Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 5. Zaterdag 3 Mei 1902. Zestiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG, Abonnemontuprljo par dria maanden' I Franco per postf 0,40. Afzonderlijke nummers f 0,05. BureauBreedestraat, 18 Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prij» der Advertentitp i Van 1 tot 6 regeltfü,30 Voor iederea regel meer- 0.05 De verkiezingen in Frankrijk. De hoop, dat deze verkiezingen, den !27 April j.l. gehouden, aan hel ministerie JWaldeek-Rousseau een nederlaag zou- jden bezorgen is, bij de eerste stemming althans, een ijdele gebleken. Voor de laatste dagen, die aan de verkiezingen vooraf gingen, scheen men laatsten aanval bewaard te hebben de aanval heelt echter, als menig ander, geen succes beleefd. Maar toch bleek, welk een verdeeldheid de Dreylusade 't hart der Fransche bevolking heelt ingesneden, ondanks de amnestie, welke alles heette te hebben weggesponsd. Nog werd de zaak uit het kort verleden opgehaald, en daarbij gewezen op een poging van Waldeck-Rousscau, om den toenmaligen collega van oorlog, generaal Gallitel, te bewegen, de rechtbank, die Dreyfus zou rechten, niet te erkennen dan kon een burgerlijke rechtbank er worden voorgespannen en deze zouden ex-kapitein vrijspreken. Gallifel liel zich echter niet vindon en het recht had zijn loop. De Dreyfus-kaart, hoe hooge troef ook, zou evenwel (hans geen winner zijn, de regeering had hoogerc troeven, hare gunsten nl. ter beschikking. Van 't oppervlak bekeken, zou men in den waan verkoeren, dat een minisle- I rie, welks naam is verbonden aan de intame wel der Congregatiën onmogelijk door de slembus kon gehandhaafd wor den. De meerderheid der bevolking toch is katholiek. 'I Is zoo; ware zij het j echter in merg en nieren dan kon van een ministerie Waldcck-Rousseau nim mer sprake zijn geweest. Wel blijkt, dat er een machtige op positie is tegen mannen, die onder de leuze van Vrijheid, de vrijheid onder- I drukken, conservatieven waaronder wij de meeste Katholieken scharen legitimisten, bonaparlisten, nationalisten vormen de hooldgroepen. In de oppo- ïitie waren ten deele de Melinisten of Progressistenten deele, want volop republikeinsche zijn ze, maar de socialis- tische of radicaal-socialistische sprongen sl rekten hun tot ergernis. Weinig con- sequent van die Iteercn. Wat is nu de uitslag geweest? De vorige Kamer lelde 585 algevaardigden, de Regecring had in die Kamer eene meerderheid afgewisseld tussehen 50 100 stemmen. Die gaf haar de kracht om het „macht is recht" toe tc passen en tot leuze te nemen, en den wil der Vrij metselarij in uilvoering te brengen. En de nieuwe Kamer? Nog vóór de uitslag in nlle districten bekend was, vermeldde de statistiek aan 't departement van Binnenlandschc Zaken 566 uitslagen, daarvan 242 minislerieelen en 151 anti-ministericelen, 171 herstemmingen; van 154 herstem mingen schijnen er 110 gunstig voor de Regcering, 44 voor de oppositie. Komt dit uit, of slechts nagenoeg uit, dan behoeven Waldeck c.s. er niet aan te denken om hunne portefeuilles over Ie dragen, vaster dan te voren zijn de lieeren op hun zetels bevestigd. De ver- volgings-campagne tegen de Kerk kan dan derhalve worden voortgezet. Of zullen de herstemmingen de kansen koe ren, en de meerderheid omzetten? Het zou al een gunstig verloop boeten, indien van de huidige ministericete meerder heid een goed stuk werd afgewrongen, maar daarmede wordt de Regecring wel geslagen, edoch niet verslagen. Opmerking verdient, dat de Rcgee- ringspariij, behalve 94 radicalen, 40 socialistisch-radicalen en 21 socialisten telt. Die lui weten wel, wie hun program helpt uitvoeren. Bij de herstemmingen worden die cijfers nog hooger. Schilferend vooruitzicht vooreen land, wanneer een ministerie op het radicaal en 't socialistisch element steunt en omgekeerd Hierbij vraagt men zich mei bezorgd heid afheeft de Fransche natie, althans het grootste deel daarvan, met haar grootsch katholiek verleden gebroken Is zij vergelen in wal poel van slijk en bloed zij is geworpen, toen de revolutie op 't eind der lSe eeuw den troon weg trapte en hel altaar omverwierp Heeft zij zich opnieuw losgemaakt van de oude traditie, een eeuw geleden weer aangeknoopt, toen het land en zijn Imperator, terugkeerend tot hel oude ge- looi, opnieuw wilden gekerstend worden? Wal wonder contrast geeft Frankrijk te aanschouwen Het heeft in de periode van één eeuw keizers en koningen ver jaagd, en verdraagt een Republiek, die zoo cesaristiseli en tiranniek mogelijk is. Zonder Imperator, is deze Republiek volop imperialistisch, of liever er volgen elkander zooveel imperatoren op, als er premier-ministers optraden. Dal her innert aan de dertig tirannen, waarvan Athene's geschiedenis spreekt. De be volking is voor de groote meerderheid katholiek en draagt liet juk der vrij metselarij, die hetEcrasez l'inliimc, Verpletter den eerlooze 1 tot leuze neemt en in praktijk brengt. Dat katholiek zijn, zit er echter bij een groot aantal wel zoo diep in, dal de reli- gieuse gestichten, congregaties en orden steedsbijhonderdduizendenmeerhunnele- den telden. Nog meerin alle werelddeelen doorkruisen Fransche missionarissen du heidenschc landen, en 'l eerelegioen hun ner martelaren groeit elk jaar aan. Toch duldde die bevolking, d.w.z. de vaders, de broeders, de verwanten in den bloede dier zich opofferende pries ters en rcligieusen, dier heldhaftige bloed getuigen, dal eenige duizenden klooster lingen, alsof zij een gevaar voor den Staat zijn, uit hunne gestichten worden verdreven, en in 'l buitenland gastvrij dak moeten zoeken, hetwelk de tirannen, die Frankrijk overheerschen, in '1 vader land hun weigeren 1 Men mocht verwachten reeds sinds lang - revolutie-werk ligt builen room- sche zede dal de Katholieken hunne krachten zouden aaneensluiten. Onder ling verdeeld steunen sommigen eenige groepen, met welke zij toch niet één weg bij voorlduur kunnen opgaan. Zelfs eensgezind, zouden zij andere groepen kunnen nopen met hen saam te gaan. Bij deze kerstening moeten ze echter met de oppositie mee. Dit gemis van cenhcidszin lost evenwel niet alles op, verklaart niet geheel de triomlcn der Regeering bij de stembus zoo dikwijls gevierd. Er zijn dieper liggende oorzaken. En dan wijzen we op den geest van ongeloof van omhoog gevoed en ïn de lagere standen ingeprent, en op het zedebedurf, dal den geest verpest en het lichaam verkankert. Sinds jaar en dag zetten heide duivels in bondgenootschap hun vloekwaardig werk voort, tot onder gang van Frankrijk. Telkens wanneer de godsdienst het verweer tol zekere hooglc heeft opgevoerd, komen er Maart- dccrctcn of klooster well en, welke het verweer belemmeren en de aanvoerders over de grenzen jagen. Van die gelegen heid maakt het atheïsme en 'I materia lisme gebruik om zich voorl Ie planten, en de schrijversbenl ii la Zola maakt nieuwe slachtoffers. Hol socialisme be grijpt eigen partijbelang te dienen mei zoo'n regecring le steunen, en een Mille- rand wordt minister! We doen echter niet aan overschat ting - afgaande op liet stemmencijfer door de nationalisten verworven èn te Parijs èn in sommige departementen, zoowel als op hel aantal herstemmingen, begrijpen wc loch dat de heeren Wal deck c.s. niet in volle gerustheid den herslemmingsdag le geinoet zien. Ze zullen liet bij 'l nmhlenaars-personcel niet aan pressie laten ontbreken. Maar we vertrouwen ook, dat thans de verecnigde oppositie niet vruchteloos „alle hens op dek" /.al roependan is de kans niet huilen gesloten, dal zij 't ministerie in do engte drijft, haar de meerderheid ontneemtvoor de leden van het Kabinet een aanzegging om het regeerkasleel aan anderen over le laten. Bij veel duisternis prijkt op Mont- Martrc een lichtbaak, 't is de Basi liek-kerk van '1 H. Hart, de groote nationale voliefkerk. Zij is een bolwerk, maar zij is ook als een belofte voor de toekomst. Zij doet hopen, dat te Zijner God redding zal zenden over Frank rijk steeds genoemd alsRoyaume du Christ, 't koninkrijk van Christus. BUITENLAND. De XXe Siècle heeft een balans op gemaakt van de daden van geweld, ge pleegd in de woelige dagen, die België doorleefd heeft, en' komt tot de volgende slotsom Door de gedurige aanhitsingen der socialisten in meetings en bladen, werden 18 dynamielaanslagcn gepleegd, liaan- slagen op spoorwegen en 5 brandstich tingen. Men heeft verder meer dan 300 hui zen aangevallen, diefstallen gepleegd, ruiten verbrijzeld en andere schade aan gericht. Er zijn tien dooden gevallen, meer dan honderd personen gekwetst, waar onder 14 agenten der openbare macht. Deze lijst moet nog worden aange vuld mei een dynamictaanslag Maandag gepleegd. Voor het huis van den katholieken Belgischen Kamerafgevaardigde, den heer Verhaegen, le Leuven, is een dynamiet- bom ontploft. Gelukkig werd alleen stof felijke schade aangericht. Twee minuien te voren had de lieer Verhaegen nog slaan spreken voor zjjn deur, waar de hom was neergelegd. De heer Verhaegen is voorzitter van den Belgisehen Volks bond. Dit geval heeft in Leuven groote ver ontwaardiging gewekt. Reuters Agentschap meldt onder datum 30 April, dat men in wel-ingclichte kringen le Londen gelooft, dat de vredes- vooruitzichten gunstig slaan. Onder dezelfde dagteekening wordt uil Pretoria geseind, dat de Bóeren- gedelegeerden druk bezig zijn de burgers te velde op le zoeken om met hen het vraagstuk van de onderwerping te be spreken. Zij begeven zich achtereenvol gens naar elk district en houden er meetings. Louis Botha doorkruist de districten in hel Zuid-Oosten, Delarey en Schalk Burger de Westelijke, Lucas Meyer de Noord-Ooslelijke, Rcilz de Noordelijke districten Steyn en De Wet doorkruisen den Oranje-Vrijstaat. Als besluit van al deze meetings zal eene FEUILLETON. Op Voorposten. 1) ,En die inrichtiog daarboven lusseheo die anken en eiken is eene loodgroeve? Dal ligt aar heel schilderachtig met bare daken en anlgevels. Ik had xo bjjna voor een ridde-- mrcht gehouden, zoo iots als de burcht Liebt - by Osterepay". i vrouw, die tegenover den vrager aan liet leunt, laat den blik barer zeldzaam schit terende oogen de richting van ïjjo uitgestreklen volgen. „Burcht Liebeneck bjj Oslerspay I" herhaalde zjj spottend. Zjj kruiste de arinen en z|j keek van onder haar donkere, saamgelrok- wenkbrauwen opmerkzaam naar de mt)n- unen, als zoebt zjj naar eene vergelijking :ben ben en slot Liebeoeck. Zjj vindt er ichter geen en dal om de eenvoudige redenen, at zjj de fraaie bnrebt in het Hjjoland zelfs iet eeos bjj naam kent. Zjj keert haar ver leerd gelaat den vreemdeling toe. „Eene lorf- roeve, mijnheer, juist zooals ik u zeide. Ja, ja, e heeren van die Fransche maatschappij heb- en er beel wat geld aan besteed. Er werd ge- onwd en getimmerd en de myogebouwen kre- en torentjes met windwijzers er op, de stallen oor de mjjopaarden zagen or uit als kleine pa uzen. Tien raylon in de rondte bobben ze de srgen omgewoeld, want eeo geleerde beer had n gezegd, dal daar zilver in was. Ha, ha, hal ZilverI Haar de bergen wilden span aankwam, heeft later den knapzak op den rng moeten binden. De bergen willen nu een maal niet, ha, ba, ba!" In hare overgroole blijdschap over de poets, welke de bergen de Fransche maatschappij gespeeld hadden, wreel zjj hare magere banden, dat haar de vingers knapten. „Deze groeve alleeo bleef io werking, moesten zjj zich dan ook tevreden stcllon. Van het zilver kwam toch niets. Glndscli aan do Elpc, bij Silbaoh en Ranisbcck, daar moet zil- De vreemdeling bad geen blik van haar af gewend en opmerkzaam hare woorden gevolgd. Zjj beelt iels, wat aantrekt, deze vrouw uitbel volk, in weerwil van de beenige gestalte niet de bjjna rechte schouders en hel oude, magere, verweerde gelaat. Hare houding is echter kaars recht eo hare oogen (onkelen onder het bijna zilverwitte haar. Hare buurvrouwen zjjn uit de armoedige hutten getreden en staan nu op eer biedigen afstand, maar brandend van nieuws gierigheid. om het vreemde paar. Onwillekeurig maakt de vreemdeliog eene vergelijkingdaar voorovergebogen geslalleD, alsof sleeds een zware last baar op de scbonders drukte, slor dige kleediog, verwaai loosd haar, eo io hare oogen de dofle glans van algeheele overgeving in een droevig lot. En zjj, die tegenover lieni stood „Wilt gjj mjj uw naam wel zoggen vroeg hij, een plotselinge ingeving volgend. digheid eener koningin, die een vorstendom weggeeft. „Ik heet Leooa Feldmaon." „Leooa? Die naain hoort men niet dikwyls in de bergen van Woslphaleo." „De overledene mevrouw van liet kasleel in het Elpedal heette zoo." De onwelluidende toon eener klok klinkt van don berg aan welks sleilen kant de loodgroeve „Dal is de schaftklok, mijnheer," lichlLeona den luisterenden vreemdeling in. „Desoliallklok van de loodgroeve, Kjjk maar eens naar boven, gcos over de rails zien loopen. Zjj halen hel loodertsl uit mijngangen, en nog slechts enkele jaren geleden moesten de mannen ze aan lange, ijzeren kettingen voorttrekken. Mannen mol sneeuwwit haar, die door den wind omgeblazen werden als vergane dennen 1 Maar liet hielp nog zilver was geweest, maai lood, geineen lood1" Weder lachte zij in zich zelf, maar er klonk iels in als onderdrukte haal. Eo daar komen zy langzaam van den berg naar beneden en van den bergweg in de dorpsslraat, de arbeiders, die voor lieden door de schaftklok cao bno werk ontslagen zijn. Zjj zien er uil als de vrouwen, die by het naderen harer mannen de hutten weet' binnen gaan gebogen, vergrysd, moedeloos. „Werkeiyk, bjjoa allen grysaards," bevesligt do vreemdeling Leona's woorden en ziel haar vragend aan. „De jonge arbeiders bonden het niet uit by de loodgroeve, zy gaai el Markisclie. Daar ver meer dao hier io drie. !o", haar adem gaal sneller, haar oogen fonkc- en, .daar slryden zy om menscheljjk recht, en y hebben de macht in handen. En dan komt le nieuwe wereldorde; daarin zyn geen armen. !een liongerigeo, geen verachten meer, eo de irbeiders bohooven zich niet rneer af te beulen m voor de ryken tc bukken, en de wouden en >lk. Ja, ji i in 't Mnrkische. Als ik tien zoons had recindeli'ng trok eeo vreemd gezicht. Daa o lijj bjjna een avontuur in dit algelegei d, waar men wel zeven uur moest loo in aao do naastbyzijnde spoorlijn ereld ti m! Wat mtop eene Socialisle is I d, hoeveel zoons hebt ge dan wel?" hy goedmoedig lachend, aL stelde hy ir veel belang io, welken aanwas zy aan zien, arbeidershanden eo nog wel zeer leelyke. Zenuwachtig ging hy achteruit. Zy lachte kort af en spottend, terwyl zy van onder haar boe zelaar eon geschrift tevoorschijn haalde. Mot oen diope, welluidende atom begint zy it lezen van de eeltige werkmansvuist en de goed onderhouden liaod des rykaards. Het zyo de hloemryke sociaal-democratische gemeenplaatsen, zooals ze io elke brochure slaan, maar loch maken ze in deze ongerepte stille der bergen een eigonaardigen indruk. De vreemde werpt een blik op het titelblad. „Van de onderdruk king der meoschheid" loeBt hjj verbaasd. „Een woord aan do kameradon van Frits Lautor." „Hy is uit ons dal," sprak Leooa trotsch, op den naam van den schryver duidend. „Daar staat zyne hul. Wol moesl hy uit hel Markische terugkomen, wyl hjj aan de tering leed eu we der onze deuuoolucht moest inademen. En de nieuwe directeur nu ja, die heelt hem eene plaats als opzichlor gegeven, opdat hy oiet zoo hard in do mijnen bohooldo le werken." „Dan behoort dc niouwe directeur toch niet tot die ellendige myneigenaars," lachte de vreem deling. „De nieuwe directour?" Zy ziet hem met scherpen, koudon blik aau, naar zyne licht blauwe, glinsterende oogen, de slanke gestalte, het fraaie, open, hlyde gelaat en daarna zegt zy op deo man af: .Gy zyt de broeder vao deo nieuwen directeur, dien hjj dezer dagen verwacht. Nu kuot gy het hem meteen zeggen, dat Frits Lauter een sociaal-democraat is, en dan wordt hy weggejaagdGij hebt het goed aangelegd, myohecr, my uitlehooren De beenige viogers vetknoukeldeo de brochure, daarop draaide zü zich om en liep kaarsrecht op eon vervallen huisje toe. Wordt oervolg&j

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1902 | | pagina 1