Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 52. Zaterdag 29 Maart 1902 Vijftiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Bameveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs par drie ntudm Franco per posti 0,40. Afzonderlijke nummer»f 0,05. BureauBreedestraat, 18 Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. PriJ» dar AdrartantiêD Van 1 tot 6 regel»f0.80 Voor iederen regel meer-0.06 Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel. Een blijde Pasohen. Paschen is immer door de Christen heid met blijheid gevierd. In haar subliem Exutlel jubelt de Kerk, en zij toonzet de beweegredenen tot vreugde voor de menschheid bij Christus' Opstanding. Zij is voor ons elk jaar op dit feest als de Engel cp den algewentelden graf steen gezeten en roept der wereld toe: ,Hij is verrezenHij is hier niet - Ziet de plaats, waar ze Hem gelegd hebben." En in koorzang en tegen zang klinkt het van de lippen „llaec dies quam fecit DominusU' Dit is de dag, die de Heer gemaakt heeftEn aan het naar omhoog jubelend Halle lujah harer geloovige kinderen komt schier geen einde. Die blijde stemming is niet beperkt tot de wanden onzer gewijde tempels, zij stroomt naar buiten, werkt aanste kend, zou aan alles feestgloed willen mee- deelen, en wil van alles, in 't openbaar en 'l huiselijk leven, vreugde doen uitgaan. Hoe menig oud, maar overschoon Paaschlied, uit tijden lang vervlogen, zingt nog voort in de XXe eeuw. Houd ze in eere, eeuw die pas aanvangt, leg ze op de lippen van hen, die ii volgende eeuw den Glorierijken Dag zullen vieren Wat al overoude gebruiken handhaven zich met taaie volharding 1 Op den disch, waarom de leden van hel gezin zich scharen, prijkt het paaschbrood en ont breekt het paaschei niet. Aldus zet de Christelijke overlevering zich voort by de jongeren en zij, een maal de ouderen geworden, zullen haar aan een volgend geslacht ter voort zetting toevertrouwen, tot komen zal de dag, waarin de verrezen Christus op de wolken zal verschijnen, in groote macht en heerlijkheid, door de uitver korenen met een niet eindigend Halle- jpjahl omjubeld. Al is echter de vreugde van den meest edelen, ja heiligen oorsprong, niet altijd is de beker, dien zij aanbiedt, overvol of ruim gevuld. Soms is de bijgemengde bitterheid niet te miskennen. Het gebeurt zelfs, dat een ruwe hand dien beker wegslaat, nog voor hij de lippen bereikt. Dit wisten onze Rooinsche voorouders in de Plakkaten-periode, wanneer soms bij een groot hooggetij hun kerkhuis, op last van schout ol baljuw was gesloten, en zoo'n sluiltyd duurde soms maanden achtereen. Nog bitterder ondervond dit Frankrijk op hef laats! der 18e eeuw. Wal Voltaire, Rousseau, en de Encyclopedisten hadden gezaaid, was tot oogst gekomen. De oogst was een wilde storm, welke in dal land én troon én altaar verbrijzelde. Hel koningschap en het Christendom, die vooral heetten het oud regiem, en dat moest weg, en om dat .weg" te verhaasten, hakte de guillotine dag aan dag de hoofden weg, die weigerden voor hel nieuwe regiem te buigen. Want het nieuwe regiem had zich baan gi broken en in de onsterfelijke beginselen van 1789, zijn leer en de rechten van den mensch verkondigd, ook het recht op den opstand. Hel Christendom, als geopenbaarde godsdienst, was totaal overbodig; aan het natuurlijk licht der rede had de menschheid genoeg. Up radicale en op tastbare wijze, tastbaar zelfs voor het meest botte ver stand, moest de moderne leer voor 't volk bevattelijk worden gemaakt. Had men niet by vroegere kerkvervolging, de beelden der Heiligen kort en klein geslagen, opdat de massa's tot do over tuiging konden komen, dat het met de Vereering der Heiligen uit moest zijn V Dat voorbeeld volgde de groote Fran- sche Revolutie en om hel voor de massa's aanschouwelijk te maken, dat voortaan alleen deEeredienst van de rede recht van bestaan had, werd in de ontheiligde tem pels op't ontwijd altaar, een lichte deern geplaatst, die godin rede voorstelde. Nog niet genoeg: uit het openbaar leven werden de sporen van het onver nietigbaar Christendom weggewischt; ook in bel huiselijk en privaatleven. In den nieuwen kalender was geen plaats voor den datum van eenig christelijk feest. Ook de herinnering aan des Heeren dag, den Zondag, moest verdwijnen. De weken werden door decaden vervangen, die elk tien dagen telden. Hiermee werd op de meest brutale en radicale wijze aan den Heer Zijn dag weggecijferd. Het volk, dat onder het Christen regiem zes dagen als werkdagen in elke week iiad gekend, moest, door de rede verlicht, voorlaan zich drie werkdagen meer laten welgevallen, alvorens de rustdag intrad. Deleto nomine Christiano tot den naam zelfs van Christen werd uitge- wischt, zooals de imperator en kerkver- volger Diocletiaan in tastbaar letterschrift op massieve zuilen deed griffelen. |Dil her innerde zich de Fransehe Revolutie en wilde het den heidenschen kerkvervol- ger nadoen. In 305 stierf Diocletiaanin 311 ver klaarde keizer Konstanlijn hel Christen dom vry. Ruim 8 jaren had de Fransehe Revo lutie hopeloos gepoogd het Katholicisme, ja elk spoor van Christendom te ver nietigen. In 1802 werd door Consul Buonaparte het eoncordaat met Pius VII gesloten, en 'l was een blijde Paschen, want de Kerk stond weer stralend van levcnsluister, even als Christus verrezen uit Zijn graf. Een der kenmerken der waarheid van de ééne Katholieke Kerk door Christus gesticht isdat zdoor de vervolging niet kan worden vernietigd. Trouwens Christus heeft verzekerd, dat de poorten der helle haar niet zullen overweldigen. Blijde Paschen. Aan de Januari Aflevering der Slimme mis Maria-Laach ontlcenen we de vol gende regelen .Bij de naaste Paaschdagcn is een eeuw verloopen, sedert de Christelijke godsdienst onder de ongehoordste gruwe len afgeschaft, over de acht jaren lang uil het openbaar leven verdrongen, weder feestelijk in Frankrijk werd inge voerd. In dezelfde eerbiedwaardige O. L. Vr. Kathedraal le Parijs, waar den 10 Nov. 1793 een gemeene deerne om- juicht, door met bloedbezoedelde Sans culotten als godin der rede den triomf der Voltairiaansche-lilosophie „over den eerlooze" verkondigd had, trok den 18 April 1802, omgeven van zjjne generaals en al de met waardigheid bekieeden der Fransehe Republiek, de overwinnaar bij de Pyramiden en in den slag bij Marengo, Consul Buonapaile op, om den Solemneelen Hoogdienst door den kardi- verblind, in kortzichtige politiek, dat concordaat door de Organieke Artikelen, en de bevrijding der Kerk door een nieuwe verknechting der Kerk niet be dorven, zoo had hij wellicht, in plaats van den roem eens Caesars, die van een Karei den Grooten, in stede van eene bewondering van hoogst twijfelachtige waarde, den zegen van alle komende geslachten mede genomen in zyn graf." Zeker de Organieke Artikelen, nimmer door den H. Stoel erkend, zijn een onge zond mengsel, maar zij beletten niet, dat hel voor Frankrijk A». 1802 een blijde Pasctien aanbracht. Hel was Buonaparte ernst met de herstelling van den Chris- lelykcn godsdienst, en 't pleit voor zijn doorzicht, alle mogelijke plechtigheid en majestetisch ceremonieel, die Kerk en Staat maar kunnen ontplooien, aan te wenden bij dit blij en gedenkwaardig Paschen. De Democraten en de wapen broeders van den Consul mochten spotten met T geen zij een schouwspel noemden, en mecncn, dat de Fransehe krijgsvanen nooit met zooveel oorlogslauweren schenen omgeven tc zijn, dan sedert ze niet meer gewijd werden. Maar Napoleon zelf ver klaarde op Sint-llulena, dat het hum nooit gespeten had het concordaat le hebben onderteekend. De beleekenis van dat blyde Paschen was by hem derhalve in herinnering ge bleven, en by wilde haar niet verdrijven. De gevolgen van dit blyde Paschen bcschiijven we hier niet. Slechts zij opgemerkt, dat de herstelling van het Christendom nog juist op het tydig oogenblik kwam. Eenige jaren later en 't ontkerstend geslacht ware tol de volle jongelingsjaren, deels tot den volwassen leeftijd opgegroeid. Geen wonder dan ook, dat Pius VII bereid werd bevonden tot die concessie», welke zich met de waardigheid van den H. Stoel „De kardinaal was omringd als eere- geleide door tal van aartsbisschoppen en bisschoppen bij de plechtigheid, waarbij aan de geheele wereld werd kond gedaan, dat Frankrijk weder katho liek was. .Deze herstelling was ontwyfelbaar de grootste en meest verdienstelijke daad, die de door de overwinning ge- kroonden Imperator in geheel zijn leven heelt verricht. En had hy, door trots Wal belrelt liet feesl, niet den datum, a-chen viel in 1804 den 18. April. vloed niet buiten de grens wedergeboren Frankrijk. Bij liet sluiten van den vrede met de Ollomansche Porie verkreeg generaal Brune (bekend door zijn hulp aan de troepen der Balaaf- schc Republiek bij den :nval der Anglo- Russen in N. Holland ten jare 1799) Frankrijk het recht terug alle kerken van den Lalynschen Ritus in den Levant, onder zijne bescherming Napoleon werd ontrouw aan de hooge roeping, door de Voorzienigheid voor hem weggelegd, deed zelfs Pius Vil gevangen nemen. Maar voor Frankrijk werd 'l Paschen niet meer afgeschaft. Wel braken er revoluties los, en zjjn plannen tot ontkerstening van 't schoone land gesmeed door de zonen der konings moorden en Sans-culotten, door de volgelingen van Voltaire en Rousseau ten deele tot uitvoering gebracht. Dan het doeldoor een nieuwe ontkerstening het hooge resultaat van 't blijde Paschen 1802 te vernietigen, is niet bereikt. Ondanks de redenen van bezorgdheid putten we hieruit bemoediging en de bemoediging zy betreft niet alleen Frankrijk is geworteld in ons geloof in den verrezen Christus. Op 't punt den hemel in le varen sprak Hij tot zjjne Apostelen .Ziet, lk ben met u lot aan de voleinding der We eindigen de beschouwing van het blijde Paschen, een eeuw geleden gevierd, met aan: Te wapen tegen liel Moderne Ongeloof van pater Nilkes S. J. (door kapelaan Starn vertaald) de laatste rege len te ontleenen ,Om de rotsen der Kerk en om de zegezuil van Christus, liggen de graven der Christus'- en der kerkvijanden iedere eeuw dicht hunne oude graven en delft nieuwe. Op de zuil echter staat het opschrift Christus vincil, Christus regnal, Chris- s imperat. Christus overwint, Christus regeert, Christus heerscht. BUITENLAND. llit Brussel kwam Zondag het vol gende bericht: De betooging voor algemeen stem recht en evenredige vertegenwoordiging trok hedenmiddag door de hoofdstraten van Brussel. De stoet bestond uit onge veer 300 socialistische, liberale en chris- telijk-democratiscbe vereenigingen; talrijke liberale en socialistische afgevaardigden namen er aan deel. Voor het Stadhuis aangekomen, begaf een deputatie zich naar binnen en werd ontvangen door burgemeester De Mot, wien de deputatie een petitie ter hand stelde, met verzoek die aan hel Parlement fe overhandigen. De burgemeester verklaarde, dat hij te eerder geneigd was aan het verzoek te voldoen, daar de betooging van heden kalm en waardig was geweest, eu hy drong er bij de deputatie op aan, dat FEUILLETON. Ie laatste ffiontfaleon. Men TsrhMl uit da 17# aauw. 1) Geheel «aders w»s Alberl, de jongere zoon ito deo oudeo vrijheer. Alle genoegens en dwaasheden der wereld najagend, onwelend en troUcb, barsch en spoedig la loora ontstoken, was bjj een slecht hoor en nog slechter broe der. In den burcht heerschte slechts dan rost, al? Albert met sjjne honden in gezelschap van eeoige omwonende edellieden, wier ondeugden de zijne geleken, was uitgegaan. .Ja," spraken zjjne rotgenooten, .bjj ia edelman, een echte Montfalcon I Jammer, dat de naam en het erf goed zijns vaders niet op hem overgaan I" Dergelijke gexogden lerislden Alberts hart met bitterheid. Reeds dikwijls had bjj nagedacht over de toekomst, hem door de wet aangegeven. Somtijds kwam tul hem voor, dat zjjn broeder losscbeo hem en de wereld stond, gegrondvest op oen recht- het recht van eerstgeborene-, dat in dien Igd door geen macht, welke ook, le breken was. Hp kreeg hevige aanvallen van toom doch wjjl hjj zpnen broeder, door allen in die streek den .Heilige van den burcht" genoemd, baatte, begreep hjj niet, dat Guido de stoutmoedigheid ooit zoovor drijven zou, in den burcht zijner vaderen, hem hel aanzien te betwisten, dat bjj reeda van zjjn prille jengd san zich getrokken had. Met vertrouwen zag hjj de toekomst tegen, en pleegde met gruwzame strengheid geweld tegen xjjn weinige onderda nen, zooals toen vele edelen deden. Guido van Montfalcon. die leed onder de slecht heden zjjos broeders, tisd hem nooit gedwars boomd in wat lip het hoogste achtte eens echter waagde hjj het toch de slem le verhef fen als het recht van den eerstgeborene, en dat was voor den woevten Albert eene straal, die, zjjne toekomst verlichtend, als een vuarslraal in zjjn blakend harte zonk. De trotsche edel man was woedend in de hut van een der on derdanen, wien bjj verdacht ecneo haas te hebben gevangen, binnengestormd de ongeluk kige log echtor doodziek op zjjn strooleger, ler- wpl vrouw en kinderen weenend om den vader •tonden. Albert werd niet geroerd door dit hart verscheurend tooneel; hjj tiorde en mis handelde deze ongelukkige menscben, die zpne hand met hunne traoen bevochtigden. Op dal zelfde oogenblik trad Guido binnenop een engel des Hemels gelijkend, die beloont en straft, vertoonde zich do toorn op zjjn voor hoofd. .Houd op," riep bjj zpnen broeder toe op zulk een beslisseodeo toon, dat deze b telde, .houd op, en vergeet niet, dat gp in 't iebied onzes vaders niets le bevelen hein I Ga heen' want !k alleen heb bet recht hier een woord te spreken, en wil, dal deze brave lieden i slechts éio, maar vjjf jaren vrjj zullen zjjn schol en lot. Ga heen, ik wil hel I" En nu knielde hjj biddend aan bet bed van den atervsode. Dezo woorden, zoo nieuw in Guido'i mond, verniotigden in Alberts ziel de laatsti hoop en hielpen hem uil du droom over he Van af di n zich zelf gekeerd en adem- door haat en ({verzucht ver karakter vu zjjne werd Albert lechts wraak, teerd. Om dezen tpd keerde de oude vrijheer van Montfalcon, door jaren en zorgen gebukt, huis om op den burcht zijner vaderen te i. Hjj bemerkte de vijandschap der beide ra msar al te spoedig. Toet karakte Guido, den erlgenaam zjjoor goelereo. Zjjr vooroordeel deden hem de boosheden van der jongeling over 't hoold zien, hjj beschouwde zi eer als goede boedanigheden van eer edelman, maar ten slotte behield de eerbied voor bet recht van zpo eerstgeborene de overhand over zjjn vaderlijke verblinding. En zoo brak de dag aan van zjjn overlijden. Toen bjj zjjn einde voelde naderen, liet bp beide zoons aan zjjn bed komen, bjj wildeater- ven als een echte Monllalcon, omgeven door de herinnering aan zjjne voorvaderen enzjjnhoog- adeljjke alkomat. Een zjjoer oude dienstknech ten moest met de oude buier, welke anders door honderd lansknechten omgeven lustig wap perde, au zjjn doodsbed verschijnen, ec der zjjoen helm, een derde schild en zwaard dragen. Zpne zoons knieldon voor hem-, vroeg zjjn zwurd, trok hel uit de schede, de met den dood kampende grijsaard bief het bleeke en kale hoofd op met deo vollen van zjjn geslacht en sprak .Vaartwel, mjn zoons t vaartwel, vazallon vu 't huis Montfalcon I Moge bet dood vu uwen heer u stood? bpbljjvsn I Uuldo alcoo, injja eorstgeborene, neem ditzwaard, loor veler armen gezwaaid, overwinnend geflikkerd heeft op de slagveldenbel kerin- 1 steeds san deo naam, dien gjj draagt i lo den naam van den DrieBenigon God en krachtens mjjo recht, maak ik u tot ridder, tot baron over dezen burcht, tol heer over dit gebied, zooals rnjjoe voorouders hel bezaten, met alle vrpbe- len, voorrechten en bevoegdheden I Als gy uijj le oogen gesloten hebt, ga dan naar bet hof >aa Kooiog Lodewjjk, herinner hem de helot en, mjj gedaao, verdedig de rechten en de eer 'an ons huis lot uw laatsten druppel bloed en >ere en edelele Montfalcon 1 God zp met ut Eo u, Albert Hy kon de laatste woorden slechts met moeito uitspreken-, by viel io de kussens terug en Nauweljjks echter au den schoot de Albert trad vermele sprak ,Ik wilde de laatste oogenblikken ras hel Ipk des v asrde toevertrouwd, ot voor zpnen broedei Guido, bp heefl u lot myneo heer gesteld, gehoorzaam hem niet, ik haat ul lk wil n als bedelaar uit hot huis mpoer vaderen v- jaagd worden. Ook beb ik reeds eene bruid, zy zal hier gebiedster eo beeracherea zpn I Eo gp, kom mu nooit op degeolengle nader, du zpt gjj verlorengy toch deugt niet voor hel bloedige spel der zwaarden, hoogstens voor het vrouwenwerk au het spinnewiel I Gy kunt in gasn bidden; ik zal hier echter beer zyo 1 Sidder voor myoe macht I" Deze bedreigiog riekte naar bloed. Eeo treurige glimlach gleod over Guido's ga laat. Hy trok zich terug, bad vurig, en bleef laDg in gepeins verzonken. Misschien traden da wereldsctae vooroordoelen nogmaals een groot- moodig plu in den weg. Den geheelen nacht bracht by met scbrpven door, en ia den mor genstond, toen de dag door de oude venstera io zijn kamer viel, las hy, wat by geschreven had, verscheurde daarop het pipier en ter- strooide de stukken. Geleund op de steenen leuoing, die hel open balkon voor het boog venster omgaf, liet hy, in ppolpke en droevige gepeinzen verdiept, zyn droeven blik over het dal weiden. Aan den gezichteinder ontwaarde bp het kruis op den toren der Mariakerk. Dit kruis, bet zinnebeeld van het eeuwige leven in Christus, bracht zpne gedachten terog op de vreedzame eeozaamhetd, waar de oude abdy als een groot grafgesteente verrees. Op dit oogenblik verscheon iemand in hoogst opgewonden toestand, als iemand, die kwaad in T schild voert, of door berouw getroffen is, voor Guido. Onwillekeurig huiverde bp. Deze inao wav de lieveling zpns broeder, eenjagera- joogeo, bard voor de airneo eo zedeloos als zpo hoor. Eerbiedig groetend sprak hü met be wogen stem .Heer, verlaat om Godswil beden den burcht „Ea waarom niet, Marcellinns f" yroeg Guido, .koestert iemand boos opzet tegen my?" .Edele Heer," sprak de jager met roerende s'em, ,gp veracht mp zeker-, gjj moogt mjj

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1902 | | pagina 1