DE EEMBODE.
No. 52.
Zaterdag 26 Maart 1898. E
DEE E MME
1
Elfde Jaargang.
V «-» e "u _i_ *T
iblad
Bijvoegsel.
Zaterdag 19 Maart 1898.
Leerplicht.
Door den minister van Binnenlandscho
Zaken is thans bij de Tweede Kamer
ingediend een wetsontwerp, houdende
wettolijke bepalingen lot regeling van
den leerplicht.
Artikel 1 van het ontwerp houdt in
het beginsel, dat ouders, voogden en
verzorgers verplicht zijn de bij hem of
in de inrichting onder hun beheer in
wonende kinderen van les tot dertien
jaar geregeld eene lagere school te doen
bezoeken.
Om deze nieuwe dwangwel nog
eenigszins aannemelijk te doen schijnen,
wordt na een wijdloopige omschrijving
van het wetsontwerp gezegd
Uit de wet blijkt, dat ouders, voog
den en verzorgers van de verplichting
in artikel 1 hun opgelegd zijn vrijge
steld, zoolang:
lo. zij een vaste woonplaats missen
2o. zij de kinderen voldoend lager huis
onderwijs doen genieten in de vakken
genoemd onder a—g en in art. 2 der
wet tot regeling van het lager onder
wijs 3o. zij de kinderen eene inrichting
van hooger of middelbaar onderwijs
doen bezoeken4o. zij de kinderen, die
den leeftijd van zeven jaren nog niet
bereikt hebben, eene bewaarschool doen
bezoeken5o. zij tegen het onderwijs
op alle, binnen den afstand van 45
minuten gaans van de woning gelegen
lagere scholen, waar voor de kinderen
geen plaats te verkrijgen is, overwegend
bezwaar hebben6o. zij voor de kinde
ren op eenige, binnen den afstand van
45 minuten gaans van de woning ge
legen lagere school gecne plaatsingkunnen
verkrijgen7o. het tijdstip voor toe
lating van leerlingen niet aangebroken
is op de lagere school, waar plaatsing
wordt verkregen 8o. een wettelijk voor
schrift het bezoeken van de lagere scholen
verbiedt9o. de kinderen volgens schrif
telijke verklaring van een geneeskundige
ongeschikt zjjn voor het bezoeken eener
lagere school.
Geldige redenen van tijdelijk school
verzuim zijnlo. ongesteldheid van
het kind2o. tijdelijke sluiting van de
school of schorsing van het onderwijs
3o. vervulling van godsdienstplichten;
4o. een wettelijk voorschrift, hetwelk
het tijdelijk bezoeken van de scholen
verbiedt.
Onder den eersten indruk der indie
ning van dit nieuwe hatelijke wetsont
werp zegt De T\jd
Voor een nauwkeurige beschouwing
oordeeling dorbjjzonderhodenheeft ons,natuurlijk.
nog de Ijjd ontbroken. Reeds nu ecbler kan
geconstateerd worden, dat wjj hier te doen
hebben met een dwangwet, welke diep ingrijpt
in bet particulier leven en die, indien zi) ooit
met gestrengheid xal worden toegepasl, wi
lo hooge male impopulair aal weien b(j de
overgroote meerderheid der bevolking. Welis
waar schijnt de samensteller van bet ontwerp,
de beer Borgesius, zich ten doel gesteld te
drie
vau hun wuuiug gelegendoch de
ry,telling wordt leer duidelijk beschouwd
this van lijidijktn aard, terwijl de
tweede afhankelijk wordt gesteld van zóóveel
>n. dat in de praktijk maar wei-
nut sal weien. Bijzondere sorg schijnt
ra de uilwerkirg van een eigen systeem
ra. De onderwijzers en schoolopzieners
rorden tot een nieuwe soort van juslitie-dienaar
romnveerd, aan wier willekeur al of niet
volging in den regel wordt overgelaten. Wat
zoggen wil, kan eenigszins hieruit afgeleid
•den, dal een kind wordt geacht, niet jere-
gtld de school bezocht lo hebben, indien hol
dan «in schcolljjd in de maand zondr-
(in h
schoolopsiec
loedsbezwaren hebben logen hel oodi
r hoeren eene eigenaardige gedachte op.
tTal dunkt jo er van, als we met ver-
krachteu don wagen oens aflaadden? Ze
i zeker vorzondoo wordenjö woont hier
i overzij Jochems, on we kunnen roor-
dj, oude--4ui'endiel zal opspelen, als bij
I de steenen weer oV.'*4e» moel-
Hel voorstel mocht bijval
beide einden der straat word een' ^«htpoej
gestelJ om door de hoeren nachlwacbts n,.. -
nut te worden en nu gingen alle banden
n 't werk om den wagen te ledigen en de
ionen logen het huis op te stapelen.
Dat vu hard werk.
Wel anderhalf uur arbeidde men in hetzweel
ns aanachjjos, nu en dan begon de ambitie
verminderen, maar telkens weer op nieuw
ord die opgewrkl door het manhallig besluit.
helpt, t
a het
in nog e.
slotte hechtenis staan den ouders lo waclite
met de gestrenge voorschriften der wel
jd komen en bjj de onderwijzers en schot
doners ni;l in een goed blaadje slaan. Ii
rs, zóóveel is ons reeds bjj vluchtige ken-
.neming gebleken, dat, wordt ooit hel
ingediende ontwerp tot wet verheven, persoon
Ijjke apprecialio - om niet Ie zeggen persoonljjki
willekeur - een verbazend groote rol zal
spelen. Dat do invoering van den leerplicht
schatkist eu aan de gemeenten geld,
d zal kosten, spreokt vanzelf en wordt
de Memorie van Toelichliog erkend.
Een verhooging van het minimum der onder
wijzers traktementen schjjntook als noodzakelijk
aanhangsel van den leerplicht te worden be
schouwd. De heer Piereon zal dus zjjn college
met een of ander nieuw ontwerp tot verhooging
van bestaande of tot invoering v
elasling moeten to hulp komen. Verhooging
an belastingen, uitbreiding tan de slaatscc
róIe over alle handelingen van het parlicul
..o burgerlijk leven, inkrimping van de p>..
soonljjke vrijheid en daarmeê gepaard gaando
roering van itaatsdwang gedurende alle Ijjd
perken van het menscheljjk leven, ziedaai
de zegeningen, welke het liberalisme met al
zijn schoonklinkende leuzen ons gebracht boeit
i nog steeds voortgaat over onze hoofden uit
storten!
opdat de smart en woede van bet heer
uen zouden zijn.
enkele maal meende men eenige bewe-
.0 huis to hooron, doch dit bleek toen alles
stil* bleef een acuslick bedrog te z«n geweest.
Eindelijk was het nachtelijk werk voltooid.
Met ingenomenheid beschouwden zjj hit werk,
uoner handen, en juist wilden zij welgemoed
ich verwijdereo, toen een der, reeds meermalen
mei wantrouwen waargenomen, vensterDiin
zich opendehel met een slaapmuts getooide
hoofd van den bewoner vertoonde zich en deze
heer sprak de vernietigende woorden:
Mjjne heeren, ik mag niet nalaten u mijnen
lartelijken dank te beluigen. Ik moet morgen
re welwillendheid is mij minstens
n arbeidsloon bespaard.
- Men meldt uit Brüon, dat daai
n daalder
Gemengde berichten.
Eens, het was i
Mei, keerde een set
-s avonds laat van
aangenaam weder v
lang niet
isr vrooljjke Muzen
kroeg terug, en da:
lang niet naar nuis w gaan, I..»— ~T"~
studentenstreken den avond waardig te beslui-
Eene gelegenheid zoekende waren zü reeds
I onderscheidene stille slratA doorgewandeld,
toen plotseling een groote wagen met gebakken
steenen zwaar beladen in het oog vielhet
voertuig stond tegen alle polilie-verordeoingen
oor een tamelijk groot huis.
wekt, toen een .pukkie" met een bril op de
promenade verscheen. Bij deze gelegonheid bleek
helaas, dat het beschavingsniveau van bethon-
den 'om nog heel laag staat, want zii verdrongen
zich om pukkie op de ruwste wijze. Zelfs pbleg-
matiiche mopsjes, die aanvankelijk meenden,
dat men hier slechts mol een opgeschoven
muilkorf te doen zou hebben, geraakten bjj
nauwkeurige beschouwing in koortsachtige op
winding en knorden dreigend. Een nijdige wille
spits voerde een ware Italisnendans om het
radeloozo diertje uit. Hü sprong in lange spron
gen ongeveer drie schreden vooruil, keerde dan
plotseling om, legde den kop op de voorpoeteo
•o blafte pnkkio heftig in het gelaat, juist zoo,
alsof hjj zeggen wilde .Schaam je, jü, geaffec
teerde meneer!" Deze manifestaties van hel
lionden-plebs zjjn te meer te betreuren, omdat
men hier niet te doen had met een vastenavond-
scherts. Een Weensch veearts, die door doteer-
haitige meesteres van pukkie in den arm ge
nomen was, had een oogziekte geconstateerd,
I en uitdrukkelijk den bril voorgeschreven.
En tirtchticijsing.
Een verwaand heertje, die zich de laarzen
had laten poetsen, behandelde den schoenpoetser
'Meneer "zei"^ gekrenkte nederige man, al
al glanzende, dat nog ao je is, heb je aan rad
Zfl na ongeveer tien minuten opstond,
scheen zjj tot een besluit te zjjo gekomen. Er
gebeuren wat wilde, zjj was goed be
zorgd. Het buis en de geheele meubileering
ehoorden haar en vertegenwoordigden een
aanzienlijk bedrag. Als haar man veroordeeld
en naar alle waarschijnlijkheid sen paar jaar
in den kerker gezet werd, kon zjj de villa
verkoopen en van de opbrengst er van ruim
schoots leven. Waaiom derhalve gelrenrd?Dal
man misschien wel voor langen Igd van
u jc uncueia irggen. En ga
nu ma gauw op zjj, dan kunnen wjj er uit."
Spat sprong ving op zjj, want de sjouwerlui
schene van plan hem omver te loopen, en
sto'rmd de trap op Boven, op de vierde ver
dieping zag hij een (linken jongen man, die
beveleischeen te geven.
.Hor eens," zeide hg moeilijk sprekend,
want me longen waren nog niet in rost, .wat
beteekst dit alles?"
Mullr bekommerde zich om den kleinen man
rolstref niet en beval nug
.Nu log JJ'
Nu log di
MjjBeer!'
Lm i Spat
duideljjk maakte, dat alleen Rottenburg, die
voor de wet eigenaar was, hier recht had om
lusschenbeide te komen.
's Avonds stonden Mnllers groote werkplaatsen,
zjjn woon- en slaapvertrek vol vensters en
denren. Zoolang het werk van het weghalen
en opladen geduurd had, bad de jonge man
eene opgewektheid en kracht getoond als zelden
te vorennu echter zat hjj daar afgetobt en
moedeloos terneder, want bjj moest zich af
vragen. wat hfj nu eigenlijk bereikt had. Daar
stond zjjn werk van maanden, mooi afgewerkt
en deuren, zoo echt en zoo hecht, als zjj maar
zelden uit de werkplaats
aangeroerd gelaten, omdat bel daarin geleverde
werk ongeveer de som vertegenwoordigde, hem
door Rolteoburg betaald. Het gelukte hem in-
tnsscheo niet zich door deze gedachten gerust
te stellen Twee dagen later ontving hjj van
don rechter het bericht, dat op Rottenburgs
vermogen beslag gelegd was, en dat hjj, Muller,
nog denzelfden dag, 's namiddags voor den
rechter moest verschijnen, die levens procureur
in dit geding was. Met kloppend hart spoedde
Muller er zich heeo. Hier vernam hjj, dat Rot
tenburg wegens valschheid in geschrifte in
voorarrest gezel was, maar daarna ook, da',
tegen hem, Muller, eene aanklacht zou worden
ingediend, wjjl hjj hem niet toekomende voor
werpen bad laten weghalen. Als van den donder
Hilversum, Hoogland.
Prijs der AdrertentMn:
'elsf 0,80
{el meer- 0.05
en Advertentitn moeten uiterlük Vrijdagavond
bureau bezorgd zgn.
geest bezield, alleen goed zjjn, alleen tot
heil strekken van Staat en maatschappij.
BUITENLAND.
Naar aanleiding van den moord op
len pastoor te Volo, den Zeereerw.
teer Dalezios, heeft de Fransche Re-
eering, op grond van haar protectoraat
ver de Christenen ia het Oosten, te
onstanlinopol met nadruk laten pro-
tsleeren tegen dezen moordaanslag,
tplccgd door Turksche solduten in
ricksch Tossalie. Pastoor Dalezios had
de katholieke kerk te Volo een
flechtig Te Deunt opgedragen, als dank-
?gging voor het behoud van Z. M.
aning Gcorgios hij den aanslag op 26
ebruari dezes jaars. De godsdienstoefe-
ng, waartegen de Turksche comman-
int bezwaar had gemaakt, werd
jgewoond door al de consuls en al de
nimandanten der voor Volo geankerde
itenlandsche oorlogsschepen en het
bed voor den koning werd door allen
-.antic medegezongen. Dit schijnt den
sten het fanatisme der Turken tehebben
gewektden volgenden morgen althans
rd de Zeereerw. heer pastoor mot
onelsteken afgemaakt. Naar Athene
naar Konstanlinopel zijn door de
tnsche Regeering bevelen gezonden tot
krachtig optreden tegen deze nieuwe
eldaad
log steeds bljjft de Sultan zich ver
en tegen de kandidatuur van prina
rgios als gouverneur van Kreta,
/jjl hij in zjjn verzet gestijfd wordt,
- het schijnt, door Duitschland en
'enrijk. Hij wil dan ook van geen
tr gouverneur weten dan van een
sten, als Turksch onderdaan. Rus-
Engeland en Frankrijk houden
:r voet b|j stuk en onderhandelen
i druk ovcrftitulatuur en installatie
den prins. Als titel za' hjj voeren
van .Vorst", maar zjjna waardig-
zal niet erfelijk zjjn, zoodat hjj zjjne
>raken op den Griekschen troon
behoeft te laten varen. Ook willen
drie Mogendheden een Turkscho
ling op Kreta laten, ten einde de
mansche bevolking in loom te hou-
an zelf willen zjj bezetting leggen
nea, Herakleion en Rethymo, om
che willekeur en Grieksche anexatie-
tn te keeren. Als nu de Sultan
wil toegeven I
ir zijn drie politieke clubs te Athene
de Justitie gesloten en de weg
I stood ds jonge tun daar, hjj zonk op
tooi en begon Ie weeoen. Bjj al zjjo
dreigde hem, die in de vaste over-
naar reebt eu billijkheid meende.ge
ts hebben, nu misschien ook nog
ilsetraf.
ebter was oen go.:d en edel denkend
den besteller, i
neer hjj hel bestelde niet betaalde,
■eeteller failliet verklaard ward, dan
eigendomsrecht der voorwerpen over
lUldeischere, en in zooverre was Mul-
echts eigenaar der afgeleverde raaien
1, als hjj lot de schuldeischers be-
had zich aan bet goed zjjna naasten
toen hjj Rottenburgs huis liet ledig
dragen eo aoeat rekenen, in dit geval, op een
lichte stief.
Zwijgend, els verpletterd, had Muller geluie-
terd. Eindeljjk zei hjj
En ken ik nieta doen, om de aanklacht te
ontgaan
.Jawel, zoo gjj all
brengt in het gebouw.
ik kan die tegenhouden, els gjj uw werk terug
brengt"
Den jongen man viel een steen van het hart
Hjj stood op en beloofde oogenbUkkeljjk
te znllen beginnen. Den volgenden deg
dan ook, zooais de rechter
ir op hu^cA
