Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 8.
Zaterdag 26 Mei 1900.
Veertiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort. Apeldoorn, Baarn, Barneveld. Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs par drie maanden i
Franco per posl
Afzonderlijke
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedcstraat, E 349, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prije der Advertentiéni
Van 1 tot 6 regel»f o.30
Voor icdoron rogol meero.05
Correspondenten on Advertentie moeien uilorl||k Vrijdagavond
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
De Boterwet
ter voorkoming van bedrog in den
boterhandel is de vorige week b(j laatste
lezing in de Tweede Kamer aangenomen.
Het Ministerie werd tijdens bet debat,
voor het technisch gedeelte, bijgestaan
door den heer Sickesz, Directeur van
Landbouw, die voor zijn taak tegenover
de Vertegenwoordigers van 't geheele
Nederlandschc volk meer berekend was
dan de heer Loudon indertijd bij behan
deling van de Mijnwet. Er schort ergens
iets, wanneer een vorige iloterwct, pas
10 jaren oud, reeds verscherping be-
lioelt. We erkennen evenwel volgaarne,
dal die wet 't geknoei in den boterhan
del niet heeft gekeerd. Wel beschouwt
meer dan één kunstboler-labrikant deze
wet vooral tegen het door hem gefa
briceerd produkt gericht. Wie het met
hem eens is zegt ronduit, dat het La-
tijnsche spreekwoord, volgens welk in
een staart het venijn aanwezig is, hier
laait, want reeds de kop of art. I. is
vol venijn. Wij, buiten boterhandel
staande en geen aandeel bezittende in
een kunstboterfabriek.zijn hier vrij belang
loos, w|j verlangen echter bjj onzen inslag
van natuurboter zuivere waar te ontvan
gen. Het art. zegt„in den zin dezer wet
is boter het vetartikel, waarin geen
andere beslanddeelen voorkomen dan die
van melk afkomstig zijn, en is margarine,
de op boter gelijkende waar, welke die
nen kan om haar te vervangen, en
welke beslanddeelen bevat, die niet van
melk afkomstig zijn." Bleef het hierbij,
dan zou margarine haar eigen naam, of
althans haar titelkunstboter kunnen
handhaven, 't Fürst und Utrr voor de
eerstgeborene, de natuurboter, zou dan
minder stuiten voor de jongere marga
rine, niocht die als kunstboter zich nog
den naam van Fürst toeeigenen. De
wetgever duldt het niet. Wat het hoofd
bestanddeel zij, in de waar op boter
gelijkend, wat naam die waar drage, het
rd boter zal van dien iiaiim geen deel
moge uitmaken.
Zelfs de naam margarine, hoe geves
tigd ook, loopt gevaar, herdoopt te
worden. De wetgever behoudt zich voor
bij algemoonen maatregel van bestuur,
aan oenig op boter gelijkend mengsel,
dat dienen kan om boter te vervangen
en in den handel wordt gebracht, een
anderen naam dan margarine te geven.
Mengsel: zoo laag bij den grond drukt
dit Ministerie van sociale rechtvaardig
heid de margarine, waarvan liet gebruik
reeds voorlang bij de volksklasse is
ingeburgerd.
Nog meer't kunstfabrikaat moet
zich overal verloonen met een merk.
Eerder zouden wij dit verwacht hebben
voor nutuurbotcr. De gewichten immers
moeien een ijk hebben voor gouden
en zilveren werken heeft men kantoren
van waarborg, en wie in 't kapittel der
Duitsche orde, Balye van Utrecht, wil
geadmitteerd worden, moet in 'I bezit
zijn van vier slamdeclen van ouden
riddermatigen huize
Het merk cp boter zou een goedkeu
ring zjjn van overheidswege, beweerde
de Regooring. Wal zou dit Belor waar
borg kan 't vetartikel, waarin geen
andere beslanddeelen voorkomen, dan
die van melk afkomstig, niet dragen.
Of zou bij den Wetgever nog een te
kort aan wetenschap zijn voor de keu
ring noodig 'i Laat hij dan ter sehole
gaan en na afloop der leerplichtige
jaren, van zijn bekwaamheid de bewij
zen geven.
Ook inel het merk is niet alles klaar
en geëffend. Wie op cenc publieke
verkoopplaats het mengsel debiteert,
zorge dal dit voor een ieder kennelijk
zij aangeduid.
Wie in zijn winkel met andere
waren voor de gegadigden hel er op
na houdt, zette een schotje in zijn win
kel en een opschriflje ol aanduiding
van buiten zichtbaar. De persoonlijke
dienstplicht heette o. a. dit voordeel
op te leveren van het klasse-verschil
er een beetje uit te boren, al te maal
sociale rechtvaardigheid. En voortaan
wordl hel aan elk voorbijganger kenne-
lijk, wie in een lokaal voor zijn nris-
tokraliscli verhemelte natuurboter eiselit,
of wie al blij mag zijn liet mengsel te
kunnen betalen. Dit treft verder dan
enkel liet gemerkte fabrikaat.
En waarom zeggen we den land
bouwer na - liet boterhedrog wel,
linancieele zwondelarij en waronvor-
vulsching niet tegengegaan V En waarom
't betreft een aanverwant artikel,
niet eens de aandacht op onze kaas
gevestigd
Een wel ware erg inkompleet, indien
zij niet een stel ambtenaren in liet le
ven riep bestemd om voor hare riclitige
uitvoering te waken. Zoo ook bij deze
wet. Z(j bezorgt ons bolerinspcctcurs,
botervisiteurs, enz. Deze mogen, als zij
kwaad vermoeden hebben, hun onder
zoek instellen op spoorwagens en in
vaartuigen. Breng de wetenschap al
weer vooruit, dra vernemen we, dal
wal nu soms moeilijk, alsdan bijna on
mogelijk lu onderscheiden is. Maar op
richting vun Rjjks-zuivel-kontróle-proef-
slations wacht ons I Zullen die 't vast-
gaund kenteeken bewaren wat de gehei
men van 'l mengsel aanstonds onthult, of
het surrogaat-mengsel beletten nieuwe
geheimen of verbindingen te ontdekken
Toch geen zorg; onze wettenfabriek
is er ook nog. Veronderstel ons Hoogcr-
liuis neemt het ontwerp aan, waaraan
ons Volkshuis zjjn goedkeuring schonk,
en na den aanvalligen leeftijd van 10
lentes blijkt evenmin als met haar voor
gangster, met deze boterwet geen doel te
treffen, welnu de toekomstige wetgever
zet een nieuw ontwerp tegen hot ge
knoei in den boterhandel in mekaar.
Zal dan het vrjj uitgaan voor de
margarine gehandhaafd blijven, en voor
het mengsel niet iets scherpers dan het
merk en de aanduiding in de toekomst-
wet worden geschreven? Hier een
Zoo'n nochthans mocht gelijken op iets
wal ook boven een grafkuil staat. Er
is een uitweg. Het Rjjk is Postmeester,
Spaarbankhouder, verleent doctorsgraad
in de Theologie, wordl zoo iets als oprn-
per van in ichooltjjd losloopende kin
deren, die elke diender naar hot school
hok moet drjjvon, We geven oen stapje
verder in overweging, en wel de oprich
ting van Rjjks-bolerfabrieken bij uit
sluiting van wie en wat ook belust met
bereiding van hot votartlkol zonder bjj-
menging van velbestanddoclen niet van
melk afkomstig. 'I Kan Vader Staat
geen moeite kosten beambten te vindon,
zeer geschikt om onze kooien uit te
melken, uls liet moet driemaal daags.
Maar dan ook hul Rjjksstempcl op du
waar tenzij liet gelukken moge, de oude
Hollandschc trouw en eerlijkheid ook
bjj den boterhandel weer in uere te
brengen.
BUITENLAND.
liet ministerie Waldeck-lioussoau is
in de Kamerzitting van Dinsdag l.l. op
de been gebleven, en denkt er nog niet
over 0111 heen te gaan. Naar aanleiding
der verkiezingen voor den gemeenteraad
te I'arijs, was men er benieuwd naar,
welke bouding de Kiimer zou aannemen
ten opzichte der ltogcering. De radicaal-
socialist Gouzy opende de gelegenheid,
om zich voor of tegen het ministerie
te verklaren, toen hij cene interpellatie
hield over de algcmecne staatkunde.
De afloop der verkiezingen builen Purjjs
hadden, volgens hem, genoegzaam be
wezen, dat de republikeinsclie staatkunde
gewild is en bjj drong daarom aan op
maatregelen ter bescherming der Re
publiek.
Dat wilde Waldeck-Rousseau ook en
hij vroeg om cene wet, die bescherming
verleent tegen lasteraars van het hoofd
van den Staat, en eene wet, op de ver-
eenigingen, omdat men de goederen in
de doodc hand toch maar niet steeds
kan laten toenemen, ten einde aan de
tegenstanders cene krijgskas te verschaf
fen. Ook drong de premier er op aan
thans het gevoelen der Kamer te lioorcn
ten opzichte der staatkunde van de
Regcering, en vroeg, of de staatkunde
van de verdediging der Republiek moet
worden voortgezet en op welke wijze.
De nationalisten bustonden niet of
bjjna niet voor hol optreden van dit
ministerie. „Velen onzer voorgangers,"
zoo verklaarde do minister, „hadden hot
niet hunner waardig gekeurd ben tc
bestrijden, 011 als zjj nu gevunrljjk zjjn
geworden is hot niet onze schuld."
Kan de Regooring geen instemming vin
den bjj do Kamer voor haar program
van actie, wetten op het onderwjj», op
de directe belastingen en op do work-
liedon-ponsioonon, dun zou hj|, Waldeck-
Rousseau, heengaan en zjjne opvolger
de zorg daarvoor laten.
Do socialist Gouzy stelde nu oono
motie voor, waarin lij) deed uitkomen,
dat do Kamer besloten was met klacht
do staatkunde van hervormingen, van
verdediging dor Republiek en dor ge
wetensvrijheid voort te zetten, on dat zjj
de verklaringen dor Regeering goed
keurde.
Na splitsing der molio werd het ooritc
gedeelte met 439 tegen 06 .stemmen
aangenomen, an hat tweede da goed
keuring dor verklaringen vandeRegooring
met 271 tegen 220 stemmen.
Ten opzichte der Dreyfus-alïairo ver
klaarde Waldeck-Rousseau, dat do Re
gcoring vast besloten was elke niouwo
agitatie in dezen legen te gaan en
minister du Gallifei verklaarde nog. „Ik
heb gezegd, dat hot incident gesloten
is, en ik herhaal liet." Met 457 tegen
78 stemmen word dan ook de Regooring
uitgenoodigd, do affaire voor altjjd als
afgedaan te bescliouwon.
Men kan zich intusschcn in Frankrijk al
vast op het invoeren van nieuwe hatoijjke
en schandelijke wetten voorberoiden, als
liet aan Waldeck-Rousseau gelukken
mag zich in zjjn positie to handhuven.
De ontvangst vun do buitengewone
gezanten der Boeren in liet grootu
operagebouw te Washington word Zon
dag door eene reusachtige, geestdrift
volle menigte bijgewoond. Mac Kinley
en de rogeeringskringen waren niet ver
tegenwoordigd, maar oen aantal sena
toren en afgevaardigden waren aanwezig.
Senator Sulzcr verwelkomde de ge
zanten. Hjj zoidc, dat ncgon tienden van
de Amerikunon icgon Engeland waren,
en drong aan op vrede, in naam van
de humaniteit. Engeland» misdadige
vcrwoestingsmarsch, zeidc hjj, moest ge
stuit worden.
Tot nu toeschjjnt echter die beweging
ten gunste der Boerun op de Regeering der
Vereonigde Staten nog weinig uitwer-
FEUILLETON.
Zijn Plicht gedaan.
Voor ijio huisje, omrankt mei klimop en
wilde druif, slaat de spoorwegwachter met den
verlakten hoed op, de ontrolde vlag in de hand,
wachtend op den In-in.
1 glimlach verheldert ij|o ruwe trokken,
glimp van trots schitlert in de heldere
oud soldaat, uls
Ie, die op zyn blauwen kiel is
ader Benedict.
i(jn .jongen",
vegmaatschappij.
militaire
geepeid.
Hij is tier, hjj is gelukkig,
Vandaag rjjdt zjjn Victl
machinist in dienst dor spoi
sjjo eersten locumotief.
Hoe zal by hel er albrengen?
En dan, grooter vreugde nogzo brengen
den eerstgeborene uit het jonge huwelijk mee.
Oo oud-soldaat lacht bjj zich zolvon als hjj
denkt aan het kindje, waarvoor al oen wiegje
klaar staat in de zon, daar bjj beL venster
als hjj reeds de mollige handjes van den
kleine aan zjjn grjjzen knevel voelt trekken
als hjj hst geluk overweegt, het kind een
volte maand bjj zich te hebben. Opeens wendt
hg net hoofd om.
Een goederentrein iB op het verkeerde spoor
en in de verte boort men al het gerommel
van den naderenden sneltrein. De aarde
dreuntdaar is hghy komt neder als de
bliksem. Verschrikt snelt do vader, de roode
vlag zwaaiend, de machine te gemoet, waarop
hy zyn zoon reeds meent Ie herkennen.
Te laat 111
Vergeefs remt de machinist, vergeefs geelt
fay tegeostoom, de vaart is te snel, on brullend
en vonkenschietend stuift het ijzeren monster
De wegwachler springt Ier zyde 00 scliroouwl
.Spring eraf!Spring era!!"
Victor schudt het hooidhjj verlaat de
locomotief niet.
De vreeseiyke botsing heelt plaats de wag
gons schuiven in elkander en stapelen zich
opde stoomketel springt, en ooder de oogen
van zyn vader verdwynt de zoon in de vreo-
seljjko onlplolflng, die alle ruiten verbrijzeld
in de vreedzame spoorwachterswoniog.
Do jonge man heep niet gebeefd.
Als eon soldaat is by gevallen, dapper op
zya post.
Zjjn Willem t
Hjj was zijn 1
En hjj was z.
ruif, s
achter
.1, de ontrolde vlsg in
de hand wachtend op dea trein
Zyn knevel is echter hoelomanl wit gewor
den zyn oogen, vroeger zoo helder, zien dof
fer j zyn hooge gestalte is gebogon.
Toch leeft hjj nog, en 's namiddags, ais de
school uit Is, komt ceo jongen inct zyn boe-
oepl:
.Uoeden dag, groo
Dan ziet meu hem
Dat kind is al w;
n den sluitbooi
n zjjn vi
zyn hoop, zUn loven I
ik, zoo goed, zoo knap
e zoon en kleinzoon van een aol-
t was hjj ook geen soldaat, die
,e stier! op zijn locomotief geiyk
in op ziln schip?
oofdja als er op zat
zeker een hours krygen; hi) werd nog een ge
leerde, geljjk zyn arme vader.
Maar locli was hel niet do werktuigkunde,
die hem aantrokhy bouwde geen locomo
tieven van leege lucifersdoosjes, hjj stond niet
op om do treinen te zien voorbykomen en hot
schelle fluilon deed hein de oogen niet op
slaan als hy bezig was bet leven van een be
roemd veldheer te lezen, of als hy zyn loodeo
soldaatjes liet eicerceeren.
Zjjn droom was soldaat le wardenHjj was
niet meer te honden als hy de trompetten
hoorde schetteren en de trommen roffelen, en
hy liep een half uur ver om een regiment sol
daten te zien voorbyirckken.
De oude soldaat werd beangst en bozorgd,
hy werd droevig gestemd en wierp mistroostig
de denr dicht als hy tromgeroffel hoorde,
daarginds over don apoordyk.
'tls ia den lyd der groote manoeuvres, de
soldalen kampeeren op de hei, en lerwyi zij
ook geweesL zyn..,."
Hy zucht on aarzelten den ouden spoor
wegwachter ziende, die juist binnenkomt en
met strak gelaal op militaire wjjze aanslaat,
vraagt hy
.Je hebt dus hel spoorwegongeluk fan '74
bijgewoond
don sneltrein reed, Hier is zijn toon
.Zonder liet te willen heb ik een piinljjke
herinnering b|| u gewekt. Neem 'I m(| niet
kwniykIk heb zelf vrouw en kind bjj dia
'""verschri'kkéiykzei de oude man. terwijl
hy het kind, de weeH, medelijdend aanzag.
Die deelneming deed hem goed en de kapi
tein vertelde zUn geschiedenis.
In Indiê zwaar gewand, vernam hy eerst by
zyn terugkeer het ongeluk, dat hem had ga-
troffenhy was er toen niet meer ia geslaagd,
uitvoorige bijzonderheden over die ramp te
weten to komen.
.Herinner je soms nog.... 't is al zoolang
geledeneen jonge vrouw..met oen lieol
jong kind Hot had om den hals een gewilde
medaille met den datum van zijn geboorte
li Juni 1883
.Wat scheelt or aan, groutvader V Zilt gjj ziek?"
ten
Te midden der vernielde waggons, deriyken
van mannen, vrouwen en kinderen, vond hjj den
jonggeborene, wonderbaar gespaard 00 In, hond
iu zijn windsels, die bespat waren mot het
bloed zyner moeder.
Hy wierp zich op den kleine als een gierig
aard op Z||n schalhy nam hem moe naar
zyn buis en legde hem in bot wiegje, dat met
zooveel vreugde was gereed gemaakt, en toen
hy den kleine daar zag liggen, vreedzaam
sluimerend, toen werden zyn droge oogen
Tochtig en by begon te schreien.
x het spoorwachtershnisje.
Op vri»ndolj|kon loon ondervraagt hy het
jongentje, dat do deur voor hem opondool, en
wiene beleeldheid, opgewekte en bescheiden
vrijmoedigheid, liern bolaog scbjjnon in le
buiten wat spelen
Villam den ouden man aan,
i ontroerd naast hem stond.
n je, vriendje?"
„Tien jaar.... kapitein..."
.Tien jaar, zoo oud ton mjji
la nieta.
die daar bic
ruwheid zetto hjj hot kind de deur uit.
Tuen stamelde hy oen verontschuldiging,,..
'1 w»„ hot uur voor hot spoor.... voor don
en met onvaste schreden ging hy
1 sluitboom, terwijl de olllcier, alio zUn
ig toeschreet aan de berinuering, die
opgewekt, zich verwyderde zondor
,'t Was
Voor het huisje, omrankt met klimop eo
wilde druil, slaat do apoorwogwachtar mat de
ontrolde vlag In de hand, weer wachtend op
Hoe hjj daar gekomen la weel hij niet. Het
gloeit cd bamcit in z|)n hoofdhjj kykl zon-
slechts heiig met eén gedachte.. die aan de
medaille, met den tot duaver voor hem onbe-
gr(|pelj|ken datum, dia in de kaellade ligt by
andere relii|ui»n.
.Zou liet waar zijn, zou het mogeiyk zynV"
Hot kind, dal li|| heeft grootgebracht, ver
troeteld en verzorgd, dat zyn vreugde, zyn
troont, zjjn leven Isdal Is zjjn kleinzoon
niet.
Waarom zyn hem nu de oogen geopend 't
Waarom mocht hy tot iyn laatsten snik nlst
blijven verkoeren lo die gezegende dwaling f
Willem, ziln Willem, dien bil lief hoert als
zyn eigen kind, alechla een vreemdeling voor
hem, ll(j zal hom gaen .Oioottader' moer
Zyn hurt breokt als hij daaraan denkt.
Neen, neen, dat mag niet. Willem le iyn
kind, hy hoeft er recht op. Hy zal het aan
niemand afsluanhy heelt slechts te zwijgen,
zyn geheim te bewaren en alles blijft bjj het
Een kleine hand legt zich in de lilne.
.Ben je niet meer boos, grootvader 1'
Willem slaat zyn vriandeiyk taehle oogen
tot hom op.
.Ben je weer heter, beate man?' vraagt
Op den sluitboom nteuuend wacht do kapi
tein op het vnurbyanorren van den trein, van
dien gevlooklen trein, die zUn geluk vernie
tigd heelt.
H|| nadert ala de bllkaem.
Hy ie voorfay.... en voorbü ie cok de beko
ring van den apoorwegwachter.
lo de verte achattoron de trompetten.
De ond-eoldaet erkent die oproeping tot eer,