Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 51.
Zaterdag 19 Maart 1898.
Elfde Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAO.
Abonnementsprijs per drie auslui
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
f 0,051
BureauBreedestraat, E 349Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentltni kf
Van 1 tot 6 regelsf 0,80r
Voor iederen regel meer- 8J)5
Correspondenten «n Advertenlifln moeten niterlgk Vrgdsgavood
Bij dit nummer behoort
een bijvoegsel.
Het Parlementarisme.
't Klinkt fraai de verkiezingen te
bestempelen als de uitspraak des volks,
maar, waar bet op aankomt, is deze
uitdrukking waar? Is het kiezersvolk
met de politiek genoegzaam op de hoogte
om zelfstandig zijn stem uit te brengen
Wat wordt er al gevorderd voor een
zelfstandige politieke opinie? Zijn zij
niet enkelen, die aan matig gestelde
eischen onder dit opzicht voldoen? En
de groote massa der overigen Worden
zjj niet door de partijleiders ter stem
bus gedreven? Wat bljjft er dan over
van de uitspraak des volks Is het niet
veeleer de uitdrukking der aanvoerders
geëscorteerd door eenige ordonnans-
officieren
Eene uitzondering maakt daarop de
katholieke party, niet omdat hare kie
zers zooveel beter op de hoogte zijn
der politiek, maar omdat zij, op den
bodem der waarheid staande, ook in de
politiek gezag erkennen, terwijl de overige
partijen het zelfonderzoek huldigen. Deze
laatsten maken zich, door de leiding
te aanvaarden, aan inconsequentie schul
dig, lerwjjl de Katholieken consequent
volgens hun beginsel handelen. Dit is
het voorrecht der waarheid. Vooral in
onzen tijd heeft de Katholiek niet meer
te zoekenhet Opperste gezag in de
Kerk heeft gesproken, den te bewan
delen weg in de politiek in Zijne Ency
clieken duidelijk genoeg aangetoond,
zoodat de katholieke kiezers op gezag
gerustelijk hunne leiders mogen volgen
overtuigd, dat zjj geleid zullen worden,
onder het oog der Bisschoppen, in de
door den Paus aangegeven richting.
't Is een prachtig woordde alge-
meene verkiezing is de uitdrukking des
volks. Wat zien we b.v. in Frankrijk,
FEUILLETON.
6) Juffrouw Muller «u eene scherpzinnige t;
die de wereld beter kende dan haar man,
op hot land waa grootgebracht en de streken
niet doorzag. Zg liet niet na, zonder dat bi
man or van wiet, dia jnist bezig was met
zolderkamertjes in Kollenburg» nieuwe huia
te maken, 'l eon en ander over Rottenburg te
weten te komen, en wat zg nu wel hoorde,
was niet erg opwekkend. Rottenburg, zoo heette
het, had al een paar maal een bankroet gebad
en veel werklieden, vooral handwerkslieden,
zeer benadeeld. Ook werd haar verzekerd, dal
de villa, welke .hij bewoonde, op naam zijner
vrouw stond, zoodat men door de rechtbank
niets van hem kon verkrijgen. Juffrouw Mnller
sprak echter van hetgeen zjj vernomen had,
niets tot baren man, maar besloot zeil eerst
zekerheid te willen hebben. Daarom rèrscheen
zjj op zekeren dug bjj den bankier Pinkus met
den wissel van RoUenburg en vroeg, ol zg het
geld nu niet reeds opnemen kon.
Pinkus wierp een blik op den wissel, lachte
n gjj vervalt e<
Oostenrijk en Italië feitelijk geschieden
Zien we daar niet het lage spel spelen
van allerschandeljjksten lasler, intriges,
omkooperij, dwang door de regeering,
die uit heerschzucht of om andere mo
tieven zich tracht staande te houden?
Worden niet tot dit doel enorme sommen
uit geheime staats fondsen of uit andere
bronnen besteed Treedt niet de ambte
naarswereld als hare dienares op om
haren geest druk uit te oefenen in
den verkiezingsstrijd, dikwijls op onrecht
vaardige wijze de vrijheid belemmerend
of met voeten tredend? Is de omkoop
bare pers niet maanden soms te voren
bezig om voor het judasloon in den
zin der regeering de politieke opinie te
forceeren en te vormen Moest in ons
eigen Vaderland bij de laatste verkie
zing niet lasterlijk het anti-clericalisme
dienst doen, om de christelijke meer
derheid té weren En is eene dusdanig
verkregen geforceerde meerderheid niet
het werk der regeering Van de vrije
uitspraak des volks is hier geen sprake
Het resultaat der verkiezing is de
samenstelling der Tweede Kamer. Iedere
partij zendt hare afgevaardigden of
vertegenwoordigers naar het parlement.
In den geest der meerderheid treedt de
regeering cp met hare wetsvoorstellen,
om deze te onderwerpen aan het oordeel
van de volksvertegenwoordiging, edoch
ten onrechte, gelijk we boven aantoon
den, aldus genoemd. Ieder wetsvoorstel
eener regeering, die zeker van eene
meerderheid is, is eene schijn vertooning,
omdat zij te voren weet, dat het ge-
heele parlementarisme niets uithaalt,
overtuigd, dat het wetsontwerp door de
meerderheid toch zal worden aange
nomen.
Het parlement is de uitdrukking der
verschillende partijen. Bij indiening der
wetsontwerpen is vaak reeds met wiskun
dige zekerheid het aantal vóór- en tegen
standers te berekenen. Wat haalt hier het
gansche parlementarisme, het gepraat over
en weer, hoe schoon, hoe welsprekendook,
uit Deze nationale arbeid blijkt door
gaans ijdel. Ieder der volksvertegenwoordi
gers dient zijn eigene partij, hetzjj gebonden
of niet gebonden aan een partijprogram.
Hier geldt in zekeren zin: wiens brood
men eet, diens woord men spreekt, ieder
spreekt in den geest der partij, waartoe
hij behoort. Bekecringen zijn door het
parlementarisme zeer zelden te maken,
nimmer in partjj-quaesliesobjectieve
beoordeeling wordt verbannen door partij
geest, en zoo komen onze wetten tot
stand door eene kleinere of grootere
meerderheid, die door het ander aan
zienlijk gedeelte des volks worden ver
afschuwd en verfoeid.
ar acht dagen."
j en voegde er
-1 bg, ,wjj hebben
bet geld onvroede noodig en zijn gnome be
reid, wat to Aten vnllsn."
,D»t zou m9 best passen," meende de
bankier, .maar u moet weten, dat Rottenburg
bg mg geen geld gedeponeerd heelt."
,0, hemel I" riep Mullere echtgenoot uit,
.dan zou deze wissel niets anders dsn bedrog
zgn?"
.Volstrekt niet,'' antwoordde Pinkas
stuwen blik, .Rottenburg is van plan geweest,
mg bet geld te brongen, maar u weet zei'
boe bet ons mannen van zaken dikwgls gaat.
Vandaag zitten wg op een vollen buidel
morgen is hg ledig."
.Nu, wat beteekent dat alles?" vroeg
naar adem snakkend.
.Dat Rottenburg voor 't oogenblik geen geld
heeft I Als de pannenlabriek nog een
weken geduld met hem gehad bad, dan
bg kunnen blgren staan en alles betalen. Maar
nu is het ongelnk over hem gekomen."
Gedurende enkele minuten kon de jonge
vronw niets antwoorden. Met bevende handen
hield zg zich aan den lessenaar vasl, welke
haar van den bankier scheidde. Daarna riep
.Dan is hg bankroet?"
.Bankroet! De pannenfabriek heeft bem
eerst aangepakt en nu zal hel prachtige nieu*
gebouw wel publiek verkocht worden
.Almachtige God! Wat een hemeltergend
.Och wat, bedrog I Hg is ongelukkig geweest,
meer niet. Men had hem met ïust moeier
en alles was wel terecht gekomen."
.Maar is don alias werkelijk verloren vroeg
juffrouw Muller.
Hoezeer de partijgeest voorzit bjj de
volksvertegenwoordiging bljjkt niet alleen
uit de stemming over wetsontwerpen,
maar, vooral inden laatsten tijd, uit de
hartstochtelijkheid, waarmede men daar
elkander bestrijdt. In vroegere dagen
zond het volk mannen van hooger aan-
en stand ter Tweede Kamer. In
den laatsten tijd is dit anders geworden.
Tengevolge van het invoeren van alge
meen of zeer uitgebreid kiesrecht, heeft
andere volksklasse bij de samen
stelling der Tweede Kamer een woord
meè te spreken. In het ongeloovige
kamp is het vooral het socialisme, dat
zijne lieve broeders als afgevaardigden
zendt en sinds dit element in de volks
vertegenwoordiging is opgetreden, wordt
het voorzitterschap een alles behalve
benijdenswaardig baantje. Men sla het
op België. Algemeen bekend
zjjn de scènes, die op de vischmarkt, in
de achterbuurten, niet in eene fatsoen
lijke vergadering thuis behooren. Ver
scherping, uitbreiding der reglementen
zijn noodzakelijk geworden, wil de
Voorzitter zijn prestige voor zich en de
orde voor allen bandhaven. Het volks-
parlement is hel schouwspel geworden
herhaaldelijke opheffing der zitting,
van schelden, razen en tieren, van
vecht- en kloppartijen, van inmenging
zelfs der politie om de vergaderzalen
te doen ontruimen en builen botsingen
te voorkomen of de vechtenden vat
Nog iets anders moet hier genoemd,
het zoogenaamd obstructionisms. Hierin
zoekt een of andere in minderheid zijnde
partij tegen de regeering hare kracht.
Op groote schaal is dit stelsel van
dwarsboomen onder anderen toegepast
door de Duilsche partij in Oostenrijk
mijlen lange redevoeringen werden door
dcrzelver afgevaardigden gehouden, om
afdoening van dringende zaken te be
lemmeren, den nationalen arbeid der
wetgevende macht tot nul te redureeren
alzoo de regeering te dwingen zelfs
onredelijke eischen eener minder
heid te voldoen. Soms in gevallen van
slechte opkomst der regeeringsparljj
wordt hel obstructionisms uitgeoefend
door zich terug te trekken en de Kamer
in de onmogelijkheid te stellen eenig
wetsontwerp aan te nemen of eenig
wettig besluit te nemen.
.Dat wast ik niet," antwoordde Pinkas, ,ik
weet daarvoor te weinig van de omstandigheden,
waaronder
,Gg zoudt die niet kennen," riep de vrouw
beltig uit, .en een paar maanden geleden hebt
gg mgnen man voorgelogen, dat gg eiken dag
Rolleoburg wel 30000 mark zoudt willen
schieten? O, thans zie ik het in, gg speelt
met bem onder eenen hoed en hebt bovendiec
er uan geholpen mgnen man er in te lalee
loopeo. Gg
.Wagner," riep Pinkus eenen man toe, die
achter in 'I kantoor werkte, .leid deze vrouw
naar builen."
.0, ik zal uit mg zelf wel gaan," riep zg
builen zich zelve uit, „gg achurk, bedriegt
voor de rechtbank zal ik u dagen, en
Verder kwain zg niet; Wagner nam ha
bg den arm en het volgeud oogenblik stond zg
op straat. Hoe juffrouw Muller naar hu'
komen is, heeft zg later niet kunnen zi
Zg was zoo opgewonden, dat zg niets boorde
of zag, van ol wat er om haar voor riel. Zonder
rechts of links te zien, snelde zg, als een
hondje, dat hel spoor bgster geworden is, naar
hare woning. Hier eerst kwam zg weer in
zooverre tot bezinning, dat zg kon vertellen,
wat zg geboord had. Muller stond als van den
donder getroffenversuft zat hg daar en kon
niet beider denken, slechts eene verschrltkelgkt
waarheid stond hem beider voor oogonuw
vronws vermogen is verloren, ge hebt een vol
jaar om niet gowerkt, ge zgt een arme bloed
geworden, die in eene vreemde werkplaats een
plaatsje zul* moeten zoeken. Spoedig echter
kander te rukken. Ileel veel pleizier
beleeft men niet van uitbreiding of al
gemeen stemrecht.
BUITENLAND.
De benoeming van prins Georgios
n Griekenland lot gouverneur van
Kreta schijnt thans een voldongen feit
te zijn. Uit St. Petersburg kwam althans
het bericht, dat alle Mogendheden hunne
toestemming gegeven hebben, Keizer
Franz Joseph van Oostenrijk en Um-
berlo van Italië hebben den Tsaar
eigenhandig geschreven, dat ook zjj
toestemmen in de candidatuur. Ook
zal thans, naar men meent, niet meer
worden aangedrongen op de voorwaerde,
dat de prins afstand zal doen van zgne
rechten op den Griekschen troon.
In verband met deze schikking ver
trok Donderdag het Duilsche oorlogsschip
Oldenburg uil de wateren van Kreta,
zoodat Duitschland, niet meer zal be
hooren lot de Mogendheden, die toezicht
uitoefenen op Kreta.
Als bewjjs, dal de Porte zich weinig
stoort aan nota's en verloogen der ge
zanten, diene, dat Enis-pasja, de gewezen
wali van Diarbekr, die verleden jaar
op Cambons aandringen afgezet werd,
wegens 't plegen van mishandeling van
Christenen in zijn wilajef, thans is be
droog er een lichtstraal in deze duisternis door,
en hoe meer bg over zgnen toestand begon na
te denken, des Ie vaster vormde bg hst be
sluit, spoedig te handelen en te redden, wat nog
te redden viel. Snel trok hg zgn werkpakje uit
.Waar wil je I
angstig, ,je ziet
.Redden, wat
Mtllier op beslist
paar u<
man vroeg zgno i
o opgewonden uit!"
Ie redden is," antwoorddo
on. .Tot straks, over een
noemd tot wali van Basra. Ook Bahri-
pasja, die eveneens afgezet was, is wtier
in eere hersteld en tot gouverneur van--
Adana benoemd. Dat belooft wal!
Zooals wjj reeds meldden waren voor
Turkge waarschijnlijk moeilijkheden te
vreezen met Bulgarije en thans koint
hel bericht, dit de Porte in Adrianopel
troepen samentrekt, daar deze moeilijk
heden meer dan waarschijnlijk zjjn.
Aan de Times wordt uit Konatanli-
nopel gemeld, dat de Russische gezant
den Sultan ten stelligste geweigerd heelt,
af te zien van de eischen om de achter
stallige gelden uit de Grieksche oorlogs
schatting, thans aan Rusland te voldoen.
In geval van weigering dreigt de gezant
zelfs met krasse maatregelen.
Nu de verhouding tusschen Spanje
i de Vereenigde-Staten van Noord- s*
Amerika met den dag meer gospannen
wordt, wordt door velen aangedrongen
op eene scheidsrechterlijke lusschenkomat
hierbij gaan veel stemmen op, om Z.
H. den Paus als scheidsrechter aan te
wijzen. Reeds vroeger werd dit plan
geopperd, doch toen achtle de Spaanscho f'
Regeering het bineden zich, om een
scheidsgerecht in te roepen voor op
standelingen, van wie het onderwerping
eischte. De toestand is thans echter
zoo verergerd, dat de tjjd voor scheids
rechterlijke tusschenkomst schijnt ge
komen te zijn.
Nog steeds is hel rapport der%
enquête-commissie in zake de ramp op
de Maine niet officieel bekend gemaakt,
ofschoon door de bladen wordt verze
kerd, dat de Regeering der Unie reeds
den zakeljjken inhoud van het rapport
kent. Volgens dezelfde bladen zou dit
aanloonen, niet alleen dat de Maine
door eene onderzeesche mijn in de lucht
gevlogen is, maar ook dat het schip
opzettelijk daarboven geankerd was,
waardoor aan medeplichtigheid aan
boord zou moeten worden gedacht. De
algemeene opinie van het Amerikaansche
volk is zoo anti-Spaansch, dat de op
gewondenheid moeilijk meer te sussen
valt en niet bevredigd zal zijn, alvorens
het Spaansche gezag op Cuba verdwenen
is. Hiertoe zal Spanje echter met zoo
gemakkelijk overgaan, ook vooral niet,
wijl keizer Wilhelm, naar het heet, zich
moet hebben laten ontvallen.Zoolang
ik keizei blijf, bljjven de Yankees van
Cuba af!"
Dat Spanje zeer waakzaam moet zjjn J,
in de Cubaansche wateren, blijkt uit
het verhinderen van eene Amerikaansche
n ik weei
Nu deed Muller iels, wat bg nog nooit ge
daan had, hg nam een rgluig en liet rich too
spoedig mogelijk naar Rollenbnrgs villa rgden.
Het was tegen twee uur en hg hoopte dan ook,
den aannemer thuis te vinden. Hg liet den
koetsier wachten, en snelde, daar de huisknecht
de tuinpoort bad opengelaten, op het portaal
toe. Nu echter had de huisknecht hem als een
der lastigste schuldeischers erkend, wien zgn
hoer niet wenschte te tien en hg antwoordde
opMulIers vraag barsch, dat mgnheer Rotten
burg niet thuis was; hg moest maar geen
moeite meer doen en maken, dst bg wegkwam.
Maar de jonge baas liet zich niet bang maken,
hg haalde een drie markstuk uit den zak, gaf
het den man, en ziedaar, het lokaas miste
zgne uitwerking niet. Het barsche, minachtende
gelaat van den wachter veranderde plotseling
iu een vriendelgk lachje, en bg zeide zacht
,Ga maar naar boven. Zeg echter vooral niet,
dat ik u binnen gelaten heb. Gg weet hier den
al te goed den weg. Daza breeds
trap was hg, de nieuweling, de
domoor, opgeklommen, om een cerloozen be-
drieger het beetje vermogen ln ign nooit te
verzadigenden muil te werpen. O, bg bad zich
zelf wel voor het hoofd willen slaan I Een
nieuwe vlaag van woede kwam in ham op,
toen bg voor de rgk gebeeldhouwde deur stond,
dia in de klem leidde van een geslepen .be
drieger. Bestond er dan geen gerechtighsld
meer, geen rechter op deze wereld, die derf*^|
openbaren bedrieger voor de rechtbank konden
brengen en hem bestraffen, zooals goddslgkr
en menachelgke wetten dat wilden Schreande
da nood der arbeiders niet ten bei
de schuldige zich overgaf aan een goe
Hg klopte. Een zware stam riep
op: .Binnen!"
In 't volgend oogenblik stond 1
sigaar en las de krant. Toen hg di
mansbaas bemerkte, sprong hg oi
op zgn gelaat te lezen en zgne donkara w
scholen vurige stralen.
.Hoe komt gg hier binnen?" riep hg.
,lk wil mgngcld hebben," antwoordde Haiwi,
zonder op de vraag te letten. .Hier «w wissel
op Pinkus, bg is geen k
waard, want gg hebt bg I
.En ik heb ook geen gal
tenburg, „zie maar, boe dat gg si
cb, ik a
Het scheelde niet veel of M
