Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 17. Zaterdag 25 Juli 1903. Zeventiende Jaargang. DE EEIIIIE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stouten burg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Lumen in Coelo. Het licht, dat zoovele jaren schitterend en stralend stond aan den hemel, is uitgedoofd. De treurmare heeft zich over de aarde verspreidLeo XIII is niet meer De deelneming is algemeen niet slechts van de zijde der Katholieken, die in hem hun hoogvereerden en welbeminden Vader verliezen, maar ook de niet katholieke wereld legt ondub belzinnige bljjken aan den dag van deel neming in der Katholieken droefheid en smart. Geen wonder! Groot was de ster, die is ondergegaan, helder en zuiver het licht, dat van haar uit straalde, niet alleen voor de kinderen, der Katholieke Kerk, maar tevens tot verlichting der volkeren, neergezeten in de duisternis en de schaduwen des doodsvoor beiden is het verdwijnen dezer ster een gevoelig gemis, een ernstig verlies. De laatste helft der vorige en het begin dezer eeuw zagen in hare kommer volle en moeilijke tijden twee Pausen, door God ge.-onden, in reuzengrootheid zetelen op den onvergankelijken Stoel van den H. Petrus, Pius IX en Leo XIII. Doch beider grootheid is verschillend. Pius IX trok door zijne beminnelijkheid de gansche katholieke wereld tot zich, hij won de hartenhij werd de Paus der harten Leo XIII was het Licht aan den hemel tot verlichting der volkeren, hij veroverde de geesten, hij werd de Paus der geesten. Pius IX trad op tegen het overheerschend liberalisme, veroordeelde deszelfs staatkunde, slin gerde het anathema tegen zijn beginselen en gevolgen Leo XIII zag langzamer hand meer en meer de noodlottige vruchten dier veroordeelde dwaling rjjpen, hij trad op om de rampzalige gevolgen te bezweren in de oplossing der moeilijk en diep ingewikkelde quaesties, tot behoud van Staat, Maat schappij e" Huisgezin. Pius IX riep het Vaticaansch Concilie bijeen en het dogma der onfeilbaarheid des Pausen werd afgekondigdLeo XIII trad in vollen glans als onfeilbaar Leeraar voor de wereld op, als de Plaatsbekleeder van Christus, het waarachtige Licht der wereld verlichtende alle mensch, of ais de wondervolle ster in het Oosten, de onfeilbare gids, die den duisteren weg verlicht, ons voorgaat en de wereld, haar volgend, onfeilbaar voeren zal tot Christus, het eenig waarachtig Heil der •nen3chheid. Leo XIII de Paus der geesten, het licht aan den hemel I Als grijsaard van 68 jaren beklom hij den Pauselijken Stoel, beroofd van zijne Staten, geker kerd in het Vaticaan. En toch straalde van daaruit zijn licht zoo helder en schitterend, dat ook de onkatholieke wereld getrokken werd hare blikken te wenden naar dat licht, in Leo XIII op gegaan. Hoe meer men het beschouwde, hoe meer de achting toenam en eerbied en bewondering: onbaatzuchtigheid en liefde straalde te duidelijk 1 Bismarck, een der,'grootste staatslieden der vorige eeuw, erkende in Leo XIII zjjn meester, en, ofschoon hij als kerkvervolger in Duitsch- land was opgetreden, stelde hij in hem zelfs het vertrouwen om in 't geschil met Spanje betreffende de Carolina- eilanden als scheidsrechter op te lieden. Voor den scherpen blik des Pausen bleef zjjn steeds klimmende invloed en pres tige niet verborgendaarvan gebruik Ie maken tot heil der volkeren was het hoogste ideaal van zjjn streven. Op ieder gebied ontmoette de Paus de ontzettendste dwalingen, chaotische verwarring en duisternis der geesten. Hg zette zich aan het werk en een reuzenarbeid werd door hem gedurende zijn Pontificaat verricht. De eene En cycliek na den ander vloeiden uit zjjne pen, en het volle licht wordt telkens geworpen op hel onderwep, dat hij behandelt. Gedrongen door liefde tot de gansche menschheid, zijn zedelijken invloed bewust, richt hij zich in vollen zin des woords als Plaatsbekleeder van Christus, Wien alle macht£gegeven is in den Hemel en op aarde, tot alle vorsten, regeeringen en volkeren. Wat weleer in den tijd der weelde van hel liberalisme een spotlach zou hebben ge lokt b0 de grooten en machtigen dezer aarde, werd in de dagen van de uitschij nende armoede der dwaling, met eerbied en instemming vernomen. Groot is Leo XHI om het prestige, dat hij zich heeft weten te veroveren en om het omvangrijk gebruik, dat hij daarvan tot beil van het menschdom heeft gemaakt. De reeks Encyclieken liggen voor ons ten bewijze. De valsche vrijheid der revolutie ontlokt hem de Encycliek over de ware vrijheidde liberalistische staat zonder God en gods dienst, de Encycliek over de inrichting der christelijke statende theorie over de vrge liefde, de Encycliek over de onontbindbaarheid des huwelijks als basis voor het huisgezin de leer der socialisten en communisten, de weMd- beroemde Encycliek.Rerura Novarum, waariu het arbeiders-vraagstuk tot be wondering der geheele wereld wordt uiteengezet en op de eenig voldoende wij ze opgelost. Doch waar zouden wij eindigen, wanneer wij dat licht wilden volgen, met volle stralen uitgegoten over al de quaesties die Staat, maatschap pij en huisgezin beroeren? Is het pontificaat van Leo XIII eene prophetie? Zag hg met zjjn scherpen en vèrzienden blik, door de dichte duis ternissen van het heden heen niet hel licht dagen in de toekomst, het licht, van hem uitgegaan, in 't leven treden van Staat en maatschappij Wie, die de teekenen des tijds volgt, zal dit ont kennen Daaruit verklaart men den be moedigenden toon, die voortdurend klinkt in zgne Encyclieken. Hg wijst ons de afgronden voor de voeten, waarin Staat en maatschappij dreigen neer te storten, maar over deze afgronden heen ver neemt men zjjn stem als een zegekreet weergalmen„God heeft de volkeren geneesbaar gemaakt!" De dwaling van het liberalisme loopt in hare uiterste consequentie. De afgrond der revolutie opent zich als hare slotscène. Op eigen levensbehoud bedacht moet men een weg zoeken ter redding en men zal den weg moeten bewandelen, dien Leo XIII in zijn Encyclieken heeft aangewezen men zal naar zijn woord moeten terug- keeren tot het Christendom en zjjn be ginselen. De Encyclieken zullen voor de zoekenden een lichtbaak worden en zoo zal zijn licht, ofschoon hg gestorven is, blijven schitteren. Voor ons, Katholieken, is de dood van onzen grooten Paus een droevig verlies. Nochtans dankbaar zijn wjj jegens Chris tus, die als het onzichtbaar Opperhoofd der Kerk, ons in deze donkere tjjden in hem dit schitterend licht aan den hemel heeft geschonken. Wjj weten, dat Hij met Zijne Kerk zal zjjn tot de voleinding der eeuwen en dat Hij een opvolger zenden zal, die volgens Zijne Voorzie nigheid Zjjne Kerk zal besturen. Na het „Lumen in Coelo", het licht aan den hemel, hebben wjj volgens de prophetie, aan den heiligen Bisschop Malachias toegeschreven, te verwachten het„Ignis ardens", het brandend vuur. Na de ver lichting der geesten moge het vuur ver schijnen, dat de harten oDtsteekt, ont vlamt in liefde voor Christus en Zjjne Kerk, voor de Waarheid en zjjne be ginselen I Paus LEO XIII. t Na dagen van hoop en vreeze, van onrust en spanning over de ernstige ziekte van Z. H. Leo XIII, kwam Maandag avond de droeve tjjding, dat Z H in den namiddag fen 4 u. 4 m. overleden is. Zoo is dan de Paus en Vader van im-er dan tweehonderd millioen kinderen en onderdanen aan de wereld en zjjn geliefde Kerk ontvallen, om in het ander leven de doornenkroon van het lijden en der vervolging met de gloriekroon der zaligen te verwisselen. De zware slag is dus gevallen, de Katholieke Kerk staat thans verweesd en hare kinderen staan weenend en treurend bjj de Ijjkbaar van hem, die hun zoo innig lief en dierbaar was. Maar een groote troost blijft voor het diepgeschokt gemoed: Leo XIII moge door den dood van ons zjjn weggenomen, het Pausschap sterft niet. De verkiezing van een nieuwen Paus zal andermaal be- wjjzen, dat Christus met Zijne Kerk zijn zal tot de voleinding der eeuwen. Paus Leo XIII werd op 2 Masrl 1810 te Carpineto geboren uit het huwelijk van Domenico Ludovico Pecci en Anna Prosperi Buzzi. Hij ontving de namen Joachim Vincentius. Met zjjn ouderen broeder Jozef toog hij als achtjarige knaap naar het Jezuiëten- college te Viterbo, om in 1824 zich nsar Rome te begeven en daar zjjn geestelijke studiën te voltooien aan de Sapienza en de Academia Ecclesiastics. Op 31 December 1837 ontvi. j hjj de H. Priester wijding. en op 1 Januari droeg hij zgne eerste H. Mis op iD de kamer van St. Stanislaus-Koska. Spoedig vestigde hij de aandacht van den toenmaals regeerenden Paus op zich. Als apostolisch delegaat werd hjj naar Benevento gezonden, het stuk pauseljjk gebied, dat in het koninkrjjk Napels lag, terwjjl hij anno 1841 als delegaat naar Perugia vertrok voor het daartoe be- hoorend gedeelte van Umbrië. Op 19 Februari 1843 werd mgr. Pecci benoemd tot aartsbisschop van Damietta en als nuntius gezonden naar Brussel. Na twee jaren dezen post te hebben bekleed, benoemde de Paus hem tot bisschop van Perugia, op welken zetel Pius IX hem handhaafde en hem boven dien in 1853 tot kardinaal creëerde met den titel van SI. Chrysogonus. Gedurende een lange reeks van jaren arbeidde de doorluchtige kerkvoogd te Perugia, en eerst in 't laatst der regee ring van Pius IX z.g. keerde hjj naar Rome terug, waar hjj o.m. verheven werd tot den belangrijken post van camerlengo. Op 7 Februari 1878 stierf Pius IX. Kardinaal Pecci moest als camerlengo thans de Kerk besturen en allereerst de rechten van den H. Stoel tegenover de Italiaansche regeering waarborgen. Deze toch wilde invloed uitoefenen op het Conclave en ging zelfs zoover, dat zjj hare soldaten in de St. Pieter op stelde, toen het ljjk van Pius IX daar op het praalbed lag. Het eerste, wat het Conclave, onder leiding van kardinaal Pecci gehouden, verrichtte, was het vernieuwen van alle protesten, door Pius IX tegen de over weldiging van den Kerkeljjken Staat geuit, en het beteekenen daarvan aan de gezanten. Het conclave was op 18 Februari bjjeen gekomen en twee dagen later was kardinaal Pecci gekozen tot Paus en nam hjj den naam aan van Leo Xm. Een der redenen, waarom bij dezen naam koos, was zgn groote vereering voor de nagedachtenis van Leo XII, aan wiens hof hjj als jongeling was geweest. In 1878, op 3 Maart, daags na zgn verjaardag, had de kroning plaats. Men verhaalt, dat de nieuwe pontifex zich toen zoo moe en afgeleefd voelde, dat Hjj met eenigszins zwaarmoedige scherts tot zicb-zelvcn zeide: Als ge niet spoedig het paus.'lijk gewaad aantrekt, zult ge het in het geheel niet dragen I" De Voorzienigheid had het anders beschikt. Meer dan een kwart eeuw heeft Hjj op den pauselijken troon ge zeteld en zijn zegenrjjke hoogepriester- Ijjke taak vervuld. Den weg, dien hjj als Paus wilde vol gen, gevolgd heelt, heeft Leo XIII tot tweemalen toe met weërgaloozen moed en koninklijke klaarheid geleekind. Aan zjjn tweeden secretaris van Staat, kar dinaal Nina, schreef hjj op 7 Augustus 1878„Dit is ons voornemen, de wel doende krachten van de Kerk en het Pausdom zoo breed mugeljjk in werking te brengen midden in geheel de moderne samenleving." Zjjn overheerljjke Encyclieken leggen de schitterende getuigenis af, dat Leo XIII zjjn woord gestand heeft gedaan. Op den 21 April 1878 dus schier onmiddelljjk na zjjn verheffing op den H. Stoel verscheen de Encycliek „Inscrutabile Dei", waarin de treurige toestand der wereld geschetst en gewezen wordt op de talrjjke kwalen waardoor het menschdom geteisterd wordt. De oorzaak daarvan ligt in de minachting van den heilzamen invloed der Kerk, die de menschheid moet beheersrhen en die de beste verdedigster is van alle Ic het tjjdsverloop zijner roemvolle besturing der H. Kerk zgn verder een reeks van Encyclieken verschenen, waar van de Encycliek .Rerum Novarum hem den eerenaam„Paus der werk lieden" deed verwerven. Ook de wetenschap in de Kerk moe digde hij krachtig aan. Aan mgr. d'Hulsl, aan de bisschoppen van Italië richtte Léo XIII welsprekende brieven, om hun moed in te spreken en schonk zijn zegen op den arbeid: het beoefenen

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1903 | | pagina 1