Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
9 No. 22.
Zaterdag 28 Augustus 1897.
Elfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden. Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
meatsprija par drie
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauKromnmtraat, F 227Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Priji dar AdrartantUni
Van 1 tol 6 regelsf 0,30
Voor iederen regel meer- 0.05
Liever Soeialist dm Katholiek.
De herstemming te Enschedé heeft
thans voorgoed uitgemr.akt, dat die leuze
door de liberalen gehuldigd wordt. De
verkiezing van een lid voor de Tweede
Kamer, noodig geworden wijl de libe
rale Afgevaardigde voor genoemd district,
de heer Pierson tot minister was gepro
moveerd, leidde daur bij eerste stemming
tot eene nederlaag voor de liberale partij
baar candidaat moest het onderspit
delven eene herstemming moest plaats
vinden lusschen een katholiek en een
socialist. En om nu de anti-clericale
partij niet te verzwakken werd openlijk
besloten bij deze herslemming de leuze
op te volgenLiever socialist dan
katholiek I
Zóó stout en beslist partij kiezen,
ging echter veler verwachting le hoven
immers tijdens de algemeene Kamer
verkiezingen nog nam die partij de
allures aan van den hechtsten steun te
leenen aan koningschap en vorstenhuis
en thans wordt door haar een vurig
bestrijder van onze staatsinstellingen
het Parlement binnengeloodst.
Toen in het begin dezes jaars door
zeker blad de voorspelling werd ge
waagd, dat de katholieken met de so
cialisten zouden samengaan om eene
clericale regeering te vormen, zagen
wij ons genoopt legen deze grove ver
dachtmaking krachtig te protesteeren,
met de opmerking, dat de katholieken het
samengaan en konkelen met socialisten
liever aan andere staatkundige partijen
overlaten. En thans is een openlijk feit
verricht, hetwelk aantoont, dat de liberalen
niet meer schromen zich vlakweg m
socialisten te verbroederen.
Een t wijs te meer is hiermede ge
geven hoe snel de liberale partij afglijdt
naar het socialismebij sommigen moge
dit nog verbazing wekkentoch is het
niet anders dan een natuurlijk gevolg. Het
socialismeimmersiseenvoudigeenuitvloei'
sel van het liberalisme, hetgeen voortdu
rend met verpletterende bewijzen is ge
staafd en niettemin werd van liberale zijde
die waarheid hardnekkig ontkend. Nu ech
ter helpt geen ontkenning meer. Door een
openlijke daad is thans uitgesproken,
dat het socialisme, als zeer na verwant,
met geestdrift is ingelijfd in de groote
liberale partij.
Op die wijze en met zulke middelen moet
echter eene regeering worden gesteund,
die haar ontstaan aan de laagste prak
tijken te danken heeft. Als van de da
ken werd vóór en tijdens de algemeene
verkiezingen voor de Tweede Kamer
verkondigd, welk een ramp het wezen
als bij de aanvaarding der regee-
ringstaak van onze veelgeliefde jeugdige
Koningin Wilhelmina een clericale re
geering Haar omringen zou. Er be
hoorden meer betrouwbare, vaderland
lievende elementen zich in dien gewichtigen
stonde om haren troon te scharen, dan
onder clericalen te vinden waren. Alleen
de liberale partij, aldus werd verzekerd,
bood de beste en zekerste waarborgen
van onwankelbare gehechtheid aan ons
Vorstenhuis houw en trouw waren haar
ingeschapen van een eenig bijzondere
soort.
Dergelijke holle phrasen waren in die
dagen schering en inslag. En nu
Eene regeering, gevormd uit eene partij,
welke drie socialisten onder haar leden
telt, zal indien althans geen on
voorziene gebeurtenissen daarin wijzi
ging brengen bij de troonsbestijging
van onze beminde Koningin Wilhelmina
hare eerewacht uitmaken. En wanneer
dan de eed van trouw door deStaten-
Generaal zal worden afgelegd, dan zal
men het schouwspel kunnen bewonderen,
dat de groote liberale partij in haar
gevolg drie socialisten ten tooneele
leiden zal, en deze aan Hare Majesteit
voorstellen als steunpilaren Harer Re
geering, en bovendien als een kracht
der hoog gevierde meerderheid
Neörlands Parlement.
De anti-clericale fractie moge zich
dan ook verheugen over den behaalden
triomf te Enschedé, maar dergelijke
overwinningen zijn van een zeer beden
kelijke soort. Want feitelijk is thans be
wezen, dat de liberalen, om zich als
regeeringspar'.ij te kunnen handhaven,
heil gaan zoeken in het opvolgen der
minder fraaie leuzeLiever socialist
dan katholiek.
BUITENLAND.
Hel Russische volk vierde volop feest
in de afgeloopen week, ten minste de
bewoners van die plaatsen, welke het
voorrecht mochten genieten den Presi
dent der Fransche Republiek, Félix
i-ire, in hun midden te hebben.
Maandag 1.1. om half tien arriveer
den de Pothuau, de Surcöuf en de
Dupuy de Lome in de wateren voor
Kroonstadt. Daar werd de President
verwelkomd door den oom van den
Czaar, grootvorst Alexis de kanonnen
bulderden, luide hoera's werden ge
hoord en het Fransche smaldeel stoom
de door tot Kroonstadt. De Czaar had
zich van Peterhof per keizersjacht
Alexandra naar deze stad begeven en
wachtte den hoogen gast aan de val
reep op. De begroeting tusschen den
Czaar en den President was zeer har
telijk. Spoedig daarop stoomde de
Alexandra, met hare hoogwaardigheids-
bekleedcrs aan boord naar Peterhof,
alwaar de grootvorsten Wladimer en
Konstantijn voor de ontvangst gereed
stonden. Ook hier getuigde de ont
vangst van grooten geestdrifttoen
dan ook de heer Faure zich naar het
paleis der Czarin begaf, regende het
bloemen en tuilen ook de versieringen
der straten, huizen en pleinen was
prachtig, alles prijkte met bloemen en
In het paleis der Czarin werd eene
lunch gehouden van 39 personende
President zat aan de rechterhand des
Czaren. Des middags was er gala-diner
in het paleis van den Czaar en hier
ontbraken de toespraken niet. Keizer
Nicolaas zeide in het Fransch legen den
President .Het is mij een zeer bijzonder
genoegen n hier welkom te heelen,
Mijnheer de President, en u le danken
voor uw bezoek, dat geheel Rusland
met levendige en algemeene vreugde
begroet. De aangename herinnering aan
de te korte dagen, verleden jaar in
Frankrijk doorgebracht, blijft onuit-
wischbaar geschreven in mijn hart, ge
lijk in dat der Keizerin. Wij vleien ons
met de hoop, dat uw verblijf in ons
midden er. de oprechte gevoelens, daar
door gewekt, niet anders zullen kunnen
dan nog nauwer toehalen de banden
van vriendschap en innige sympathie,
die Frankrijk en Rusland verbindeD.
Ik drink op uwe gezondheid, Mijnheer
de President, en op den voorspoed van
Frankrijk !"-
De President antwoordde hierop
.Uwe Majesteit heeft zich wel willen
herinneren de inderdaad te korte dagen,
door Uwe Majesteit met de Keizerin
verleden jaar October te Parijs doorge
bracht. Geheel Frankrijk van zijn kant
bewaart daarvan nog de aangenaamste
heugenis. Het is dan ook in overeen
stemming met de oprechte gevoelens
van het geheele volk, dat de President
der Republiek naar de hoofdstad van
Uwer Majesteits Rijk is gekomen om
daarvan te getuigen en de machtige
banden nog nauwer toe te halen, die
onze beide landen vereenigen. Nu ik
op Ruslands grond sta en het hart
der beide volken klopt met gelijken slag
in dezelfde gedachte van wederzijdscbe
trouw en van vrede, hef ik mijn glas
op ter eere van Z. M. den Keizer en
de Keizerin en van geheel Rusland!"
Dinsdag bezocht President Faure de
graven der keizerlijke familie in de kerk
der Peter- en Paulsvesting. Den mede-
gebrachten gouden olijltak met het
opschriftIn pace concept,a firmat tem
pus de tijd bezegelt en bevestigt de
midden in den vrede aangegane bond
genootschappen legde hij op het
graf van Czaar Alexander 111.
Daarna reed hij met den Keizer naar
de Troitsky-brug en gaf bij de
eerste steenlegging den eersten ha
merslag, Nicolaas den tweeden. Ver
volgens ontving lijj in het Winterpaleis
het corps diplomatique, den adel en den
gemeenteraad, die hem, naar Russisch
gebruik, brood en zout aanboden het
diner werd ten Hove gebruikt.
Men ziet het, het woord alliance,
waarop de Franschen zoo vurig
wachten, is noch door Czaar Nicolaas,
noch door President Faure geuit. Een: -e
Russiche bladen gebruiken het zoo nu
en dan eens, doch de Nowoje Wremja
en de Nowosli spreken slechts van
.samenwerking der twee volken," als
eene .bevestiging van hel verbond," dat
de wederzijdsche belangen in het Oosten
waarborgt.
De onderhandelingen over den vrede
tusschen Griekenland en Turkjje worden
nog steeds sleepende gehouden Enge
land betoogt, dat het niet noodzakelijk
is de ontruiming van Thessalié en de
aflossing der oorlogsschuld tegelijkertijd
te doen plaats hebben, terw(jl daaren
tegen Duitachland op dit punt geen ver
andering wil. Ook het verkrijgen der
som zelf gaat voor Griekenland met
heel veel moeilijkheden gepaard men
zegt zelfs, dat het Grieksche volk ver
toornd is op den koning, wijl deze nog
maar niet besluiten kan een paar mil-
lioen af te zonderen uit eigen middelen,
ofschoon hij er hest toe in staat zou zjjn.
Het heet nu weer, dat de ambassa
deurs te Konslantinopel mededeeling
ontvangen hebben, dat de Ollomaansche
Bank le Parijs geneigd is de geheele
oorlogsschatting aan Griekenland voor te
schieten, indien behoorlijk toezicht op
de Grieksche financiën gewaarborgd
wordt.
De Porie heeft thans aan de ambas
sadeurs voorgesteld hare tijdelijke be
zetting van Thessalié te beperken tot
het noordoostelijk deel, Larissa en Volo
daarin begrepen, doch met ontruiming
van al het andere bezette land. Hierin
neemt Duitschland genoegen, mits Grie
kenland de financièele controle aan
vaardt. Dit zal echter zoo gemakkelijk
niet gaan, daar juist de ambassadeurs
Cambon (Frankrijk), Nelidof (Rusland) en
Currie Engeland) aan hunne Regeeringen
te Parijs, St. Petersburg en Londen
eene nota gezonden hadden, om te be-
toogen, dat Griekenland onmogelijk
meer dan twee millioen Turksche pon
den kan opbrengen.
Zeer ongerust maakt zich de Turksche
Regeering over de aanslagen der Arme
niërs. De Armeniërs, gevangen genomen
wegens den laatsten bommenaanslag,
zijn reeds ter dood veroordeeldook te
Galata werd een Armeniër gearresteerd,
die trachtte een politiebeambte te doo-
den en te Pera hebben veel huiszoe
kingen plaats.
Moerad-bey, de vroegere leider der
Jong-Turksche partij, die eenigen tijd
geleden de vlucht moest nemen naar
Egypte, is te Konslantinopel terugge
keerd en zelfs benoemd tot lid van den
Raad van State! Men houdt het er
voor, dat deze benoeming in verband
staat met zijne zwenking naar den Sul
tan, of dat de Sultan door hem is ge
wonnen voor zijne (Moerads) hervormings
plannen, welke nog al van ingrijpenden
FEUILLETON.
De grouts Beirsspeealatie.
Vr|j gevolgd naar het DuiUch.
IV.
7) Acht dagen later belrad Lingen opnieuw
Rosenthal! huis, waar hjj in de feestzaal eene
kleine verhevenheid voor eene zigeuner kapot
moest maken, die dea avonds de groote partij
bij den bankier met zjjoe wilde en zwaarmoe
dige melodiin moest opvrooljjken. Toen hjj zjjn
werk voltooid bad, leidde hem Rosenthal:
ebtgenoote in bet geheime kantoor
joint afwezigen man, om eene te zie
herstelling van het knnatvolle bovenstuk van
den leasen a ar. Nauwlgks waren zjj binnenge
treden or een bediende kwam mevrouw Rosen
thal roepen, omdat mejnflroow Todi, eene be
roemde, voor den avond geëngageerde zangeres,
hmmr wsuschte le sprtken. Mevrouw Rosenthal,
die vreesde, dat de zangeres voor den avond
welke haar een honorarium van 500 mark op
bracht wilde bedanken, spoedde zich aan
stonds weg en liet den schrijnwerker wachten.
Lingen zatte zich behaaglijk in oen der ge-
,ik moet vjjf
in de gedachten, hoe prettig bet toch wel
van twee personen. Eene
as dio van Rosenthal.
.Mjjnheer," zeide de
duizend mark hebben."
.Vjjf duizend mark!" riep Rosenthal, ,en
dat zegt ge op eenen loon. alsof het een ba
gatel was."
.Dat is het ook voor n, wil ik zeggen."
,Ik verzoek n, mijnheer Bendel," stoof Ro
senthal op, .dal gij op een anderen toon tol
mjj spreekt!"
.Goed, mijnbeer," antwoordde Bendel, ,de
toon van spreken verandert echter niets aan
de ellendige
.Loop heen," riep Rosenthal nit, .zei
toch de tering naar de nering, gij gooit het
geld met volle handen weg. En wat een lev<
leidt gij 1 Gij geeft fijne sonpers, rijdt in
prachtigste rjjtoiger, doet veel aan sport en i
hemel weel. waaraan ge nw geld wegwerp
Het lost mij niet voor uwe zncht tot nitgai
in de bres te springen."
.Maar, mijnheer," antwoordde Bendel ge
raakt, .gij bebt het recht niet mij zedelesscn
te geven. Of geeft gij zeil een beter voorbeeld
Gaat gjj ooit 's avonds met nwe lamilie nit,
zonder nwe beurs een honderd mark lichter
gemaakt le hebben Bouwt gij geen villa's met
het geld van anderen Houdt gg geen paarden,
die door de dwazen gevoederd worden? Geelt
gjj
.Zwjjg, onbeschaamde," riep Rosenthal, ,of
ik laat n de deur uitwerpen."
Lingen wu opgesprongen; in de grootste
■ondeobcid luisterde bjj en eene zekere
had zich van hem meester ge
maakt Wat bjj daar hoorde, scheen hem
ongehoord toe en deed hem tot veel erger
dingen besluiten.
.Schreeuw niet zoo, mjjDheer Rosenthal,"
antwoordde Bendel. .Gjj weet heel goed, dat
gB mg geen baar zuil krenken. Maar houdt er
nu ook mede op mjj verwgten te doen, die
gii beter deedt tot u zelf le richten. Waarljjk,
als over ons beide gericht moest worden,
waart gjj Je eenig schuldige, want gg waart
bet, die mg aangespoord en medegesleurd hebt
in den maalstroom, die oos ten slotte zal ver
zwelgen. Toch zou ik gaarne," zoo lachte hjj,
,deo ondergang nog een weinig uitstellen. Het
leven is le schoon, om het na reeds op te
geven. Zoo denkt gg er zeker ook over, mijn
heer, want van mg hangt het af, of wg vroeger
of later opbonden."
.Verschrikkelgk,"steunde Rosenthal. .Menscb,
waarom zegt gjj mjj dat?"
.Omdat ik vgf duizend mark moet hebben 1"
.Neem ze dan maar, ik zal eene quit
schrgven."
.Dat zal u weinig helpen, mgnheer,
beden middag waren er nanwljjks drie du
.Wacht don en morgen zal ik n helpen. Gg
vergist n, Beodel, als gg meent, dat wg
het eind zgn. Onze laatste zwendel heelt
een mooi eind vooruitgnbracht en met
tweede zou ik de verliezen der laatste I
maanden geheel gedekt hebben."
.Geef u niet aan ill uzi ei over," antwoordde
1 op koelen to-rn. .Hel bg u belegde geld
kunt gg locb niet meer terugkrijgen, raillioenen
van zgn weggeworpen, en
Verder kwam hjj niet. De deur, die naar
9t geheime kabinet leidde werd met een ruk
jengesmeten en Lingen stormde nsar binnen,
bleek van ontzetting en met bevende leden.
Rosenthal en Bendel sproDgnn verschrikt ter
zjjdevoor zö echter oen woord kondon spre
ken, schreeuwde de schrijnwerker
.Mijnheer, geef mö mjjn geld terug. Oogen-
blikkelgk!" Nu vond Rosenthal zjjnc bezinning
terug. Hg zag in, dat bjj alles moest aanwen-
om den vertoornden man gerust te
stellen.
,Gg zult het hebbrn, maar gg mil toch wel
ljjk is, zulk een groote som zi
.Zulk et
groote som," schreeuwde Liogen.
„Ha, bal du is het eene groote som, nu ik ze
terug wil hebben, en toen ik ze bjj u wilde
nilzetlen, beschonwdel gg bet als eene genade,
van mg het geld te nemen. Neen, geen praatjes,
.Lieve hemel," onderbrak Bendel op geheel
onverschilligen teos. .Laten *wö den man dat
bagatel geven!"
,Mg liegt ge niela voor," antwoordde Lingen
,Nn weet ik, waar ik met u aan toe ben, en
ik wil mjjn geld terug."
„Mjjn waarde Lingen," zoo begon Rosenthal,
zich zeer beminnelijk voordoende, „wg ki
elkaar al zoo lange jareo en hebben steeds
die byoa (j
Rosenthal Duisterde Bendel in
.Wjj moeten den man, het koete, wat hal
il, tevreden stellen, andera is het met ons
gedaan. Breng maar bier of daar 60000 mark
indaan, ik zal hem intnsschen wel weer wat
kalmer stemmen."
Bendel ging heen, lerwgl bjj Lingen toe-
haal uw schal, maar s
„Bionen weinige minuten hebt gjj nw geld,
waarde Lingen," zeide Rosenthal tot den
schrijnwerker, wiens toorn een weinig bedaard
was bjj Bendels woorden. „Wees nu ook ver
standig. Gjj hebt, naar het achgnt, uit het on
derhoud, dat ik met mgnen kassier bad, eenige
stukkon opgevangen en die verkeerd verstaan."
,Ik 'weel zeer goed, wat er aan do bond is,"
pruttelde Lingen. „Hier is op afschuwelijke
manier bedrogen geworden, en als ik niet toe
vallig in uw kabinet geweest was, was ik mön
geld ook kwgt geweest"
„Men ziet, waarde Lingen, dat ge van zaken
geen vorstand hebl. Werkelijk zjjn niet alle
kapitalen meer voor handen, maar waar xjjn
ze? Ik heb ze in mijne groote ondernemingen
gestoken, ik werk er mede en alleen met be
hulp der kapitalen ben ik- in staat zulk een
hoog percent te geven, zooals gg die bekt. Als
gg meerdere bankiershuizen zoudt visilesren,
zoadt ge zien, dat ie alle doen, zooals ik.
