DE EEMBODE.
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 45.
Zaterdag 8 Februari 1896.
Negende Jaargang.
DE EEMBODE
t, Hilversum, Hoogland.
Bijvoegsel.
Zaterdag 1 Februari 1896.
Aan onze katholieke
landgenooten.
Het jongere katholieke Nederland heeft
ten overstaan van zijne vaderen menigen
eereplicbt nog onvervuld gelaten.
Een dier plichten is wel het brengen
van een hulde aan den man, die het
historisch bewustzijn, de volle katholieke
consciëntie van de jongeren en ook van
zjjne tjjdgenooten heelt doen ontwaken.
Die man is Dr. W. J. F. Nuyens.
Aan het katholieke geslacht, dat in
Nederland na 1848 optrad, ontbrak vóór
alles een geschiedverhaal, een boek,
waarin naar den eisch van waarheids
liefde en van gerechtigheid het leven,
worstelen, zwoegen, strijden en lijden
der katholieken uit vroeger eeuwen werd
beschreven. Dat boek heeft Dr. Nuijens
geschapen, dat geschiedverhaal heeft hij
geschreven. Met groote kunde, met be
zielde wetenschap, met hoogen ernst,
met mannelijke waardigheid, met een
arbeidskracht zonder weerga en met een
inspanning, die nóg de kracht overtreft.
Dat boek en dat verhaal heeft Dr.
Nujjens gegeven aan grooten en kleinen,
aan schoolkinderen en rijpe mannen,
aan jeugdige beoefenaars der geschied
wetenschap en aan geleerden. Voor
allen heeft hjj gearbeid en voor allen is
hjj weldoener geweest.
Bjj zjjn leven heeft Dr. Nuijens zijn
loon gevonden in weinig meer dan de
zedeljjke hulde, die in de trouwe, zij
het dan ook bescheiden bewondering
van zjjn katholieke lezers en in de
waardcering van enkele andersdenkende
geschiedvorschers bestond. Hij had meer
verdiend.
Wat bjj zijn leven niet verricht werd
kan het katholieke Nederland verrichten
op zjjn graf.
Van Dr. Nuijens kan men zeggen, dat
hij een monument verdient; omdat hij
zelv' in zjjn leven en streven als een
monument iseen man van stoere vljjt
en stalen volharding, van groote kennis
en scherpzinnigheid, van eenvoud, vroom
heid en dan van onbaatzuchtigheid, die
misschien de grootste vroomheid is. Want
hjj heeft alles gegeven en steeds zich-
zelven vergeten.
Het katholieke Nederland behoort nu
te toonen, dat het hem niet vergeet.
Hiertoe roepen de ondergeteekenden het
op. Zjj vragen een bijdrage voor een
gedenkteeken op zijn graf en voor meer.
Zoo het mogelijk is, wenschen zij den
naam van Dr. Nujjens aan een welen-
schappelijke stichting te verbinden.
Bijdragen worden tot 5 April, Paasch-
dag, in ontvangst genomen bij ieder der
ondergeteekenden.
Dr. H. J. A. M. Schaepman, Driebergen. Mr.
A. H. M. ran Bercket, lid ran de Tweede
kamer der Slalen-Generaal, Driebergen, pen
ningmeester. Dr. G. Brom, rector van bel ge
slicht St. Johannes de Deo, Utrecht, secretaris,
van Ccotb, redacteur-secretaris van
"1. R. H. Gorten,
e Rolduc. L. C.
L. Ejjgenraam, geheim-kamerheer van Z. H.
den Paus, hoofdredacteur van .de Tiid". Am
sterdam. A. J. Klamenl, archivaris, Maastricht.
M. L. van Gcmert, hootd der parochiale school,
Haarlem. C. J. Gunnet, atchivaris, Haarlem.
Pr. fr. V. J. de lirool, O. P., hoogleeraar, Atn-
sterdam. J. A. C. Hezemans, archivaris, 's-
Hertogenbosch. A. H. W. Kaag, pastoor, Dui-
vendrecht. Pr. Ir. A. van Kerkhoff, Ord. B. M.
V. de Monto Carm«lo, Osch. E. C. M. Nojjona,
hoofd der SI. Murtinusschool, Utrecht. W.
Prinsen, lid van de Eerste Kamer der St. G„
Helmond. Mr, F, I. A M. Reekers, Amster
dam. A. A. J. van llossum, pastoor, Benschop.
J. F. M. Slorck, uitgever, lid v. d. gemeente
raad, Amsterdam, dhr- mr. Victor de Stuurs,
's Graveohage. J. C. Alberdingk Thjjm, S. J.
's-Grnvenhage. B. 1'. Veilhujjsen, pastoor, Herl
ino en Zenderen. Jhr, inr. J. B. Verhejjen. lid
van de Eersle Kamer der Sl. G., inspecteur
van hel Lager Onderwijs enz., kasteel, Loon
op Zand. J. F. P. Vcrschraage, professor, Hoe
ven. W. Wilde, S. J., ptolessor, Kalwjjk. Dr.
G. van Zinnicq Bergmann, prolessor, Hanrcn.
Gemengde berichten.
De keizer van Iluitscbland ontving Zondag
avond om 7uurden Hu-sischen ambassadeur graaf
Oslen-Sakken en nam van hem in ontvangst een
waarin do keizer met zjjn geboortedag (Maan
dag S7 Jan.) wordl gelukgewcnscht, en nis ver-
olieverf, voorstellende de haven van Kiel bjj du
op liet oogenblik waarop hel keizerlijk jacht de
llohemolltrn, bet Russische admiraalschip, de
Kfiar Altronder II, voorbijvaart.
Een der Fransche onkatholieke bladen deell
een ongeluk mee, dal dezer dagen is voorge
vallen en waarin alle aanwezigen den vinger
Gods erkenden.
Twee broers, die te La Marandinière (dépar
tement Loire) woonden, waren 's avonds op
weg naar huis, met een vriend, zekeron Ber-
théas, dio bjj hen den nacht zou doorbrengen.
Langs den weg slond een groot slecnen
kruisbeeld en Berthèas vond er aardigheid in,
noallsche loeren le verrichten. Hel ktuisbceld
wasechter uil verschillende stukken snmenge-
los. Berthèas viel van een hoogte van drie
meier op een grond, het sink steen viel op
hem neer en drukle item de borstkas in, zoo
dat hij reeds dood was, loen zjjn twee vrien
den toegesneld waren om hem te helpeo.
Hot merkwaardigste bericht van practi-
schc toepassing der IWntgenschen stralen in
de geneeskunde komt wel uil Londen. In een
der hospitalen aldaar lag sedert tcnigen Ijjd
een malroo?, die drenken in het hospilaal was
gebracht. Ojj den rug had b(j in de nabijheid
der wervelkolom een kleine bloedende wonde,
die na oonigo dagen genas. De patiénl bleol
evenwel verlamd. Alle pogingen om hem to
genezen mislukten, lotdat men na uiet behulp
n Röntgensche stralen een opname heelt
maakt van 's mans rug eD lusschen den laat-
m rugwervel en den eersten slnilwervel een
..eemd lichaampje ontdekte, dat zoo vast lat,
dal men het er uitbeitelen moest. Hel bleek
de punt van een mes te zjjn. Reeds den dag
na de oparalie kon de matroos weer loopen.
ir is slechts één waar geluk in ons
to leven, slechts één, dat volle bevredi-
beukt, volle, zalige rust, ook voor bet
slechts één, dal nooit bedriegt, ons nooit
grillig, veranderlijk vliedt, en dat is oen
rein, geruBt geweten.
an, ik ben de patroon
1Vief kicalijknteniBch. Eene dame, die in
en schouwburg zal, had reeds eenige malen
noelen opslaan, om tosschen de bedrijven een
leer voorbij te laten gaan.
Hel spijt me, dal ik het u zoo lastig maak,
itevrouw, zcide hij, verontschuldigend, toen hjj
laar voor de vierde maal voorbijging.
O, dat veroischl geen excuses, antwoordde zjj
cherlsend. Ik Isul u zeer gaarne door. Mjju
nan is pachter van hel buffet.
Burgerlijke Standen.
Gemeente Hilversum.
Ondertrouwd L. H. van Roojjen en M. v. d. Hejj-
d- n. H. Galis on W. Dijkman, wed. van J.
Kloppenburg. T. C. Ilulselaar en L. Sleur.
J. van Kampen en P. Dejjs. G. J. Snjjk en
I.. Hilberdink. G. Wouters en M. Bergers.
Gstbouwd: L. Doorcn en M. Kallenbach.
Geboren Jacobina Julia, dr. van I. van der
Smil en G. M. Lahnemann. Henrietta Johan-
Tem-
en A. v. do Bovcnkamp. - Gilles, z. v. C. Kruimel
en A. v. Leuverden. Everdtna Wilhelmina, dr.
van R. Pol en W. Drost. - Gerrilje, dr. v. W.
W. van de Beek on A. van Botschoteil.
Jan, z. von J. Groonhuljzen en H. Rouvoet.
Belljj, dr. van M. Polak en K. Oppenf
Meent. Ncolljo, dr. van (I. Portengen en G.
OverledenElisabeth Busscm, 78 j., wed.
van J. van Altenn. Eleonora Josephina Maria
Borghuis, 3d j.. eeltig, van W. Th. A. Prejier.
- Jolt
b Ederr
'5j.,
J. G. Sappen. - Wjjgorlje Mols, 2 ra. - Piet
Boog, tb j., wonindo te Laren.
Levcnl. aangeg. kd. van het vr.gesl. van W.
Th. A. Prcjjer eo E. J. M. Borghols. - ld. van
A van Bokhorst en A. M. Hakker.
Gemeente Nijkerk.
OauSRTtiouwDCornelia van den Bor, wedr.,
en Aaltje van den Bosch.
Getrouwd: Dirk Buyleohuis en Jannetje van
Dasselaar.
BtevAU.it*Wilhelmina van Gelder, geb. van
Montlrans, z. - Jannetje van de Bant, geb.
van Bruminelen. d. - Anlje Hogebrug, gob.
Kranjj, d, Aaltje Jansen, geb. Doornckamp,
d Willempjo van den Hoek, geb. van don
Üvehleder Willemtje Gerritsen, geh. met
Teunis van 'I Veld, 29 jr, AarlPeer, wedr.
van Maria Slcenbcek, 71 jr. - Melje van Beek,
geh. mei Willem van de Pol, 71 jr. Aartje
van den Berg, 11 md.
Gemeente Naarden.
Ondertrouwd: Klaas Kooiman en Maria Eli-
Prija dar AdvortontiSm
•egelsf 0.30
regel meer- 0.05
tl buronn bezorgd z(jn.
ti uiterlijk Vrijdagavond
In één woord: wat wjjst de balans op
het einde des jaars? Aangaande stand
levenswijze willen wij slechts vragen:
schuilen zelfs achter spiegelruiten soms
niet ongekende, beklagenswaardige finan-
ciëele geheimen Moeten velen soms niet
hun stand op te houden zich in 't
huiselijk leven bekrimpen of gesteund
worden door meer bemiddelde leden
hunner familie? Hoe staat het dikwijls
met de inkomsten van vermogenden?
Vroeger of nu, wat een verschil dikwijls
ten gevolge van flnanciëele verliezen,
van noodlijdundheid van effecten, van
conversie's, van verminderde huur, van
verlaging of achterslalligheid of staking
zelfs van rentebetaling voor hypotheken en
andere schuldvorderingen? Treft men
hier niet een zekere klasse aan, die zich
hooger aangeven dan de werkelijkheid
vordert, omdat zij hun netelige of dis-
creete positie voor niemand ter wereld
weten willen? Wie wjjst hier den weg
dit duister labyrint? Wie ontsteekt hier
licht? Men tast, het belastingbiljet verhoo-
gend, in het duister men verhoogt zon
der zekeren grondslag, men maakt zich
schuldig aan schartdcljjke willekeur en
grieft op het bitterst de rechtschapen
en eerlijke burgers in hun eergevoel, en
omdat bedoelde wetten daartoe leiden,
noemen wij baar wederom immoreel.
Hoe weinig zeker het uitwendige de
maatstaf kan zijn tot verhooging, blijkt
ons ten duidelijkste uit de toepassing
onzer splinternieuwe gemeentewet van
belasting naar het inkomen. Ik herhaal
hier, geachte Redactie, gaarne uwe
woorden uit bovengenoemd Artikel:
«Waar behalve degenen, die in een
verhoogden aanslag hebben berust, of
die er niet tegen zjjn opgekomen, omdat
zij zich verheven achten boven de aan
tijging van oneerlijkheid, welke in eene
willekeurige verhooging van het opge
geven inkomen ligt opgesloten, waar
behal- deze ingezetenen nog ruim drie
honderd aangeslagenen zich genoopt ge
voelden te reclameeren," daar is, zoo
besluit ik, het verder bewijs voor de
immoraliteit dezer wet overbodig.
„Mozes trafo
geheel niet vern
xjjn berekening
ithulsl terug; hij had in het
oed, dat hjj zoo op eens in
ou worden belemmerd,
naar heb je dat geld vandaan
je bobt het gestolen. Voor
oo arm al* een kerkmnis en
imen in het geld.''
taak, mjjohcer," zei de diep
„Hier is het geld en geef
gediend en het rech
ben. Ik wil geen g
je eraan komt"
„Geef rnjj maar
met de kongo opbrengst van nil
Zoo werd het hall Juli, nu nog vier weken
en dan kwam Lange uit de gevangenis lerug.
Met Bpanning verbeidde de vronw den dag
zijner bevrijding, ofschoon zjj in den loats'en
tijd, dien zjj met baren man geloefd bad, veel
leed van bem te verduren had. Maar zjj wist
dat zjj hem als een ander mensih verwachten
kon. De bittere 6. veringen, die hjj opgedaan
bad, en vooral door de lange gevangenisstraf
was zjjn gemoed voor betere indrukken toe
gankelijk geworden. Zjj wilden, wanneer zjj
weder le zamen waren, een nieuw loven be
ginnen en zoo mogelgk naar bun vroegere woon-
aan den man haar koner iu<n> geven.
dankte tevens voor do vriendschap en voegde
er bjj, dat de man haar da achterstallige hunr
bierbjj Z0Q lor hand stellen. Ten hoogste ver
baasd vroeg de vronw aan den man waarom
Geertrui niet zelf meegekomen was.
„Omdat de cholera bier in buis is," bromdo
de man. .Dezen middag hebben zjj er reeds
twee lgders uitgedragen."
.Groote Hemeldaar weet ik niet het mioste
van", jammerde de vronw verschrikt. „Wanneer
is de ziekte dan hier in buis uilgebroken?"
„Dat weet ik niet", antwoordde de ander,
„maar wel kon ik n verzekeren, dat zjj er dezen
middag two* uit de onderste verdieping hebban
te bed en daarna leunde z(j in het opene
venster om baar heote, pijnlijke vuorhoord door
den avondwind wat te laten afkoelen. Onder
haar stegen nit de diepte slechte, bedorvene
dampen naar omboog. Uit do geopende vensters
van verscheidene vertrekken weerklonk dien
avond een levendige verwarring van slemmen.
Uitroepen van ontsteltenis en schrik werden ge
boord en meermalen gevolgd door kreten van
smart en doodeljjken angst. Een nooit gekend
gevoel omklemde Anna's borstzjj voelde zich
aangezet om met bare beide kioderen te gaan
vluchten naar het vrjje veld, in de verkwikkeade
natuur. Wat moeit bet wel worden, wanneer
ook zjj door de gevreesdo ziekte werd aange
tast? Maar ook wat zou bot vroosolljk zjjn, als
de dooil haar kinderen wegnam, oen schat, waar
aan haar gelWterd harl zoo innig gehecht was,
en die haar de krachten schonk om zich slaande
te houden in ds harde beproevingen, die zjj te
doorworstelen had?
Deze gedachten dreven baar als mei geweld
naar een buurvrouw, b|j wie zjj reeds dikwjjls
troost gevonden had. Om de kinderen niet le
wekken, aloop zjj op do teeneo de kamer nit,
en klopte aan de deur van een nevenverlrek.
„Wie is daar?" vroeg een stem van binnen.
,Ik ben bel," antwoordde Anna.
„Ga maar weer naar je kamer," luidde het
antwoord. ,lk wil mot niemand iets te doen
hebben. Ik heb geen lust, om de cholera te
Ontmoedigd vrlldo de vrouw weder in hare
kamer gaan, toon op de trappen zware schre
den weerklonken. Gelijktijdig ecbreouwde een
vrouwelijke stem.Moeder, moeder, zo willen
vader balen
Als verlamd van schrik bleef Anna staan;
zjj wilde zicb verwijderen, maar bet was baar
niet mogeljjk. Zoo boorde zjj boe men onder
baar een zieke nit de kamer baalde, in een
brancard legde, en boe zjju vrouw eo kinderen
gillend en schreiend met den zieke wilden mede-
gaan, maar door de dragers met barde woor
den werden teruggewezen. En dan nog de
smartelijke uitroep door een vrouwenatem „O,
God, wjj zien bem nimmer weder I"
