Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 7. Zaterdag 16 Mei 1896. TMencüwaargan^ DE EEMBODE voor Amersfoort, Baam, Apeldoorn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par drie muodao Franco per postf0,40. Afzonderlijke nummersf 0,05. Kromme8traat, F 227, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniglng De Eembode. Prijs dar Advartentièn: Van 1 tot 6 regelsf o,30 Voor iederen regel meer0.05 Milennium-1 Met grooten luister werd door den Keizer van Oostenrijk in de hoofdstad van Hongarije den 2en Mei als Koning dezer Rijkshelft de Tentoonstelling en daarmede tevens de feestviering geopend van Hongarije's duizendjarig bestaan. Deze feestviering is wel gewettigd en plichtmatiggeen volk ter aarde kan bogen op een glorievoller oorsprong, op i roemrijker en dankbaarder herin nering alleen dit volk kan zich beroemen op een heilige als stichter en grond legger van deszelfs christen-koninkrijk, waarvan het gedurende duizend jaren al de zegeningen mocht inoogsten, al de vruchten mocht plukken. Treurig en deerniswaardig is de ge schiedenis der Magyaren of Hongaren vóór God hun den H. Stephanus schonk. Zjj behoorden tot de wilde en woeste horden, die van uit Azie Europa over stroomden. Volgens de beschrijving, welke ons keizer Leo de wijsgeer geeft, vormden de Hongaren een talrjjk volk. mmer te paard, nimmer te voet, droegen sterke en lange lansen en in hun nd een boog, waarvan zij zich zeer oefend bedienden om den vijand op verren afstand te treffen. Hun borst en e paarden waren in een jjzeren harnas gestoken. Gedurende meer dan een eeuw waren zjj de schrik voor Europa's volkeren. ens zien wij hen in Italië, waar zij, na de schitterende overwinning op keizer Berengarius, vijftig jaren hun stroop^ tochten voortzetten, steden innemend en plunderend, overal verwoesting stich tend en moordendvervolgens in Duitsch- and, waar zij zegevierend in Beieren, in Lotharingen en Westelijk Frankrijk rondtogen, alles roovend en plunderend wat zij op hun weg ontmoetten, en eindelijk lot voor de poorten van Byzan tium, de hoofdstad van het wegzin kend Oostersch Romeinsche rjjk, waar zjj, onverhoeds aangevallen, werden ver dreven en na de nederlaag bjj Adria- nopel genoodzaakt waren terug te keeren en zich neder te zetten in de door hen zoo lang verlaten gewesten. Van nu af legden zij langzamerhand hun wilde en woeste geaardheid afzij verwisselden hun tenten met vaste woningen, hun zwaard met de spade, en vorderden van den vruchtbaren bodem het voedsel, wat zij tot hiertoe gezocht hadden met geweld van wapenen. De vruchtbaarheid dezer gewesten lokte velen uit naburige landen, die verschil lende koloniën stichtten, vanwaar het christendom zich verbreidde vooral on der de prediking van den H. Adelbert, die het geluk bad den vorst Geysa te doopen, den vader van den H. Ste phanus. De laatste moest het werktuig worden in de hand van God om de Hongaren te voeren tot het christendom en door het christendom te brengen tot de hoogste glorie. Nauwelijks aan het bewind gekomen, vorderde hij van de Hongaren, dat zij vrijheid zouden verleenen aan hun chris ten-slaven; in plaats echter van daar aan te voldoen, verzetten zjj zich en stonden op. De H. Stephanus trok met een leger hen te gemoetop zichtbare wijze worden door God zijne wapenen gezegend, de oproerlingen leden een volkomen nederlaag. Niet tevreden met aan zijne macht onderworpen te zien, beijverde hijzich met onverdroten vol harding hen mede te onderwerpen aan het zoete en heilzame juk des Christendoms. Blijkbaar werden ook deze pogingen gezegend, zoodat hij spoedig de vol doening smaakte het gansche Hon- gaarsche volk voor het christendom te hebben gewonnen. Om dit verheven werk te bevestigen en te bestendigen voerde hij de kerkeljjke hiërarchie in; over het gansche land stelde hij toen bisschoppen aan onder den metropoli- taan van Gran, terwijl hjj met hun een uitgestrekte macht te verleenen levens hun inkomsten verzekerde door rijke giften en uitgestrekte goederen schenken. De H. Stephanus zag al zeer spoedig zjjn volhardenden ijver tot heil zijner onderdanen op de schitterendste wijze beloond door de twee hoogste machten, den Roomschen Keizer en den Paus. Zijn macht over de Hongaren was be vestigd, op christelijke grondslagen de Staat opgetrokken een machtig en groot volk had hij vereenigd onder zjjn schepter als christen-Vorst. Duitschland's Keizer erkende zijne hooge verdiensten door Paus Silvester II te bewegen hem de koninklijke waardigheid te verleenen hij zond hem een gouden kroon en kruis als symbolen van het koningschap. Spoedig daarop werd hjj daarin door den Keizer bevestigd. De Paus deed meer. De H. Stephanus was de Apostel ge worden zijns volks ook deze verdienste werd door den Paus schitterend op prjjs gesteld; hij verleende hem den glorie vollen titel van .apostolische koning", welke titel nog tot op den huidigen dag gevoerd wordt door Frans Jozef als koning van Hongarjje. Later viel nog hoo- gere eerc aan vorst en volk ten deelde stichter van het katholieke Hongarije werd door den onfeilbaren Plaatsbekleeder Christus onder de rij van Gods heiligen opgenomen, de grondlegger des Rjjks werd voor de Hongaren hun Patroon en Beschermheilige in den Hemel. Onder de zichtbare en machtige schutse van zijn Apostel en Stichter is thans Hongarije het tiende eeuwfeest inge treden troonen zjjn omver gestort, machtige rijken zijn vergaan het konink rijk Hongarije staat thans nog voor ons in volle levenskracht. Het protestantisme heeft gewoed en gansche volkeren in Europa in zjjn noodlottige dwalingen medegesleept, het Hongaarsche volk is der Katholieke Kerk trouw gebleven en heeft ongeschonden het geloof huns Apostels behouden. Geen wonder, dat het Hongaarsche voik zijn nationalen trots en roem stelt in den H. Stephanus als de roemruchte grondlegger des koninkrijks, als hun Apostel, die hun voorvaderen heeft ge voerd van de duisternissen des heiden- doms tot het licht des Christendoms, als de schitterendste ster in de rij hunner koningen, als hun machtigen Patroon en Beschermer in den Hemel dat het dankbaar zich erkent niet slechts als zijn schepping, maar ook in zjjn voortbestaan onder zijne mach tige hoede als het ,Rijk van de» Stephanus.' Met hoeveel recht echter ook het duizend-jarig bestaan in het Katholieke Hongarije wordt herdacht, toch is de volle feestvreugde niet geheel onvermengd. De laatste jaren zijn treurig voor Hongarije's geschiedenis. Het liberalisme deed ook hier zijn intocht en wist zich langzamer hand ten gevolge der verdeeldheid tus- schen Magyaren en Duitschers meester te maken van het bewind. Nu liet de loge haar fatalen invloed meer en meer gelden de schandelijke kerkelijke wetten werden ingediend en ofschoon de Mag naten-kamer zich met alle kracht ver zette, toch werden ze doorgedreven en daardoor het katholieke volk een schand- juk opgelegd. Nu echter bleek, dat in het Rijk van den H- Stephanus de katholieke geest nog leefde in volle kracht. Twee mannen stonden op, de graven Zichy'enEsterhazy, om het erfdeel hunner Vaderen te ver dedigen onder voorzitterschap van drie bisschoppen, onder wie de kardinaal primaat Mgr. Vaszary, werd te Budapest vergadering gehouden, waaraan twaalfduizend katholieken deelnamen en welke geleid heeft tot het ontstaan der Katholieke Volkspartij, later eenvoudig Volkspartij genoemd. De sympathie, waar mede zjj in alle oorden des Lands werd begroet, de ontzaggelijke invloed, welke ijj sinds haar kort bestaan reeds uit oefent, de onverwachte resultaten reeds verkregen doen de Volkspartij begroeten als de voorbode eener glorievolle toe komst, eener volledige zegepraal. Moge het zoo zijn I Moge de jeugdige Volkspartij onder de bescherming van haar heiligen Patroon in haar door den H. Vader goedgekeurd en bemoedigd streven spoedig het doel bereikende omverwerping der magonnieke regeering, het herwinnen der geschonden rechten, de volkomen zegepraal van het katho licisme over het liberalisme en de vrijmet selarij; opdat Hongarije wederom in vollen zin des woords worde en bljjve het Rijk van den H. Stephanus.' BUITENLAND. De herinneringsfeesten aan de voor Duitschland zoo roemrijke dagen van 70/71 zjjn Zondag op waardige wijze gesloten te Frankfort a/M., de stad waar vóór 25 jaren de vrede werd gesloten. Keizer Wilhelm met zijne gemalin en groot gevolg zijn daar tegenwoordig ge weest bij de plechtige onthulling van een ruiterstandbeeld voor 's Keizers grootvader Wilhelm I. Het feest, met een plechtige gods dienstoefening in de Katharinen-Kirche begonnen, werd besloten met een feest maal, in de groote zaal van den be roemden Palmengarten. Daar heeft de Keizer, in antwoord op een toost van den Oberbürgtrmeisler, de volgende toe spraak gehouden: .Zelden is het aan een volk vergund geweest zulk een feest te vieren. Aan Frankfort is het gegeven dit feest te wijden met de onthulling van een ge- denkteeken voor mjjnen grootvader, die na eene aan beproevingen rijke jeugd werd uitverkoren om aan de wereld den vrede te geven. Hjj gaf der nakomeling schap het voorbeelddat slechts door God en met God iets te bereiken is. Wat hij tot stand bracht, wat hij aan kweekte, bracht aan Europa 25 jaren des vredes. Ik hoop, dat het aan het geheele volk beschoren zal zjjn zich in langen vredestijd verder te ontwikkelen, dank zij het leger, 't welk er voor zorgt, dat nimmermeer een vijand in staat zal wezen den vrede des lands op onrecht matige wijze te verstoren De Keizer gedacht ooï den mede stichter des Duitschen Rijks, Von Bis marck, door hem op Friedrichsruhe het volgende telegram te zenden „De Frankfurter vrede van voor 25 jaren, welks sluiting wjj heden op waar dige wijze herdenken door de onthulling FEUILLETON. Christus ls verrezen 1 V,uit hu Duiltch naar Dr. Karl May. 7) Hm hooger wjj kwamen, dee te koeler werd bet, en de toenemend fijnere lacht had vooral invloed op onze paarden. Er waren geen xachUjjnige benrela, noch rond geteekende bergruggen meer. Steile rotaen verhieven rich, de eene al hooger dan de andere. Daast en achter elkander; daar tneschen door liepen kloven, die dlkwgle kwaljjk doorgang lieten voor twee ruiten. Dan ontmoette men weder roosachtige pninboopen, dit er niliagen, als or meerdere bergen daar tegen elkander ge worpen, en in talloozo at nik en gesprongen waren. Het was er hoogst moeilgk om door te Wjj moesten hooger naar een nitgeetrekle vlakte. Wanneer wjj dien weg volgden, dan konden wjj met Paschen aan gene ijjde naar de Pampa de Salinas afdalen. In deze streek ontbreken de hoornen geheel slechts weiden zjjn er te vinden, en hoogst zel- 't Was tegen den avond van Goeden Vrjjdog toen wjj, bjjna evenzoo vermoeid als onze paar den, naar een plaats zochten, waar wjj gedurende den nacht genoegzaam tegen dan daar heer- schenden konden wind zonden beschut zjjn. Wjj raden langs een bjjna loodrecht opatjjgende hoogte, toen ik, een weinig verschrokken, oajjn paard inhield, wjjl boven ons de loon van een klokje weerklonk, gevolgd door een liefeljjke em, die daideljjk on langzaam het .Ave Maria" td. Het laat zich denken, hM ik mjj verbaasde I Hoe beerljjk klonk hier de Groetenis des En gels. Het gebed werd driemasl herhaaldde bidder moest dus een Katholiek zjjn. Toen de klanken van hel laatste amen waren wegge- n, riep ik naar boven. Er verliep een wjjle, tot als antwoord de vraag naar beneden balde .Wie is daar ondar?" „Een goed Christen, een vreemdeling nit Europa, die n voor bet lolden der Angelntklok ilde bedanken." „Alleen „Er zjjn twee Toba-indianen bjj mjj; wjj zjjn jjfl daar beoeden staan, en wacht ecoige oogeablikken I" stem, die mjj antwoordde, waa een andere legooe, die gebeden had. Er bevonden zich dos minstens twee menschen op de rots- hoogte. Wjj stegen van onse paarden en wachtten. Na ongeveer tieo minuten kwam een man om den voor ons liggenden rotsboek. Hjj giog blool- voots en met ongedekt hoofd en droeg een lang bruin kleed aan welks koord om het middel een rozenkrans hing. Langs sneeuwwitte haren golfden hem over den rag. Hjj beechonwde ons, vooral mij, met scherpen, strengen blik en hebben," antwoordde ik, .hier echter t men mjj Raslreador." i hal Gjj zjjt das de DaiUcher, die op de Pampa de Salinas den Seodador overwon en im van den rotswand naar beneden haalde 7" „Ja." .Dan zjjt ge welkom, Sennorl Er mag niemand bjj ons worden toegelaten gjj echter van den klnizenaar der wil- worden. Kom binnen!" voerde ons om den vermelden boek. Daar waa de rota tot hoog opwaarts gespleten deze scheur een mine. Het k met de paarden daar over- >o oude hielp ons daarbjj. Ei kwam ook nog een andere helper, eveneens een achtenswaardige grjjsaard, doch oogenscbjjnljjk "de blanken der Cordilleras gekleed. .Dat is mjjn vriend en broeder Olieo, wiens gebed gjj hoordet," zeide de eerste. .Toen hjj nog onder de menschen verkeerde, werd bjj tig personen op te nemendaarnaast be- I zich een tweede kleinere afdeeling. Aan ingang van dit bol, waar onder wjj hadden halt gebonden, was een hoog kracifix opgericht, en daarnaast hing da kleine klok, wier geluid gehoord hadden, te oude Inka ging in de zjjroimte, om daar r een slaapgelegenheid voor ons te zorgen; de andere zeide tot mjj moet ons voor heden veront schuldigen. Ik beb te boelen en te bidden, en heden de grootste en de ernstigste dag irsmaar morgen ben ik geheel de uwe. Daar binnon ia uw slaapplaats, waar ge ook en zolt." ,lk dank n, eerwaarde," antwoordde ik. .Het is Goede Vrjjdag, de dag waarop Christus stierf ook wjj onthonden ons van apjjs." teigde toestemmend met bel witte hoofd, ik voortging: I Ik, gewichtigs meedeelen?" heelt. Zjj hebben het op zjjn, maar ook op nw leven gemunt" .Mjjn leven ia io Gods hand nog minder dan n zonnestraal, die in een oogenblik komt en verdwjjnt. Wees dus niet ongerust. Er komt r onze toestemming geen vreemdeling zoo taar ons toe, dat hjj ons schaden kan. Zot gjj vermoeid, Sennor?" .Ja," zeide ik meer uit achting voor hem dan overeenkomstig de werkelgkheid. ,.Dan zult ge mjj gemakkelijker veroorloven, dat ik o verzoek, u ter raste te begeven. De etten dezer rotsencel zjjn zeer streng." Hjj wees naar da rietmat die de tweede van de eerete afdeeling scheidde. Wjj sloegen terzjjde en traden binnen. Er waren daar vior legerplaatsen nit droog gras bereid en een e van een kalabaa gemaakt, andera niets. Gambnsino, dis deze lamp ontstoken had, :hte ons „goeden nacht" en ging been. area wjj alleen en legden ons neder. Welk een zonderlinge ontmoeting I Nn kon ik Gambnsino waarschuwen. Achter de afge rolde steenen verbreidde zich de scheur tot mime binnenplaats, waar tamme lamos waren. Een groote partjj Pnna-kraiden lagen daar opeengehoopt Daar waa tevens plaats en r voor onze paarden. Toen wjj ze afge tuigd en verzorgd hadden, werden wjj naar den achtersten boek der binnen ruimte geleid. Daar ging in den rag des bergs een smal, maar veilig pad omboog, hetwelk boven ineen hol achtige opening uitkwam, groot genoeg om .Ja, 3 ,Er rollen drie kooplieden komen, die ik heb afgeluisterd. Zjj achjjnen bet op den ondeo Gambnsino voorzien te hebben, van wien zjj gelooven, dat zeer veel bjj zich heeft" Er ging een droeve lach over zjjn grjjze aan gericht, toen bjj antwoordde: geld I dat ia de duivel, in vele duizenden zielen ge raken. Gambnsino beeft niet zooveel geld als Wjj waren als gasten en wel zeer vriendelijk ontvangen als tot rast ver oordeeld. Doch dit was een gevolg der sluiting. Het vreemdsoortige lag minder in de omstan digheid dan in de personen. Wie waren deze beide mannen? Ven den blanke kwam mjj eenigsxina als bekend voor, de stem, de oogen doen. Waar had ik znlks reeds vroeger opgemerkt Binnen ik op die vraag antwoord bekomen. De oude zon mjj zjjn gastvrijheid .niet te (er-

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1896 | | pagina 1