Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 18. Zaterdag 2 Augustus 1902. Zestiende Jaargang. DE EEMBODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, JSijkerk, Soest, Stoutenburg, Veonendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abotmomontaplija per dria maandeni Franco per po«t 10,40. BureauBreedestraat, 18 Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Vaa 1 lol 6 regelsf0.30 Voor icdercn regel meer- 0.05 Gorrespoudonttén on Ailvortenllio moeien uiterlijk Vrijdagavond Eerkvervolgers aan het werk. Het operatieveld is Frankrijk, 't Rijk van Charlemagne en Lodewijk den Hei lige, het land waar God eenmaal Jeanne d' Are verwekte, opdal daar evenals voor Israel (ijdens de Redderen, een De vervolgers zijn de regeeringsmannen Combes, de ex-abbé, nu minister-presi dent voorop, Loubet Staats-Fresident in zijn gevolg. De drijfkracht is de loge, die zich 't woord van br.-. Danton aan br.-. Desmoulins, helden uit de groote revolutie herinnert: ,La liberté, mon ami, estnous dessus et eux dessous" d.w.z. ,De vrijheid, mijn vriend is niet anders dan wij boven op en zij (onze tegenstanders) op den grond." De slachtoffers zijn thans een 5000 onderwijsgevende leden van congregatiën, wier 2600 scholen worden gesloten, en daarmede 150,000 schoolkinderen op straat geworpen. De ouders dier kinderen zijn nu gedwongen ze op de openbare godsdienstlooze school te doen, want in Frankrijk heerscht leerplicht. De slacht offers zijn dusde vrijheid en de godsdienst. Waldeck-Rousseau, de vader der in fame wet, liet de brutale uitvoering aan zijn opvolger over en trad af, gelauwerd door de loge. Combes kwam waren de congegraties, ja het geheelc katholieke volk in Frankrijk met gcesels geslagen, hij zou ze voortaan met schorpioenen slaan. Bij circulaire gelastte hjj de sluiting van 2000 scholen, omdat, naar het heette, zij, die ze hielden, geen aanvrage tot goedkeuring hadden gedaan, en den ge stelden korten termijn lieten voorbijgaan, zonder aanvrage te doen. Was die aanvrage noodig? Rechts geleerden, in de kennis der wetten door kneed, ontkennen het, de weigerachtige congregatiën houden vol, dat het bevel schrift van Combes willekeur is, en een uitspraak van het hoogste rechtscollege is te harer gunste. In art. 13 der wet, wat hier de spil is, wordt gesproken van nieuwe etablisse menten der congregaties, en thans van machtiging van sluiting door een decreet van den ministerraad (dus niet vaneen minister alleen.) Bij het debat over dit art, duchtte men gevaar voor de vrijheid van onderwijs. De behendige minister Waldeck zocht 't be zwaar dadelijk te ondervangen. Het recht om lagere scholen te openen, bemerkte hij, was immers geregeld door een oude en speciale wet in Oct. 1886, daaraan hadden de bezwaarde gemoederen immers nu een houvast, en omdat deze wel haar kracht behoudt, en de tegenwoor dige er niet eens aan raakl, is een een voudige verklaring voldoende. De uitlegging van den Minister, in Maarl 1901 gegeven, werkte kalumerond, en het artikel werd binncngeloodsd. Tc kwader ure, want in Febr. 1902, de wet was reeds maanden te voren in het Journal ollicicl verschonen richtte de minister een circulaire aan de prefec ten, die nu wel - nota bene na al kondi ging der wet van goedkeuring voor de opening en van nieuwe etablissemen ten sprak. Maar de congregatiën hadden te haren gunste een uitspraak van het Cassatie-llof, zij mochten zich overtuigd houden van haar goed recht, dal door een aanschrijving van een minister niet viel weg te vlakken. Zij beslob-)! dan ook tot lijdelijk verzet, tegenover den willekeur van Contbes. Die willekeur toog aan 't werk, maar nu zette het katholieke volk zich in be weging. Der kardinalen en bisschoppen protest was voorzien, en vooraf voor niet ontvankelijk verklaard, l'rolesl van nobele Katholieken was voorzien, doch dit zou met een schouderophalen beant woord worden. Maar een openlijk protest van eerlijke liberalen, republikeinse!) ge zinde afgevaardigden was met geun min achtend gebaar voorbij te gaan. Niet alleen de onderwijzende congregatie- leden, maar de vrijheid werd aangerand, de vrijheid van onderwijs en godsdienst, burgerlijke vrijheid, en de rechten der ouders tevens. „Wij moeten ons ver eenigen," zoo sprak de rcpublikcinsche afgevaardigde Roche te Lyon, .om den roemrijken standaard der vrijheid, tegen het vaandel van den haat, der verschrik king en der dictatuur." Hierbij bleef het niet, want door ge heel hel land van Noord tot Zuid, van West tot Oost, hielden de Katholieken betoogingen, het platte land liet zich niet onbetuigd, en in de hoolilplaatsen tot in Parijs werd gemanifesteerd en weerklonk boven alles uitVivent les Soeurs Vive la liberté 1 (Leven de Zus ters I Leve de vrijheid I) Onder de mani festanten behoorde een groot deel tot het volk, tot de vierde klasse. En die vierde klasse wordt gedurig voorgesteld als totaal gematerialiseerd, tol op den grond toe ontkerstend, niet geen andere strevingen, dan om zich eerst op gelijke hoogte te plaatsen als de derde stand, en dan hooger op te gaan. Nu is het de loge en de regeering die moeten uitroepen: „wjj hebben ons misrekend, onze mijn is te vroeg ge sprongen, hel godsdienstig idee is in °t hurt des volks nog niet gedood." God zij dankdal dit idee nog leeft dal de werklieden hol om wraak schreiend nen, wanneer men de verpleegsters opvoedsters hunner kinderen wil beletten haar heilige en bjj uitstek maatschappelijke taak te vervullen, en die kinderen op straal werpt, of ze uit i der vrijheid dwingt, volgens leer plichtwet, uilvinding der loge-maniien, de quasi neutrale openbare school, de school zonder God te bezoeken. Die werkman i loge democraat zijn, te meer waardeert hij de congregatiën, waarvan zoo vele leden door geboorte tot hooger stand behoorende, dagelijks met het volk in contact komen. Zoovele andere leden uit lageren sland gekomen, wijdden zich daar aan de leniging der nooden van dat volk, waarmee ze zijn opgegroeid. De werkman is gevleid, dal zijn zonen en dochters hel kloosterhabijt dragen en aan de opvoeding der kinde ren des volks hunne krachten wijden. Dal stemt overeen mol zijn democratisch begrip, en hij is het Christendom voor diens instollingen dankbaar. De opsom ming der matiifestcerende groepen is echter hiermode niet geëindigd, een machtige (actor sluit zich daar bij aan. Die factor is de vrouw. De vrouw door God den man tol hulpc verordend, de moeder van 'l toekomstig geslacht, de katholieke vrouw sloot zich bij de betooging aan. Een deputatie «Ier ,F< mes chréticnnes fran^aises" heeft i petitie aangeboden aan madame Loubet, die, als zonder eenige positie in du poli tieke maatschappij, blijde was zich wegens hare politieke nulliteit te kunnen veront schuldigen. Hiermee hield de christen vrouw haar taak niet voor geëindigd. Zij nam aan de betooging deel. Haar was 't een gruwel, dal, terwijl een con gres tegen den handel in blanke slavin nen werd gehouden, die scholen werden gesloten, waar hot onderwijs op gods- diensligen grondslag meebracht de rein heid van zeden te bevorderen, en dc kinderen te behoeden zich met het vuilste vuil te bezoedelen. üp zulk een manifestatie legen zijn tirannieke maatregelen had de minister niet gerekend. Een weinig verzet, nu ja, was voorzien, en dat, meende hij, was nog zoo kwaad niet, maar kon hem aanleiding geven lol verdere daden van geweld, llij, de renegaat, zou elk ver zet legen do Staatswet wreken, zonder eenige laksbeid. Was hij met zijn circu laire op onwettelijk terrein, hiervoor 'oud hij een verbetering met aan Lou- icl een sluiliiigs-decrect te doen onder- eckenen. Het gcmanifestccr des volks in al zijne tanden en klassen, du lagere vooral, dc betoogingen van liberalen en repu blikeinen, die een gruwel hebben van een aanval op de vrijheid, zou als die geschiedt door Conibes, heeft oogen en ooren, die men voor muurdicht hield, geopend, en Combes heeft zoo veel door gehaspeld, wat met dc scholen niets gemeens had, zoo veel rechten vertrapt, dat h(j zich in een slop heeft ingewerkt, waaruit geen ontkomen is. Er wordt gezegd, dat hij reeds begreep water te moeten mengen in den wijn door hum geschonken. Hij heelt dc con gregaties een nieuwen slag willen toe brengen on heeft slechts zich zeiven getroffen en de vrijheid voor zoover die nog in Frankrijk beslaat - - n eteen. Mochten door vereenigde krachten de scholen der congregatiën het dreigend onweder zien wegtrekken, dnn zul liet nog eens zichtbaar zijn, hoe Gods almacht uit het kwaad, door niciischcnhand ge brouwd, het goede weet te voorschijn te brengen. In zijn verslag over de werkzaamheden der algemuene vrijmetselaars-vergadering van September 1898 liet br.-. Geycr zich aldus uil.Terwijl wij dc Slaat zijn, zoo zal de Staal republikeinse!) zijn, en wij republikeinen en vrijmetselaars zullen deze hervormingen opleggen." 't Behocll geen brecde uitlegging, welke hervormingen hier bedoeld zijn. Wat soort hervormingen dit zijn weet Frankrijk sinds lang. Gaal echter eenmaal onder alle.eerljjke luiden van alle anti-ministerieele groepen hel wachtwoord.Scnrap staan tegen de vrijmetselarij", dan is er kans dat het helsch pogen der duistere sekte, om den Slaat tol één loge om te werken, mislukke. God zjj lof! dal de christelijke vrou wen en moeders openlijk het opnemen voor de congreganisten-scholen en voor het lot der op straal geworpen kinderen 1 Neen, de geest, die Jeanne d' Are inspi reerde is nog niet dood, en enkel van dien geest is redding mogelijk. BUITENLAND. Do Pruisische Regeering neemt in l'ruisisch Polen maatregelen, die recht matige ergernis en verbittering wekkon. Zoo is tegen hot bekende Foolsche orgaan de „Gazotta Narodowa" hel ver bod uitgevaardigd om in do eerstvolgende twee jaren in Duitsch'and te circuleeren. Toch zal, naar verluidt, de voorgeno men reis van Keizer Wilhelm naar Posen doorgaan. Maar of de onlvangsi har- lelijk zal zijn, mag betwijfeld worden. Doch h(j zal niet komen als liefhebbend vorst, wordt gezegd, maar als gestreng meester, die een klein leger meeneemt, zoodat hol geheelc bezoek een militair karakter zal drngun. De ontvangst door de plaatselijke autoriteiten (aan welke de Foolsche notabelen verklaard hadden niet Ie zullen deelnemen) is al afgelast. Ook mogen te Posen hij de „blijde inkomste" de vensters langs den weg, dien do stoet nemen zal, niet geopend zijn. Het zal dun bewoners der huizen zelfs niet loe- gcslaan worden op hun eigen balkons plaats te nemen, terwijl i" 'Ie dagen van liet keizerlijk bezoek te Posen 90,000 man troepen zullen geconsigneerd wor den. Ook de politiemacht ontvangt ver sterking uit de naburige gemeenten. Te Derljjn vreest men, dat de Polen kans zullen zien, legen 's Keizers betoo ging een niet minder indrukwekkende tegenbetooging voor te bereiden, en wel door hel aaniircugi n van rouwteekenen aan huizen en klceding. Hut laatste officinale bulletin omtrent dun toestand van dun Koning van Enge land is door de .Standard" aangevuld met du verklaring, dal 'A. M. nog niet in staat is rechtop te staan en dat de wond nog niet gesloten is. Het is bijna zeker, dat de kroning zal kunnen plaats hebben op dun bepaalden datum, maar de Koning zal haar slechts kunnen be wonen in den toestand van herstellende. De correspondent dor „Now-York Herald" Ie London weet dan ook mede te doelen, dat de vaststelling van den 9en Aug. als datum der kroning eigen lijk legen den wenich van de doctoren is doorgedreven. De Koning loonde zulk een ongerust heid, zulk een ongeduld, dat de genees- FEUILLETON. Geloof en Liefde. EERSTE HOOFDSTUK. Julia. 1) Weder had Rome een nieuwen keizer, den Christenvervolger Deciut, gekregen. Tegen ver achting vielen hem troon en scepler der Romeinscho wereldheerschappij len deel. Wjj schrijven 249 na Christus geboorle; do Romeiusche legioenen, die in hel tegenwoordige Hongarije aan de Beneden-Donau stonden, kwa- in opstand togen keizer Philippus den Arabier. Om het oproer te dempen zond de ir den consul Decius, een verstandig en doortastend man, naar Hongarije. De onlevre- soldaten luisterden gewillig naar hem, en drongen er bjj hem op aan zelf keizer Ie wor- en hen legen Philippus den Arabier aan sereu. Bj) Verona kwam hel tot eenet. slag tusschen beide legersDecius bleef overwinnaar rok terstond als keizer Rome binnen. Op eene snelle, onverwachte manier vervingen de wereldheerschers elkaarwie gisteren soldaat was heden keizer. Decius was niet een I der ergsten, hjj bezat zeer goede eigenschappen geest en hart. Evenals alle Romeinen koe- sterde hjj echter de vorkeerde meening, dat het tbeslaan der Romeinscho wereldheerschappij onafscheidbaar met het heidendom was verbon- Het Christendom was daarom ook voor hem een gevaarlijke nieuwigheid, een dreigend gevaar voor den Staal. Om echter het Christen dom in zjjn leer en oefeningen le leeren kennen, gaven zjj zich geen ot weinig moeite. Men kende van het Cbrisleodom niet veel meer, dan wal het vooroordeel in Rome rondstrooide: de Chris tenen zjjn een boosaardig lichtschuw volk, het uitvaagsel der maalschappjjin hunne bijeen komsten dooden zjj kinderen en eten hun vleesch en meer dergelijke dwaashedeo. Deo Romeinen van het oude, stoere slag, den trotsclien zelf- zucbligen heidenen was de leer van Christus over de nederigheid en de naastenliefde. eene ergernis; den verwijlden Romeinen vao hel jongere geslacht scheen do loer van Christus over zedelijkheid en zelfverloochening de grootste dwaasheid. De nieuwe 'keizer Decius was nog van den ouden stempel en daarom reeds een gezworen vjjand der Christenen. Hij vaardigde gruwzame, bloedige plakkateo uit tegen de aan hangers van het Christendom, en liet overal i zjjnen dienst of dien des Rijks benoemde, cius brak een tgd aan voor de Romci- n den ouden stempel, voor do stjjve, trotsche en ernstige oud-Romeinon aren het, die thans tot waardigbedeu Onder degenen, die reeds door Decius gei rende de keizerieeslen bjj zjjn intocht io Hoi en de daarop gevolgde feesten was aangiwczi hevond zich ook Servius Theron. Van afkon was bjj eigenlijk een Griek, maar zijne voi ouders liaddeo eeuwen lang nis Romeins burger in Rome gewoond, in oorlog en vre hadden zjj zich dikwijls onderscheiden en I boorden lot de voornaamste Roineiosche fat genoemde Servius, een oud-Romein van d hem onder DeciuB een goedo tjjd aan, Nadat de koizerfeesten voorbij waren, ging Servius met zjjne dochter Julia tenplaats bjj Antium, het tegeowoordige Torre d'Anzo. Daar bezat hg eeoe heerlijke villa, op een uilst -keod gedeelte der rots, m schoonste gezicht op de Middellandsch maar 't land ia strekten zich praclilige, scha tuinen uit. De villa heette naar een Grieksch woord Terpoon, wat zooveel beleekeode als .Lustoord". Die naam was zeer goed gekozeo. Op zjjn tocht naar Antium was Servius stil, in zich zeil gekeerd, in diep gepeins Jnlia vermoedde, wat komen zon giste zich oieL Op Terpnon zocht Servins de schoonste plaats op, waar hg overledene echtgenoote en zjjoe familie zoo menigen avond io genot had doorgebracl lievelingsplekje was bet uiterste, io de zei j purporgloc verfde gein woordde Julia. ,Hjj was immers een vaste gast, zoolang m(jn goedo broeder üuintus nog teelde. Zjj waren zulke goedo vrienden." Weder word het stildaarna vroeg Servius .Bemint gU Lucius?" .Ja, ik we iel helaai Dit .helaai bracht Julia weer tol zichzelf en zjj antwoordde smartelijk: .Ach, lieve vader, hoekuutgjjzeggen .helaasI" Is Lucius niet de beste jonge Homein? Noem mjj eens iemand, die meer goede eigenschappen bezit dan h(j? Zeidel gij zelf niet dikwijls, toen onze tjuintus nog leefde, dat Rome geen twee andure zulke joogeliogen bezat, dan deze twee .Dal is waar," antwoordde Servius, toen Julia een oogonhlik ophield. ,Ja, 't is waar," ging Julia zacht en innig, maar mei een uitdrukking vao diepe overtuiging voort, .ja, Lucius is een voorbeeld van beschei denheid en goede zeden, en tegelijkertijd een echt Romein moet zijn." .Ook dat is waar," toch volharding, zooals ei rstand als bart. Ja, ik t met uwe helderziende n, hoe de wederzjjdsche .Luister, Julia," begon haar vader .vier weken geleden was Lucius b(j mjj eu hseft mjj om uwe hand .Lucius is bjj u gowsest en heeftviel Julia Item in do reden. .Ja, lijf wiorl om uwe hand en ik heb hem niet zonder hoop laten vertrekken," .0, ik dank u, vader." Hel deze woorden wilde Julia de hand baars vaders grjjpeo, om dis aan hare lippen te brengen, doch Sorvins trok zi ie party tot macht en Romeinen. Lucius is geen echte ond-Romein, ik ben echter san myn ambt verplicht .0, vader, Ik meende, dat gjj Lucius beter

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1902 | | pagina 1