Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No 21.
Zaterdag 19 Augustus 1899.
Dertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baam, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie mmaden i
Franco per post
Afzonderlijke
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat, E 349, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniglng De Eembode.
PriJ# dar AdTertentitni
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Verkiezing in distriet II.
De periodieke verkiezing van een lid
voor den Gemeenteraad in district 11 op
11 Juli l.l. heeft niet tot eene beslissende
uitkomst geleid. Gelijk we bereidsmeldden
is de heer J. G. Kleber bij herstemming
ook in district I gekozenen wijl hij
voor dit district heeft zitting genomen,
moet in district II een nieuwe verkiezing
gehouden worden.
Tot zooverre is dus met treffende
juistheid gebleken, dat de R. K. Kies-
vereeniging „Recht en Orde" met het
stellen van candidaten bij de periodieke
verkiezingen voor den Gemeenteraad een
verstandig besluit genomen heeft. In
district I, dat zal nu voor ieder wel
duidelijk geworden zijn, bestaat voor
een katholieken candidaat weinig kans
van slagen, raaar wel voor een gematigd
niet-katholiek, bijaldien de katholieke kie
zers hun krachtigen steun willen bieden,
waarvan ook de heer Kleber zich vooraf
kon verzekerd houden. Uit zelfbehoud
was de Kiesvereeniging .Recht en Orde"
dus wel gencopt te handelen, zooals ze
deed, door in district II den heer A. A.
Hamers candidaat te stellen. En de uit
slag der stemming van 11 Juli heeft
geleerd, dat de katholieke kiezers in
laatstgenoemd district, bij trouwe opkomst
een respect afdwingende kracht ont
wikkelen kunnen.
Thans worden de kiezers in district
n weder ter stembus genoodigd,
voor de katholieke echter onder andere
omstandigheden dan de vorige maal.
Eerstens staat hun candidaat, de heer
A. A. Hamers, niet tegenover het zoo
zeer gewilde aftredende raadslid, den heer
Kleber die ook de volle sympathie
der katholieke kiezers in district I ge
noten heeft en tweedens hebben de
Katholieken door hun loyale, eerlijke,
krachtige medewerking de herkiezing
van de overige aftredende raadsleden
tot eene werkelijkheid gemaakt, wat door
andersgezinde kiezers zeker zal gewaar
deerd worden.
Omtrent den candidaat onzer R. K.
Kiesvereeniging, den heer A. A. Hamers,
zullen we zeker niet veel behoeven te
zeggen. Wjj meenen dan ook te kunnen
volstaan met te beweren, dat hjj zich
het vertrouwen zjjner kiezers in alle
opzichten heeft waardig getoond, en
levens te mogen constateeren, dat hij
ook van zijn mede-raadsleden, zelfs van
zgn principieele tegenstanders, een wel
verdiende achting geniet.
Aan een trouwe opkomst ter stembus
n de katholieke kiezers in district II
valt dan ook niet in 't minst te
twijfelen. Deze zullen er een eer in
stellen ook nu weder voor de herkiezing
den heer
A. A. Hamers
te ijveren en tot den laatsten man op
te komen.
Maar ook van andersgezinde kiezers
mogen wij thans met grond verwachten,
dat zij den eerlijken steun van katho
lieke zijde bij deze periodieke verkiezin
gen genoten in aanmerking nemend
billijke, rechtmatige daad zullen ver
richten door mede te werken tot een
irvolle herkiezing ook van het vijfde
aftredende raadslid, den heer
A. A. Hamers.
BUITENLAND.
De toestand in Frankrijk wordt met
den dag ingewikkelder. Nu heet hel
weer, dat een samenzwering is ontdekt,
welke ten doel zou hebben de bestaande
regeeringsvorm te veranderen.
Gelijk men zich herinneren zal, ein
digde onlangs hel geruchtmakende proces
tegen Déroulède, die vervolgd werd wegens
het gebeurde bij de kazerne tc Reuilly,
met zijne vrijspraak. Dat de Regeering
daarmede geenszins ingenomen was,
bleek uit het feit, dat zjj bevel gaf een
nieuw onderzoek in te stellen, en nu
meent het Franscbe Ministerie gegevens
in handen te hebben, waaruit blijkt, dat
vóór of na het proces te Rennes een
ve poging zou worden beproefd de
regeeringsvorm te wijzigen.
Zaterdagmorgen om halfvier versche
nen twee landauers, uit Parjjs komende,
aan den hoek der brug te Croissy, waar
Déroulède een buitenverblijf heeft. Bijna
op hetzelfde oogenblik kwamen uit Ver
sailles vijftien gendarmes te paard aan.
Een commissaris van politie, vergezeld
door drie politie-beambten en vier gen
darmes, schelde aan de deur van Dé-
rouléde's villa. Déroulède verscheen en
vroeg, wat men verlangde. Toen hjj de
gewapende macht gewaar word, begrepp
hij aanstonds, wat men vóór had. „Gij
komt mij in hechtenis nemen," zei hjj.
„Volstrekt niet," antwoordde de com-
isaris, „wjj hebben u iets te zeggen."
Déroulède liet zich door die list niet
den tuin leiden. Hij verklaarde zich
bereid den commissaris te volgen en
voegde er bij,Gjj arresteert in mij
den verdediger van het leger tegen den
vreemdeling, den verdediger van het
algemeen stemrecht en den verdediger
des volks. Ik beklaag u, dat gjj ver
plicht zijt, aan zulke menschen te ge
hoorzamen."
De commissaris nam met Déroulède
i twee agenten van den veiligheids
dienst in een der rijtuigen plaats. In
het andere gingen zeven gendarmes zit
ten. De beiden rjjluigen, door gendar
mes te paard omringd, vertrokken in
gestrekten draf naar Parjjs. De bewe
ging in het dorp had een aantal nieuws
gierigen op de been gebracht. Toen de
rijtuigen vertrokken, wtrden ecnige kre
ten van ,Tot weerziens" gehoord. Juf
frouw Déroulède, die bij haar broer
te Croissy was, is dadelijk naar Parijs
vertrokken.
Nog verscheidene andere personen zijn
in iiechtenis genomen, ook André Buf
fet, die juist op het puilt was de Bel
gische grens over te steken. Tevens is
in Buffet's woning te Parijs een huis
zoeking gehouden, zijn papL-ren in beslag
genomen, en ook de zetel van het
comilé in den Fauburg St.-Ilonoré,
waarvan Buffet president is, verzegeld.
Ook tot de arrestatie van den heer
Guérin president van den anti-semie-
tischen Bond, was door de Regeering
besloten, aar hier stuitte zij op een
moeilijkheid, die niet was voorzien. De
politie vermocht niet zijn huis binneu
te komenGuérin had de deuren ge
barricadeerd en de vensters gesloten en
stevig gegrendeld. Op een vraag van
de commissaris van politie om zich over
te geven, weigerde Guérin beslist daar
aan te voldoen. Daarop heeft de heer
Hamard het afschrift van het bevel
schrift onder de deur geschoven,zoodat
van dit oogenblik af de heer Guérin in
opstand komt tegen de wetten.
Dat dit tooneel toeschouwers lokt is
niet te verwonderen, en dat er al klop-
partjjen hebben plaats gehad al even
min. Vergeefs beproefde reeds tal van
vrienden van Guérin hem over te halen
tot de overgave van liet belegerde huis.
Met spanning wordt de ontknooping
van dit tooneel te gemoet gezien.
Maandagmorgen is te Rennes een af
schuwelijke moordaanslag gepleegd op
den heer Labori, den verdediger van
Dreyfus. Aan een verslaggever van de
'l'empn, heeft Picquart, die Labori ver
gezelde, toen de aanslag plaats greep,
op de vraagHoe is de aanslag ge
beurd?" het volgende meegedeeld:
„Gast en ik liepen het Laënnec-plein
er om naar 't Lyceum te gaan iemand
riep ons, het was Labori, die zjjn villa had
verlaten, om naar de zitting te gaan. Zjjn
vrouw was bjj hem. Wij gingen samen
met hen mede. Mevr. Labori ging nog
even terug, om iets, dat ze vergeten had,
te gaan halen. Labori liep tusschen Gast
1 mjj in.
Niet ver van de Richemond-brug be
merkte ik een persoon, die ons volgde.
Het was de moordenaar.
Ik geloof, dat hij hooren wilde, wat wjj
zeiden, en ik keek hem een oogenblik
aan ik had nauweljjks mjj weer omge
keerd toen een schot weerklonk en Labori
naar voren op den grond viel, roepende
„Zjj hebben mjj vermoord De moor
denaar heeft zijn schot zeker op niet
verderen alstand dan vier of vijf meter
op mjjn ongelukkigen vriend gelost. Ik
zag hem de vlucht nemen, zjjn revolver
in de hand, en Gast en ik vervolgden
hein hjj volgde oen oogenblik het jaag
pad van de Vilaine-rivier, gleed met
buitengewone snelheid een trap af bjj
een brug, waardoor hij een eind op ons
won en in een straat kon vluchten, be
grensd door tuinen en muren met maar
enkele huizen, de rue Alphonse Guérin,
die uitkomt op den weg, waar wjj op
't oogenblik zjjn.
Gast en ik riepen, loopende uit alle
macht„Houdt den moordenaarHoudt
hem, houdt hem!"
De bewoners op den drempel van hun
tuindeuren, zagen ons loopen, hoorden
onze kreten, doch toen de moordenaar
hen bedreigde op hen te zullen schieten,
bewogen zij zich niet.
Twee of drie van hen trachtten des
ondanks hem den weg te versperren,
waaronder een schuitevoerder, dóch die
evenals de anderen terugtrad. Overigens,
ik had geen wapen, anders had ik hem
zonder wroeging neergeschoten.
Toen hjj de rue Alphonse-Guérin uit
was, heeft hjj deu grintweg genomen,
nadat hjj tot dezen man en de kolo
nel wees ons een ouden werkman aan
een paar woorden gesproken hsd. Hjj
is daarna langs den djjk afgegleden en
dwars door de weiden gevlucht, waar
do knecht van Labori hem nu nog ver
volgt.
De moordenaar heelt het voorkomen
van een werkman. Hjj draagt een klein
rossig snorretje. Zjjn gezicht was vrjj
intelligent."
Voor zoo ver bekend is, is de moorde
naar nog niet gevat.
De toestand van Labori bleek echter
gelukkig niet ernstig te zjjn. Woensdag
morgen vroeg mr. Demange, de tweede
verdediger van Dreyfus, schorsing der
debatten tot Maandag, wjjl men hoopte
dat de mr. Labori dan genoegzaam zou
hersteld zjjn.
De regeerings-commissaris Carrière
deed echter wetteljjke en andere reden
gelden, die zich tegen de verdaging ver
zetten en vroeg voortzetting van do debat
ten. Na repliek van mr. Demange, be
sloot do krijgsraad eenstemmig, dat met
de behandeling zou worden voortgegaan.
Hoe liet proces te Rennes, dat zoo
zeer de gemoederen in opwinding brengt
eindigen zal, daarover loopen de mee
ningen zeer uiteen. Van de eene zijde
rekent men stellig op de vrjjspraak van
Dreyfus, terwjjl van een andere zjjde
zijne vcroordeeling vast staat als een
muur. Dat het wel een moeiljjke taak
zal zijn om de beschuldigingen tegen
Dreyfus in gebracht te weerleggen, zal
niemand durven loochenen, wanneer
men tenminste afgaat op de verslagen,
die van het proces verspreid worden.
Intusschen weet men niet welke onver
wachte incidenten nog kunnen voor
komen, die de verschillende roeeningen
aanmerkeljjk kunnen wjjzigen. Een af
wachtende houding aannemen zal dus
wel het beste zjjn.
De afdeelingen der Belgische Kamer
hebben het kiesrecht-ontwerp dei' regee
ring onderzocht. Van de zes afdeelingen
hebben 4 het ontwerp aangenomen, met
65 stemmen tegen 51, terwjjl 12 leden
buiten stemming bleven en er 23 afwezig
waren. Van twee afdeelingen is de uit
slag nog niet bekend.
FEUILLETON.
De Pastoor van Völs.
Langzaam wegstervend klonken de laatste
klokkentonen van de kerk te VöU door do
Incht en het plein voor de kerk was spoedig
vol geloovigen, die in dichte drommen uil bet
Godshuis kwamen. Daar aanachonwde men de
Bjn geplooide japonnen, het kenra van bonte
sgde, en de eigenaardige spitetoeloopende wol
len hoofdbedekking, bet Zondagsgewaad der
vrouwen en jonge dochters, naast de eenvoudige
lakenscbe jas der mannen.
Het was voor Tirol een onmatige tijdmen
schreef toch 1809. Daarom was bet ook best te
beprjjpeo, dit oorlogzuchtige gesprekken gevoerd
werden en menig woord van verwensching der
vreemde onderdrnkkers van de lippen der man
nen viel. die in groepen bfl elkaar waren blijven
staan, middelerwijl de vrouwen rich naai
spoedden om voor het middagmaal te n
Alleen de welgestelden nit de gemeenti
den zich daarbij nog eenige weelde veroorloven,
want de lasten dea oortoga drnkten zwaar
ging bijna geen week voorbij, waarin niet ge-
zorgd moest worden voor spjjs en A-ank der
doortrekkende Franscbe soldaten. Een neerslach
tige drnk had zich op allen gelegd. Driemaal
bad men de aege bevochten in bloedig strijden
voor den geboortegrond, bet geloof en het reebt,
en toch heersehte nog steeds de krjjg in bet
land en Tirolea adelaar list droei de vleugels
Eindelijk werd de vrede gesloteo, doch deze
as voor Tirol een harde, vreeseljjke slag, want
tor dezen vrede werd opnieuw bevestigd, wat
ien in weerwil van alles niet kon en wilde
ilooven: Tirol was van Oostenrijk, van hel
keizerlijke huis afgescbenrd, waaraan het in
gehechtheid en tronw vier eenwen geheel ver
kleefd was geweest, en thans was hel verbrok
keld en aan vreemde willekeur prijsgegeven. De
rwinnaars meenden dan ook, dat nu de rust
t land wel zon wederkeeren en de moedige
Tiroler zich in 'l onvermijdelijke zou schikken.
Wie thans nog met de wapens in de hand ge
grepen werd, werd met de doodatral bedreigd.
Alles echter tevergeefs.
Onder den met geweld onderdrukten vuur
gloed smeulde bet nog eteeds, de geringsle
aanleiding, een nietige ademtocht kon de vlam
men weer doen opschieten. Al meer en meer
warden er veroordeeld en de voornaamsten uit
hel land werdan niet gespaard. Het gruwzame
willekeur gingen de Franache overheden te werk
en vergrootten daardoor den haat en de nfge-
keerdbeid hunner met geweld onderdrukte on
derdanen.
Elke nieuwe dag bracht nieuwe bevelen. Het
nienwste was, om alle wapens, nameiyk geweren,
welke nog achtergehouden waren, onmiddellijk
nil Ie leveren. Allen gemeenten en dorpsbur
gemeesters werd dit bevel meegedeeld, hetwelk
natnnrljjk overal .de grootste opschudding ver
wekte.
Ook de VSIsers hadden dat bevel ontvangen
en nu beraadslaagden de boeren, wat b
doen stond. Gewillig het hoofd buigen e
boorzamen lag niet in hun aard, slechts enkelen
waren daartoe geneigd, al beproelden ook eenige
onderen van dagen de heethoofden wat te be-
zadigen. Deze werden echter door de overgroots
meerderheid doodgezwegen. „Vechten, ztch ver
dedigen tot op onzen laatsten bloeddruppel!
Wjj willen geen Beieren worden en evenmin
Franscheo. Wg bebooran lot Oostenrijk eo er
zal geen raat en vrede in 't land heerscl en,
voor wg onze onde regeering terug hebben I"
Als begeesterd zoogen eenige jongelingen het
toen io zwang zgnde lied
„Op, dapprs Tiroiers, legt aan 't geweer,
Als bazen en vosaen schiet de Franscheo ter
„Schiet ze dood I Vechten I Vechten I" Zoo
klonk hel als de echo van bel lied maar
plotaeling verstomden de mannen en traden
vol eerbied terzgde. Een grijsaard trad in hnn
lokken onder het zwart flnwealeo mutsje en de
booge ouderdom bad de overigens reeds zwakke
gestalte van den grjjzen priester gebogen. Zyne
goedige oogen blikten echter met een jeugdig
vuur en zjj keken thans verwijtend den kring
rond, lerwgl hg ernstig sprak„Hel smart hoor
ik zolk een taal 1 Ik vraag u minnen, waar
moei dat heen Heeft one arm land niet reeds
genoeg geleden, heeft or nog geen bloed genoeg
gevloeid? Een zware beproeving heelt God ons
gezonden, wal wilt gg u verzetten eo tegen
Zyoen wil opstaan 1 Buigt n gehoorzaam onder
bet juk, dat Hg u oplegt, al drukt eu pijnigt
bet n ook. Om noodeiooa bloedvergieten te voor
komen smeek ik u, laat at, en staat niet op
handen hebbeo. Deok aan owe vrouwen en
kinderen I Welk voordeel breogt gg hen en bet
land indien gy u noodeloos opoffert I De krach
ten in het land zyn uitgeput, zyne aanvoerders
verstrooid en voortvluchtig, veld en akker lig-
geo braak en toch wilt gy nog hardnekkig
nieuwe onheilen verwekken. Bedwing u zelf en
uwe hartstochten, dan hebt gü eene overwin
ning behaald, welker vrachten n zeker zegen
brengen zullen I" Zoo sprak de grgze zielen
herder en schreed langzaam naar de pastorie.
Zwygeud eo vol oerbied bidden de mannen naer
zyn woorden geluialerd.
„God behoede onzen weleerwaarden heer pas
toor nog menig jaar I" boorde men hier eo daar.
„Hy kan wel gelyk hebbeo, maar toch, ais se
weer beginoeo, dan zgn wjj ook van de party,"
klonk het geestdriftig van alle kanten.
Barbara Schneider, de zuster van den pastoor,
stond by dluns binnenkomst aan den haard eo
schepte, nit een grooten ketel, soep in de vele
kommen, welke arme maar rindelytc gekleede
kinderen haar toestaken. Vriendelyk knikte zy
den pastoor toe, die aan de geopende keuken
deur bleef staan en op bet groepje neerzag.
„Ga maar in de warme kamer, heerbroar, en
biyr bier niet in den tocht staan. Ik ben aan
stonds gereed en zal dan uw elan klaar maken 1'
Terwyt zy deze woorden sprak waa zy genest
met de kinderen klaar, die met een bescheiden
„God loon* 't al" met hunne pennetjes naar
bnis gingen.
Vlug dekte Barbara nu de tafel In da p.."l|
warme woonkamer. Z|j wierp menig bedekien
blik gedurende deo maaltUd op baren broeder,
die reeds ne een paar balen z||o bord weg
schoof. Zwygend bracht zy het overgeblevene
van den maaltyd weg, trad daarna op den pas
toor toe en legde hem de hand op den arm,
zeggende„Wat scheelt er aan Gy itet or too
bekommerd uit eo iiebt nnuwslyks Iets gegeten,
ch was het nog wel nw lievelingskoat, die
voorzette. Hebt gy nieuwe zorgen en wilt
niet met my dealen en nw beswaard hart
verlichten
„Beste raster," zeide de pastoor geroerd, „wal
zyt ge toch bezorgd om my. Maar gy weet toch
wel, wat ons allen zoo zwaar drnkt, het is do
beaommernis om ons vaderland, ona geliefd
Tirol. O God, waar aal dat allaa op uiUoopen
Welke droeve tyden houdt het noodlot nog
vcor one verborgen? Ik zeg u, Berbers, bal
kookt en glit geweldig in't land, da opvliegende
mannon kunnen er maar niet toe besluiten xicb
aan de vreemden te onderwarpen, en de onvoor-
sicbligen laten rich geen angst aanjagen door de
verschrikkelijke, bloedige rechtspraken, welke
ooe de laatste weken brachten. In wilde woede
slaan steeds wser tegen den dwang op. Ook
wU, hunne zleleherdera, slaan daar machtslooa
tegenover, want onze Tiroler boeren zyn echte
sty (koppen j waar zjj op hun recht staan, helpt
geen praten. Toch kan men deze eenvoudige
mannen geeno bewondering ontzeggenmet
waren heldenmoed offeren ay allee op, om hnnna
vryheld te herkr(|geu. Goed en bloed, hnn eigen
