Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 53.
Zaterdag 31 Maart 1900.
Dertiende Jaargang.
OE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn. Baarn. Barneveld. Blaricum. Bussum. Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren. Leusden, Naarden. Nijkerk. Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meenden t
Franco per post
Afzonderlijke nummers
BureauBreedestraat, E 349. Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentiêni
Van 1 tot 6 regelsf 0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Correspondenten en AdvertentiSn moeion oilerljjk Vrijdagavond
Dit nummer bestaat uit
twee Bladen.
Na 22 jaren.
I.
Woensdag 7 Februari j.l. was de datum,
waarop 22 jaren geleden Paus Pius IX
zijn langen levensdagzagsluiten. De harde
strijd door hem gestreden was niet ten
einde voor de Kerk. maar voor hem, die
aan de spiise had geslaan. voor don
Paus van het ,non possuinus" was hier
boven de kroon bereid. Korte dagen Ie
voren had de doodsengel koning Victor
Emanuel opgeroepen om te verschijnen
in Gods oordeel. De beroover ging zijn
slachtoffer vooral in de eeuwigheid.
Nog heden dragen hun kroon de onmid
dellijke opvolgers van beiden. In het
Quirinaal, waai van de sloten werden
verbroken, is de geüsurpeerde troon
van Umberto, die zich koning noemt
van Italië una. Ten Vatikane zotell Leo
XIII, Paus-Koning, wiens wereldlijk ge
bied, liet Erfgoed van Sint Pieler, eigen
dom der Katholieke Kerk, wederrechtelijk
in het bezit is van Italië una.
Welk verschil ontwaart men, wanneer
beider openbare daden worden overzien I
Neen, Umberto vindt geen rust, al
erkennen de Mogendheden als voldongen
feit: de gevolgen der bresschieting in
de Porta Pia. Niet hij regeeri, maar
mannen als Crispi en consorten sturen
en besturen. Is een eerzuchtige een
dwarslegger voor den ander, die buitelt
maakt plaats voor den geestverwant
het is een ander nummer, dezelfde
draad.
Zoo weinig gerustheid is het deel van
Umberto en der regeeringsmannen, dat
hun ongedurigheid, sinds Tsaar Nicolaas
zijn vrede-droom droomde, eerst tol
stilstand kwam, toen werd uitgemaakt,
wederrechtelijk uitgemaakt, dat de l'aus
van de vredes-konferencie zou zijn uit
gesloten. Een vertegenwoordiger van
den Paus op de konfcrcncie't Was voor
Italië niet om te slikken. En dan zijn
er nog allyd bijziende politikastcrs, on
bekwaam om waar le nemen, dat de
Romeinsclie kwestie geenszins uit is.
Kan de betrekking van Italië met hel
buitenland schitterend heel en Rij nie
mand met gezonde zinnen zal liet op
komen, hier met ja te antwoorden. Aan
gekibbel met Frankrijk geen gebrek en
spionnage doen beide Staten even
sterk. En wat nijdige blikken richt
Italië de Middellandschc Zee over naar
Bizcrta, in Tunesië, waar Frankrijk be
grijpt, dal de rechte plaats is voor een
irine-haven eerste klasse
Aan glimlachjes jegens Engeland ont
brak hul niet. Ze werden beloond,
•ant toen het koketleeren van Frankrijk
met Rusland, bij een vloolbezoek van
Moskovielische oorlogschepen aan Frank-
rijks maritieme havens bedenkelijk heette,
henen enkele Engelsche oorlogs
bodems in de Italiaansche wateren. Het
leek of een alliantie op til was. Toch kwam
voor verzuchtingen öclijd. Eonfoe-
gcerig oog immers had Italië gericht
op Tripoli, maar bij hel opmaken »an
grenslijnen en het ontwerpei, van be-
Iangs-sleeren voor Noord-Afrika, en wal
verder nog, sloot Albion liet begeerig
Italië builen de lijnen en de sfeeren.
Maar de Driebond Och arme, daar
van is Italië het zwakke en kreupele
lid, niet het kennelijk doel om toch Rome
als hoofdplaats beschermd te zien, des
noods door Duilsclie bajonetten, wanneer
een ommekeer in de politiek eens gevaar
voor Italië una zou doen ontstaan.
Heelt zooveel grootheidswaan verhindert,
dat Umberto slib ving, toen ook zijn
ministers door landhonger gedreven een
stukje land in China wilden inpalmen
De Langstaarten namen den nieuwen
hongerlijder eens goed op zij ontdekten
in hem geen gepantserde vuisttoen
wisten zjj genoeg. Misschien viel het
ze in, dat de nieuwbakken koloniale
Mogendheid niet lang le voren in Abes-
simë was geklopt en gaf dit moed aan
keizer Kwangsu, en aan zijne befaamde
Tante Regentes van het Ilcmelschc
Rjjk!
Bij zulke feilen en loestanden wordt
geen lauwerenoogst binnengehaald, wordt
geen staatshoofd met een sterrenkrans
omkroond. Zou dit voor Umberto ver
goed worden, door welvaartsbronnen,
die zijn hand wisl te openen Deze
gcdactile kan alleen in kranke hersenen
post vatten. Indien sedert den dood
van Victor Emanuel iets vermeerderde dan
betreft zjjde belastingen, de nationale
schuld, de verarming van 't volk, de
algcmeene ellende oproer had er plaats
in 't Noorden en in 't Zuiden van Italië,
flnantieelc schandalen a la Panama, de
melaatsehheid vertoonde zich cn de
Maflia oefende er als een veemgericht
of een schrikbewind uit.
Het is waar, Inlkcns bespeurt het anli-
clericalisme, dat nog een of andere vrijheid
tier Kerk door geen dwangwet was ver
nietigd of besnoeid, cn dan stoken de
loge-mannen, met Lenimi voirop, en
soufllecren wel zoo lang, tot die dwang-
wetten worden aangevuld. Waarom zou
den die luiden zulks laten, zij beschikken
over de macht, en macht is immers
recht
Maar in 's Hemelsnaam, welke honger
lijder wordt door een nieuwe kultuurwet
gevoed Welke leproos geneest door
de weigering van het exee.ualimr aan
een door den Paus benoemden bisschop
En wie meent, dal een konliskalie van
cenig inkomen aan de Kerk behoorende,
dim armlastigen ten goede komt, lijdt
aan hallucinaties.
Aan den lezer om met deze ge
gevens voor zich, de balans op le
maken. Wanneer hij met zijn gezond
Ilollan ,ch versland de uitdrukking
bezigt van: schadeposten, en: kwaad
slot, heeft hij geen ongelijk.
BUITENLAND.
Iri Frankrijk heeft de grootcgodsdienst-
hater Henri Brisson, oud-Kamerpresident
en oud-minister, de man, die voor.niets
terugdeinst, wat betrekking heeft op
godsdiensthaat en kerkvervolging, een
wetsontwerp ingediend, hem en der
loge waartiig. Uit ontwerp beoogt de
berooving der kloosterorden, een diefstal
op grootc schaal, onder sanctie der
wetVoorelkc vereeniging, welke rechts
persoonlijkheid en dus eigen vermogen
bezitten wil, cisclit hij de goedkeuring
der Overheid, cn bepaalt, dat zjj geen
schenkingen, erfstellingen of legaten mag
aannemen zonder daartoe verlof beko
men le hebben. Tal van vereenigingen
hebben, volgens dezen kloostcrhatcr,
niet voldaan aan deze voorschriften.
Door cenc overgroote meerderheid der
Kamer is, voor een twintigtal jaren,
wel eene motie aangenomen, waarbij
de vereenigingen aangemaand werden,
om alsnog binnen drie maanden de
voreischte goedkeuring te vragen, doch
hieraan is niet voldaan.
De oud-minister vrijmetselaar stelt
voor alle goederen, in 'l bezit van niet
erkende vereenigingen, le suculariseeren
ol te vereffenen, om de bezittingen aan
den rechthebbende in easu den
Staat uit te keeren
Aan het slot van zijn wetsontwerp,
dat een aaneenschakeling vormt van
de schandelijkste tirannieke ideeën, stelt
Rrisson voor, daar een gedeelte van de
gelden der vereenigingen wordt gebiuikt
voor instellingen van weldadigheid en
onderwijs, de bezittingen, welke, als
niemand toebeboorende, aan den Staal
zullen komen, te bestemmen voor ge
lijke doeleinden. Hij wenscht in de
eerste plaats liet oprichten eener pen
sioenkast voor oude of invalide stedelijke
en landelijke arbeiders
Vooral dit laatste kenmerkt den gods
diensthater, die zijn toevlucht neemt
tol de massa, ten einde hen door heb
zucht op te zweepen tot verguizing en
bespotting der geestelijkheid in 't alge
meen en tol vernietiging der kloosterorden
in 't bijzonder, die juist aan deze volks
menigte altijd zoo veel hebben welgedaan I
In Zuid-Afrika zijn groole gebeurte
nissen te wachten. Nu de Boeren tot
nogtoe tevergeefs om bemiddeling tot
den vrede bij de Europeesche Mogend
heden hebben aangeklopt, treden zij
weder met een beslistheid op, die ern
stige dingen voorspellen.
Een telegram van het Natalsche front
bericht reeds, dat de vernieling van de
kolenmijnen, die de Engelschcn van nut
zouden kunnen zijn, wordt voortgezet.
Alle drie schachten van de Dundeemijn
heeft men laten springende machines
zijn vernield. De toebereidselen tot ver
nieling van de overige mijnwerken zijn
voltooid.
Men ziet hieruit, dat de Boeren voor
niets zullen terugdeinzen, nu hun onaf
hankelijkheid in dezen oorlog de inzet
is gebleken van den strijd. Nu Engeland
zulks brutaal heeft verklaard, zal het
ook de gevolgen daarvan te duchten
hebben. Het victorie kraaien wegens de
enkele overwinningen op de Boeren, be
gint dan ook alweer voor bezorgdheid
plaats fe maken.
De Standard and Diggers News komt
met de tijding, dat hel departement van
oorlog te Pretoria bericht ontvangen
heeft, dat de generaals Glober en Olivier,
die onlangs van Norvalspont in de buurt
van Trabanchu waren gekomen, nu ver
genoeg noordwaarts gekomen zijn om
ilc vrees weg te nemen voor de moge
lijkheid, dat zij zouden worden afgesne
den.
Men verwacht, dat de troepen, die
allen het zuidelijk gedeelte van den Vrij
staat hebben verlaten, binnen weinige
dagen te Winburg zullen aankomen.
Grobler en Olivier zullen zich veree
nigen met generaal de Wet, en dan zijn
de verbondenen in slaat om een geduch-
ten tegenstand aan Roberts te bieden.
De vereeniging van Olivier met Grobler
en Lemmer is reeds een feit, deze zijn
veilig, terwijl, volgens een Reuter's cor
respondent uit Kroonstad, de EngeUchen
zich terugtrokken van Leeuwrivier in de
richting van Trabanchu.
Nadat de Britsche troepen onder Pit
cher waren teruggetrokken, bezette eene
sterke Boeren-strijdmacht weder Lady-
brand en nam sterke stellingen in rond
om Piatberg en Modderpoort. Men ge
looft, dat de aftocht van den vijand
in de richting van Kroonstad is afge
sneden. Een veldslag staat voor de
deur. Aldus wordt uit Maseroe onder
dagteekening van 27 dezer geseind.
Uit het Noordwesten der Kaapkolonie
komen voor de Engelschen ook minder
gunstige'berichten. Vandaar werd Woens
dag bericht, dat generaal Parsons Dins
dag te Wijksvlei is teruggekeerd van
den voortroep der tegen de rebellen
operecrende strijdmacht. Hij had de
hoofdmacht bevolen op marsch te gaan,
maar de marsch werd vertraagd door
de zware regens, die de wegen onbe
gaanbaar maakten.
De cipier te Urington was te Wijks-
FEUILLETON.
De noodlottige verjaardag.
Een verhaal uil de Eranschc Revolutie van 179/i.
Daarop lette hjj cenea stoel voor den ezel
en Hyacinthus begon maar met tegenzin
aan het werk; spoedig echter ontwaakte zjjne
belangstelling weer, en hjj werkte rustig door,
terwijl de generaal er naar keek.
.Waar zgn de gezichlen op Aurai?" vroeg
de generaal oa een poosje.
.Op de talel liggen er enkele, de and«
de lade; ik heb ze afgewerkt."
.Dat is goed!" En lerwjjl bij opeens ec
der thema aanroerde, zeide hjj: ,Je schijnt op
goeden voet met mjjne stafofficieren te staan,
vooral met Oberon!"
.Hij behandelt mjj altjjd goed," sprak de schil
der, zonder zgae oogen op te slaao.
,Bg vertelde mg, dat je vandaag jarig bent;
hoe oud ben je nu?''
.Negentien jaar."
.Jong genoeg om eeo lang leven le verwach-
tenl''
,Ik weet hel niet," antwoordde de gevangene
treurig, „de jeugd biedt in dezen lijd weinig
garantie. O kent zeker wel het gezegde; lo vre
destijd begraven de zoons bunoe vaders, doeb
in oorlogstijd de vaders hunne zoons. Mijne
ouders zgn echler beiden overleden, mg
zullen dan ook wel v.-ienden aan den schoot
der aarde toevertrouwen."
,No St. Florent, je bent waarlijk heden «vond
Hyacinthus dankte den generaal; daarop volg
de een langer stilzwijgen, lol hjj ten slotte uit
riep: „Het is klaar!"
Hyacinthus opviel; plotseling schoot hem de
gedachte door het hoofd, dat hij misschien zij
ne invrijheidstelling zou verkrijgen en dat daar-
de voltooiing van het portret. Zjjn hart klopte
luider bjj deze gedachten. VrijheidWat zou
Hermanie blijde zjjn Reeds baalde hjj zich voor
don geest, hoe hjj met zjjne lieve zuster naar
het oude Bretagner slot zou heenreizen, om daar
een gunstige gelegenheid te bespieden, weder
voor de zaak zijns Konings te kunnen strjjden.
Toen hjj uit zjjne droomerjjen ontwaakte was
hjj alleen, en de gedachle, dat misschien toch
alles sleebis jjdele hoop was, bracht hem weer
in een droeve stemming, welke ook niet geheel
verdween, toen bjj aan tafel aan de r-ebterhand
des generaals en naast zjjoen vriend Oberon
zat. Langzamerhand werd hjj wat beter ge
stemd en zelfs opgewekt en spraakzaam. De
generaal, die nog beleefder jegens hem was,
noodigde de aanwezigen nit op zjjne gezondheid
le drinken, waarop hem verscheidene officieren
feliciteerden met zijn verjaardag. Hyacinthus
op u betrekking heelt, St. Florent. Tot heden
is geen der gevangeneo van Quiberon, die jon
ger waren dan eenentwintig jaren doodgescho
ten; van af heden zgn die alle ook Ier dood
Hyacinthus verbleekte bij deze woorden, maar
hjj deed zich geweld aan, kalm le blijven ler
wjjl hjj den spreker mei vasten blik aanzag.
,En wanneer zal dit vonnis aan mg worden
voltrokken?"
„Nog heden."
Een gemompel van teleurstelling en ontzetting
tevens volgde op deze woorden. Oberon stond
van zjjne plaats op en sprak .Generaal, spreekt
ge in ernst of in korlswjjl?"
,lk spreek zoozeer in ernst, dat de soldaten,
die het bevel moeten volbrengen, oogenblikke-
Ijjk hier zullen zjjn."
Nauwelgks had hjj deze woorden genii, of
vier scherpschutters traden de kamer binnen
met geladen geweren op hnnoe schouders, onder
niet een mensch laten doodschieten, dien wjj
allen als onzen vriend achten, en in wien gjj
zelf sleede zolk een boog belang gesteld bebt.
Dan wars bel toch minder grnwzaam geweest
„Als Sl. Florent zich in zjjne verwachtingen
teleurgesteld ziet, is dat zjjne zaaknooit het
ik hem beloofd met hem eene uitzonderiog te
voegden hunne verzoeken bjj die van Oberon,
om het leven van den Koningsgezinde te sparen,
maar de generaal tleet onbuigzaam.
Hyacinthus stond op. „Ik wil niet," zeide hg
kalm, .dal men onderscheid maakt tusschen
mjj eo mjjne medegevangen als aanhankelijk
heid aan hel koningschap eene misdaad is, ben
ik schuldig, zooals zjj. Toch verzoek ik een
korten t(jd, om mjj voor le bereiden, voor ik
van een feest in den dood ga."
.Een soldaat, en niet tot den dood bereid?"
zeide de generaal sarkaslisch.
.U hebt gelijk," antwoordde de jonge man,
.een Christen en een soldaat moeten sleeds
tot den dood bereid zjjn I"
Mei de woorden: ,lk beo bereid," keerde bjj
lot de
stralend aan den hemel. De soldaten plaatsten
den gevangene tegen een witten munr, welke
de eene zjjde van de binnenplaats omgaf, en
gingen daarna eenige passen terug. Do generaal
stond voor het geopende raam der eetzaal, om
de terechtstelling te zien. Plotseling
eene gedaante ondor hel raam der kamer,
door de gevangene bewoond werd, liep i
over do bionenplaala en sloeg hare armen om
den hals van den veroordeelde.
,Zjjt gtf het, Hermanie?" fluisterde Hyacin
thus, zich aan hare omhelzing trachtende te
De soldaten, geschrokken door bet plotselinge
verschijnen der gedaante, aarzelden.
VnurI" riep hel meisje, „als mjjo broeder
sterven moet, ga ik met hein den dood in."
Het bezoek, dat Hermanie des namiddags
haren broeder gebracht had, had niet vermoogd
de bezorgdheid en het smartelijke voorgevoelen
van het jonge meisje weg le nemen. Nadat de
onde tante, bjj wie zjj inwoonde, wjjl zjj eene
woeze was, ter ruste gegaan was, verliet xjj
ijlings het buis eo snelde naar het haar zoo
wel bekende venster. Zjj hoorde bljjde, vroo-
Ijjke stemmen in de eetzaal, die, helder ver
licht was, en onderscheidde ook weldra de slem
baars broeders. Zjj besloot te nachten tot hjj
in zjjne kamer teruggekeerd zon zjjn, en zoo
nas het gebeurd, dat zjj er thana getuige van
was, dat bjj lerdood werd gebracht.
Het gelukte een der olficieren eindelijk hare
handen te ontalrengelen van haar broeden hals
en haar een weinig ter zjjde te leiden.
.Vuurt* riep toen de jonge koningsgezinde.
Voor de laatste maal had zjjne znater zjjne «tem
gehoordhet volgend oogeoblik had een
salvo van vier musketten een einde gemaakt
aan het leven van graal Hyacinthna de SL Florent.
Wordt vervolgd.)
