieten, waarvan niet het minst de hoogere
geestelijkheid hier te lande het groot
gevaar voor godsdienst en zedelijkheid
ok voor stoffelijk.1 welvaart immer
heeft ingezien. Het ware gemakkelijk, dit
laatste uit onderscheidene aanhalingen
veler bisschoppelijke Mandementen en
Vastenbrieven der latere jarer. te be
wijzen. Het zij echter hier genoeg, alleen
het merkwaardige en treffende woord
te herinneren, dat nog in hel voorlaatste
jaar te Hertogenbosch van 's Bis-
schops stervende lippen kwam. Toen de
edele en zorgvolle kerkvoogd van het
katholieke Brabant, Mgr. Gcdschalk z.
g., zijn einde voelde naderen, riep hij
irw. geestelijkheid der naaste om
geving rondom zijn sterfbed bijeen, nam
roerend afscheid van die gansche pries
terschaar, en richtte nog eenmaal dezelfde
vermaning tol hen, die hij tijdens zijn
zevenentwintigjarigen bisschoppelijkcn
arbeid overal en gedurig had gepredikt
.Mijne Broeders, ik ga u verlaten. Gij
zijt allen getuigen geweest, hoe ik naar
mijn best vermogen immer tegen den
tijdgeest heb gestredenaanhoort nu
mijn laatste bede en laat mij bij mijn
vertrek de zalige troost, dat gij eveneens
ten einde toe met alle kracht legen
dien verderfelijken geest van weelde
zingenot zult strijden."
Zoo zün dan gebrek aan godsdienstigen
ijver en te groote aardschgezindheid
de groote kwalen van onzen tijdde
geneesmiddelen moeten als een tegengift j
dus ook in het tegendeel bestaan, der
halve in hernieuwde opwekking van ge
loof en godsdienstzin en in meerdere
onthechting aan het aardsche. Voor beide i
wijst de H. Jozef ons den weg. Hjj is
de man des geloofs, die voor zijn be- I
wonderenswaardige deugdocfening juist
de kracht put in dat geloofmaar
daardoor is hij tevens de man, die in 1
de wereld leeft zonder zijn hart aan de
wereld te hechten. Dat God hem zoo
hoog verheven en aangesteld heeft tol
hoofd van het allerheiligst gezin en be
last met de zorg der heiligste zielen,
het maakt hem nog ootmoediger bij de
gedachte aan die wel vereerende, maar
hoogst verantwoordelijke laak. Zoo waar- j
deert hjj zijne roeping, en acht zich j
gelukkig hare verplichtingen inet groote
nauwgezetheid te volbrengen. Hij kent
voortaan maar één levensdoelte waken,
te werken, te leven voor zijn goddeiyken
Pleegzoon en Diens maagdelijke Moeder, j
Daarom arbeidt hij van den vroegen
morgen af tot den laten avond toe, en
zwoegt om in de behoeften van de zijnen
te voorzien. Geen uur laat hij verloren
gaan, geen enkele gelegenheid om iets
te verdienen wordt verwaarloosd elke
penning immers kan hjj nuttig besteden
voor het onderhoud van zijn gezin. Maar
ook in de getrouwe vervulling dier
moeilijke taak vindt hij reeds zjjn be
looning. Hjj bezit den onwaardoerbaren
schat.het huiseljjk geluk en de liefde
van Jesus en Maria." Zijn grootste genot
is na den arbeid van den dag met zijne
echtgenoote zich te onderhouden, een
leerzaam gesprek aan te knoopen met
haar goddelijk Kind, en zoo in hun
midden van zjjn vermoeienis uit te rusten.
De heilige werkman heeft een afkeer
van uithuizigheid, en zoekt, maar vindt
ook, zijn genoegen en zijne uitspanning
in den beperkten kring van zjjn huisgezin.
Niet ten onrechte wordt Jozef, het
eerbiedwaardig hoofd van het heiligste
aller gezinnen, vooral in onze dagen,
door het Christenvolk erkend en ge
prezen als een voorbeeldig Leidsman en
de aangewezen Beschermheilige van elk
christelijk gezin. Want hoe leerzaam,
hoe ernstig vermanend is niet zjjn voor
beeld in onzen lichtzinnigen en genotzieken
tjjd? Hoe leert ons zijn gezin, waarvan
hj) eens de wjjze bestierder was, dat
waarlijk het geluk, de vrede en de
vreugde hier beneden niet in de genie
tingen des levens buiten don huiseljjken
kring, maar wet in de beoefening en den
troost van den godsdienst en in een
getrouwe plichtsbetrachting aan den
eigen haard zjjn te vinden dat zelfs
de kommervolle arbeid bjj miskenning
en beproeving nog zoet en aangenaam
wordt, wanneer hjj slechts uit hoogere
oogmerken voor God en den Hemel wordt
verricht? Doch inzonderheid voor hen,
die zeiven aan het hoofd van het huis
gezin zjjn gesteld, voor de christeljjke
ouders, wier taak in onzen tjjd zoo
moeiljjk is, en daarom bjj te grooler
verantwoording nok grooter zorgen vraagt,
is de H. Jozef hel toonbeeld van den
besten huisvader en den volmaaktsten
echtgenoot. Dat zji van hem derhalve
leeron, hoo dus ook hun levenstaak
geen andere is dan voor God en hun
gezin te leven, hetgeen niet anders
mogcljjk is dan bijeen getrouwe navolging
van St. Jozefs deugden, vooral van zjjn
arbeidzaamheid, spaarzaamheid, matig
heid, huiselijkheid, t-.vredenheid met zjjn
stand, en bovenal van zijn oprechten
en nederigen godsdienstzin, waarin hjj
het meest heeft uitgeblonken.
Mocht dan, volgens den vurigon wensch
van het Opperhoofd der Kerk, de devotie
tot dien heiligen Patriarch, in dien zin
gevat, immer toenemen over de aarde.
Mocht men alom meer en meer het
toonbeeld en den Schutspatroon van het
christen huisgezin navolgen en vereeren,
en te gelijkertijd niet verzuimen om zijne
machtige bescherming over de verschil
lende aangelegenheden der familie
dikwjjlder en ijveriger in te roepen.
Wat zou er dan meer godsdienstigheid,
meer vrede, meer tucht, meer waarachtig
christelijk familieleven, en bjj gevolg
ir geluk, heerschen In de gezinnen,
daardoor ook in de maatschappjj,
die uit de gezinnen zelve geboren wordt.
V. C. L A.
BUITENLAND,
Maandag is de zitting van het Britsche
Parlement met eene Troonrede geopend,
waarin over Ilome Itule geon woord ge-
sprokjn is. Bjj de behandeling van net
adres van antwoord in het Hoogerhuis
vond echter de Premier, lord Rosebery,
naar aanleiding van eenigc opmerkingen
den leider der oppositie, den mar-
van Salisbury, gelegenheid het vol
gende eraan toe te voegen
.Wat de binnenlandsche staatkunde
betreft, zjj, naar aanleiding der opmer
kingen van den markies van Salisbury,
geantwoord, dat het niet in het plan
der Regeering ligt in deze zitting ander
maal eene ffoms-Auis-voordracht in te
dienen, wjjl ze vreest tjjd te verspillen.
De Regeering is niet bevreesd voor een
beroep op het land en zal daartoe over
gaan, zoodra zjj den tjjd rjjp acht, maar
eene ontbinding zal zjj zich nooit laten
opdringen door het Huis der Lorde,
welks leden daarin slechts krachtene het
erfrecht zitting hebben. De Regeering
?oeft toe, daL het onmogeljjk zal wezen
lome Rule voor Ierland te doen aan
nemen zoolang Engeland er tegen is,
maar zjj vertrouwt, dat Engeland tot
Home Rule bekeerd zal worden door
het gedrag van Ierland. Sedert 18 maan
den is de toestand daar te lande veel
verbeterd, niet tengevolge van Regee-
ringsmaatregelen, maar wegens de hoop,
welke da liberale partij aan Ierland heeft
gegeven, dat het plaatscljjk eigen beheer
en zelfbestuur zal hebben in zuiver plaat
selijke aangelegenheden, voor zooverre
dit met het oppergezag van het Rijks-
Parlement overeen 'e brengen is. Zon
der Home Rule zal Ierland nooit tevre
den zjjn. Ook moeten wjj Home Rule
bewilligen, om onze broeders aan gene
zjjde van den Atlantischen Oceaan tevre
den te strüen. Bovendien is de noodige
decentralisatie van hel hoogste belang
voor hel Rijk, zoodat het noodzakelijk
zal worden ook aan Schotland en Wales
een zekere mate van eigen beheer te
geven, niet in dezelfde mate, maar toch
FEUILLETON.
r draagt u
Een moderne dochter van den
werkman.
gedold bjj verlie-
.Diar too i
tea I Ik gelooi waarachtig dal nel meisje ncu
schaamt voor haar eigen vader
Deze uitval van den eenamen schoenmaker
Kramp was tol zijn bedrukte vrouw gericht.
Schouderophalend antwoordde deze.Merkt u
dat nu eerst, beste man?"
.Hoe zoo I» dal dan do dank voor alles wal
wjj aan on- kind hebben gedaan Dag en nacht
heb ik mg voor Lize al gesloofd, en moet ik m
zoo worden beloond?"
In zijn drilt sloeg de man mei de vnist op do
tafel, dat de kopjes, die erop stonden, rinkelden.
.Ondank is 's werelds loon, beste
God w
niet
at het
dat, vrouw? Zal ik de schuld
nu moeten dragen, dat 'Lize zulk een
moedig, trots ding geworden is. Zij schaan
voor hare eenvoudige ouders wjj zjjn slechts
goed genoeg om haar kleederen te rcrscl
waarmede zjj pronken kan?"
De aderen op het roorboofd ran dei
waren van toorn gezwollen, en heftig rolde bij
met de linker hand de mouw van zjjn hemd
tot orar da elleboog terug.
de schuld, man. Gjj wildet
ien juQrouw makenwanneer
te boog opdrjjven, Jacob, laat het
kind niet boven den stand harer ouders gaan,
wie bestreed mjj dan? Wie was de meesing
toegedaan, dal ons dochtertje reel moest leeren
om later flink in de wereld te kunnen optre
den Dat waart gjj, beste man I"
Vader Kramp bet zich met een diepen zucbt
op zjjn driebeeoing stoeltje nederzakken en
slennde met de vereelte rechterband zjjn reeds
grijs geworden hoofd.
,Ja, Ja," verzuchtte hjj, .gjj hebt geljjk vrouw.
Maar acb, ik meende bet toch zoo goed met
ons kind, en ik heb baar toch zoo innig lief.
Het is toch ook ons eenig kind. en ik verheugde
mjj zoo als zjj daar zoo rrooljjk inbaar netle
kleeding omsprong en de menscben hel aardige,
aanvallige meisje prezen, en dan meende ik
werkeljjk dat zjj niet voor buis- en kenkeowerk
moest worden opgevoed. Ik wilde er sen dame
van maken, - en nu heb ik een dameeen
trotscbe hoogmoedige pop, die de neus oplrokt
en zich omdraait, als ik zegLize, Zondagmid
dag gast gjj met mjj wandelen I God, wie had
dat kunnen denken 1"
n zjjn
er heftig op los, als wilde lijj de sombere ge
dachten met geweld van zich drjiveu, of als
had hjj de opgesmukte klee ling tan zjjn Irotsch
doeblerlje in duizend stukken te scheuren. Zwjj-
snders uitkomen 1"
Schoenmaker Kramp was een brave, kundige
en vljjtige werkman, die zich dag in en dag uit
aftobde om eerlijk door de wereld te komen
hjj lererde solied werk en daar hjj zeer spaar
zaam was, zich zelden een kleine versnapering
gunde, en zjjn vrouw een degeljjke huishoudster
was, daardoor hadden zjj zich. voor hnn doen,
een zekeren welstand verwoi ven. Hel huisje, dat
zjj bewoonden, hadden zjj aangekocht en lang
zaam albetaald iedere penning, die bespaard
kon worden, werd gretig terzijde gelegdaan
werk had hjj zelden gebrek, ao van ziekte bie
ren zjj tamelijk wel verschoond, en zoo kwam
het dat baas Kramp meltertjjd, zonder groole
zorgen des levens, een klein sommetje voor den
onden dag kon afzonderen.
Zjj bidden '.nee kinderen gehad, oen jongen
en een meisje. De knaap was echter zeer jong
gestorven, en zoo kwam het dat de geheele
liefde der ouders, die van de wereld niets anders
kenden dan hun dageljjkschon arbe'd, de kerk
en hoogst zelden een kleine ontspanning, -.ich
op hun eenigst kind ging vestigen, hetwelk dan
ook, zooals dit veelal gesch
slecht werd opgevoed. De m
schuwde dikwjjls en zeide dan.Gij bederft Het
kind met uwe hoogvliegendo plannen, vader,
het is beter dat het een eenvnudig braaf meisje,
wordt, dan dat hat. God weet welke, dwaze
ideeën in bit hoofd gaat zetten. Lize kso bjj
mg zeer goed de huishouding en de burgerlijke
manieren leerentrouwt ze dan later een d«ga-
echter w
Ijjken, braven werkman, dan zjjn ze beiden gewaar
borgd. Maar wilt gij er eon domo van maken,
dan zal zjj hare roeping missen een werkman
z.il haar dan te min af zijn en een fatsoenlijk
heer neemt geen vorwend en bedorven schoen-
Maar dan had Kramp het hoofd ongeloovig
goachud en gezegd.Wjj hebben slechts een
eenig kind en daarvoor mogen wij ona wel een
beetj behelpen. Waarom zon Lizo niet eervoller
mogen optreden dan gij ot ik Keuken- en
huisarbeid, ja, dat is goad als nsvenzaak, maar
om mifn kind alleen voor de keukon op te laten
leiden, dat mnet ik bestrijden
Als de man zoo iprak, had vrouw Krainp
eveneens hel hoofd geschud en gedacht: .Het
einde zal den last te dragen hebben I Mjj baart
bet zorg als ons dochtertje oen dame wordt,
want dan past zji bjj ons, oudo eenvoudige
menschen, als de vuist op bet oog, en in ons
kleine hnisjo en in de schoenmakerswerkplaats
De vader had echter zjjn wil doorgezetLize
moest verschillende scholen bezoeken en lot
besluit naar een kostschool, waarin de gaail der
wereld den boventoon voerde, worden gezonden
zjj leerde teekenen, vreemde talen, muziek en
gymnastische oefeningen. En toen zjj op vijftien
jerigon leeftijd in de ouderlijke woning terug
kwam, kon zij een weinig franscli en engelscb
spieken, speelde op de piano de lulligste walsen,
Iet-kende nair voorbeelden eeo landschap cn
stikte en haakte voor haar vader esn patroon
oor hart motdsr
een kant voor haar Zondagsche muts.
Iu de keuken zag men haar niethet blauws
voorschoot was haar een gruwelaan de aard
appelen bemorste zjj bare zachte, blanke vingert,
en huiswerkpoetsen, wastchen, foei I Liever
zat z|j uren lang roor de piano te phantasaereo,
dat de boron or de ooren vua tuitten, of
mot een ljjo, mot bonten omzoomd voor
schoot stikte en haakte z(j allerhande zaken.
Af en toe wilde zjj met hare Trlendinnen ook
een concertbezoeken, en loenzjj ouder werd ook
do comedij, dingen waarin de ouderwetache
ouders geen plolzier ronden en waarvan itf cok
geen verstand hadden in huil was alles zoo
eenvoudig, zoo prozaïsch, zoo engdasr belee-
digde het kloppen in de werkplaats hare ooren
en de reuk van het leder Lindorde haarzjj
paste niet meer in dat kleine burgerlijke wo-
ontbrak daaraan, Daarom paste zjj met haar
ruischend sleepkleed en den zijden sluier kwa
lijk bjj hare moeder, die dee Zondags in haar
eenvoudige Heeding naar de Hoogmia ging, of bij
haar vader, die met zijn lange, kale, Zondagsche
jas en dm ouderwetscben hoed, een povere flgunr
maakte en wiens gobogen rug, stjjve houding
en eeltige hindoe Ie zeer bjj die z|)ner trotscbe
dochtei afstaken.
.Zjj schaamt zich mijner I" Dat waa bet eindeljjk
rssnltaat, hetwelk dedoor lielde verblinde rader
zelf wedervaren moest, en de erkeotenle daarvan,