Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 2j£
Zaterdag 7 September 1901.
Vijftiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Bameveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEKDAG.
Abozmemontsprij» per drie maasden i
Franco per postf 0,40
Afzonderlijke nummersf 0,05
Bureau Br eedestraat, 18 Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentién i
Van 1 tot 6 regelst0.30
Voor iederen regel meer- 0.05
Het reisplan vin dee Tzaar.
L
Dil omval een uilslapje naar Dene
marken, eene ontmoeting met keizer
Willielm, eindelijk een bezoek aan la
nation alliée, aan Frankrijk. Het uitstapje
is een verpoozing aan 't hof van groot
vader, den 83-jarigen koning Christiaan.
De ontmoeting is een blijk van hoofsch-
heid, waarbij de politiek niet afwezig
is. 'I Bezoek aan Frankrijk is een poli
tiek feil, geïllustreerd door een onge
ëvenaard huldebetoon van een opgetogen
volk. Wenscht de Tzaar een rustig
verblijf, het prachtige kasteel van Com-
piègne met zijn uitgestrekt jachtterrein
is te zjjner beschikking. Voor uitstapjes
in 'l midden en 't Zuiden van la belle
France is een program opgemaakt met
een illuslre ontvangst door het vreugde
dronken volk. Voor 't Polenlaten-keizer-
type vooral, is 't geen hoogtijdag,
indien geen oorlogsschepen om ze heen
het schuim der golven opwaarts jagen,
als een wierookg.-oet der zeeën.
Zjj wenschen als een reuzenspin zich
te bevinden te midden van tienduizenden
manschappen van alle wapens, wier in alle
richting flikkerend staal bij 't voort- en
terugrennen der liniën, de draden van
't oorlogsweb veraanschouwelijkt.
Een stukje van 't passend krijgsspel
wordt dan ook opgevoerd. Ter reede
van Dantzig wordt een vlootschouw
verwacht. Bij Duinkerken zal Nicolaas
revue houden over 't Noordzee-eskader
hem tegeinoel gestoomd, en in de buurl
van Reims zal hij 'l slol der manoeu
vres bijwonen, waaraan ongeveer 150.000
man deelnemen.
Duinkerken en Reims. Voor den Bril
geen welluidende namen. De eerstge
noemde haven was een kleine eeuw
geleden door Napoleon I bestemd om
van daar uit een landing op de Engelsche
kust te ondernemen. Ruim een paar
ecuwen vroeger had Filips II, den hertog
van Parma met de uitvoering van een
dergelijk plan belast. Het bleel bjj plan
nen, maar de herinnering eraan bleef
ook. Wie Reims noemt, in zijne ver
beelding zweeft 'l beeld voorbij van
de heldhaftige en vereerde Jeanne
d' Arc, die den Engelschen overwel
diger van haar land terugsloeg, en
onder schutze van haar overwinnings
vaandel Koning Karei Vil naar Reiins
ter kroning leidde.
De Utrechtsche Studenten-feesten
dit jaar, hebben laatstgenoemd feest in
herinnering gebracht.
Het ligt voor de hand, dat de pers
het politiek hoofdmoment van Nicolaas'
stelt in 't bezoek aan Frankrijk,
voorbereid toen, korte maanden geleden,
de Fransche minister van buitenlambche
zaken, DclcassC, enkele dagen zich te
Petersburg ophield.
Maar zell's 't bezoek aan den ouden
grootvader mist alle beteekenis niet.
Aan dat bof is de bekoorlijke traditie
verbonden van een ongedwongen familie
leven, maar vooral wijlen de koningin
ging toch niet zoo geheel op in dat
huiselijk en innig verkeer, dat bare
benaming: schoonmoeder van Europa
alleen de bemoeiingen betrof, met 't
gezin harer aan Europa's vorsten gehuwde
kinderen. Zoo is de koninklijke familie
na vei want aan de regeerders van Rus
land, Engeland en Griekenland. De gade
van prins Waldemar bracht baar in
relatie met de familie Orléans, en hier
mede o.a. met den Vorst van Bulgarije,
wiens moeder een dochter is van wijlen
Louis Philippe. Beier prinselijk informatie
bureau is moeilijk denkbaar. Of 't
nooit iels liet uitlekken Denkelijk wel
we herinneren slechts, aan de openhaar
wording van 't geen in hoofdzake de
inhoud is der bepalingen van den Drie
bond, wat toen wrevel opwekte bij
Von Bismarck. Men meende aan 't
hof van Denemarken de hand te ont
dekken, die 't kraantje op deze politieke
geleiding had gezet.
Het zal ook nu geen puur toeval zjjn,
wanneer bij 't verwijlen van Nicolaas
in Denemarken aldaar terzelfder tijd
Engelands koning verto t.
Met den Tzaar reist de politiek in
zijn gevolg. Hel is toch niet alleen
hoffelijkheid, die ontmoeting met keizer
Wilhelm en de bijwoning van eene
vioolrevue V Waarom zouden anders de
rijkskanselier Von Bülow en de Russische
minister van buitenlandsche zaken hunne
keizerlijke meesters vergezellen?
En de reis naar Frankrijk schijnt reeds
als van zelf als een politieke zet. Zij is gewis
een openlijk blijk van de hartelijke v
standhouding lusschen de Republiek
den autocraat, dien de toejuichingen der
Fransche natie zullen voorstellen als een
machtig opzwecper der volksmenigte, van
gansch ander allooi dan Zola, doorzijn be
wonderaars aldus betiteld. En de vraag is
hierbij zoo natuurlijktegen wie is de spitse
van dezen Tweebond gericht Waarom
moet het opzienbarend bezoek er zoo
plechtig het zegel op drukken Tot
authentieke waarborg voor den Europee-
schen vrede Uit een paar Troonredenen
met een verzekering, dat die waarborg
bij voortduring inlakt blijft, kunnen de
volkeren reeds do noodige voldaanheid
putten. Welk geschil moet dus thans
weggeruimd, welke quaestie gemiddeld
of vooi komen, welke toekomst-oorlog
bezworen of voorbcreiil worden V De
reis is toch niet ondernomen, om het
anti-clericaal ministcrie-Waldeck-Rous-
seau te doen zegevieren bij den stem
busstrijd ten jarc 1902
Op 'twaarom die reis geeft de
slinks, die polilick liocl, lot op lieden
het antwoord niet. Wellicht komt het
even onverwacht als het reisbericht, of
wordt het in ecnig opzienbarend feil
meegedeeld. Van afdoende inlichting is
evenmin de pers voorzien. Zij moge de
koningin der aarde hcclen, de gewone
potentaten hebben baar dezen keer hunne
geheimen niet toevertrouwd.
En toch moet de pers hel publiek op
de hoogte houden. De groote organen
doen daarom nog al dienst als bronnen,
waaruil men tracht te putten, wat kan.
De Duitsche bladen van groot kaliber
hoort men mompelen Dat de Tweebond
de beste stut is voor den vredeslempel
is reeds vóór vijf jaren uitgegalmd
maar is 't noodig dit te herhalen ten
aanhoore der golven van de Noordzee,
waarin de Duit.chc Elbe en de Duitsche
Wcser hare wateren uitstorten
En dat paradueren met oen legerkorps
vun 150.000 man sterk, terwijl Nicolaas
weel, dal in oorlogstijd Frankrijk over
een 20-lal zulke korpsen, sommige nog
talrijker, beschikt? Eischt niet de Duitsche
trots van Keizer Wilhelm een nog
grootscher waterfeest, een revue over
ineer mannekes, allen gedrild als één
machine? Ook op het gebied der ruwe
kracht moet hei land der inleüigenz
het record van Frankrijk slaan.
De Engelsche pers spreekt op nog stroe
ver toon, toch is baar oordeel gematigd.
Koning Eduard en zijne gemalin zijn te
na aan Tzaar en Tzarina verwant in
den bloede, om een spijtig gevoel anders
dan hoffelijk, maar in afgewogen woord
te luchten. Dat eskader- gemanoeuvreer
zal aan John Buil schijnen all 't voor
bijsnorren van enkele koppels afgedwaal
de stormvogels. liet „Rule Brittania, rule
the waves" wordt door niets overstemd.
Meer pijnt echter die revue te Reims,
hij had er millioer.en voor over om
i'n korps te werven, lot aanvulling van
zijn wegsmeltend leger in Zuid-Afrika.
En 't program der te behandelen
zaken
De politiek staat voorop. Wilhelm,
wordt gezegd, wil een tarieven-oorlog
voorkomen met Rusland zonder zijn ge
projecteerd .verhoogd invoerrecht nog
los te laten. De economische quaestie
mag geen reden van verwijdcringoplevcren
dun machtigen nabuur, vooral niet
ook aan Italië en Oostenrijk een
verhoogd toltarief weinig smaakt.
De Franschen mecnen ecliter, dat een
omarming van Tzaar en Keizer vooral
tol motivt heeft, aan de prikkelbaarheid
der Germanen tegemoet te komen. Het
is een diplomatieke zet, maar te Com-
piégne heeft het politiek festijn plaats.
Naar gis want verder bracht het
niemand wordt de Boerenzaak ter
tafel gebracht en zal l'aul Kroger zijn
opwachting maken bij den Tzaar, wat
velen echter butwijlelen. Het gevolg zou
zijn, een voorstel van een andere Mogend
heid uitgaande maar door Duitsch-
land, Frankrijk, Rusland gesteund -
om die zaak hij 't Arbitrage Hof in den
Haag aanbangig te maken. Die hoogc
steun zou 't voorstel minder stootend
inakcn voor Albion.
Niemand zal dit buiten het veld der
mogelijkheid sluiten maar aan niemand
is ontgaan, dat dit Hof een kapitale
eigenschap mist, nl, die van hare uit
spraken bindend te maken. Zjj blijven
derhalve ook voorstellen slechts. En
wanneer nu Finland door den Tzaar
minstens even ongerechtigd van zijn
vrijheid wordt beroofd, als Chamberlain
met Transvaal voor heeft en deze dit
een prachtig voorbeeld acht Maar voor
een Tzaar strekt pro-boer te zijn tot
een alle overige politiek kwaad bedek
kende gerechtigheid.
Eenmaal de kaart van Afrika voor
zich, moet het aan de Fransctie minis
ters niet moeilijk zjjn den Russischen
hecrscher te overtuigen van 't gewicht
voor Frankrijk baas te worden in Marokko,
niet als wraakneming over Fasjoda, maar
ten einde vaste positie te nemen tegen
over Gibraltar, en de Middellandsche zee
te beletten een Engclsch waterineer te
worden.
En waarom niet ook een andere kaart,
die van Azië, bezien, oin de plannen
den Moskoviet met China en Fransche
eischon aangaande een stuk Zuid-China
toe te lichten Meteen wordt in een
half woord dan wel aangeduid, op wat
wijze John Bull in Britsch Indië het
best kan bestookt worden,
De boozo bui van den ambassadeur
bij den Sultan, die hem subiet naar
Parjjs deed afreizen, brengt als van zelf
't gesprek op Turkije en de Balkan-
Staten, een echte warwinkel. Ook is er
Kreta, dat absoluut tot Griekenland
wil belmoren. Bij hel Balkau-vraagstuk
inoet echter met Oostenrijk rekening
worden gehouden, en diens belang is
nu juist niet de Slavoniërs nog vaster
onder Ruslands invloed te brengen.
Zal er geen vrij uurtje overblijven om
ns te praten of 't wenschelijk is Italië
zich te zien losmaken van den ouden
Driebond, oiq tot den Tweebond over
te gaan, als bijlegger
Wie dingt nu iels af op der journa
listen speurvermogen Laai 't onge
schreven program ook voor ben zijne
mysteriën hebben, hoe ook, uit de gis
singen der bladen valt op te maken,
dat een hoogtijdag van 't imperialisme,
en liet kapitalisme op polititiek terrein
wordt voorzien. Dit imperialisme is
iets als de Trust-idee der milliar-
dair staalmannen in Amerika, wier
vangvinnen alles willen omklemmen,
terwijl wat nog ten deele leeft dit aan
hun genade dankt en ten doel heeft weer
anderen in den weg te staan. Wat ant
woord klinkt uit den wachttoren op de
vraag: Wachter wat is er van den
nacht V
De volkeren luisteren naar het ant
woord, maar 't wordt hun niet gegeven,
tot op eenmaal de feilen als met don
derstem het uitspreken. Dan zal de lengte
en breedte-graad beslissen over eigen
nationaliteit of ineensmelting. Maar vast
staat het, de stem van de 200 a 300
millioenen zielen, die hel katholieke volk
uitmaken, en Rome opvordert voor den
Paus-Koning, blijft luide boven alles
uitklinken.
BUITENLAND.
De broederschap tusschen Er.geland
en Portugal springt tegenwoordig erg
in 't oog. Op de reede v. Lissabon
lagen Zaterdag 46 Engelsche oorlogs
schepen geschaard tegenover zes Portu-
geesche. De koning noodigde de Engelsche
admiraals tot een leestmaal op het konink
lijke jacht. Den vorigen dag had hij de
FEUILLETON.
Een offer van t
Naar het Duitsch u
6.) „Ia het dat, wat men gelooft, zuster
vroeg hij toonloos.
Z|) knikte zwijgend, want de angst verlamde
voor een oogenblik hare tong. Daarna echter
werd ijj weer levendig. .Vlucht eerwaarde, ik
bezweer u, vlucht eer men u hier aantreft, men
mag u niet in de gevangenis brengen Neen,
dat mag men niet!"
liet een diep treurigen blik zag bjj de kloos
terlinge aan. .Ik zon vluchten zuster, en door
mjjne vlucht een schijn van waarheid aan de
verdenking geven? Neen, zuster, ga naar de
overste en vraag haar, dal zjj en alle zusters
m|j in 't gebed mogen gedenken. Ik ga en zal
mjjn priesterkleeding weder aandoen, en dan...."
De priester stond op en verliet de kamer.
Weinige oogenblikken later had hij zijn geeste
lijke kleeding aangetrokken. Daarna trad hjj ia
de buiakapel, wierp zich voor 't Allerheiligste
op de knieën en bad den Heiland in 't H. Sa
crament om genade en kracht, om, indien hel
noodig ware, liet martelaarschap van Bmaad en
gevangenis met gedold op zjjoe schonderen te
nomen. Ook knielde hij voor bel beeld der H.
Hoeder Gods van Altjjddnrenduo Bijstand en
erbaaldelgk klonk uil zijne borst de bede
Jedcck, o lieidevolle Jonkvrouw, dat hel nooit
Hjj stond op en verliet de kapel oo hol zie
kenhuis, om zich naar den rechter te begeven
in do nieuwsbladen, welke op de tafel lagen,
had hjj het bevel lot inhechtenisneming go-
lezen hjj wilde zich niet door speurhonden
laten gevangennemen, daarom giog bij uil
eigen wil.
„Wat verschaft mjj de eer van uw bezoek,"
zoo sprak de rechter, die in den geestelijke vol
strekt niet den vervolgde onderstelde.
„Ik ban Paul Lurlz, de geestelijke van liet
ziekenhuis," antwoordde bij inet opgerichten
hoofde.
„Zoo I" sprak de ambteDaur lang
zaam, „u komt om u zeil aan te klagen
van den diefstal bjj den overleden bankier
Blackford
„Neen, heer rechter," antwoordde de geesto-
Ijjko vasl, „ik ben geen died"
„Maar waarom komt u dan lol mij?" vroeg
de ambtenaar verwonderd.
„Ik heb zoo juist uw bevel lot mjjnc inhech
tenisneming gelezen en stel mjj nu vrijwillig in
uwe handen."
„Hebt u nu pas hel bevel gelezen V Verschei
dene dagen geleden heb ik bel reeds uitgevaar
digd Maar, 't is waar ook, u waart ver
trokken, en nergens te vinden. Juist uw
plotveliuge reis heelt er toe bijgedragen de
op u rustende verdenking le versterken. Wilt
u mij het doel uwer reis zeggen
„Neen," antwoordde de geestelijke vasl.
„Niet? door zulk ecuo weigering verzwaar!
„Wellicht zult u moor geneigd zjjn, mji open-
hat lig te antwoorden, indien ik u de toedracht
der zaak nader verklaar. Do zoon van den
overleden bankier Blacklord heeft eenige oogen
blikken voor uwe iotredo in de ster.'kimer
eene som van 10(100 dollars in de secretaire
van zjjn vader weggeborgeo, en Patrick Black
ford is bereid onder eede te verklaren, dat
niemand builen u na dat tijdstip met den ster
vende is alleen geweest, dat derhalve niemand
dan u van den overledene iels hebt kunnen
vernemen vau dal gold. Eene verdenking van
do ziekenverpleegster ia hiorom alleen reeds
onhoudbaar, wjjl zjj oiels vau het geld weteu
koo, eu tevens ook doordat zjj enkele oogen-
blikkeu Da bare intrede in do sterfkamer den
sleutel, welken zjj on-'ir liet hoofdkussen van
den overledene gevonden had, terugbracht. Zeg
nu zelf eens of de verdenking vau den diefstal
Bjj deze redeneering was de geestelijke zoo
mogelijk nog bleeker geworden toch gaf bjj
met dezelfde vastheid ten antwoord„Mijnheer
de rechter, ik bon geen dief!"
,U is geen dief, zegt u," ging de rechter
voort, „wilt u daarmede zeggen, dat het geld
op eene rjchlmatigo wijze io uw bezit geko-
o ia?"
Vast sloot de geealeljjke de li.
stand, en u plaatst mjj
de volle strengheid der
Zwaar toch drukt het
draagt, misbruikt hebl,
ovorlcdcDe zulk eeu groote som le onlslelun,
liet doet er niet loe in weikon vorm en met
welk doel dil geschied is."
De eerwaarde heer Lurtz antwoordde niets;
de rechter zag deu geestelijke strak in de oogen,
zonder dat hjj daardoor io slaat was dezen de
oogen le doen neerslaan.
„G(j geelt loch loe, dal gü hel geld ontvan
gen hebt?'
„Heer rechter, ik ben geen dief!" sprak de
geesloijjke en lijj inoest zich gewold aandoen
om ook nu nog zjjne stein do nocdige vastheid
u, ceü katholiek priester, vol to houdeo. Bedenk
toch, dat Diet alleen uwe eer, maar ook de
goede naam van uwen sland gevaar loopl, door
dit voorval door hel sljjk te worden gesleurd.
waarheid op hot spoor te komen."
„Ik kan slechts verkleien, dal ik onschuldig
ban, on smeek u hel verhoor te eindigen, daar
ik u gceu verdere ophelderiog kau geveo,"
zeide de geestelijke, die nu wel inzag, dat er
voor hem geeu redmiddel overbleef, tenzij God
„Dan blijft mjj, helaas, niets anders over
dan mjjn plicht te doen; gjj dwingt mjj daartoe
door uw hardnekkig zwjjgen I"
Hjj drukte op deo koop der electriache schel
en zeiJ6 lol den binnenkomenden politieagent
„Breng dezen ma
XI,
Den volgenden dag kon men in alle den
godsdienst 7jjandig gezinde nieuwsbladen van
Noord-Amerika lezen, dat een katholiek pries
ter, Paulus Lurlz genaamd, gevangen genomen
nas wegens diefstal. Dal was een welkome ge
legenheid voor de godsdiensthaters om de
Katholieke Kerk en hare bedienaars met spot
en smaad Io overladen. De arme gevangene
vooral word daarin voorgesteld als een schijn
heilige schurk, die de zoogenaamde verhevenste
geheimen van zijnen godsdienst schond om ze als
dekmantel to gebruiken voor zjjne schandelijke
bedriegerpen. De arme priester werd een door
het priesterkleed verkapte ellendeling genoemd,
en de er maar op los liegende dagbladschrijvers
vorderden de volle gestrengheid der wel legen
den vermeenden schuldige. Bjj tientallen werden
de nieuwsbladen met dergelijke lasterlijke aan
tijgingen in de kamer des rechters gebracht.
Hg las ze peinzend en hoofdschuddend. Maakte
de gevangoDe dan werkelijk den indruk van een
misdadiger? Was niet veel meer het bewustzijn
zjjner onschuld op zijn gelaat te lezen? Maar
waarom bleel de aangeklaagde bjj zjjo zwjjgen
volharden
De rechter was niet katholiek, en daarom