Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 45.
Zaterdag 4 Februari 1905.
Achttiende Jaargang.
DEEEMBDDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Bemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATEBDAG.
Abonnementsprijs par drie autdn
Franco per post10,40.
Afzonderlijke nummersf 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode
Frtji der Advsrtontièni
Van 1 tot 6 regels 10.30.
Voor iederei regel meerf0.05.
BIJ dit nnmnaer behoort
een Bijvoegsel
Liberalen en Soeialisten.
Om de verschillende fractiën der
liberale partij voor de naaste toekomst
tot eenheid van handelen te brengen,
bljjkt al meer en meer een zeer netelige
quaestie. Valt het reeds moeilijk om
verschil tusschen Pierson en Trenb,
tusschen Mees en Drucker achler vage
program-artikelen weg te moffelen, ook
de socialisten moeten bevredigd worden,
want deze zijn onmisbaar in de achter
hoede dier partij. Van Houten, die de
socialisten een alles behalve goed hart
toedraagt, maar het clericalisme als
den ergsten vijand beschouwt, heeEt al
geadviseerd tot samenwerking met het
roode element. En de socialisten zien
dat gescharrel met grinnekend leedver
maak zij beseffen, dat zij Daar de oogen
gezien en daarom reeds met vriendelijke
lonkjes bedacht worden.
Dit belet niet, dat de socialisten voor
de liberale partij toch veelal een lastig soort
vrienden zijn. Nu laatstgenoemde fractie
den steun der socialistische broeders
niet meer missen kan, wijl de overwinning
of bet behoud van zoo menige liberale
Kamer- of Statenzetel aan hunne mede
werking reeds te danken is, zetten zij
steeds booger borst en wrijven zich
behaaglijk de handen als zjj, zooals
onlangs bij de herstemming voor een
Kamerlid te Assen, een candidaat naar
hartelust kunnen laten tuimelen. Zij
gevoelen, dat z|j, vooral bij herstemmin
gen, nog al eens de beslissing in handen
hebben.
Een eigenaardige kijk in de zaak werd
gegeven wjj meenen het gepast
daaraan nog eens te herinneren
toen Da de jongste herstemming voor
de Prov. Staten „Het Volk", het socia-
listisch orgaan, jubelde
„Het was onze dag, wij hadden de her
stemming in handen. In de beide Rotter-
damsche districten, in Den Haag, Dordt,
Amsterdam IX, jaook metonskleinostemmcn-
tal in Leiden, hebben wrjj liberalen aango-
wezen om naar de Staten te gaan cn daar
de regeoringscandidaten te weren. Ook
Amsterdam II met aijn meerderheid van
105 stemmen hebben de liberalen seor waar
schijnlijk aan ons te danken."
Volkomen waar! de liberale party
was die der sociaal-democratische grooten
dank verschuldigd. Maar van uit de
hoogte liet het blad er op volgen.
„Niet in deze beteekcnis, dat zij ons voor
wat zouden moeten bed-nken, want dit
was geen compromis-verkiezingwij werden
ook niet gedreven dooi sympathie voor de
liberalen, wij hebben hun geen beloften
gevraagd. Neen, niets van dat alles, wij
zijn volkomen vrjj blijven staan, en hebben
van dat standpunt geoordeeld wat thans bet
minst schadelijke element was
Dus dank werd niet beoogd, de
socialisten handelen slechts naar eigen
inzicht, en dat werd aldus omschreven
,W(j bobben nu Kuyper's meerdorheid in
de Zuid Ilollandsche Staten tot hot onver
mijdelijke beperkt. Mocht hot regceren van
Kuyper in 1905 worden bestendigd, dan kan
in 1907, juist tusschen de beide verkiezings
jaren 1906 en 1909 in, opnieuw om Zuid-
Holland worden gestreden, wat onder d*n
te beoordeelen omstandigheden voor
een wenschel|jke oeiening kan zijn. liet
kiezen van een tiental clericalen bij
herstemming zou elk uitzicht in 1907 be
vernietigd, cn wij hebben dus door d
spanning onzer partijgenooten in Zuid-Holland
verkregen, dat wij de mogelijkheid behouden
om, zoo wij dat noodig oordeelen in 1907
wederom een beslissenden invloed u
oefenen, op den uitslag der verkiezingen
voor de eensklapa ook politiek belangrijk
geworden Provinciale Staten
Zoo werd gehandeld en zoo zal ook
in de toekomst door de socialisten bij
de stembus met de liberale vrienden
geheel naar willekeur gehandeld worden.
De omstandigheden zullen hunne houding
bepalen en de stemming kan een
schelijke oeiening voor hen zyn. En dit
soort vermaak kunnen zij zich gunnen
zonder gevaar voor eigen positie. Luis
tert maar
„Voor ons zeiven is de positie zonder
gevsren. Want alle partijgenoolen zonder
onderscheid zullen bet met ons eens zijn.
dat onze hulp aan de liberalen geen gees-
tes- of zielsverwantschap buteokent met een
der vormen waarin het kapitalisme zich
vertoont iu de politiek. Wij beoordeelon in
koelen bloode wat meer of minder schade
doet. cn kiezen den cenen tegenstander
om den anderen te verzwakken."
Uit deze oprechte verklaring, die de
liberale pers, zooals het „Volk" zeer ter
snede opmerkte, zure gezichten doet
trekken, valt te leeren, dat de gematigd
liberalen in dit geding het kind van de
rekening zullen worden. De vrijzinnig-
democraten zullen zich nog meer ver
broederen met de socialisten, om, zoo
als te Assen is geschied, met dezer
steun bij de stembus de unie-liberalen
te verdringen. Dat de liberale partij
in haar geheel hierdoor nog meer uit
haar verband zal geraken, ligt voor de
hand. De gaping tusschen de verschil
lende liberale fractien zullen de socialis
ten op die manier nog meer uitzetten.
En wijl in vele gevallen de vrijzinnig-
democraat den socialist nader staat in
principe dan den liberaal van gematig
der soort, it te verwachten, dat die van
laatst genoemde fractie nog meer in
de klem moet komen.
Te meer nog staat dit te bezien, nu
van liberale zijde de kans schynt ver
keken oin bij de komende Kamerver
kiezingen met een degelijk program raet
scherp omlijnde beginselen voor den dag
Ie komen. De staatkundige neigingen
loopen daartoe te ver uiteen. De pas ge
sloten concentratie tusschen de unie-
liberalen en de vrijzinnig-democraten
vindt dan ook geen grooten bijval. Alleen
roet een vaag program op vage leuze, als:
Tegen de regeering, ofWeg met hel
clericalisme, etc. zal men de kiezers
bjjeen moeten trommelen en naar de
stembus drijven. De felste bestrijders
der christelijke beginselen zullen dan
de voorkeur genieten, zullen de uitver
koren zijn, want deze zijn vooral voor
de socialisten het aannemelijkst.
De christelijke partijen mogen zich
dus geenszins laten misleiden door de
schijnbare verdeeldheid onder de tegen
standers. Met onbevangen blik moeten zij
den werkelijken toestand onder de oogen
zien, om by de stembus in Juni a.s.
niet overrompeld te worden. Als immers
alle pogingen, welke daor onze politieke
tegenstanders wellicht beproefd worden,
mislukt zullen zyn, om hunne partyge-
nooten onder één banier te scharen, dan
zal het clericaie spook wel weder worden
opgeroepen en men weet reeds by
ondervinding, wat dit zeggen wil. Dan
toch worden alle geschillen onderling
vergeten, dan wordt niet verder ge
vraagd naar de onoverkomelijke moeilijk
heden, die voor hen zouden opryzen,
wanneer zij na een stembusoverwinning
tot de regeeringstaak zouden geroepen
worden. Een nederlaag aan de Regeering
en haar partijgenooten toe te brengen
zal dan ook het eenige doelwit zyn,
en om dit te bereiken staan vooral de
socialisten nu reeds gereed. Want haat
tegen het huidige Ministerie en al wat
christelijk is, is het besliste kenmerk van
die party.
BUITENLAND.
In zake de staking der mijnwerkers
het Rurh-gebied zal, naar eene officieuse
mededeeling meldt, de Pruisische regeering
weldra aan de Kamer doen toekomen
een wetsvoorstel, waarbij de mijnwet
geving op de vyf volgende punten her-
Ie. Het maximum van den arbeidsdag,
het neerdalen in en het terugkomen
nit de mijn daarin begrepen.
2e. Regeling van het overwerken.
3e. Verplichte organisatie van Kamers
van arbeid voor de werklieden.
4e. Algeheel verbod, om wagentjes
met steenkool, waarin steenen gevonden
worden of aarde, den arbeiders niet in
rekening te brengen bij het uitbetalen
van het loon.
5e. Beperking van het recht, om disci
plinaire boeten op te leggen. Dit
optreden der regeering zal de myn-
bezitters, die niet altijd in den werk
man ook den evenmensch en den
Christen zien, wel handelbaarder maken.
Alle Duitsche bladen, uitgenomen die
der socialisten, betuigen mei de rege
ringsvoorstellen groote ingenomenheid
De revolutionnaire beweging in Rus
land is reeds genoegzaam onderdrukt.
Woensdag kwam uit Petersburg al een
telegram, waarin werd gezegd, dat Zon
dag de dag volkomen rustig verliep, de
geruchten, dat onlusten waren te weren,
bleken onwaar te zijn. Ook uit Moskou
werd geseind, dal de geheele stad rustig
was, van voikshoopen was niets te mer
ken. De politie had uitgebreide maat
regelen genomen.
In een officieel verslag van den toe
stand in Rusland werd dit bevestigd. Op
last van generaal Trepof, heeft Lopoechin,
de directeur van politie te St. Peters-
burg, het volgende telegram aan de
„Daily Express" gezonden:
Degouverneur-generaal van SI. Peters-
burg draagt mij op, u mede te deelen,
dat er geen vrees meer bestaat voor
verdere troebelen iu de hoofdstad.
De fabrieken hervatten hun werk of
schoon in enkele gevallen vertragingen
ontslaan door moeilijkheden bij het be
rekenen van het juiste loon van werk
lieden, die den arbeid willen hervatten.
„De staat van zaken te Moskou is in
het geheel niet dreigend. Er staken 17,300
man, maar er hebben geen botsingen
met troepen plaats gehad. In één geval
hebben de kozakken geweld moeten ge
bruiken, om een volksmenigte uiteen
te dryven, maar zonder iemand te dooden
of te wonden.
„De werklieden vroegen niets voor
zichzelven, maar zeiden, dat hun han
delwijze alleen een gevolg was van het
door St. Petersburg gegeven voorbeeld.
In sommige fabrieken duurde de staking
een dag, waarna het werk hervat werd.
„Hetzelfde gebeurde in eenige ande
re steden Kief, Wilna, Kowno, Riga,
Reval, Libau en Saratof, waar het werk
gedeeltelijk stil stond, en ook door het
voorbeeld van de St. Petersburgsche
stakers en door toedoen van socialistische
dryvers.
„Rustverstoringen zyn slechts te Libau
en Riga geweest. In de eerstgenoemde
stad trachtte hel volk de telegraafdraden
te vernielen en werd een sergeant van
de gendarmes doodgeschoten by de
botsing, die volgde; terwjjl te Riga ver
scheidene schoten op de politie werden
gelost.
„Thans zyn de voornaamste raddraaiers
by de onlusten in hechtenis."
Van overheidswege werd Woensdag
te Petersburg bekend gemaakt, dat vol
gens nadere berichten tijdens de onlusten
op straat 96 personen gedood zijn en
FEUILLETON.
Bods wepn zijn wonderbaar.
1) Desa stond dadelijk nasal de xieke en
■prak: „Kind, liet kind, hoe gaat bet er mede V'
„Voeder, waar ben ik?"
„Hier Elli, bjj mjj."
„Ben ik riek? Waar ia mijn paard? Ik ben
goo moe. Moeder, lef mjj, wet wei het?"
In enkele woorden vertélde haar moeder
haar, wat er gebeurd waa.
Sedert giateren avond, toen ajj gevallen waa,
bad sjj geslapen. Datr gevoelde de rieke pjjo,
bet paard bad baar op de borst getrapt. Zg
begon bewnattijn te verliezen en w u bjjoa
weder in zwjjm gevallen. Driemaal daags kwam
de dokter. Hg verklaarde de verwonding voor
ernstig; da knnat acbeen bier niet meer te
knonen helpen.
.Red mjj dit leven," aprek de eircnadirectenr
tot den dokter, „ik heb geen ruatig nur meer,
want ia mjjn schold, dat zjj den rit aogmaala
deed. Ik smeek n, red haar leven."
Tegen den avond kwam de koorts weer op
letten. Min EUi begon te ijlen. Zg sprak van
baar paardje, dat baar voor 't eerst ontronw
as geworden; van triomf en buitengewoon
geluk. Zjj riep haar moeder, seide, dat haar
wonde soo ptjoljjk was en sprak tot ricb zelve
Arme Miss Elli, nn zul je niet meer kannen rjjden.
Wel bleef de volgende degen de pjjo weg,
maar haar krachten verminderden. Alle kleur
WW ui» haar wangen geweken, de dok tas begon
te twjjlels
baar moeder
Op zekeren avood keerde de koorts xoo
bevig terug, dal een priester werd gebaa
eerw. paters van bet dichtbg gelegen klooster
baddeo de zielzorg van dat deel van de st
waarin zg tgdelgk met bare moeder ver bi.
Eeo onde, eerwaarde pater, een zacht en vrii
delgk man kwam. De berlst des levens v
reeds lang over hem heengegaan, dat toonden
de sneeuwwitte baren, de rimpels ia '1 voor
hoofd. Zijne slem klonk beel zacht Met bezielende
woorden sprak bjj de rieke toe, God leidt alles
ten goede, Zjjn wil is de beate. Het geluk is in
de wereld niet te vinden, al btar vreugde is jjdsl.
Misa EUi luisterde naar zjjoe woorden, zag
zjjo zachte oogen en gevoelde zjjn warme eym-
patbie. Zooveel bet io baar vermogen waa if
zg zich aan Gods wil over. Zg bad roem io-
geoogat en dal etreelde baar gemoed zjj was
er zoo geheel aan gewend gevierd te worden,
en nn sprak de priester steeds van de valsche
vreugde, welke de wereld geeft; zjj kou dat
uiet begrjjpen.
„Eerwaarde vader," sprak zjj, „ik zal mjj
aan Goda wU onderwerpen, maar de wereld ia
zoo ecbooo, en ik ben jong, vader, en, indien
ik weer beratel.
„Indien ge weer herstelt Misschien nare bet
u beter niet te beretelleo, doch dat weel de
goede God 't best."
„Beter? Eerwaarde Vader, ik ben oog zoo
jong en de wereld ia zoo fraai, mjjn God kan
mjj niet laten sterven. Doch luisterindien ik
weer rjjden kan, aal ik het beeld dnr H. Maagd
in de kloosterkerk een kroo
geschenke geveo. Het geld,
eerste opvoering ontvangen lal, zal voor ue
Madonna gebruikt,worden."
„Miss, gjj zoodt dus weer willen rgdeo?Zon
leveren en gemakkelijker tot het doel leideo,
tot den hemel?"
„Eerwaarde, ik kan op die wijze toch ook in
den hemel komen. U hebt gehoord, wat ik
beloofd beb. AU ik weer rgden kao ontvangt
de Madonna een paarlenkroon."
„De H. Maagd tal bet oder aannemen, sU
.0, zjj U zoo goed, zjj kent mjjn hart."
Zoo bad Miss Elli eenige dagen later ge-
•proken, nadat haar de heilige Sacramenten
der Stervenden, om 't schijnbaar groote gevaar,
waren toegediend. De Moeder Gods oam het
offer der rjjderei aande toeetand der zieke
werd blijkbaar beter, de genezing volgde spoedig.
Nog dikwjjU bezocht da pater baar.
„Eerwaarde vader, ik etel verlronweo inu,"
aprak de zieke, „u waart steeds goed voor mjj.
Ik son n gaarne een femiliegebeim willen toe-
•trouwen. lig znlt wel voor one wiUen bidden
Gaarne", antwoordde de pater.
Eerwaarde, ik aebssm 'mjj bjjoa het te
geo. Ik wU een tweede gelofte aan de H.
Maagd doen, aU da Moeder van God mjj nog
toe bede inwilligt."
„Welke be ie
„Ik zou nog ewA zoo giarne mjjn vader iu
jjn leven terugrieo."
„Uw vader? Leeft die oog?"
„Ik weel
I. Maar
too bjj nog leett en
ik de kerk, waarin
eeo gouden kelk
„Weet gjj ook niet, waar hjj Is?"
„Ook dat weet ik niet."
Daaroa opende z t baar hart voor den priester.
Zjj deelde hem mede, dat zij uit een voornaam
adelljjk geslacht stamde; het dnei haart vaders
en de gevolgde stral. Haar vader was gevlucht
en zjjn naam vergelen.
„Slechts een enkele maal berichtte hij ons,
dat bet bem heel slecht ging. Ons beider harten
sidderden bjj die woorden. Hjj U toch mjjn
vader, al U hjj nog zoo schuldig. O, als hjj
terugkeerde, zou bg zien, dat zjju kind bem
getrouw wae gebleven. Mjjo laatste sieraad
zou ik voor hem willen missen."
„Het zal geacbiedeo, zooals God 't wU, Gods
birt U vol liefde. Ik xsl voor den ongelukkige
bidden."
Misa Elli was weer bereteld. Reeda een maand
tevoren bad bet circut de etad verlaten. Voor
zjj afreisde begit zjj zicb met here moeder
naar 't klooster en bracht de beloofde paarlen
kroon, en de Madonna werd gekroond met bet
geschenk der rjjdere*. Daarna namea beiden
afscheid van den priester, die baar zagende
i vao „wederzien" sprak.
Toen de trein bet etatioo verliet wierpen
oeder eo dochter nog een laatstee klik op
da tttd, die zooveel liel en leed gebracht bad.
Goddank, allea waa weer in ordel
Met wat een bljjdscbap werd de rjjderei
weer ontvangen I Vrg keek zjj den mimen circus
rood, toen zjj voor 't eerel weer met baar
lievelingspaard optrad en door den ruimen
circus gaUopeerde. Met groot gejuich begroette
men haar optreden nn hare knoet wekte iedera
bewondering.
Evenals de eene golf de andere volgt, snelt
dag op dag, maand op maaod, jaar op jaar
voort. De roem der Mist was met den dag
grooter gewordea. Reeda vjjf jaren zjjn er ver-
loopen, dat Misa EUi het provincieetadje niet
meer bezocht. Toen de directeur van den
circus haar bet plan meedeelda daar weer been
te gaan, vond bjj iostemmlng bjj de Miss. Hjj
had gevreesd, dat zjj op de plaats des oogeluks
niet meer zon willen oplreden. Miss EUi echter
wenschle den eerwaarden pater nog eens te
spreken, zoo bjj nog leefde. Ook dacht xjj aan
't Madonnabeeld, dal zjj de kroon vereerd bad.
De knaateoares so bare moeder namen weer
baar iolrak in 'I hotel, dat zjj voorbeen bewooad
hadden. De eerete wandeling door hel etadje
wekte een aangenaam gevoel bjj haarherinne
ringen kwamen bjj baar op aan de dagen van
bantel, de eenige rustdagen in haar swervend
leven. Bet waa reeds avond, alle wiokelraiteo,
waren beider verlicht. EUI bleef ataau voor
den winkel van een juweUer. Zjj zag iels moois
ia de ulletalkaal, trad binnen en vroeg naar
deo prjjs. Datr zag zjj in eau klein kastje een
piarlenkroon staan, welke meende te kennen.
Zjj vtszehroL Wordt otrvrifd,)