Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
Elfde Jaargang.
-No. 1.1Zaterdag 3 April 1897. E
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Bameveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren. Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par aria n
Franco per post
Afzonderlijke
f0,40.
f 0,Q5.
BureauKromnmiraat, F 227. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar AdTartentitn:
Van 1 tot 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
CorrespondentlBn en Advortentian moeten niterljjk Vrijdagavond
Een merkwaardig
V
De zorgvolle ingewikkelde toestand in
het Oosten vraagt zoozeer ieders aan
dacht, dat gebeurtenissen, waaraan
onder andere omstandigheden en bij
andere gelegenheden meer uitvoerige
beschouwingen zouden gewijd worden,
thans als terloops worden besproken of
medegedeeld. En zeer gewichtige, merk
waardige feiten en voorvallen hebben
toch dezer dagen plaats gevonden, die
der overweging zeer zeker waardig zijn.
Om slechts te noemen de verkiezingen
in Oostenrijkde uitslag daarvan mag
waarlijk wel hoogst verrassend heeten.
Hier kan met grond van een hernieuwd
krachtig politiek laven gesproken wor
den. Het sluimerend staatkundig be
wustzijn onder de Katholieken daar te
Lande, waarover zoo luide en herhaal
delijk werd geklaagd, is plotseling ont
waakt op de roepstem van mannen, die
ridderlijk verklaren als trouwe zonen
onzer Moeder de H. Kerk nooit te zul
len buigen waar het recht wordt aan
getast. En zie, de uitkomst van den
strijd, onder aanvoering dier moedige
kampioenen voor de goede zaak, is
schitterende overwinning geweesl.
Ook Italië heeft een verkiezingsstrijd
doorstaan, doch onder geheel andere
omstandigheden dan in Oostenrijk. Hier
gordden de Katholieken zich met geest
drift aan tot den polilieken kamp, ter
wijl in Italië de Katholieken, naar
verlangen des Pausen, aan dien strijd
geen deel namen.
De Italiaansche Kamer was ontbon
den en Zondag 21 Maart jl. werden de
verkiezingen gehouden, om der Regeering
een meer afdoende meerderheid in dit
Parlement te verschaffen. Wanneer
Regeering in het revolu'ionnaire Italië
behoefte gevoelt zich, door meerdere
aanhangers in de wetgevende Kanie- te
versterken, wordt het middelkaïner
ontbinding, 'e baat genomen, dat altijd
met een gunstig gevolg wordt aange
wend. Ook nu, heet het succes, aan de
slembus baharid, voor de Regeering
benijdenswaard. Het minislerie-Rudini
ri de nieuwe Kamer, naar matige
berekening, over eene meerderheid van
twee derde der stemmen te beschikken
hebben.
Waar echter eene regeering reeds
vooraf verzekerd is, dat eene gewillige
meerderheid voor haar zal gekozen
worden, is het wel al te dwaas nog
eene uiting van den geest des
volks te spreken. Bovendien zegt hel
verleden, dat zulk eene meerderheid
zich daar, na een lulte! tijds, maar al
te dikmaals tejen de regeering keert
n die ten va', weet te brengen. Dat
olksgunst wijfeend is, daarvoor strekke
niet het minst Italië tot voorbeeld.
Wat evenwel in deze politieke ge
beurtenis het raesst de aandacht vraagt
dat bjj het onlbindingsbesluit eene
moliveering daartoor, gewoonlijk door
hel Hoofd van den Slaat daaraan
toegevoegd. dezen keer ontbrak.
Daarentegen verscheen een verkiezings
manifest van minlster-Rudini, waarin
het regeerings-progiam breedvoerig werd
uiteengezet.
Merkwaardige veischijnselen hebben
zich hierbij voorgedsan. Over de Oostcr-
scbe-quaestie, waarbjj Italië toch een
rol als groole mogendheid vervult, en
dus van actueel belang voor dit Land
mag heeten, werden de kiezers niels
wijzer gemaakt. De ontknooping
dit drama in het Ooiten, of den loop
der ontwikkeling daarvan, schijnt zelfs
door geen enkel Staatsman ook maar
in de zwakste vormen aan te geven.
Ook Rudini schijnt hier bij het ont
werpen van zijn regeeriitgs-progrfcm zich
totaal machteloos te hebben geveeld.
Stouter en openhartiger trad echter
Italië's minister-president op waar het
manifest betrekking heeft op de Afri-
kaansche politiek. Twee redenen doen
zich evenwel voor om dize staatkiinde
te verklaren. Eerstens wordt rnet de
openbaarmaking der heillooze koloniale
politiek van zijn voorganger, Crispi, deze
politiek doodgemarteld. Met verfijnde
koelbloedigheid rekent Rudini uit, dat
het avontuur in Afrika reeds tot dus
verre vijfhonderd millioen lire en meer
dan achtduizend nienschenlevens heeft
gekost. Daarna wordt de vraag gesteld,
wat daarmede voor Italië is verkregen.
En het antwoord luidt, dat het Rijk
niet alleen geen voordeel met zijn ko
loniale politiek heeft behaald, maar zich
integendeel enorme schade daarmede
heeft berokkend, daar de financiën des
Lands ontzettend zijn benadeeld en ook
hier komt mede een zeer werkwaar-
dige bekentenis zijn militaire positie
in Europa zeer beduidend heeft verzwakt.
Deze waarheden moesten het Itali
aansche volk pijnlijk aandoen, maar
Rudini beoogde zijn doel. De politiek
van Crispi moest worden gebrand
merkt en deze er door onschadelijk
gemaakt'. Bovendien wist men nu. dal
de politieke leiding des Lands in hooge
mate zorgelijk was. Met sluwe bereke
ning werd hier tevens de naijver wel
eenigszins ontwapend, getuige ook de
kunstmatige meerderheid, die met de
verkiezing voor Rudini verkregen werd.
De sombere schildering van den poli
lieken en financieelen toestand des Rijks
door Rudini is echter geenszins overdre
ven, maar veèleer veel te zwak in verge
lijking met de werkelijkheid. De eliende
des volks, vooral onder de landbou
wende bevolking, is in sommige slreken
hartverscheurend zelfs wordt er gebrek
geleden, waar voorheen bloei en wel
vaart gevonden werden. De straf voor
de schanddaad aan Kerk en Paus ge
pleegd, drukt blijkbaar loodzwaar op
het arme Italië. Sinds eerlooze fortuin
zoekers den waarachtigen Koning van
Rome lot een gevangene in zijn eigen
paleis hebben gemaakt, is het Rijk over
geleverd aan gewetenlooze individuen
die z.ch schijnen te verlustigen in hel
aanschijn des ondergangs van hel door
hen met zooveel ophef saamgeflanste
éën Italië.
Maar tochgeen nood 1 Rudini, een
der helden op het Italiaansch staat
kundig tooneel, zal hel arme Land op
heffen uit zijn steeds dieper vervalde
schoone voornemens en plannen althans,
die hij tot heil des volks in zijn boezem
omdraagt, heeft hij in een reeks van
interessante punten in zijn manifest
opgesomd. Voor alle nooden en ellenden
des Lands heeft hij een open oog en
zal die trachten te herstellen, of er aan
te gemoet komen. Dat bewijst zijn
program, hetwelk o. m. bevatHandha
ving van den vrede, als onmisbaar voor
Italië's economische ontwikkelingbe
houd van zijn militaire macht en po
sitie als groots mogendheid een nauw
gezet binnenlandsch bestuurherstel
van het evenwicht in den slaatsdienst
zonder nieuwe belastingenverheffing
van landbouwbedrijfbestrijding van
pogingen tot omverwerping, niet door
geweld, maar door een sociale politiek
op financiëel en economisch gebied, ei
ten slotte herstel van de moraliteit ii
politiek, bestuur en rechtspraak.
Men zou geneigd zijn hier te vragen
ol Rudini het Italiaansche volk in al
zijn eliende en rampen nog bespotten
wil, want niemand weel beter dan hij
zelf, dat Italië door holle phrasen, maar
minder door mannen van zijn ge
halte meer te redden is.
Tot dusverre, en daarop willen wij
voornamelijk wijzen, is het nimmer
'oorgekomen, dat het Italiaansche volk
■an regeeringswegc zoo onbeschroomd
zijn ellendige toestand is voorgehouden,
als thans door Rudini is gedaan. Het
moge zich thans vleien met schoone
beloften, een andere troost bestaat niet
r. Italië is financiëel en zedelijk ver
woest, dit wordt nu reeds openljjk door
zijne Regeering bij manifest van zijn
eersten minister erkend. Bij de stem
der wanhopige bevolking heeft zich die
der overheid gevoegd.
Voorwaar een merkwaardig verschijn
sel, maar tevens een bewijs Ie meer
dat de Statenroof aan den H. Stoel
gepleegd, een geesel voor Italië gewor
den is!
BUITENLAND.
Zooals in ons laatste buitenland ge
meld werd, had de Duitsche Rijksdag
de twee gevraagde kruisers geweigerd.
Ook in derde lezing is thans de be
grooting van Marine goedgekeurd, zon
der daarbij op een vroeger besluit terug
te komen. De beide kruisers komen
derhalve niet, ofschoon minister Holl-
mann zijn uiterste best deed, ze toch
nog er door te krijgen.
Voor de tiende maal heeft de Rjjks-
dag besloten met 179 tegen 49 stemmen,
aan de leden presentiegeld toe te
kennen. Er is echter weinig kans, even
min als vroeger, dat dit besluit door
den Bondsraad zal worden goedgekeurd.
Deze toch stelt zich nog altijd op het
standpunt, dat het onbezoldigd zjjn der
leden van den Rijksdag een afdoend
tegenwicht is tegenover het algemeen
stemrecht.
Maandag jl. werd de Oostenrijluche
Kamer van Afgevaardigden plecutig ge
opend met eene keizerlijke Troonrede
waarin vooral gewezen wordt op
den toestand in het Oosten. Door hel
samenwerken der Mogendheden zijn de
dreigende gevaren bezworen en er is
reden te hopen, dat de eendrachtige
samenwerking, zal leiden tot bevredi
gende oplossing. De Kretenzer Quaestie
deed Oostenrijk, in overleg met de
andere Mogendheden, maatregelen nemen
tot onschendbaarheid van grondgebied
en lot beteugeling van neigingem die
den vrede in gevaar kunnen brefcgen.
Maar kan Griekenlands tegenwoofjdige
houding niet op de goedkeuring der
Mogendheden rekenen, ook Turkjje dipjit
wel te beseffen, welk een zware
antwoording het op zich zou laden, in-
dien het geen einde maakte aan treurige J
misbruiken en een toestand bestendigde,
die de kiem van voortdurende onlusten
in zich sluit.
Men ziet het, hier wordt wel de hoop
uitgesproken, dat alles ten beste mag j
geschikt worden, maar de werkelijkheid t
slaat deze hoop den bodem in, want
weer hebben de Muzelmannen •vyd
gemoord en verschrikkelijk huisgö-,
houden.
Thans was het weer het stac^je To-
FEUILLETON.
TTTTW VEROORDEELDE.
(Slot.)
11) Lassen wai aanvankeljiVtls versuft ore
deren hartslochlelijken uitval zijner vrouw, diei
zy onophoudelijk herhaalde. Toch liet hg haai
tonder eeu woord tot verontschuldiging in t
breugau, rustig too einde toe spreken. Hjj wis
dat het nu, waar tg in de hoogste opgewon
denheid handelde, vergeefs tou zyo, haar tc
rede la breogen. Zoodra tg echter geëindigd
had, teide hg
,Gg kunt gelgk hebben, maar beel verschrik,
kelgk is voor mg de gedachte, dat Erail een
onschuldig menscb in de ellende
.Dat hebt gg gedaan, gg alleenraasde ign
vrouw, ,gg if- hef geweest, die dadelgk de
aangifte deed bg de politie. Was dat niet
Nu echter was hel geduld van Lassen
einde. Opstaande riep bg
,Gg hebt mg ertoe gedrevet
te doen, ik wilde niet, gg hebt i
Tot antwoord zonk mevrou*
snikkend in een leunstoel nede
over de wreedheid van haren man, die in êeo
xoo treurig oogenblik haar nog verwgtiogen
de maken. Toen ig eindelgk iweeg, begon hg
.Wg n
r bet gerecht gaan on Emils brief
rouw Lassen staarde baren man een wgte
met wgd geopende oogeo aan. Dan sprong ig
tl wilt ge na doen, onu namen met
sabande bedekken 1"
,Maar beste vrouw," wierp Lassn haar tegen,
bedenk toch, dat het Emils taalde wil is, en
wg toch eerbiedigen."
leen," riep zjj als buit'.h zich zelve
van opgewondenheid, „op de nugodichtenis van
mgn kind mag geen schaduw vallei, ïgnuaain
mag niet met oneer genoemd wordB- Geel de
man geld, geeft hem duizenden, en hg i
zgn, als hg dal jaar gevangeoisslrif zo
betaald krggt. Maar ik zeg u, gg gatlni
het gerecht, dat duld ik uiel!"
,Gg wilt dus, dat een onschuldig, vooi zgu
ganscbe leven met hel brandmerk vrn diefstal
behept blgtt!1'
.Geef hem geld, geeft hem geld ta hg zal
tevreden zgn, Die menschen doen illes voor
geld. 0 mgo arme zoonl schreei.Wde tg,
.niet eens in het graf zult ge rust hebieo, inaar
ik zal u voor uwen vader in bescherming komen."
Een zacht kloppen aan de deur oigerbrak
haren uitval. Lassen opende. Builen sijnd oen
bediende, die hem een kaart overreikte meld
de, dat de heer beslist verzocht, teratoid onl-
vangon to worden.
Lossen keek op de kaart en laa Dr. Wein-
hardt, president van het gerechtshof."
.Laat hem binnen,'1 teide hg tot ÓB bo-
diende, die zich gliugs verwgderde.
.Wal mag de man zoo dringend bg mj wil-
n murmelde hg.
.Zeer liefdevol van u," bemerkte zgn v:
spottend, „om op zulk een dag bezoek te
Nauwclgks h d hg zich verwjjdenl, of mevroi
Lassen opende de deur, naderde en beproelds
luisteren. Maar de heeren zalen ver van den
ingang, zoodal zg slechts een zachl gemompel
hoorde. Na eenige oogenblikkcn schoof zg de
deur voorzichtig een weinig lerzgde en vernam
toen, dat de bezoeker zeido
,Uw zoon heeft oogenschgnlgk bg volie be
wustzijn gehandeld, want hg heelt juist den weg
ingeslagen, die door de wel is voorgeschreven.
De Duitsche consul in Monaco heelt de ver-
klariogen van uwen zoon tot protokol genomen
en aan hel gerecht te dezer stede toegezonden.
De zaak neemt dus een regelmatig verloop en
de verhandeling legen Landsberg zal weder
opgenomen worden, om rijne geheele onschuld
voor de wereld bloot te lsggeu. Ik heb u bedt
slechts lastig gevallen, opdat de gereclitelgke
maatiegelen u niet on voorbereid vinden.''
Meer hoorde mevrouw Lassen niet, zg viel
in onmacht.
,e straf ge-
Veertien dagen nadien kon Landsberg wede
iedereen open en Ser in de oogen zien, wat
alle dagbluden hadden nauwkeurig berichlc
over die verhandeling opgenomen, waarin lig
schitterend vrijgesproken werd. De brooddielsUI
had geen v e rde re ge volgen voor hem, daar door deo
procureur-generaal zeil ee
De zitting was in de hoogste male int<
sant geweest, en had een groote menigte
toeschouwers uitgelokt. De eeo kwam uit werke-
Igke belangstelling voor een man, die hel offer
eener vreemde schuld geworden was, de ander
meer uit nieuwsgierigheid iu de hoop zijne
zucht naar schandaal Ie kunnen bevredigen.
>f hier toch de familie Lnssen Mevrouw
Lassen was in de Berlgner wereld wegens lisar
en trots genoegzaam bekend, en
Emil had de tongen van velen reeds
genoeg in boweging gezet. En aan het slot van
zjjn jong, maar aan inhoud rijke leven verraste
hjj de wereld nog met zulk een ongehoorde
geschiedenis
Merkwaardig echter, slechts weinigen erkenden
dat Emil eigenlijk toch niet meer dan plicht
matig gehandeld had, de meesten hielden het
voor een dwaasheid, dat hy dien arbeider een
genoegdoening verschafte, die op de familie
Lansen oen zware schaduw wierp. Zjj meenden
met de moeder van Emil, dat het meer dan
voldoende ware geweest, wanneer men den
man met een som geld schadeloos had gesteld.
Alsof niet ook de gewone inon zjjn eurguvoel
heeft, zoo goed als de hoogste adel en de
millionnairalsof ook hy niet smartelyk zoo
ineenkrimpen, wanneer hem iemand een diot
Do beraadslngiog voor het gerecht duurde
niet lang. Hot gerechtshot trok zich niet tot
beraad terugde uitspraak des president! luidde
helder en klaar gebleken was. Daaraan echter
voegde de voorzitter toe, en het scheen alsof hjj
zijne woordon tot deo beer Lassen richtte, die,
geheel terneergeslagen, op de getuigenbank
had plaats genomen
,Wjj hebben hier tot onze vreugde het hoogst
zeldzame geval, dat een vcroordeelend vonnis
van hel gerecht als onrecht
worden. Eim dwaling der justitie ligt
maar rampzalige omstandigheden heb
[edwoogen Joseph Luudsbors^tot eeu
gevangenisstraf te veroordeelen. Hjj heeft zv
in lijden en, helaas, ontbreekt oua
middel, hem voor het geleden onrecht sch
loos te stellen. Maar ik geloof, de beate
wacbtiog te mogen uitspreken, dat toch
iels geschieden zal, wal het ongeluk van
man vermag te lenigen. Zyn zieleljjdea
niemand weder goed maken, hjj heelt oo
lyk geleden, maar hem, den man zander
delen, zou hel eeu troost zjjo, wanneer
toch eene schadei
Nn zullen we overgaan
De v
berg, en wel wegens brooddiefstal. Als v<_,
ger was hom een advocaat toegevoegd, n
behendigheid en groole redenaarsgaven
meen bekend waren. Hjj liet zich dan ooi
gelegenheid niet ontgaan, zjjn in]
helderste licht te plaatsen. Meesterlik se
nog -I
hjj den zielsstrijd, die
streden, eer hjj uit een rermsaBae e
Ijjko dief werd. Hjj geosolds de nu
maatschappij, die zich met eleohiiw.