Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 30.
Zaterdag 26 October 1895.
Negende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Baarn, Apeldoorn, Barneveld. Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG-.
Abonnementzprij» par drie b
Franco per post
Afzonderlijke
f 0,40.
f 0,05.
BureauKrommestraat, F 227, Amersfoort
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der AdvertentiSn:
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
terljjk Vrijdagavond
Tevredenheid.
L
In een legende wordt verhaald van
een zeker rijk heer, dat hjj op zijn
buitengoed langs den openbaren weg
een opschrift liet plaatsen van den vol
genden inhoud „Dit buitengoed is voor
dengene, die waarlijk tevreden is." Menig
een ging voorbij en, dit opschrift lezend,
gevoelde in zich de begeerte ontwaken
naar dat rijke bezit, maar durfde zich
niet aanmelden, omdat er nog veel aan
zijne wenschen ontbrak, éindelijk houdt
iemand voor dit opschrift stand, die
zich volkomen gelukkig en tevreden
waant. Hij begeeft zich naar den rijken
heer, betuigt daar dat hij waarlijk le-
'reden is en vordert derhalve voor zich
Let buitengoed. Doch de rijke antwoordde
h :m„Vriend, waarlijk tevreden zijt gjj
niet, want die waarlijk tevreden is, ver
langt niets meer
Deze legende leert ons, dat de volmaakte
tevredenheid hierop aarde niet te vinden
is. De volmaakte tevredenheid toch sluit
in zich, dat alle verlangens zjjn bevre
digd, dat er niets meer te wenschen
overblijft Zoo volmaakt gelukkig is geen
sterveling op aarde; dit is weggelegd
voor de uitverkorenen aan gene zijde
des grafs, als zij eenmaal in den hemel
in het bezit zullen zijn van God, het
hoogste, het volmaaktste goed.
Betrekkelijke tevredenheid daarentegen
is voor den mensch hier op aarde moge
lijk. God, de opperste Wetgever, heeft
dit zelfs den mensch ten plicht opge
legd, dien ieder, in welke omstandig
heden des levens ook, voortdurend heeft
te vervullen. In al de lotgevallen heeft
de mensch de Voorzienigheid Gods te
erkennen, in tegenspoed en rampen, in
gebrek en armoede den vinger Gods te
zien, in alles Zjjne wijze beschikkingen
als Regeerder en Onderhouder der wereld
te huldigen. In deze voortdurende erken
ning en onderwerping aan Gods H. wil
FEUILLETON.
De weg naar het Paradijs.
4) De zege «os duur gekochtofficieren en
soldaten betaalden den prijs met bun bloed.
De veldhospitalen waren weldra mol zwaar ge
wonden gevuldde licht gewonden sleepten
zich, door vriendelijke band onderstennd, van
bet slagveld, terwijl andere, in wiens bleeke
gezichten bet teekeo des naderenden doods
maar al te duidelijk te lezen was, met de groot
ste voorzichtigheid en zorgvuldigheid werden
weggedragen. Af en toe schreed een priester
door de rjjen en deelde geestelijken troost aao
degenen, die zjjn geestelijke hnlp het meest
bekoeldenen ook de engel, die men bg alle
gelegenheden aan het bed van den lijdende
vindt de lieldczoster was daar om de smar
ten der gewonden met onvermoeiden jjrer te
De priester wees den kranken op een beter
leven en een hoogeren roem, en de dochter
van den H. Vincentius k Pa ulo reikte hun den
lavendee drank, voerde de geneeskundige voor
schriften nit, vermaande tot gedold en sprak
den stervenden moed en troost toe in hnn
Onder de verwonden bevond zich een Bre-
tagner, die in den «lag vreeeeljjk was verminkt
gewordenhjj naderde snel zjjn einde en riep
met luider stem om een priester. Zijn gekerm
bracht een jonge roster aan xjjno zijde. Van
ligt de ware tevredenheidhet is de
volkomen berusting in God, die ieder
toebedeelt wat en gelijk Hij wil.
Hieruit volgt dat tot de ware tevre
denheid de godsdienst noodzakelijk is.
In den godsdienst alleen leert men de
wetenschap, dal er niets geschiedt uit
noodzakelijkheid of bjj toeval, maar alles
volgens de regeling en verordening Gods,
dat er zelfs geen haar van ons hoofd
valt buiten Zijn aanbiddelijken wilin
den godsdienst alleen leert men de weten
schap, dat het plictit is en redeljjk om
zich steeds aan den wil Gods onderwor
pen te betoonen, wien niemand weer
staan kan, Zijne leiding op aarde te
volgen als die eens Vaders, die alles
beschikt en bestuurt met oneindige wijs
heid en goedheid tot verheerlijking van
God, tot geluk des menschen in den
godsdienst alleen vindt men de kracht,
om in de lotgevallen des levens te
vreden te zjjn en onderworpen de ellen
den en rampspoeden te dragen, tegen
spoed zoowel als voorspoed met den
heiligen man Job zegenend aan te
Buiten den godsdienst zal men de
tevredenheid tevergeefs zoeken. Ook
al is daar de mensch met aardsche
schatten gezegend, al geniet hij gezond
heid en voorspoed, al baadt hij in weelde
en zijn alle wereldsche genietingen zijn
deel, toch zal zijn hart onbevredigd
kloppen en deszelfs diepste verlangens
onvoldaan blijven. God alleen is in staat
zijn hart te bevredigen, en daar hij
buiten en zonder God leeft, kan de
ware vrede zijn deel op aarde niet zijn.
Wel kan zijn levenslot worden benijd,
zijn bestaan gelukkig geprezen, toch ver
bergt de uitwendige schittering van rijk
dom, weelde en genot soms het. bitter
ste zielelijden tranen der vlijmendste
smart worden zoowel gestort in de
paleizen der rijken als in de hutten der
armen. Dikwijls bedriegt ook hier de
schijn.
Betreurenswaardiger wordt zijn lot,
wanneer de voorspoed wijkt om plaats
medelijden aangegrepen verhoad zjj in der baast
zijne wonden en sprak tot hem orer de goed
heid en barmhartigheid Gods.
De arme soldaat had lol hiertoe met geslo
ten oogeu daar gelegen, als trachtte hg de rest
zjjner krachten vaster bijeen la houden. Als
hy echter de slem der zuster boorde, sloeg hö
de oogen op en riep.AgncsGy hierdoch
bgna gelijktijdig veegde by er aan toe.Ver
geel mg, eerw. zuster, ik vergis mg; gy ge-
lgkt op èen jong meisje.
.Dal nwe moeder in hare familie opnam."
,Zoc. is het toeh waar'. Acb, nu zal ik als
een goed christen sterren I In xyo goedheid
beeft God n tot mg geroerd. Het is mg alsof
gij alle herinneringen aan mgn lieve geboorte
plaats, die ik nooit zal wederzien, aan mgn
doodbed breogL"
Zuster Theresa was diep getroffenook zg
zag aUe gebeurtenissen baars lerens haren geest
voorbijtrekken, van den Igd af, dat men hare
moede.- naar het graf droeg, tot op den dag
waarop xy bare kloostergelofte aflegde.
En nu zal de familie, die haar zoo
edelmoedig bad opgenomen, een onherslelbaren
slag treffen.
.Arme Karei I" verzuchtte de liefdezuster, ,gg
zgt in een ernsligen toestand, maar waohoop
niet. Waaneer ge ook mol Gods toelating nwe
armen verliest, dan zult ge tevens ontwaren dat
ge Trimden bezit, .die door liefde en deelne
ming uw ongeluk rerlieK.-o zollen."
,lk zal mgn oud-ra aleebts tot last vallen
en bet getal der verminkten in bel land slechts
te maken voor de rampen en tegen
spoeden des levens. Bjj de inwendige
onvoldaanheid des harten voegt zich
alsdan de bitterheid van het uitwen
dige lijden, hetwelk hein met iooden
last neerdrukt zonder de minste ver
troosting. Het genot in de verstrooiingen
van den voorspoed mist hjjde roes
der bedwelming, waarin hjj leefde,
smoorde van tjjd tol tijd nog de inge
schapen zucht en aandrang naai' hoo-
ger gelukmaar thans lijdt hij dub
bel, aan zich zeiven overgelaten, zon
der vroeger gekende afleiding, zonder
kracht en steun in den godsdienst te
vinden, en zonder het raadsel te kun
nen ontwarren waarom hij lijdt. Geen
wonder derhalve, dal men dikwijls in
deze standen aan het leven, lot een
ondragelijke last geworden, een einde
maakt door zelfmoordmen gelooft
niet in de toekomst van eeuwige be
straffing en beloomng, men torst den
ondragelijken levenslast zonder hoop op
een eeuwige vergelding aan de vernieti
ging wordt bjjgevolg de voorkeur gege
ven boven een ellendig voorl gezet beslaan.
Maar dalen wij af van de rijken tot
de arbeidersklasse onzer hederidaagsche
maatschappij, dan ontmoeten wij daar
zeer dikwijls een ant i-clirislelijken ontevre
den geest. Niet te ontkennen valt, dat
het lot van den werkman vooral
in onze dagen dikwijls zwaar is en
moeiclijk. De alom hecrschcnde ma
laise oefent daarop een ongunstigen in
vloed uit. Stoom of machine hebben
bovendien het werk uit veel in weinig
handen overgebracht. Een noodzakelijk
gevolg hiervaa is, dat. het werk zich
meestal tot den zomertijd bepaalt, en
's winters de werkloosheid onzettende
verhoudingen aanneemt. De liefdadig
heid heeft diensvolgens in de winter
maanden een zware taak.
De hoofdoorzaak echter der algemee-
ne ontevredenheid ligt in de ongodisterij
hieruit vooral zijn de wanverhoudingen
tusschen kapitaal en arbeid, tusschen
patroons en werklieden ontstaan. Daar,
vermeerderen. Zuster Agnes! ik wensch dat
zich zelfnooit zal ik in staat zgn te arbeiden
ach, ik kan zelfs niet eens mgn dierbare moe
der omarmenSterf ik nu, dan sterf ik als
strijder en als christen. O, dal slechts een prios-
Jfa een wgle ging Karei weder voort: .Ach
hoe betreur ik bel, dat ik niet op ODten kleinen
Godsakker naast de kerk rusten mag. Wanneer
de oorlog ten einde is, zult gg, lieve zuster,
zeker naar Frankrgk terugkecren. Waaneer
het eenigszins mogeiyk is, bezoek dan mgne
brave en goede ouders en zeg hun dat hun kind
tol zgu laalstcn ademtocht hen barlelgk be
minde. Breng hnn mgn eerekruis en verdeel
bet roode lint onder mijne zusters."
.Dat wil ik gaar. e doen, Karei," zcide zusier
Theresa. Met deze woorden Dam zg den ver
wonden krgger het ridderorde van de borat.
.Beveslig hel aan uwen rozenkrans, zuster
Gg weet wat ik bon allen nog zoo gaarne zeg-
Op hetzelfde oogenblik verscheen de priester.
Agnes rnimdc hare plaats aan het veldbed voor den
geeslelgke, en bleef, op oen afstand geknield, wee-
nendbidden voorden ougebikkigenjongen man.
Nadat de zielenherder hem verlaten had,
voelde Karei zich geheel overgegeven en bgna
gelnkkig.
,lk heb nog een verzoek tot n te richten,
,Eo dat is, Karei?"
.Herhaal voer my de gebeden der stervenden
waar men God onkent, kan het kapi
taal niet anders zijn dan egoislisch, de
rechtvaardigheid is daar verbannen,
de liefde uitgestootcnvermeerdering
der rijkdommen wordt het streven, om
in den korten tjjd des levens zooveel te
genieten als mogelijk is. Tot dit doei
worden vooral in mijnen en groote
fabrieksplaatsen de werkkrachten der
arbeiders aangewend de werkman wordt
geëxploiteerd, veel arbeid geeischt,
weinig loon uitbetaald ter voldoening
der geld- en genotzucht, zoodat hier en
daar den arbeider een juk wordt opge
legd, wat. volgens de krachtige uitdruk
king des H. Vaders, weinig meer van
dat der slaven verschilt.
De aanwijzing dezer toestanden
ecliter is minder van toepassing
op ons Land hier doet zicli dikwijls
een andere oorzaak gelden, nl. de con
currentie. De scheeve verhouding waarin
ons Vaderland ten opzichte van andere
Rijken geplaatst is door het vrjjhandel-
sysleem, heeft de kwijning van landbouw
en nijverheid len gevolge, zoodat men,
om met andere landen te eoncurreeren,
genoodzaakt is óf voor karig loon
te laten werken of wel werkplaats of
fabriek te sluiten of over de grenzen te
brengen, 't Is duidelijk, dat, waar de
verdienste gering is, het loon niet hoog
zjjn kan. Hier derhalve kan wel van
onmacht, niet van onwil sprake zijn bij
den werkgever.
Verschillende oorzaken alzoo hebben
saamgewerkt om het harde lot van den
werkman te verzwaren. Hier is liet werk
loosheid, daar't niet voorzien in de gevolgen
van ouderdom en ongelukken, welke hem
tot volslagen armoede doemen hier een
te weinig loon, düar te weinig werk,
dat hem noopt tot een kommervol, karig
bestaan. Daarbij komt, dat hij zich be
wust is tot den zwaarsten levenstaak te
zijn bestemd, terwijl hij van de andere
zijde de hoogopgevoerde, tergende weelde
en genietingen der rijken aanschouwt.
Geen wonder derhalve, dat bij de alge-
meene verbreiding van ongodsdienstig-
in d; schoone taal myner landslieden."
De zuster vervulde zynen wensch. Bjj hel
sterfbed van den armen jongeling geknield, bad
zg de lilaniCn en gebedon zooals lig verlangde.
Zacht bad do lijder mede. De tegenwoordigheid
van de goede Agnes, die luide sprak betgeen
hg op zgn moeders schoot gelispeld had, ver
vulde hem met hemelschcn troost in zgn laats! e
oogeoblikken.
Opeens sloeg hy zgn oogen len hemel, wierp
een liefdevollen blik op zuster Theresa en mur
melde: .Vaarwel Agnes."
«Amen 1" antwoordde de zoster."
Karei stierf.
Agnes bewaakte het lgk van haren vroege-
ren speelgenoot tot het ter aarde was besteld.
De arme jonge Brelagner stierf onder vreem
den hemelgeen bloempje bloeide op zgn graf
en geen beminde hand bcspreukte zgn stoffelijk
overschot met gewyd water.
Hot leger keerde naar Frankrijk terug en
hield onder algemeenen jubel der bevolking
zjjn feesteiyken intocht in de stad Parys.
Op het land zog men de aankomst der brie
venbestellers mot barlslochteiyk ongeduld te
gemoet, om berichten omtrent het leger te ver
nemen. In de steden werden de uit den stryd
terugkeerenden van alle zgden omringd en met
duizend vragen bestormd.
Ook onze pacbterslieden verwachtten bun zoon.
Zijn tot nog toe betracht zwyg.n schreven zij
toe aan zgnen wensch de ramilio te veirassen.
Men telde de dagen en berekende den tjjd,
heid en ongeloof, de ontevredenheid hand
over hand toeneemt onder de arbeidende
klasse. De ongeloovige werkman heeft
den sleutel niet lot oplossing van het
raadsel, waarom hjj tot harden arbeid
is veroordeeld, terwijl anderen de zalig
ste rust genieten waarom hij een zorg
vol en moeilijk lever, moet voortslepen,
terwijl anderen in weelde en allerlei
genietingen zich baden. Hij wordt onte
vreden met zijn lot, wrevel vervult hem
tegen de rijken, de afgunst maakt zich
van hetn meesier. Luid gemor tegen
zijn positie en dc beslaande orde doel zich
hoorenhij verwijt de samenleving zijn
rampzalig bestaan, hij beschuldigt de
maatschappij van zjjn ellendig, ongeluk
kig leven. Hiermede gaat gepaard een
geest van verzet en opstand tegen alles,
wat de bestaande orde in 'l leven riep
en blijft handhavendeze orde moet
neergehaald, andere toestanden moeten
geboren, andere, gunstiger verhoudingen
in het leven geroepen, waarin de werk
man niet meer als een miskende ver
schoppeling der maatschappij, maar in
zijn volle rechten der geljjkheid zal wor
den erkend.
Zoo werd de mgeloovigc arbeiders
klas rijp voor de afschuwelijkste en on
zinnigste aller dwalingen, voor hel
socialisme.
BUITENLAND.
Diegenen onder de Franschen, die
nog steeds droomden van Keizer Wil-
helm's gezindheid tot vrijwillige terug
gave van het Rijksland, zullen nu wel
iot de overtuiging gekomen zjjn dat
hun illusie op dit punt ijdel was. De
Keizer heeft zich, bij gelegenheid der
onthulling van het gedenkteeken voor
wijlen zijn vader keizer Friedrieh op het
slagveld te Worth, rnaar al te duidelijk
daaromtrent uitgesprokenVolgens
Petit Journal, wiens correspondent bij
de onthulling tegenwoordig was, zeide
de Keizer„Deze grond is Duitsch en
zal het blijven tot in eeuwigheid, en
met Gods hulp zal het Du'lschc zwaard
hem weten te verdedigen tegen wien
het ook zijl"
waarin hg naar bui* terugkeeren kon. De pas
toor had reeds een uituoouiging ontvaogen om
bg de terugkomst des zoons tegenwoordig te zyn.
Op zekeren morgon was do pastoor na het
opdragen van het II. Misoffer weder inzya woning
aangekoinon, toen een liefdezuster by hem aan
schelde. Genove va opende entrad plotseling oeni-
ge schreden terug als zy do bezoekster herkende.
„Zusier Agnes! hoe gelukkig beu ik u we
der te zien na de vele beproevingen co
raoeilgkbeden die gg verdragen hebt
BroederOnze geliefde Agnes is terug I"
„Geef mg uwen zegen, eerw. vsder," zeide
de non, terwijl zg zich voor hem op de knie
ën nederliet.
Hg zegende haar en sprak op hartelgkeu toon
„Wel, zgt gij weder hier, mgn kiod! uw pad
was ruw en moeilgk. Zgt gg du gekomen om
hier te blgven en onze arme kinderen la on
derrichten Wg hebben school nocb klooster."
„Zeer gaarne wil ik dat, eorw. vadermaar
heden bob ik een treurigo opdracht te vorvnl-
len. Een soldaat uit het dorp stierf in do Krim.
Zgn testament en zyn laatste woorden moet ik
aan zgne moeder overbrengen."
.Is Karei dood?"
,Hg stierf op den achtsten September als een
christen en als een Brelagner. Eerw. vader, zon
a met met mg tot zgn oudera willen gaan Ik
behoef uwe hulp. Uwe tegenwoordigheid zal
ertoe bijdragen den zwaren slag, die hen ge
troffen beeft, te vetzachten. Hoe kan ik de ooders
zeggen, dat hnn zoon gesneuveld is 1"
(Wurdl vtrtol/dj