Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 32.
Zaterdag 9 November 1895.
Negende Jaargang.
DE EEMBODE
yoor Amersfoort, Baarn, Apeldoorn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementaprije por drie Btudni
Franco per postf 0,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauKroninwtraat, F 227Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije der AdvortantUm
Van 1 lot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
it bureau bezorgd s\)n.
uilerljjk Vrijdagavond
Tevredenheid.
II.
Het valt niet te ontkennen, dat
menigen werkman in onze dagen zijn lot
zwaar valt te dragen. Er zijn toestan
den, die tot rechtmatige klachten aan
leiding geven er z|jn wanverhoudingen,
die hem het leven hard en bitter maken.
En hier ligt ook voor den christen
werkman eenig gevaar om zich der onte
vredenheid prjjs te geven. Waar hem
onrecht geschiedt, waar hem het recht
matige loon niet wordt uitbetaald, waar
bovenmatigen arbeid van hem wordt
gevorderd, waar hg hard wordt behan
deld, waar hg als middel wordt gebruikt
ter voldoening van win- en genotzucht
van den werkgever, zeker, daar kost het
aan de natuur om zich naar den toe
stand te schikken en moet geweld ge
bruikt om gelaten den harden levenslast
te torsen. Toch blijft de tevredenheid zijn
plicht, al valt het hem soms moeilijk.
Oe middelen daartoe vindt hij in den
godsdienst. In den godsdienst ontvangt
hij het noodige licht voor zijn geest,
kracht voor z|jn wil, gloed voor zijn
hart. Opdat echter de godsdienst deze
uitwerkselen in hem voortbrenge, is
degelijke kennis daarvan voor hem nood
zakelijk. Juist het gemis dezer kennis
is een der oorzaken, dat velen ontevreden
zijn. Wat men niet kent, bemint men niet,
en wat men niet bemint, beoefent men
niet. De onwetendheid voert den christen
werkman als van zelf in de armen der
ontevredenheid zij maakt hem onver
schillig en ontvankelijk voor de dwalingen
van onzen lijdj hij wandelt niet in het
licht des geloofs, waardoor men de
waarheid van de logen, het goed van het
kwaad kan onderscheiden. Valsche theo
rieën aangaande zijn maatschappelijke
positie worden gehoord en omhelsd
hij gelooft het, dat de stand, waartoe
hij behoort, vernederend is en verachtelijk,
zjjn levenslot hard en ondragelijkhij
wordt ontevreden en onverschillig -, alle
eergevoel gaat verloren en in de uit
spattingen des levens zoekt hij afleiding,
het einde is een diep zedelijk j
verval.
Hoe geheel anders verschijnt ons de
werkman, die grondig in den heiligen
godsdienst onderwezen is, hem be
mint en beoefent. Hoe beschouwt hij
in het volle licht des geloofs zijn levenslot
hem door de Vaderlijke Voorzienigheid
Gods opgelegd, door Zijn oneindige Wijs
heid verordend, door Zijn eindelooze
Goedheid tot zijn heil beschoren, door
Zijn oppermachtige!) Wil lot taak gesteld.
In den vollen luister dezer heilzame
wetenschap openbaart zich voor het
oog des geestes het beminnelijk huisgezin
van Nazareth; dit is het bekoorlijk en
aantrekkelijk schouwspel, waarin hij zich
verlustigt. Hier leert hij door aanschou
wing zijn stand hoogschatten en lief
hebben, zijn errgevoel wordt opgevoerd
en zjjn ziele-adel veredeldhier ziet hij
dat het niet onteerend en verlangend
is door harden handenarbeid in het
onderhoud te voorzienhier ziet hij
niet slechts door den heiligen Joseph
en Maria, maar ook zelfs door den voor
ons menschgeworden God do levenswet
vervullen, de straf der zonden dragen
en tevens boelenIn 't zweet uws
aanschijns zult gjj uw brood eten hier
geniet hg het wondei vol gezicht, waarin
de werkmansstand door God-zelven wordt
verkoren tot Zijn deel hier op aarde
daardoor wordt verheven, geheiligd
geadeld.
Is zijn taak soms zwaar, leeft hij soms
zorgen en kommer, in gebrek en ar
moede, heeft hij bij wijlen te worstelen
met tegenspoed en rampen, met kruis
en lijden, een blik geworpen op het
heilig Huisgezin geeft hem troost en
kracht, troost omdat de voor hem
menschgeworden God dit alles lijdt uit
liefde voor hem, kracht, omdat Hij daarin
tevens voor hem de genade verdient
om hem in zjjne zwakheid te sterken.
Meer nog, Hij bemoedigt hem door
Zijn woord 1 Hoe bemoedigend klinkt
uit den mond der eeuwige Waarheid,
hg zich der armoede ten prooi
ziet,'t wee der rijken, 't zalig der
hij bedroefd is te
mogen vernemen; .uwe droefheid zal
in vreugde veranderenwanneer
hij gebukt gaat onder het kruis te
hooren.dat de weg des kruizes de
weg is tot de onvergankelijke glorie
wanneer hij lijdt om wille der ge
rechtigheid, getroost te worden met dit
woord: ,uw loon zal overgroot zijn in
den hemel." Zoo bemoedigt en gesterkt
door het woord en het voorbeeld zjjns
Goddcljjken Toonbeelds vervolgt hij ge
trouw zjjn soms moeilijken levensweg
mot het woord zijns Meesters op de
lippen.de knecht is niet beter dan
zijn Meester."
Bij het helder en schitterend licht
des geloofs verdwjjnt ook de bange
zorg uit zyn hart voor de donkere da
gen der toekomst. Hjj weet, dat de
Goddelijke Voorzienigheid waakt over
hem en zijn huisgezin, dat bij een
liefdevollen Vader heeft in den hemel,
die, wanneer Hij de vogelen des he
mels voedt, de lelie des velds siert met
Salomo's pracht, ook de uiterste zorgen
wydt aan den mensch en daarom ons
door Zijn Eengeboren Zoon laat verkondi
gen over voedsel en klecding niet ang
stig bezorgd te zijn, alle overdreven
vrees voor de toekomst uit het hart
te verbannen, slechts te vertrouwen
op de belofte dat hem, het rijk Gods
en zjjn gerechtigheid zoekend, alwat hij
noodig heeft zal worden toegeworpen.
Hij weet dat God de Vader der armen
is, die hem in nood hier op aarde de lief
dadigheid als een reddenden Engel
toezendt om zijn nooddruft te
lenigen, zgn leed te verzachten en door
de aalmoezen, waarmede Hjj weleer
zijn Goddelijken Zoon en diens Apos
telen voedde, zijn leven te onderhouden
hjj is overtuigd, dat God, die over al
len waakt, met bijzondere liefde zorgt
voor zijn getrouwen en de liefdadige
harten, in de hand houdend, heenneigt
waarheen Hij wil.
Vrij van alle overdreven angstige be
zorgdheid voor hel volgend leven richt hij
zijn blikken naar de toekomst aan ge
ne zijde des grafs. Heerlijk en verruk
kend is het visioen, wat zich daar aan
zyn oog openbaarthjj ziet daar het
loon bereid voor zijn arbeid, de rust
voor zijn zwoegen, voor zijn Ijjden het ver
blijden, voorzjjr.esmarten de vreugde, voor
zjjn strijd de eeuwige zegepraal, 't Is geen
droom, geen ijdele hersenschim, die
hem begoochelt, 't is zekerheid hem ge
geven, 't is belofte hem afgelegd door
Dengcne, die gezegd heeft: .Hemel
en aarde zullen voorbijgaan, maar
mijne woorden zullen niet voorbij
gaan." In dit visioen leert hij de waar
de en do verdienste des lydens; hij
ziet het dat hot een gewicht van glorie
baart zoo overvloedig en zoo overgroot,
dat het Ijjden van dezen tijd niet kan
worden vergeleken bjj de heerlijkheid
der toekomstige glorie. In dit visioen
leert hg tevens het raadsel ontwarren,
dat onoplosbaar blijft voor den onge-
loovige de ongelijke lotsbedeeling, de
verscheidenheid van staat en stand,
den tegenspoed der goeden, den voor
spoed der goddeloozenhjj erkent
daarin de wjjzc beschikking en leiding
der Voorzienigheid Grds, die in zijne
rechtvaardigheid volle afrekening houdt
na dit leven. Vol zoete hoop, steunend
op de zaligsprekingen zijns toekomsti
ge n Rechters, verbeidt hij dien blijden
dag, den zaligen stond, dat al de wen-
schen zijns harten zullen worden be
vredigd in het eeuwig bezit van het
Oneindig Goed; want zijne gelijkvor
migheid met Christus op aarde is voor
hem de zekere waarborg der gelijkvor
migheid met Christus in den Hemel.
BUITENLAND,
Het nieuwe Fransche Ministerie, dal
geheel uit radicalen is samengesteld,
is Maandag in de Kamers opgetreden
met eene .verklaring", waarin op de
eerste plaats gezegd wordt, dat aan het
besluit der Kamer om de omkooperij-
quaestie nauwkeurig te doen onderzoe
ken, en alles wat dienaangaande bekend
wordt, openbaar te maken, zal worden
voldaan. Een wetsontwerp zal worden
ingediend, waarbij aan leden der Ver
tegenwoordiging verboden wordt zitting
te nemen in besturen van maatschap
pijen, die in betrekking zijn tot den
Staat. Wie aan syndicaten van uitgifte
deelneemt, verliest daardoor zijn man
daat. De instructie in correctioneele
en strafzaken zal worden gewijzigd.
Op het gibied van belastingen zullen
voorstellen gedaan worden in radicalen
geest. Voorts zyn in bewerking ontwer
pen tot verzekering van werklieden, tot
vestiging van ondersteuningskassen, tot
onbeperkte uitbreiding van het recht van
vereeniging.
Ook zullen voorstellen gedaan wor
den tot regeling der betrekkingen lus-
schen Kerk en Slaat. Aan het tegen
woordig economisch stelsel zal niet ge
roerd worden, maar wel zullen maat
regelen worden genomen, om handel en
industrie tegen internationale speculatie
te beschermen.
Omtrent de buitenlandsche staatkunde
wordt gezegd dat Frankrijk zich bond-
gonoolon heeft verworven, waardoor het
evenwicht indegeheele wereld is hersteld.
In deze richting zal, overeenkomstig den
volkswensch, worden voortgegaan. Op
vreedzame wyze zal Frankrijk zjjn in
vloed, belangen en rechten allorwege
handhaven.
De geheele .verklaring" is blijkbaar
den socialisten nog al naar den zin ge
weest, althans de socialist Jourde riep
aan het slot: .Bravo! Dat is eerst de
taal van een Republikein 1"
Over het algemeen wordt dit Minis
terie geen lang leven toegedacht.
Op voordracht van het nieuwe Oos-
tenrijksehe Ministerie-Badeni heeft Keizer
Frans Jozef een amnestie uitgevaardigd
voor allen, die in Boheme tegenwoordig
om staatkundige redenen gevangenis
straf ondergaan, en de staking gelast
van deswege op het oogenblik nog han
gende vervolgingen.
Men verzekert dat Keizer Frans Jo
zef geweigerd heeft de verkiezing van
den antisemitischen leider, Dr. Lue-
ger, tot burgemeester van Weenen te
bekrachtigen. Di! besluit maakt in par
lementaire kringen groot opzien, daar
de gemeenteraad hem zeker op nieuw
zal verkiezen.
Luager zelf zeide tot zjjne vrienden
.Nu moogl ge mij gelukwenschen.
Want nu ben ik vrij man. En een
frissche, vroolyke oorlog gaat beginnen.
Nu zal mee kennis met mjj ma
ken 1"
Oe academische Senaat van de uni
versiteit te Agram heeft alle studenten,
die hebben meegedaan aan het ver-
FEUILLETON.
Stad en Dorp.
Vrij gevolgd naar het Duitsch door M.
,Mur Chrisliaan, wal mankeert je toch V'
vroeg een jonge boerin barao man, die joist
van bet veld teruggekeerd waa en tjjn pel
verdrietig op de tafel geworpen had.
.Wal mjj mankeert?" bromde hjj. .Del weet
ge waarachtig beter dan iemand anders het
welen kan. Ik ben het zat dagelijks te werken
als een knecht om dan 'a avonds aan den haard
te zitten, zonder te weten wat men beginnen
zal. Wanneer wg oog tenminste maar in do
nabijheid der stad woonden."
Joist ging de lentezon in oen roode gloedzee
onder, ala had zij den ganscben horizon in brand
gezet Een holle schemer viel in de behoeftige
boerenwoning en op het gelaat van den Sink
oitzienden jongen man, die zich wrevelig aan de
tafel had neergezet Zgn vronw, een schrandere,
frissche fignnr, bleef voor hem slaan en zeide,
de handen op een voor haar staand en stoel
steunende
.Ach, hemel, jaOok ik zat voel liever in de
tUd, dan hier. In Munster was bet een geheel
ander leven, toen ik bjj dokier A. diende. Maar
wat rollen wjj daar legen doen We zitten
eenmaal op onze kleine boerderij."
,En ik zeg u, wjj gaan, het gaat zoo het
gaat naar de stad!" riep Chiistia&o. ,Ik beo
die hongerljjderj) zat. Den ganschen dag beult
men zich af en nog heelt men kwalijk dngeljjksch
brood. Wanneer ik alechta iemand wist die ons
.Om Gods wil, Chrisliaan," antwoordde de
vrouw en legde daarbjj haren man de beide
bacden op de schouders, .denk toch niet
aan zulk een dwaasheid 1 Wjj hebben nu een
redelijk beslaan, en wie zat ons huis willen
koopen Onze boren zjjn daarloe niet in staat
Lastman heeft zelt geen middelen, en Prinshot
zit reeds onder de plak van een woekerjood.
Of wilt ge o zelf ook al aan de joden over
leveren Dezen willen bel n graag voor een appel
en een ei aftroggelen!"
.En toch zal ik er toe overgaan," zei de boer
eigenzinnig. de stad verdient men in eene
week mei minder arbeid gemakkelijker en meer
dan hier in een geheele maand."
,En wnt wilt ge dan wel aanvangen in
de slad Ge hebl toch nigla geleerd om daar
uw brood te verdienen?" liet de vronw zich
.Daar behoeft men niela geleerd te hebben,"
antwoordde de beer norsch. .Een paar gezonde
ai men en een weinig behendigheid en ventend
zgn voldoende. En daarover kan ik beschikken,'
zeide bjj lachende mei zelfvoldoening, ,ik ben
niet geheel nutteloos twee jaren oppasser van
den kapitein geweest Om me tenminste hier
nog langer af te beulen, daar bedank ik voor. Want
ais je bier oud wordt trekt de jicht de lede
maten bjjeen, dat -oen dagenlang krom moet
Janus, die bet zeker niet lang meer maken zal.
Bjj wind en weêr achler do ploeg gaan, van
daag nal als een hond, die in bel waler gevallen
is, tbuis komen, en morgen door de zon ge
braden worden dal gaal een mensch waar
achtig niet in de ktcfiren ziften. Maar maak
voort met het eten, Anna, ik wil heden nog
oaar Schollert gaan, en eens hooren wat nieuws
er is."
„Om Gods wil, Chrisliaan," riep de jonge
vrouw verschrikt, .wilt ge naar de herberg?
Het is zoo terstond pikdonkere nacht"
.Denk je dan dal ik den weg niet weet?"
antwoordde haar man kortaf. .Breog mg slechts
spek en brood. Ik wil naar Schollert, versta je
Aooa wist da', haar man geen tegenspraak
duldde, als hij eenmaal een besluit genomen
had. Zij baalde stilzwijgend een stuk spek, legde
een stak brood daarneven, waarvoor een stadach
beer zon teruggeschrokken zyn, en zette zich ook
opgewektheid als menschen doen, die zw.ireo
arbeid verrichl hebben. Het was de vronw
ochter maar niet naar dea sin, dat haar man
nog naar de herberg wilde, omdat zg wist, dal
daar een slecht gezelschap kwam. Zg wist dat
daar veel gedronken werd en meermalen groote
huishoudelijke voorwerpen sluk geslagen, en
ook zelfs zgn vrouw niet gespaard. Nu zweeg
zy, doen trachtte hem thuis te houden zonder
hem sterk Ie dnrven beatrgden.
.Zie zoo," zeide hy, opstaande en zich met
de rugzgde der hand de lippen Blvegend, ,ik
ga. De kinderen zullen wel spoedig hier zgn.
Waar zouden ze loch wel zoo lang blijven?"
„Zg will, u na de school nog wel eens naar
tante gsan," antwoordde de vrouw op sachten
toon. .Wellicht ontmoeten zg u."
,Nu, lot straks," zeide Laage, greep zyn pel,
stak zgn kort pgpje in den zak en verwgderde
Da vronw ging met hem tot aan do deur,
waar haar de beide kinderen, oen jongen en
een meisje, togen iprongon. Hot gezicht van
Lange helderde op toen de lieve blozende kleinen
hem de hond reikten. Toch zeide hy hun maar
een kort adieu en was spoedig in hot kreupel-
dat langs den weg opgroeide, verdweuen.
e vlakte, die zi
blikte
Vla t
murmelde de vr
r g:en
geluk c
met een beklemd
harl eraan, dat hy op den terugweg, in den
stikdunkeren nacht, een smalle brug over het
waler moest passeeren. Zg keerdo met de
kinderen in de kamer terug, gafhun ie eten, bezorg
de daarna het vee, begoot de bloemen in den tnin
voor bel hals en zette zich met de kinderen
op de bank. die builen naaal de deur was ge
plaatst. De kleinen hadden eehler reeds spoedig
geen rus! meer naast de mooder; zy tierden
in ongebonden vreugde der jeugd in bet rond,
uitbreidde, lol aan hel punt waar de donkere
Ignen van een bosch de grenzen trokken.
„Hoo vreedzaam en aantrekkelgk ia toch uw
woonplaats,sprak een slem in haar geinoed.
.Klein is wel uw woning en evenzeer uw akker,
uw arbeid, maar ge zöt uw eigen meesier, on
aan het noodige heeft het u toch nooit ont
broken. En dat zoudt ge nu verlaten om anderen
te dienen en oen gehuurde woning te betrekken
Zou bet niet oneindig beter zyn, hier te biyven
en voort te werken, als voorheen? Behoeftig
waa nu wel uw leven, maar hel was toch een
zeker beslaan - en wal kan de stad u voor
toekomst aanbieden?"
Chrisliaan verhaastte inlusschen zjjne schreden,
en met zich van zyn huia te verwgderer,
scheen ook zjjo goede luim terug te komeo.
Hoe meer hy de herberg naderde, dea te
lustigor floot hg een marsch, die hem uil den
•oldatentyd wsa bijgebleven. In den geboelen
omtrek waa geen leven meer ie ontdekken.
Slechts nu en dan weerklonk van eene achter
bosch eo boom verscholen boerderg of woning