Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
VREDE.
No. 23.
Zaterdag 2 September 1905.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie meuiden
Franco per post
Afzonderlijke nummers
f 0,40.
t 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Advertentitni
Van 1 tot 5 regelsf 0.30
Voor iederen regel meerf0.05
RIJ dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Dinsdagavond kwam uit Portsmouth
de blijde lijding: ,De conferentie is lot
volledige overeenstemming gekomen. De
vrede is verzekerd."
Was het wonder, dat ook werd ge
seind: Tooneelen van grootc opgewonden
heid kwamen in Portsmouth voor, toen
de goede uitslag van de conferentie
hekend werd. De mannen wierpen jube
lend de hoeden in de lucht, de vrouwen
weenden.
Maar hoe moeten dan de harten der
beide volkeren, zoo jammerlijk in den
oorlog betrokken, van blijde ontroering
hebben getrild, toen de geesel des ooriogs,
die hen beiden zoo bloedig geteisterd
heeft, plotseling verdreven was?
Na dagen van angstige spanning mocht
eindelijk het lang gewenschle en vurig
verlangde woord vernomen worden, dat
van vrede sprakdat ons konde deed
dat de ontzettende oorlog in hel Verre
Oosten geëindigd is.
Wel gaf hel hope, toen de aangevangen
beraadslagingen tusschen de ter vredes-
conferentieafgevaardigdediplomatenwerd
gaande gehouden, ondanks de soms zoo
pessimistische berichten van ginds over
geseind. Daarin mocht een bewijs worden
gezocht, dat zoowel Japan als Rusland
rijkhalzend naar vrede verlangden.
Nog werd deze hope gesterkt toen
Rusland reeds op punten had toegegeven,
wat men verre van algemeen durfde
verwachten, en Japan blijk gaf, dat het
op de gestelde eischen niet at te onver-
zelteiyk bleef.
Er werd terecht beweerd, dat voor
Rusland hel voortzetten van den tot
nu toe rampzaligen oorlog niet dan
meerder rampen brengen zoumaar ook
werd voorgerekend dat verder strijd-
voeren voor Japan zeer bedenkelijk
worden kon.
Het wordt beweerd, dat ook van de
zijde van Engeland, van den bondgenoot,
sterk op vrede bij Japan werd aange
drongen. De van vele zijden op Japan
uitgeoefende pressie zal dan ook wel
veel hebben bijgedragen lot de groote
verrassing der wereld bereid, dat Japan
den eisch van oorlogsschatting heeft prijs
gegeven.
Nog te meer zal dit echter verrassen
als men den linancieelen toestand, waarin
ook dit Rijk door den oorlog is geraakt,
hierbij in aanmerking neemt. De Temps
schrijft, dal reeds Januari j.l- in de lidai
Siko gewezen werd op de nadeelige
voorwaarden, waaronder de in hel buiten
land gesloten leeningen waren aangegaan
daarvoor moet 8 pet. rente betaald
worden en bovendien zjjn de inkomsten
van de Japansclie invoerrechten er voor
verpsnd. Piel Japansclie blad concludeer
de daaruit, dat de Angelsaksische vriend
schap niet gratis was en niet buiten
bepaalde grenzen ginghel voorzag, dat
hel einde van de vijandelijkheden slechts
hel begin zou zijn van een economisehen
strijd, waarvan Mandsjocrijc het tooneol
zou zijn. Japan zou daarbij slechts de
deur geopend hebben en zelf op den
drempel van hel huis blijven.
Tengevolge van het aangroeien van
zijne schuld, voortvloeiende uit den oorlog,
heeft Japan thans per jaar aan rente
en aflossing te betalen een bedrag, het
welk boven zijne macht gaal. De invoeren
van Japan overtreffen zijne uitvoeren en
zijn steeds stijgendeeindelijk is cr
schaarschte van geld in het binnenland
en de laatste binnenlandsche lecningen
zijn niet geheel gedekt.
Een oorlogsschatting zou dus Japan
zeer te stade gekomen zijn.
Van weerszijde is dus zeer wijselijk
toegegeven, en daardoor werd een uit
komst verkregen, die niet enkel twee
Staten van een ontzettenden oorlog heeft
verlost, maar ook voor de geheele
wereld een reden tot jubelen geeft.
Rusland heeft een deel van het eiland
Sachalin aan Japan afgestaan, ondanks
luide en bjj herhaling was verkondigd
„Geen duimbreedte van ons gebied."
Hiermede bleef alleen een zuivere gcid-
quaeslie ter regeling over cn daarop
durlde blijkbaar Japan de onderhande
lingen niet schipbreuk doen lij ten. Door
deze quacslie in een voor Rusland ver
langde richting op te lossen heeft Japan
den weg om tot vrede Ie komen ge
makkelijk gemaakt.
Intusschcn moei erkendvoor een
zeer ruim dcrl komt deze gelukkige
uitkomst toe aan President Roosevelt,
die door zijn onvermoeide pogingen de
strijdende partijen lol elkander liccft
geleid, en niet scheen te rusten vooraleer
ook vrede tusschen tien verkregen werd.
Voor deze roemvolle daad heeft de
wakkere Amerikaan de warme hulde
van de geheele wereld verdiend.
BUITENLAND.
Het antwoord van de Duitsche regeering
op de Fransche nola in zake Marokko
is, volgens de „Pclil Parisien" zeer uit
voerig; punt voor punt wordt daarin
behandeld en voor enkele worden belang
rijke wijzigingen voorgesteld. De toon
van het document is zeer verzoenings
gezind. De Duitsche regeering erkent de
noodzakelijkheid van hervormingen in
Marokko op financieel gebied en ten
aanzien der politie. Duitsehlaml gaal
cellier niet mee met de Fransche denk
beelden ten aanzien ecner militaire
reorganisatie en hierover zullen de onder
handelingen worden voortgezet.
Het blad deelt verder nog mede, dat
men hoopt spoedig tot een gunstig
rt sulfaat te komen.
De firma Krupp te Essen heeft zich
genoodzaakt gezien haar personeel van
24,000 op 30,000 man te brengen. Dit
vindt zijn reden in de contracten voor
zwaar ge-chut met Duitschland, Rusland,
Japan en Turkije.
En te Brussel werd begin dezer week
geopend deinlerparlemcnlaire conferentie,
die zich de bevordering van de arbitrage
ten doel stelt. Var. de 2500 leden, die
de interparlementaire unie telt in 20
verschillende landen, zijn omstreeks 300
leden opgekomen, die 17 landen ver
tegenwoordigen uit Nederland o. a. de
hoeren Goeman Borgesius, Tydcman en
Van Houten.
In de openingszilting werd warme
liuide gebracht aan president Roosevelt
or werd besloten hem een telegram van
gclukwenscliing te zenden
la Rusland komen op verschillende
plaatsen nog steeds ernstige onlusten voor.
Het departement van politie maakt
n mcdedeeling openbaar, volgens welke
sedert liet einde van 1904 een krachtige
werkzaamheid van de revolulionnaire par
igen in het westen is opgemerkt. Het
Joodsche geheime genootschap („Bond„)
treedt aanvallend op legen de Christenen
de Poolschc revolulionnaire party tracht
door aanslagen en werkstakingen ver
warring te slichten. Pogingen om de
opgewondenheid te doen bedaren bleven
vruchteloos, evenals een rondschrijven
van den aartsbisschop van Warschau.
Tengevolge van hotsingen met de
troepen te Bialystok, de berooving der
openbare kassen, de verspreiding van
proclamaties opdekkende tot de alge-
mcene werkstaking, is het district War
schau ir staat van beleg verklaard.
Ook in den Kaukasus hadden ernstige
o.austen plaats. In een der dorpen wei
gerden de boeren den landeigenaar een
dee! van den oogst af te staan. De te
hulp geroepen kozakken vuurden op de
bjjcengesclioolde, met knuppels en hooi
vorken gewapende boeren en doodden
en verwonden volgens een officieel rapport
19 van hen, volgens andere berichten 70.
Oflicieel wordt bericht, dat bij ge
legenheid van onlusten in hel dorp
Mschadisdschwori, district Duscliad,zcv ;n
personen gedood en twaalf, misschien
eenige meer gewond zijn. De boeren
weigerden aan den landeigenaar prins
Bagratiou-Muclirauski het hem toeko
mende deel van den oogst af te staan.
Toen de drie belhamels gevangen ge
nomen werden, liepen de boeren Ie
hoop en bevrijdden de gevangenen met
geweld.
Over het gouvernement Kowno is
voor eenigen lijd de staat van beleg
afgekondigd.
Een officieel bulletin, hetwelk uit
Portsmouth berichtte, de volkomen
overeenstemming, verkregen ter con
ferentie in zake de vredesquaestie tus
schen Rusland en Japan, werd aange
vuld met de tijding, dal Japan heeft
toegegeven op nagenoeg alle punten,
die nog hangende waren. Japan aan
vaard ia Ruslands laatste mededeeling,
dal er geen schadevergceding zou
taald worden en dat de verdeeling van
Sachalin zou worden gemaakt zonder
betaling van eene som voor terugkoop.
Japan gaf ook toe op de punten van
de geïnterneerde oorlogsschepen cn de
beperking van de Russische zeemacht
in het verre Oosten.
Behalve de verdeeling van Sachalin,
waarbij do 50e breedtegraad wordt aan
genomen all grensljjn tusschen de zuide
lijke helft van het eiland, die aan Japan
komt, en de noordelijke helft, die Rus
sisch blijft, zal het vredesverdrag, dat
nu in bewerking is, de volgende punten
regelen
1. Rusland ontruimt Mandsjoerije
ook Japan trekt zync- troepen uit dat
gewest terug.
2. Mandsjocrije wordt aan China terug
gegeven.
3. Japan neemt Ruslands pachlvcr-
drag over betreffende Liao-long.
4. Port Arthur en Dalny worden aan
Japan afgestaan.
5. Rusland geeft den spoorweg naar
Port Arthur prjjs, maar behoudt de lijn
over Karbin naar Wladiwostok.
6. De Siberische kustwateren worden
voor de Japanschc vischvangst openge
steld.
7. Rusland erkent Japan's protectoraal
over Korea.
Men verwacht, dat het vredesver
drag zal zijn opgesteld tegen het einde
van deze week. Witte zeide, na afloop
der belangrijke vergadering, dat het
feitelijk reeds in Je notulen van de zit
tingen der conferentie was opgenomen;
liet vereisclile nog slechts eenige wyzi-
gingen van redactie.
Eene nieuwe bepaling, die in hel ver
drag is opgenomen, houdt in, dat een
handelsverdrag tusschen Japan en Rus
land zal worden gesloten, waarbij de
parlijen elkaar wederkeerig de behande
ling np den voet der meest begunstigde
natie verzekeren. Deze clausule verplicht
tot een open-deur-politiek.
De heer Witte, die terstond nadat
de overeenstemming was verkregen,
werd geïnterviewd, zeide dal hij ver
baasd was over de gelukkige uitkomst,
die bij niet had durven verwachten. In
dc voormiddagzitting der conferentie
had hij een schriftelijk Russisch ultirnalum
overhandigd, dat de Japanners tot zijn
verwondering aanvaardden. Het resultaat,
zeide hij, was eene groole overwinning
voor Rusland. De heer Witte wees op
de punten, die door Rusland waren ge
wonnen, en verklaarde, dat hg het
FEUILLETON.
Een verhaal zonder naam.
3) De woorden cn de tranen ijjoer vr
maken indruk op hem, weel toe hedorre
hjj niet, of hg voell pog wel den prikkel
het zeUverwjjt.
Toch weegt hg nog een zwekke poging,
zjjn weDkelcnde overtuiging staande te houden
en zegt brommend: „Ik denk
hondenleven ven aanhoudend werken. Veeleer
zal ik er mijn bevrediging in zoeken, den rjjkeo
ellendelingen, die in
net verachting op hel domme volk neerzieD,
wraak te zweereo."
„Paa dan maar op. dat jjj je io jo ijver niet
vergiet, want j„ t0„.Q rijtn,g rydt ook den,aDj
d e bij silo gelegenheden rijkelijk mei deroode
vlag zwaait. Gg kent hem ook en ik ken nog
andere soci.liaten, die avond, met een rijtuig
met twee paarden near den tchouwburg rjjden:
als dan de werkman eens rondkijkt naar de
loges, kan hij menig grooten schreeuwer nil de
een ot andere vereeniging daar ontdekken. Ja,
waarlijk, dat zjjo de partyleiders, en de inaoDen,
die het dichtst bij de kas der voreenlging zitten."
.Je verdachtmakingen zjjo boosaardig. Er
gebeurt beet wil io 't belang der zaak, waar-
vao wjj, gewone menscben, niel» begrgpen."
„Dan geschiedt het zeker ook in 't belang
der zeek, dat de commiesie-leden tot .verbete
ring van den werkmanakoal io fabrieken" eiken
avond in het „Groole-Hólel" achter den
pagne zillenl Het smart injj te meer, dal
juist om deo tjjd is, dat ik voor mjjo
voor mjjn ziekeo man."
Hjj begint onrustig Ie worden en zegt I
„Blijf locl> oic' zoo aao kleinigheden ha
schappij."
„Ik weet niet of zjj met onze armoede zoo
op de hoogte zjjn."
„Dat begrijp je alweer niet. Onze leidslieden
moeten heel wat doen, waarover wg niet kuooeu
.Arme mensehen," eprak zg, „die in koetsen
rjjdeo en champagne drinken moeten. Jnline,
Julius, waart ge toch Diet zoo verhliod, cn
wildet ge op je ziekbed lonmioste iozien, wie
de ware eo wie de valscbo profeten zjjo."
,lk begrijp ja wel, zoo'o vrome broeder moet
ik worden," roept hg kwaad nit. „Als jg zoo
vasl gelooft aao de wonderwerken van je hei
ligen, maak dan toch, dat ze mij helpenMaar
als het er op aankomt ons aardbewoners uit den
nood te helpen, hondt alle hemelschewjjsheidop."
„Julins," sprak zgne vrouw vol verwijt, „kunt
BÜ zóó sproken, die als jongeling getuige zijl
geweest van het wonder, dat de heilige Maagd
aen vader gewrocht b»efl, in de genadekapel
onze geboorteplaatel
Verbitterd ging bp voort: „Welou. als dal
genadebeeld zoo machlig ie, waarom helpt het
mü dan niel?"
„Omdat je het geloot c
.Dat kao immers kome
Er glansde i
H-t slapende
waakt, gewekt door
heilige maagdzg kan eo zal helpen I"
,Zy kan en zal evenmin helpen .-Is dat
morgen op twee gezonde beenen naar ha
genade-oord zal loopen!"
De vronw richt zich op; iu hare oogeo
fl'kkort een heilige begeestering. ,Je zultoerder
moeten gaan, dao je lief is!" roept zjj uit.
„Goed," lacht hg, „al, ik genezeo word, ga
ik ter beevaart!"
„Lach niet, Juline, je zult gaan, eu wel near
de genade-kapel in odzc geboorteplaats," zegt
zjj inet plechtigen ernst.
.Goed gezieo. Zog tegen je Mariabeeld, dal bet
van een Saulus een Paulus moet maken, "spot hjj.
„Ik zal alleen manrzoggon: Barmhar igheidl"
Hierna verliet zjj langzaam de kamer, om
zich in het aangrenzend vertrek te begeven
naar hare reeds slapende kinderen. En terwijl
de zieke, door vermoeidheid overmaod, io een
oornitigen sluimer valt, knielt zg uau 't bedje
van haar jongste kiod, wriogt de handen en
fluistert
„Mjjn engell Mjjo liuvoling I Uw onschuldige
ziel moge de achuld afwasschen, die uw ver
stokte vader op zich geladen heelt. O hemel
sein Moeder," aldus smeekt zjj, „gg hebt ge
boord, welke belofte hjj u gedaan beeft, met
den hoon op de lippen. Wees grootmoedig in
uwe vergelding: vergeet en help hom, terwille
ven dit kind I"
in zjjn bedje, ziet zjjo woenendc moedor een
oogenblik met groole, vragende oogen aan, cn
vraagt dan op kinder! jjken loon: .Moeder, waarom
weent gij?"
Zjj streelt hem liefdevol over zjjn lokken.
.Omdat mijn hart diep bedroaid is, mjjn kind."
Geroerd door de onschuldige woorden van
het kiud, staat do ongelukkige vrouw op. Z-ker,
er was oen hart, dal uit grooter wonden had
gebloed, een moederhart, hetwelk door een
zevenvoudig zwaard was doorboord. Tot di< hart
mocht zjj, arme vrouw uit het volk, haar toe
vlucht nemeodeze plaats aan Maria's hart
kan haar niemand ontrooveo! Hoe hoopvol
eo troostend is deze gedachte I Deze arme
vrouw heelt sleed, lol Maria hare toevlucht
genomen; bet zeldzame vertrouwen op hnrc
hulp, den blik op Maria gevestigd, heelt haar
in al hare moeilijkheden geholpen. De stille ge
nade-kapel was derhalve haar dierbaarst plekje,
waar zjj haar leed uitalorttedaar voor hel
genade-beeld liet zjj de stem haars harten
sprekeo en vond den vrede, die het meccljjden
der menscheu haar niet kon geven. Daarom
hondt zjj ook thans hot stille gesprek met de
bemolsche Moeder, daar zjj wel weet, dat zjj
hulp zal zendeo, juist dan, als meuscheljjke
hulp ontbreekt. Daarom is haar vertrouwen
rotsvast. Geen gebeuon dringen haar naar de
lippen, maar datgene, wat een vertwjjfeld hart
io den hitteraten nood klaagt. De nacht breekt
aan, doch de komende morgen vindt baar weder
op de knieën in vurig gebed voor de beolie
nis van de heilige Maagd I
Oorusiig werpt zich de zieke op zijn bod
heen cn weer. Het loopt tegen negen unr, hjj
gevoelt zgo krachten en zjjn moed hem ontzin
ken. Io 't aangezicht van den dood komen
duizend kwellende gedschteo in hem op en
verwekken ir hem dat ontzettende gevoel van
angst, dat hjj gewetenskwalen tot vertwjjleling
stijgt. Wal kan hem nog troosten?
Uil do kamer driogt bet zachte bidden cn
snikken zjjnor trouwo gade cn kinderen. Hjj
luistert; gretig neemt hij de woorden op: .Waar
meoschelijke bulp te kort schiet, ontbreekt de
uwe niet." De zucht naar zelfbehoud ontwaakt
in hem; hel natonrlyk gevoel, bet leven te
behouden, drjjft hem naar het geloof terog.
Als zjj, de helpster op die plaat, werkelijk
zoo machtig is, als de wonderen getuigen, zooala
hjj als knaap gelooid beeft
I.i de gang hoort bjj pralen; daar zfjn dc
doktere I
Doodsbleek komt zjjn vrouw uit de kamer
en gaat ben tegemoet.
.Marieroept hjj met doiTe atem, .ik gelooi,
ik geloof! Mjjo gelofte kom ik na I"
De deur worat geopend en doktor S. met
tjjn assistent treedt ernstig en kalm bioncn.
Met de uiterste nauwgezetheid wordt alles voor
de operatia iu gereedheid gebracht. Het ui
met de uoodige instrumenten ligt geopend op
het tafeltje voor deo starenden blik van den
zieke.
Met knikkende knieën brengt do vrouw een
bekken mot waler op verzoek van den dokter
haar beide jongste kinder» houden baar schuw