-fimosnpr
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
Vierdag W Mel WW.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Baam, Apeldoorn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist
Verschijnt eiken ZATESDAO.
Abonnementaprijt par Aria a
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKromnmtraat, F 227, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
rnja dar AdvartaatUai
Van 1 tot Oregels
Voor iederen regel meer
a uiterlijk Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel.
Kiesrecht-uitbreiding.
Eindelijk toch zal er een einde komen
aan de spanning, die het kieswet-ont
werp Van Houten in het leven riep.
Met een zekeren ernst heeft de Tweede
Kamer zich reeds eenigen tijd aan het
werk gezet, en wat zg over die ge
wichtige quaestie reeds in het midden
bracht is wel der moeite wasrd ons
eenige oogenblikken mede bezig te
houden.
Kenleekenend reeds was de aanvang
der beraadslagingniets minder toch
dan een althans naar sommiger
beweren vurig verlangde uitbrei
ding van kiesrecht was aan de orde, en
de eerste spreker kon al dadelijk con-
staleeren dat do belangstelling in deze
zaak tot het vriespunt was gedaald. De
tribunes, die bjj de behandeling der
kieswet-Tak soms overvuld waren, bleven
ledig; van ingenomenheid met den aan
gevangen parlementairen arbeid van de
zjjde des publieks kon dus geen sprake
zjjn.
En het oordeel der Kamerleden over
de wet? Al aanstonds bleek, dat bijna
geen enkel Kamerlid met het wets
ontwerp ingenomen is. De een gaat de
uitbreiding van het kiesrecht te ver, de
ander daarentegen wil de grenzen nog
verder uitzetten. En onderwijl scheen
het wets-ontwerp onder een stortvloed
i amendementen schuil te gaan.
baan, zoo heet het verder, omdat
de staatkunde onzer dagen er door be
lemmerd wordt.
Een sterk geheugen is hier waarlijk
niet noodig om zich te herinneren, dat
dergelijke redeneering reeds vroeger in
ons Parlement en ook daarbuiten ver
nomen werd. Toen immers Grondwets
herziening aan de orde was, moest de
bewering, dat geen vooruitstrevende
staatkunde mogelijk was alvorens dit
vraagstuk van de baan geschoven werd,
gewichtige diensten bewijzen. Daarna
kwam kiesrecht-uitbreiding aan de beurt,
en alweder werd hetzelfde lied gezon
gen. Bjj de behandeling der Schoolwet
moest het geloovig deel des volks zich
een zeer bescheiden toekenning van
zjjn recht tevreden stellen, want deze
quaestie, zoo verluidde het opnieuw, moest
ie baan. Later moest dit wacht
woord weder beproefd om persoonlijken
dienstplicht, gepaard met een ontzag
lijke, kostbare uitbreiding van het leger,
aan ons volk op te dringen. De kieswet-
Tak trachtte men onder dezelfde leuze
binnen te loodsen. En thans moet die
bijna versleten phrase weder dienst doen,
om zich achter te verschuilen, voor de
genen die hun stem aan een wet geven,
wier invoering zjj naar hun eigen
verklaring met zorg en kommer te
gemoet zien.
Waar wij echter thans inzonderheid
op willen wijzen, is de vrij zonderlinge
en gewaagde stelling, door verschillende
Kamerleden ingenomen, dat ondanks
het verontrustend karakter, hetwelk het
ontwerp-kieswet van Houten in zich
draagt, zooals zg zeiven beweren
het toch al mocht ook eene ver
betering, door amendementen daarin te
brengen, mislukken - maar moet aange
nomen worden. De kieswet moet van
Hier dringt van zelf de vraag zich op
indien de kieswet volgens van Hou-
ten's eigen beweren wel een kunststuk
zonder weörga door hare aanneming
van de baan geschoven wordt, welke
producten van siaatsmanakun! t staan
dan wel te wachten? Wel ^eten wjj
dat .leerplicht" en een hatelijke .Suc
cessie-wet" op het politiek register staan
te prijken. En zal Van Houten, die waarlijk
zjjn ministerieele daden niet behoeft
gespaard, na met den lauwer der over-
winnig getooid uit het kieswet-strijdperk
tredend, niet de lust bekruipen zich nog
verdienstelijker te maken voor land en
volk?
in deze vragen zouden zich nog een
reeks andere kunnen aansluiten, die
evenzeer zich zeiven zouden beantwoor
den. Slechts deze vraag moet ons nog
van het hartZou het niet veeleer
wenscheljjk en heilzaam zjjn, indien de
wagen van Staat bjj al te dolle vaart
een weinig geremd, of, zoo noodig, door
hinderpalen op hare baan tot minder
snelle vaart gedwongen werdt?
Nog een ander merkwaardig verschijn
sel in deze kieswetquaestie is de aan
dacht overwaard. Onder de amende
menten, door Van Houten b|j den aan
vang der discussiën hooghartig afgewe
zen, telt men ook .stemplicht." De
afwjjzing des Ministers heeft
echter niet kunnen voorkomen, dat dit
amendement werd ingediend. Noch zijn
aanmatigend optreden, noch zjjn bedrei
ging met intrekking der wet hebben den
heer Harte kunnen weerhouden zjjn
plicht te doen.
Met dit amendement is echter de wet
onherroepelijk gevonnisd. Alleen het nood
zakelijke van dit correctief is een ver
oordeeling der wet in den strengsten
vorm. Dit correctief moet het gevaar be
zweren, dat door invoering van uitgebreid
kiesrecht te vreezen slaat. En niet enkel
katholieke zjjde, maar uit die van alle
richtingen zjjn stemmen opgegaan, die
hiervoor pleiten. De waarheid is te tast
baar, dat door uitbreiding van stemrecht
alleen wordt toegegeven aan deeischen
van hen wien bljjde verwachtingen daarvan
zjjn voorgespiegeld, en die zich nu illusion
hebben gevormd, welke zjj nog meenen
verwezenlijkt te zullen wordenen even
zeer aan die van hen wier eigenbelang
hooger gaat dan de waarachtige belan
gen des lands. En ofschoon nude goedge-
zinden, die noch naar stemrecht verlangen,
nocb van dat recht wenschen gebruik te
maken, onder bedreiging met straffen,naar
de stembus zullen gedreven worden, is
.stemplicht" dus toch allernoodzakelijkst
om te voorkomen, dat het gezag niet in
banden van gewetenlooze volksleiders
wordt gespeeld,
Dit correctief is dus het eenige middel
nog dat ons waarborgen biedt togen het
heilloos streven, hetwelk door het socia
lisme met uitbreiding van kiesrecht
wordt beoogd. Wordt dit amendement
verworpen, en de kieswet evenwel aan
genomen, om ze van de baan tekrjjgen,
dan, het moge de Residentiebode nage
zegd, gaat het Nederlandsche volk niet
zonder bekommernis de toekomst in.
Hoe het ook moge gaan onze volks
vertegenwoordiging komt thans te staan
voor een zeer zware taak. De groote verant
woordelijkheid treft toch op de eerste
plaats hen, die geroepen zjjn in zulk
een belangrijke zaak mede te beslissen.
Hun blik moet verder reiken dan het
heden; het vertrouwen hunner kiezers,
in hun gesteld, maakt daar aanspraak op.
Of de kieswet echter wordt aange
nomen of afgestemd, zullen wjj voor
ons met de grootste gelatenheid af
wachten doch zeker is, dat, wanneer
een uitbreiding van het kiesrecht mocht
intreden, daarmede ook een groote
verantwoordelijkheid op de schouders der
goedgezinde bevolking geworpen wordt.
BUITENLAND,
De kroning van den Czaar en de
Czarina te Moskou heeft onder indruk
wekkende plechtigheden plaats gehad
en de te dier gelegenheid gehouden
feesten zjjn in de beste orde afgeloopen.
Do optocht van al de vorstelijke per
sonen in hunne schitterende uniformen
vol goud en edelgesteenten en van de
vertegenwoordigers der verschillende
natiën in hun rjjke verscheidenheid
van nationale kleederdrachten moeteen
betooverenden aanblik hebben opgele
verd.
In den namiddag van den kroningsdag
verscheen een manifest, welks inhoud
zeker wel geschikt was om de feestelijke
en dankbare stemming te verhoogen.
In den aanhef wordt in het bijzon
der aan hen die vermoeid en belast
zjjn, ook waar zulks door eigen schuld
het geval is geweest, verlichting toege
zegd, opdat zjj, de paden eenB nieuwen
levens bewandelend, zich mede kunnen
verheugen.
Voor niet minder dan een vijftiental
misdrijven wordt dan vermindering of
kwijtschelding van straf verloend. De
achterstallige belastingen in Europeetch
Rusland en Polen worden kwijtgeschol
den, de grondbelasting voor tien Jaar
met de helft verminderd. Een aantal
opgelegde geldboeten worden vermin
derd of geheel kwijtgescholden. Ver
schillende nog uitstaande vorderingen
van den Staat werden ingelrokkon, en
kwijtgescholden worden de itraffon voor
een aantal kleinere misdrijven.
Die naar Siberië verbannen zjjn kun
nen na twaalf jaren, de naar verder
verwijderde streken gedeporteerden na
tien jaren vrijelijk hun verblijfplaats ver
kiezen, uitgezonderd echter in de hoofd
steden en de daartoe behoorende gou
vernementen. Ook treden zjj niet weder
in het bezit der vorbeurdo rechten.
Misdadigers, aan wie in Siberië of ver
derop gedwongen verblijf is aangewezen,
zullen voor een derde vermindering van
straf ontvangen. De ter koloniseering
uitgezondenen zullen niet eerst na tien,
maar reeds na vier jaren boeren worden.
Den tot dwangarbeid veroordeeldon
wordt mede een derde gedeelte van bun
straf kwijtgescholden. De levenslange
dwangarbeid wordt in allo gevallen ver
anderd in twintigjarigen.
Vele andere straffen worden verzacht
of verkort. Naar de mate hunner schuld
en van hun berouw kunnen staatsmia-
dadigers verzachting van stral erlangen,
buiten de algemeene amnestie om. Ge
deporteerden kunnen na afloop van hun
straftijd door vlekkeloozen levenswandel
weder de verbeurde rechten •^erugor-
langen. Staats-misdaden, welke volgens
de wet niet verjsren, zullen buiten ver
volging worden gesteld, na verloop van
een tijdperk van 15 jaren. Vluchtelingen
uit Polen en de westelijke gouverne
menten, bie b(j het steunen van den
Poolschen opstand geen doodslag, mis
handeling, roof of brandstichting be
gingen, worden, wanneer z(j naar hun
vaderland willen terugkeeren en den
eed van trouw afleggen, van politie
toezicht vrijgesteld en vrjjgolaten in de
keus van hunne verblijfplaats. Ook aan
vluchtelingen, die de bovenbedoelde
misdaden wel begaan hebben, wordt de
terugkeer toegestaan, maar dan wordt
hun voor drie jaar een verblijfplaats
onder politie-toezicht
Op het eiland Crela zjjn weder
ernstige onlusten uitgebroken. Er heerscht
daar, volgens The Timet, volslagen regee-
FEUILLETON.
Christus is verrezen I
Vrij uit lui DuUeck naar Dr. Karl Say.
9) Hal zoo ooi te ver leiden de bijzonderheden
ven one zoeken te beschrijven. Perdido «es rnjj
en de kooplieden waren hem fevolfd. Ik zag
aan de aporen, waar zjj hem hadden ingehaald
daar ging een spoor naar eon rotswand, van
welken vroeger een kleine waterval, die het
toeval daar algeleid had, neergestort was. Deze
w«Ier»al had in den vorm van een bron een
diep gat uitgehold, en in deze diepte vonden
wjj Perdido, In het jjakoods water staande en
handen en voeten gebonden. Het kortte on»
niet weinig moeite om hem met befanl|
een koord weder omhoog te halen. Ik verschrok,
toen hg voor mg lag. Hjj was niet gewond, maar
de doodsangst eo de vele oren verblijf in
ode rotewatar was niet locder uitwerking
iven. Hg verbeeldde zich, en zeide dat her
haaldelijk, dat het Hoede Vrjjdag war
avonds te voren wee hjj overvallen, en einde
tjjd had hg In het watergat vertoefd,
er te verstijven 1 Maar deze Goede Vrijdag
nacht in voortdnrenden doodsangst bed hem in
nerlijk vermurwd en klein gemaakt, zt
wjj later bemerkten.
Na wee het zeker moeilijk, hem te I
forteeren. Ik nam hem voor rnjj op het paard,
moert alle kracht
e honden. Hjj meende nog altjjd in bet
te staan en achreenwde en jammerde
erbarmelijk. Hjj wilde voort, en dikwijls
Gombneino mjj te hulp komen, anders
had hjj zich aan mijne armen ontwrongen.
Eindelijk en ten laalete kwamen wjj ter plaatse.
t naar boven tot den vader om
bereidende Tobas waren mg
geredde in de binnenruimte te
brengen, weer wjj hem neerlegden. De ge
voelens der drie marskramers, toen zjj ons met
hem zagen aankomen, zjjn licht te reden. Ik
- liefnl duchtig willen geeeelen
en in ieder gevel bedden zg een nog geheel
andere straf verdieud, doch ik hield rnjj waardig
en wierp geen enkelen blik op hen. Ik wis ln
stille wel van plan se te laten loopen, natuur-
Ijjk slechte dan, wanneer Perdido het leven be
hield. Zoo hg echter door de vreeeelgk geloden
konde en doodsangst sterven ging, uan wee een
strenger straf in 'l geheel niet misplaatst.
Daar weerklonk boren een doordringende kreet.
,Mjjn zoon, mjju zoon I" roepend kwam de
vader den rotsweg efgejjld en wierp zicb op
Perdido, drukte hem aan zjjn hart, koste hein,
nam hem op de armen en steeg met hem naar
bet bol. Ik volgde hem nieL Het was beter
vader en zoon nn alleen te Uien. Muar ik zond
onze drie manteU naar boven met het bovel,
ze net te maken en den zieke dan daarin te
wikkelen. Even deerne kwam Gunbnsino neer
beneden en deelde mg met tranen
mede, met welke lieide en zalig gevoel de veder
die hem toch zoo veel verdriet berokkend had,
bezig wasoitzijnverdoovingopte wekken.
Perdido's zakken waron door de drie roovera
leeg geplnnderd. Daar er allereerst niets an
ders te deen wee, zoo werd bepaald, wat hem
behoord had, hun weder te ontnemen.
De nabijheid dea veders hid een gunstige
uitwerking op de verbeelding ren den zoon
bjj kalmeerde el meer en meer en viel ln een
diepen, vasten slaap. In den namiddag brak een
deugdelijk zweet uit zjjn lichaam, dit slle hoop
schonk op een volledig herstsL
Op de gevangenen werd netnorljjk geen echt
geslagen. Zjj lagen in seer vast aangetrokken
boeien, die wjj hun niet slaakten, en bekwamen
noch te eten, noch te drinken.
Tegen den avond liet mij de veder verzoeken
bjj hem te komen. Hjj drukte mjj wel honderd
maal de hinden, doch sprak daarbij zeer zicht,
om den sUpeoden zoon niet te wekken. Ik
moert hem vertelleo, hoe Ik Perdido bad loeren
kennen. Ik deed dit geheel neer waarheid,
zonder iets te verzwijgen.
.Och, Sennor, hjj wa» niet zoo slecht, els
het scheen," zeide de oude. .Het goede heelt
met bet booze in hem gestreden en bjj iederen
strjjd komt, zooals bekend ie, op bet elagveld
hel slecbUte aan bet licht Hjj heeft naar ver-
geving gezocht eo haar toch niet kannen vinden,
omdat ik verdwenen WIS. Dat heelt hem ver
bitterd."
.Hoe weet ge dat, vader?"
.Uit zjjn wartaal. En die nacbl in den water
val moet ontzettend zjjn geweestzjjn dwaal-
■preek zegt mjj ook dat Ik denk dat deze nacht
tot zijn heil is geweest, en bid God, dat ik mij
daarin niet vergis."
.Ook Ik wunsch dat van harte. Wat denkt n
na mat de kooplieden te doen
.Ik? NieU. Maar gij?"
.Mij gaan zij ln 't geheel niet san, want zij
hebben m|j niets gedstn. Naar mjjo inzicht bebt
gij en nw zoon over deze schurken te oor-
deelen. Blref hebben zg verdiend."
,Je, meer wie zal hier rechter zijn Wellich'.
mijn zoon, die zelf in plaats van straf vergeving
vinden zal Of ik Sennor, ik geloof det ik ook
niet onschuldig ben. Wanneer een bloem deo
mensch ie toevertrouwd, can moet hjj heer
verzorgenen wanneer zjj verwelkt, ie dit niet
alleen de schold van de bloem. Neen, deze
kooplieden mogen hun zaken bjjeeopakken, en
rert rekken."
.Maar niet voor morgen, opdat ze eerst nog
wet engst hebben uit te eUsn. Hos deokt ge
nu over awe toekomst Zult ge hier bljjrea
Middelen om ln de maatschappij terug te koeren,
zult go wel niet bezitten
.Och, Gambasino, de oade goudzoeker, heeft
voel, veel meer edel metaal den ik gisteren
liet bljjkeo. Daarover wil Ut echter nn niet be
slissen. Er mag gebeuren wat er wil, wjj blyren
nw schuldenaar, zoo lang er edem in ons ie P
De veder bleet den genechen avond bjj den
zoon. Ik zet met Gembnslno en de drie Tobae
te zatnon, tot do vermoeidheid z'oh deed gel
den, en wj| ons ter ruste legden. Reeds vroeg
in den morgen vu lk wekker, juist toen de
nog. De kooplieden lagen ui
verwrongen trekkeni
gavel ln eene leeateljjke stemming. Ik klom
langzaam op neer het hol. In de groots eldee-
ling sliep de zieke, die nn wel gezond scheen,
went hjj ademde rustig an zjjn gezicht kWarde
lacht bij hem geweekt, en zich nn eerst
san korten tjjd ln de kleine efdeellng Ur
gelegd. De opgaande zon scheen door bet
opens hol binnen en wierp flikkerende strelen
Eenige
op bet gezicht ven deo sUpende, en geven
daaraan een eigeneardlgen levensgloed. Het
weren niet meer die trekken ven Perdido aan
deo Madeirutroom. maar er «prak alt hem aan
■lel, zooeU bjj destijds niet bezet.
Plotseling bewoog bjj rich. Ik wilde terug
tred», maar reeds opende kg de oog so.
.Sennor, gg hier?" vroeg hg belt verhoogd.
,Qg hebt
Hg bezoo zich, en lk trad neder. Zjjo oogen
glansden ven galak, toen hg zeide
,Ik ontweek to, en mijn veder ut hg mg. Ik
bed hem mjj niet Perdido, meer HeUsdo, den
wedergevondene, to noemen. Ie het weer, det
ik bg inga veder ben?"
.Je, gg zgt hg hem, en zult ven nn af bg
hem bljjvao."
,En wien denk ik dat?"
.Den goeden God, die bel noodlot der men-
.0, dien goed» God, vu Wien
an wilde, Sennor. Herinnert gg
lat mijn tong mg au
