Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 33.
Zaterdag 17 November 1894.
Achtste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie n
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Frijn der AdvortentHn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
i uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een
Werkstaking.
Iedere werkstaking heet te worden
ondernomen om de positie der daarbij
betrokken arbeiders te verbeteren. De
uitkomsten bewijzen in den regel het
tegenovergestelde. Verschillende statistie
ken, die aangaande werkstakingen open
baar worden, komen de treurige getui
genis afleggen, hoe ontzettend soms de
nadeelen zijn, die de werklieden daar
zeiven van moeten gevoelen. De mede-
deelingen over de than! geëindigde
werkstakingen in de Schotsche kolenmij
nen zjjn in dit opzicht even leerzaam
als belangrijk. Niet minder toch dan
800.000* p. st., dus f9.600.000, aan loon
hebben de werklieden-zelven daarbij
verloren. In de staal-en gietijzer-industrie
waren in het begin der vorige maand,
als gevolg der staking, nog twaalfduizend
man zonder werk. Ook de Schotsche
spoorwegen misten enkel aan ontvangsten
180.000 p. st., wat zeker mede ten
nadeele der arbeiders komt. Moeilijker
zijn de verliezen te bepalen, die in
verschillende takken van nijverheid hier
door zijn geleden, maar dat ze enorme
sommen bedragen is buiten kijf. Als
verder gevolg dier onophoudelijke slakin
gen wordt nu reeds voorspeld dal de
Schotsche industrie reeds wankelend is,
maar, zoo voortgaande, onvermijdelijk ten
gronde wordt gericht.
Als men nu het ontzaglijk kapitaal,
dat als arbeidsloon had kunnen verdiend
worden, maar nu door staking is prijs
gegeven, tot maatstaf neemt, dan kan
men zich eenigszins een denkbeeld vormen
van de ellende, die daar onder de werk
lieden is aangericht. Steunende op de
weerslandskassen, die door de arbei-
ders-zelven eerst waren gevuld, begon
nen zij de staking, en toen deze, wat
spoedig volgen moest, waren uitgeput,
trad van-zelf volslagen gebrek de
woningen der werklieden binnen. De
Schotsche werkstakende arbeiders hebben
daarvan de droeve ervaring opgedaan.
Nog ontzettender kapitalen moeten
de jongste werkstakingen in Amerika
verslonden hebben. De reusachtige af
meting, welke daar de staking verkreeg,
bracht verstoringen in den gang van
zaken voort, die een enorme schade
aanrichtten, en niet het minst voor de
slakers-zelven. De betreurenswaardige
ongeregeldheden, die mede bij deze
staking voorkwamen, deden Mgr. Ireland,
aartsbisschop van Saint-Paul in Minnesota
er toe besluiten een openbaar schrijven
uit te vaardigen, waarin de schandelijke
buitensporigheden naar verdienste werden
gelaakt, en waarin deze behartigens
waardige woorden voorkwamen:
.Wat de werkstakingen betreft, ik
zeg met den grootsten en voorzichtigsten
van de hoofden der arbeiders, den heer
Powderly, dat zij bijna altijd op mis
lukking uitloopenmen moest er maar
heel zelden zjjn toevlucht toe nemen
er daarbij altijd voor waken, dat zjj
niet tot gewelddadigheden aanleiding
geven. Nog meer: zelfs als de overwinning
schijnbaar aan den kant van den werk
man is, blijken bij slot van rekening de
geldeljjke verliezen ook aan zijn kant
te zijn en heeft hij de kans op werk
voor de toekomst verloren. Een werk
staking benadeelt daarbij niet alleen den
kapitalist en den werkman, maar ook
hel publiek. De werkman moest dat
laatste punt niet uit het oog verliezen."
Wanneer de werkman deze behartigens
waardige waarheden, door den Ameri-
kaanschen Prelaat ten beste gegeven,
niet uit het oog verloor, dan zou men
in ons Vaderland niet van zulke
betreurenswaardige stakingen getuigen
zijn. Ook bier wordt op commando
van enkele volksmenners den arbeid
gestaakt, alsof het de eenvoudigste zaak
ter wereld gold. Als er maar geducht
wordt afgegeven op den hardvochtigen
patroon ei den schraapzuchtigen kapi
talist, dan is er meer dan genoeg ge
daan; in een oogwenk staan dan een
massa werklieden gereed om tot sta
king van hun werk over te gaan.
De werkstaking der typografen is
voldoende om dit te bewijzen. Alvorens
zulk een beweging op het getouw te
zetten, werd niet de minste nagedachte
bij hen opgemerktmen vroeg zich niet
eens af welke de gevolgen zouden kunnen
zijn toen de aanvoerders hun beslissend
votum hadden uitgebracht, gingen de
anderen als gedweeë slaven hun bevel
opvolgen. En wat valt daaromtrent nu
■ds te constateeren Hun verbitterd
optreden tegen hun patroons heeft niet
enkel de sympathie onderling geweldig
geschonden, maar ook de patroons
genoopt eene vereeniging te vormen, om
weerstand te kunnen bieden aan het
dwingen hunner ondergeschikten. De
patroons deden de ervaring op, dat op
ruiers meer vertrouwen genoten bij hun
personeel, dan zjj. Maar ook hierdoor
verloor de staker evenzeer de genegenheid
van degenen, die hem tot hiertoe een
oprecht welwillend hart toedroegen. Het
schouwspel dat hij daarbij somtijds te
genieten gaf was meermalen zoo pijnigend
voor een rechtschapen, ordelievend hart,
dat verontwaardiging niet kon uitblijven.
.Werkstakingen," schreef onlangs een
Munchener blad, .hebben alleen dan
kans van slagen, wanneer de werklieden
voor de werkgevers onontbeerlijk zijn,
"at is nergens het geval." Deze
bewering zal moeilijk weersproken kun
nen worden. En toch komen geweten-
looze opruiers met drogredenen den
werkman aansporen tot staken van den
arbeid, al is het stellig te voorzien, dat
het resultaat te zijnen nadeele moet
uitloopen. Of bet wel moeilijk is dat een
hooger loon door uen werkgever kan
worden uitgekeerd, daarnaar wordt niet
gevraagdde aanvoerders der werklieden
stellen slechts hun eischen en dezen
moeten de noodige kracht daaraan bij
zetten door éénparig den werkgever hun
arbeidskracht te onthouden en hen daar
door in een onderwerpeljjke positie te
brengen. En wat ziet men daarna plaats
vinden? Zeer vele werklieden, die roekeloos
ondoordacht zich tot staking lieten
bewegen, kunnen geen werk meer vinden;
anderen nemen hun plaats in, waarop
bjj den overvloed aan arbeidskracht
soms hunkerend stonden te wachten.
En zoo werden nu reeds tallooze werk-
liedenfamiliën in bitteren nood en
ellende gebracht.
Die stakende werklieden hebben thans
opnieuw tot hun eigen schade en, helaas,
ook voor menigeen tot eigen schande,
kunnen leeren, dat zij soms volgelingen
blinde leidslieden zijn. En de zich
zelf opgeworpen leiders hebben moeten
gevoelen dat zjj bij al hun pogen, om den
arbeider geheel aan zich onderwerpelijk
maken, nog al eens een erbarmeljjk
figuur hebben gemaakt.
En die harde les is de goede zijde
in het werkstakerstafereel.
Moge de werkman daarmede nu zijn
voordeel doen!
BUITENLAND.
De Belgische Kamer is Dinsdag ge
opend zonder Troonrede. De socialistische
leden hadden vooraf eene vergadering
gehouden in het .Maison du Pcuple",
ten einde hun gedragsljjn vast te stellen,
en trokken vervolgens en corps naar het
gebouw der Kamer, in welks nabijheid
zij werden opgewacht door een 200tal
partijgenooten, die .leve het socialisme"
riepen.
Bjj de lezing van do officieele Ver
klaring naar aanleiding van den dood
van czaar Alexander III, bleven de soci
alisten bjj wijze van protest zitten. Tegen
het afleggen van den eed werd door
geen hunner bezwaar gemaakt.
De commissie voor de Geloofsbrieven
in zake de verkiezing te Aalst heeft een
fout van 2000 stemmen geconstateerd
in de stemopneming, doordien de on
geldige en de blanco-biljetten tweemaal
bljjken te zijn opgeteld. Slechts twee
leden konden als gekozen worden ge
proclameerd en voor de twee overige
zetels moet nog herstemd worden tus-
schen de heeren Woeste en Van Wam-
beke eenerzijds en pastoor Daens en De
Pelsmaeker anderzijds. De verkiezing van
den nog in de gevangenis verbljjvenden
socialist Brenez te Bergen is goedge
keurd. Ongetwijfeld zullen nu stappen
gedaan worden tot verkrjjging van zjjne
in-vrijheid-s telling.
De aanvullende verkiezingen voor den
Senaat door de Provinciale Raden heeft
de verhouding in dat Lichaam gebracht
op 70 katholieken tegen 30 liberalen en
2 socialisten.
Zondag werd door het comité van de
Conservatieve Associatie te Brussel aan
den oud-minister Beernaert, als hulde
blijk, waartoe door meer dan 20,000
inschrijvers was bijgedragen, een vol
ledig massief zilveren tafelservies aange
boden met een hartelijke toespraak van
den senator baron Jolly, als voorzitter
van het comité.
Heden heeft te St-Pctersburg do
plechtige begrafenis plaats van wijlen
czaar Alexander HI, waaraan, behalve
door de koningen van Denemarken,
Griekenland en Servië, door tal van
vorstelijke personen wordt deelgenomen.
Toen Dinsdag het stoffelijk overschot
van het station naar de Peter- en Pau-
luskerk werd overgebracht, waren alle
huizen gesloten en aan vele ervan waren
fraaie rouwversieringen aangebracht
Van huis tot huis wareR koorden go-
spannen, waaroverheen zwarte vlaggen
hingen met witte keizerlijke adelaars
erop. Onder de rouwversieringen trok
vooral de aandacht een groots poort
bij het standbeeld van Peter den Groote,
met zeer fraaie zwarte draperieën.
Om 11 uur begonnen de klokken te
luiden en donderden er kanonschoten.
De lijkkist werd toen, met hermelijn
overdekt, onder tromgeroffel en treur
muziek, op den geel-zjjden, met goud
versierden wagen geplaatst, en de stoet
zette zich in beweging.
Vooraan gingen militairen; daarop
volgden eindelooze reeksen deputation,
beambten, ambtenaren en waardigheids
bekleders.
Het lievelings-paard van den Czaar
werd geleid voor de hofbeambten uit,
die de teekenen der keizerlijke waardig
heid en de ridderorden van den doode
droegen. Daarna kwamen de geestelijken
St. Petersburg, allen met waskaar-
in de hand, 's Keizers biechtvader
voorop. Nu volgde de ljjkwagen, om
geven door generaals, adjudanten en
pages. Daarachter liep keizer Nicolaas,
met den Prins van Wales naast en zjjn
militair gevolg achter zich. Daarna kwa
de Koning van Griekenland, al de
FEUILLETON.
Wilt |e mg helpen?"
CHARLOTTE.
Vrij «mar t Transoh, door J. F. L.
9) Felicia vljjde haar hoofdje tefen den
•chonder ran Charlotte zjj weende, Terleederd
door zooveel goedheid en lielde, die zjj tot nog
toe niet had willen erkennen. Toen deze eerste
ontroering een weinig bedaard was, hersam
Charlotte
.Thans begrijpen we elkander, en we zullen
het altgd eens zijn. Geloof mg, Felicia, ik koester
slechts één verlangen, namelgk u en moeder
gelukkig te zien, maar de eerste voorwaarde
voor ons gelnk, ziel ge, ligt in ons zelf, en dat
Ia bat bezit van een gerust geweten, in de over-
is bereikbaar voor iedereenhot is onafhanke
lijk van de lolsvrisjelingen dea levens, maar gij
toll bet sle hts smaken door owen plicht te ver
vullen, door vroom en verstandig te zjjn. Het
huiselijk geluk wordt verkregen door onderlinge
verdraagzaamheidgjj moet mjjne gebreken
door de vingers z:en, ik zal de nwe weten te
verdragen, en zoo zullen wjj elkander het leven
veraangenamen. De achting der menschen ver-
boogt ons galakzjj wordt verkregen door een
geregeld en arbeidzaam leven, door goedwillig
heid en gedieoitigheid. Ik wilde gaarne door
daze drie zaken bewerkt zienliefde tot God,
luau. H.M. nw» o.
K
i.r
.En waarom niet Komaan, wilt gjj een achoon
begin maken met dit gelokkig leven, dat ik n
voorzlel Over drie dagen zal moeder denkelijk
voor het eerst weer uitgaan, en haar eerste
werk zal nataorljjk zjjn, God te danken voor
bet herztel barer gezondheidzjj denkt in de
kerk van Sint Wulf ran de H. Mis bjj te wonen.
Laten wjj daarmede instemmen; laten we tot
de heilige Tatel naderen en God beloven, bem
te dienen, elkander
steeds trouw te vervullen. Wüt
bintenis aangaan en ze met eene I
bezegelen?"
Drie degen later naderde mevronw Henuot,
die er nog bleek en zwakjes oilzag, door Char
lotte ondersteund en gevolgd door Felicia, lot
do heilige TafeL Tnaschen moeder en zuster
geknield, dacht Charlotte eensklaps aan den dag
barer eerste heilige Commonie, toen zjj, daar
op dezelfde plek in de grootste verlatenheid
aangebroken; de nanwgezello heer Ravin
gaf haar rekenschap van zjjn voogdijschap, en
uren later stelde het meisje den heer
Richard, den voomaamslen schnldeischer ha ars
i, hare e.jendommen ter hand. Een stille
traan bevochtigde hare wangendo hoer Ri
chard vergiste er zich in en zeide op verdrie-
tigen toon:
had het n wel gezegd, het olfer is te zwaar
Gij badt n daartoe niet moeten verbinden."
mijnbeer," antwoordde Charlotte, .gjj ver-
zoo nr„ cenige onvrijwillige tranen ont-
eo, dan is het vod vreugde, wjjl ik mijne
belofte heb kunnen vervullen en mijn woord,
dat gjj zoo edelmoedig hebt
kannen honden. Als mijn vader nn hier nas,
zou er niets aan mijn geluk ontbreken I"
„Hebtg(j noggean tjjding van hem ontvangen
.Helaas neen al onze pogingen hebben
schipbreak geledenbjj heelt ons geen letter
geschreven, en tl wat we er van denken kan
nen is, dat hg zich te Havre naar Amerika
degenen, die haar zoo kwaljjk hadden bejegend.
Zjj bad hare belofte gehonden, en door zich
zelve te overwinnen, bad zjj des te gemak
kelijker de overwinning behaald op de anderen,
die zjj nn voor den troon des Heeren vereenigde.
EEN STRAAL VAN HOOP.
.Zoo bjj den schat kende, dien bjj heaft ar
tergelaten, zon hij niet dralen met terug
keeren, mejuffrouw Charlotto. Gjj bloost? Ik
wil u niet verlegen maken, maar wees
toigddatgjj geen trouwer vriend, geen tronwer
bewonderaar bezit dan nw dienaar Ricu.rd. Ja,
nw gedrag heeft mjj getroffen, en ik wensch
gelnk, indien de godsvrucht de drijfveer nwi
handelwijze geweest is."
,De ware godsvrucht, waarop ik mjj niet
duri beroemen, veredelt da hoedanigheden, wel
ke wjj bezitten en schenkt ons die, welke wjj
.Amen, van gansche harte," zeide de oude
heer Richard, Charlotto tot de deur begeleidend.
Toen zjj thuis kwam, ontving mevrouw Hen-
riot, die wist welke groote daad zjj verricht
bad, haar met tranen in de oogen en riep uit:
.Thanszjjt gjj van alles beroofd en dat om ons!"
.Welnuzeide Charlotte vroolgk, .dat ia eene
reden te meer om te werkenKom, moeder,
laten wjj aan het werk gaan, ik ben nog nooit
met zooveel moed begonnen!"
Drie dagen later kwamen de heeren Richard
en Ravin de familie Henriot opzoeken en deel
den baar mede, dat er, na altrek van alle schold,
voor Charlotte nog een kleine som gcids over
bleef van de erfenis harer moeder. Hare vrien
den rieden haar aan, dit geld te gebruikon om do
sink haars vaders, waarvan zjj op do hoogte
waa en die, goed beheerd, het gezin een
delmatig bestaan kon oplereren, weder op te
halen. Het onde huis in de rue des Mini*
stond ledig, en wanneer Charlotte er zich we<
vestigde, zon zjj spoedig weder de vroegere
klandizie terugkrijgen. Hare beide vrienden boden
haar zelfs eenig voorschot aan, en Charlotte
zag dat zjj hen verplichtte door hunne vriend
schap op de proef te stellen. Zjj aarzeld
goedkeuring.
Met warmen jjrer zetten hare vrienden xieh
aan 't werk, en weinige weken lala betrok het
kleine gezin, waarvan Charlotte de ziel wr
da het vaderlijk hols, eenvoudig gemenb
r het lot Laan
en heropende den goed v
ongerustheid c
vaders zoo het jonge meisje z
ooit gevoeld hebben. Niel wjjl mevronw Hen
riot, dank zjj bare onverstoorbare kalmte en
verdraagzaamheid, de ontevredenheid en hard
vochtigheid slechts bjj name meer kende, niet
wjjl Felicia opeens die werkzaamheid en goed
aardigheid, welke haar vroeger zoo geheel
vreemd waren, verworven had, en beiden Char
lotte near hare juiste waarde wisten te schat
ten want Felicia w
elanie ha
hsid, die zjj rr
heid bestempeldemaar wjjl het zalig gevoel,
haar plicht vervuld te hebben, Charlotte geheel
en al vervulde en de dag niet ver meer was,
dat het karakter harer dierbaren óch geheel
ten goede zou gekeerd hobben.
Oprecht bemind door moeder en ruiter, vu
Charlotte niet minder geliefd bjj haar broeder,
in wiens jeugdig moed de hoer Richard het
edel gevoel van oer, spaarzaamheid en regel
maat aankweekte, en wiens zorgen bjj met den
moesten jjver beloonde. Charlotte was geluk
kig, zoowel door het boiit van een gerust ge-
wolon, als door den hniseljjkon vrede en de achting
der menschen, maarstoeds vervulde haar die ééoe
gedachte: .Waarom is mjjn vader niet hier?"
en steeds herbaalde zjj hg al baar gebeden:
.Heer, voer hem aan onze zjjde terug 1"
(Wordt «n4p4.