Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 29.
Zaterdag 14 October 1905.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBQDE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Vórschijnt eiken ZATERDAQ.
Abonnamantaprfja par dria a
Franco per post
Afzonderlijke nummers
10,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereenlging De Eembode.
Prijs dar Advartentilni
Van 1 tot 6 regels
Voor iederem regel meer
BIJ dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Een politieke besehoawing.
i.
Van welke zjjde men ook de positie
van hel nieuwe Ministerie beziet, be
nijdenswaardig is ze allerminst. Bij de
behandeling van het adres van antwoord
op de Troonrede in de Tweede Kamer
werd men dat reeds gewaar. Op
rondborstige manier werd minister De
Meester toen reeds aan 't versland
gebracht, dat zijn taak moeilijk worden
zou. Aan den eenen kant Mr. Troelstra
met opgeheven wijsvinger waarschuwend
.denkt er om, liberalen, van de 45 zijn
er 16 gekozen door de hulp der socia
listen". En Mr. Van Karnebeek, de oud
liberaal, merkte den Minister op .Indien
men van de quaestie van een beperkte
grondwetsherziening ten bate van
blanco-kiesrecht den inzet had gemaakt
van de verkiezingen in alle districten,
dan, dat staat, geloof ik, wel vasl,
zouden deze heeren niet hebben kunnen
optreden achter de groene lafelim
dan zou de constellatie van liet uit die
verkiezingen voortgekomen Parlement
dit niet hebben toegelaten, want dan
zou de rechterzijde de meerderheid niet
hebben verloren."
Dus in zake grondwetsherziening is
de heer Van Karnebeek c.s. tegenvoeter
van hel Ministerie.
Daar stond minister De Meester op
eens voor een moeilijk geval. Hij moest
kiezen of deelen. Eu zie, de toezegging
aan Troelslra gedaar, sloeg de ver
wachting der oud-liberalen den bodem
in. De Regeering zal zich richten in
radicalen koers, dat is het eenig besliste,
wat men eigenlijk te weten kwam.
Maar daarmede heeft de Regeering
van (.Verzoening", zooals zjj zich heeft
aangediend, zich in een heel ander licht
gesteld. Wel zonderling was het ook,
dat een Ministerie, hetwelk door leugen
en laster op 't kussen was gebracht, nu
durfde poseeren als een Bewind van
verzoening. Al wat maar dienst kon
doen werd in de dagen der verkiezing
gebruikt om het kiezersvolk tegen de
vorige Regeering, en met name legen
Dr. Kuyper op te hitsen, en nu op die
minder fraaie manier van doen een ander
Ministerie het roer van Staat in handen
kreeg, durft dit spreken van verzoening
alsof de tegenpartij de onrust en twee
dracht in de politiek in het leven ge
roepen heeft.
Onder het opschrift: „De politiek
der Verzoening" heeft de .Maasbode"
die politiek van het nieuwe Ministerie
eerst recht naar waarde geteekend.
,In gemoede, zoo vragen wjj toch,
aldus de .Maasbode" wat bo-
teekent dat fraaie woord van verzoening
.Met wien ter wereld, met wat moeten
wij ons verzoenen, waarom moeten wij,
Christenen, de pacificatie van het land
ter hand nemen?
.Met wien ons verzoenen? met
vriend Borgesius misschien, of Rood
huyzen, ot Van Houten, of Van der Vlugt,
of Ketelaar of Treu'u?
,Met de frontmakers voor de open
bare school, of met den heer Van Rjj
uit Terborg, of met den schrijver van
de 6 beruchte artikelen uit de ,N. R.
CL", met den heer Boissevain of de
Zutphensche
.Met wat ons verzoenen- met het
intrekken veler wetten door deze Regee
ring, of met de Troonrede in haar ge
heel, of met den geheel nieuwen koers?
,Met het radicalisme van sommige
nieuwe bewindslieden, of met hel blanco-
artikel, roet het nieuwe ministerie in
zijn geheel of met het vage werkprogram
dezer Regeering?
.Noch het een, noch het ander.
,En toch wordt zulks van ons ge
vraagd.
.Want de Borgesiusseii en de Boisse-
vains en de frontmakers c.s. waren het,
die alle macht hebben saamgetrokken,
om Kuyper van den troon te zetten, zjj
de eersten en de felsten, die het twist
vuur deden ontbranden, onrust en ver
warring over het land hebben gebracht."
De bovenstaande vragen stellen en zc
aldus beantwoorden is waarlijk geen on
vruchtbaar werk. Na betgeen bij de stem
bus is geschied, is het toch al te naïef aan
te nemen, dat de christelijke partijen
nu maar zonder meer in den ongewensch-
ten toestand zouden berusten, en de
Regeering, die lieve volzinnen in de
Troonrede aanbracht, nu maar klakke
loos zouden steunen. Van een berusting
in het feit der kabinetsverwisseling in
den zin door do tegenstanders van ons
verlangd, kan dan ook geen sprake zijn.
Bovengenoemd orgaan zegt daarom
trent terechtnooit en nimmer
mogen wij als goede Christenen berusten
eene Regeering, die de heilaanbren
gende beginselen van hel Christendom
onder het Staatsrecht poogt weg te
schuiven en Nederland, dat in zjjn over-
groote meerderheid een Chrislen-nalie
is, naar de verderfelijke theorieën van
hel nationalisme en het materialisme
wil besturen."
Zoo is het. De politieke toestand des
lands is ongezond geworden, en nu zou
inslapen voor de Christelijke partijen,
waar deze slaan voor een schromelijke
politieke verwarring, die weinig goeds
belooft, zeker onverantwoordelijk zijn.
Het slot van het bovenaangehaalde
artikel zegt zeer ad rem:
,De Troonrede in haar alinea over
Kiesrecht en grondwetsherziening maak
te reeds niet weinig de gemoederen
verontrust.
.Maar, wal de heer De Meester, op
gejaagd door den knallenden zweepslag
van den socialist, aan den heer
Karnebeek dorst te verklaren, is zóó
autoritair van gedachte, zóó buiten alle
parlementaire zede om, geluigt van zóó
groote miskenning van den tegenstander,
staat daarom zóóver van alle pacificatie
der partijen, dat wij niet dan met wan
trouwen dit Kabinet van nu af aa
werk zien.
„Daar mogen er zjjn, die aannemen,
dal de heer De Meester naïef genoeg
was in zich zelf te gclooven, toen hij
pertinent verklaarde met de grondwets
revisie geen „twistappel" in het parle
ment te werpen, wij, die buiten s
kunnen met goede bedoelingen en met
naïeveteit in de politiek geen rekening
houden, en moeten alleen afgaan op
feiten en stellige verklaringen.
„Zeker is, dat de verzoenings-idée,
waarvan de minister en met hem de
liberale pers telkens zoo hoog opgeeft,
thans verder dan ooit van dit Kabinet
afslaat.
„Wij zjjn er sterk voor, aan de woorden
de beteekenis te geven en te laten
houden, die zjj van nature hebben, en
het is daarom, dat wij, ter voorkoming
illusies, deze waarschuwing laten
hooren.
.Wij doen onze gelofte gestand, om
tegenover het nieuwe Kabinet loyale
oppositie te voeren zonder meer, wets
ontwerpen en voorstellen alleen afwegen
de naar eigen beginsel en den eisch van
hel landsbelang.
laar men late af van de verzoenings-
idée.
„Dit woord heeft tegenover ons abso
luut geen zin."
De politiek der Regeering zóó in het
juiste licht te stellen is wel een zeer
verdiensteijjk werk.
BUITENLAND.
Uit Rome wordt bericht, dat de nieuwe
Catechismus van Z. H. Pius X van alle
kanten wordt aangevraagd, zelfs uit 't
buitenland. Reeds zijn duizenden exem
plaren verkocht en de Catechismus heeft
een waar succes. In een onderhoud met
Mgr. Delamaire, heeft de H. Vader den
bisschop van Perigueux geprezen om den
ijver, waarmee hij aan zjjn diocesanen
catechismus eenige lessen heeft toege
voegd over de plichten van den katholiek
in 't burgerljjk leven.
Sedert eenigen tjjd is weer de vraag
opgeworpen, of Z. H. de Paus zal worden
uitgenoodigd ter tweede Haagsche Vredes
conferentie. De Ossernalore Romano zegt
naar aanleiding hiervan
Indien het waar is, dat alleen diegenen,
die grondgebied bezitten, in slaat zjjn
in deze kwestie mee te spreken, zou
hieruit volgen, dat men groot ongeljjk
gehad heeft, het Pausdom van
wereldlijke macht te berooven, daa
arbitrage het meest beantwoordt
de natuur en de zending van het
Pontificaat. Het zou dus logisch zjjn,
den Paus weer in staat te stellen zjjn
zending in dit opzicht te vervullen.
De llaliaansche regeering heeft voor
319 gemeenten in de provincies Catan-
zaro, Cosenza, Reggio en Messina, welke
door de aardbeving geteisterd zjjn, ont
heffing van belasting verleend.
Alle bladen, zelfs de niet-kalholieke,
erkennen de groote toewijding der
llaliaansche geestelijkheid, arme priesters,
prelaten, kardinalen, jegens de arme
slachtoffers van Calabriê.
Van af den dag der ramp zjjn reli
gieuzen naar Zuid-Ilalid vertrokken om
de weezen op te zoeken en in gestichten
onder dak te brengen. In alle kerken
van hel schiereiland zjjn voor de slacht
offers Requiemmissen opgedragen.
Vreemde prelaten, te Rome vertoevend,
hebben, naar het voorbeeld van Z. H.
den Paus, groote sommen naar Calabrië
gezonden.
De anti-militairisten in Frankr jjk hebben
i propaganda gemaakt, die cindeljjk
de Regeering noopt tol handelend op
treden. In hun overmoed hebben zjj
biljetten doen aanplakken, waarin de
recruten tot moord en muiterjj worden
aangespoord. Woordelijk wordt gezegd:
,Wanneer men u zal gelasten uw
geweren aan te leggen op uw broeders
in de ellende, geljjk het te ChUlons, te
Martinique, te Limoges, geschiedde, werk
lieden, soldaten van morgen, dan zult
gjj niet twjjfelen. Gj) zult gehoorzamen
en schieten, niet op uw kameraden
echter, maar op de gegaloneerde snoire-
baarden, die u zulke bevelen durven
geven.
.Wanneer men u naar de grens zal
nden, om de schatkist van de kapita
listen tegen andere werklieden te ver
dedigen, die evenalt gjj zelf misbruikt
worden, dan zult gjj niet optrekken.
Iedere oorlog is een misdaad, gjj zult
antwoorden met staking en muiterjj."
Dat was de regeering toch wel wal
al fe kras, voor zulke verre consequenties
van eigen, zij het ook gematigd in prac-
Ijjk gebrachte principe, schjjnt zjj toch
teruggeschrokken te zjjn. Tegen de 31
onderteekenaars van de affiche is dan
ook een aanklacht ingediend en een
huiszoeking is bjj hen ingesteld, waarbij
meerdere anarchistische papieren zjjn
gevonden. De aanplakbiljetten zjjn afge
scheurd.
Dat de Duitsche vloot een voorwerp
van belangstelling vormt, en haar ont
wikkeling ook met een zekere spanning
door Engeland wordt gevolgd, is nog
al te begrjjpen als men bedenkt, dat
gedurende het zomerhalfjaar niet minder
dan twaalf schepen van de oorlogs
vloot de werven, waar zjj gebonwd
werden, verlaten hebben, of voor den
dienst gereed gekomen zjjn. Het zjjn de
pantserschepen Preussen en Hessen, de
pantserkruisers Roon en York, zes
torpedobooten en twee schepen voor
speciale diensten. In den zomer van
1905 waren er 35 schepen in aanbouw
in het winterhalfjaar zjjn er 23 schepen
op stapel of staan op het punt van
FEUILLETON.
Onze Lieve Vrouw der Overwinning.
wrochtend licht over da
•tid Parjjs. Hat earate morgenstralen atrjjdt
met het donker van den nacht, en die eigen
aardige schemering zweeft over de millioaneo-
•tad, die, nacht noch dag, op het menscbeljjke
oog een oaaangenamen indruk maakt.
Nog nut Parjja; slechts weinig geloid dringt
nit de renxeoatad door in het armelijke Voicy,
een der voorsteden van Parjjs. Te Volcy echter
heerscht reeds Isvsn en beweging; indeetallen
worden koeien eo geiten gemolken, om de verseha
melk naar Parjjs te breng»in de tnineo snijdt
men groente of bloemen voor hetzelfde doel.
In bjjoa alle hniajea was men drnk bezig,
slechts sen enkele hut, die ven de wodnwe
Valeone, elond dear als uitgestorven. „De arme
wednwe aal wel weer bedlegerig zijn," sprak»
de dorpeling» lol elkaar, els te voorbjj bet
huisje gingen. De bekligenswatide t Ze woont
geheel alleen in haar stolpje, en als niet haar
zoon Gaston eiken morgen voor 'l aanbrak»
v» den dag alt Parjjs tot baar kwam, om ijjoe
moeder to help», wie weet, wat er van do
arme vronw wae gewordenWjj toch hebben
aan ons zeil de handen vol en knnneo ons
weinig bekommeren om eens andere leed!"
Jolsl kwam Gaston da straat nit, die van
Pnrjja naar Voicy leidde. Hjj snelde meer den
bjj liep, groette haastig naar links en rechts
zijne dorpsgenooten en spoedde zich regelrecht
nazr 't hnis zjjner moeder. Een bezorgde blik nit
bet ernstige, bgna weemoedige oog vsd den
joDgen, stuken man, die bet eeavondig gewaad
van bediende droeg, viel op het aleebt onder
hond», verwaarloosde tnintje naast hel huisje;
daarop trad Gaston ving binnen. Hjj zocht zjjn
weg door bet nog donkere, kleine voorbnis eo
opende zacht de lage denr der woonkamer;
deze waa ledig.
.Hoeder slaapt nog," fluisterde de jonge man,
terwjjl hjj op het eenige venster in bet kamertje
toetrad, om het te openen on de lristcho lacht
binnen te laten. Hoe voorzichtig de jongeling
echter te werk ging, maakten de slechte ramen
bj| 't openen toch nog eenig gelald, en in 't
zelfde oograbllk, hoorde bjj ait het aangrenzende
vertrekje, dat met bet woonkamertje en hel
voorhalsje bet geheele gebonwlje oitmaekte,
.Gallon, mjjo zoon, zjjt u het? Zjjt o daar
al, en hebt n dl» heel» weg tl weer afgelegd?"
,Je, moeder daar ben ik al I"
.Een oogenbllk, mj|o zoonI Ik komaanstonda!"
Slepende 'l'acbreden weerklonken. Gaaton
opende de denr tnsschen woon- en slaapkamer,
eo op deurdrempel der laatste vertoonde zich
een gebogen, slecht nilziend hoerenvrot
lennend op een stokje, het afgetobde lii
omhangen met afgodragen kleeroo, alrompelde
Gastons moeder het kamertje binnen en bood
haar zoon den morgengroel. Gaston enelJi
tegemoet en hielp haar op den slechten
.Hoe gaat het, moedertje?" begon bjj op
hartelgkea toon. .Hebt n goed geslapen?"
.Als steeds, Gastoot Van goed gaan en goed
alspen kan bjj een zieke, onde vronw
sprake zjjo."
Gaaton sncblte smartelijk eo diep.
.Zal ik eens waer een dokier over n spreken
vroeg hjj bedrnkl.
.Een dokter? Ne», Gaaton, n hebt at gei
uitgegeven aan dokters, zonder mjj geholpt
hebbon. Eo daarbjj hebben wjj het weinige geld
dat gjj nit nw mond apoart en mjj breni
hoog ooodig."
Gsaton knikte droevig.
.Haar mjf'ia'Mo andere gedachte tjjden)
mjjo alapelooze nachten iogevaUeo."
„Welke du, moeder?"
„U weet,' dat lk een groote devotie heb lot
Ooze Lieve vronw der Overwinning, mjjn zoon I
Zoo dikwjjls boort "men van groote gunstbe
wijzen, welke de alvermogende heilige Haagd
in haar genade-kerk te Parjjs aan
venden verleent: steeds heb ik gedacht, dat de
groote Hemelkoningin ook mjj hear goddeljjken
zoon om hnlp zal smeekeo, als ik haar daarom
bad In de Lieve Vronwe kerk der Overwinning.'
Weder zncbtle Gaston.
„la, ja, ik weet waarom gjj zacht," sprak de
wednwe, heel good den zacht haars zoons
grjjpend. „Gjj denkt au de onmogelijkheid, dat
ik, onde zieke vronw, die nenwljjks mjjo baisji
kso verlaten, naar die ver van hier gelegen
kerk der heilige Haagd zon kannen kom».
„Ja, liev
erl"
n nil-
veg ingevallen bjj mjjo
lie kerk."
.Een nltweg, lieve Moeder?"
„Ja GastonDe lieve Moedergods
k niet bjj haar ln do kerk komen kan; daarom
al zjj zeker uw gebed voor mjj in genade i
Ee nn pakte hjj ving do eetwar» nit, welko
bjj voorzjjne moeder nit Ptrjje bed meegebracht,
logda een franc op tafel, on zette 'l e» eo ander
in 't vertrekje op zjjoe plaats. Nalat hg nog
eenige hnlseljjko bezigheden had verricht zeide
by hartciyk:
.Zie zoo, moeder, nn hebt n alles bjj de band.
.Goed kindl"
.Buurvrouw komt immers ook nog eiken dag
by n, om te zien, of n wat noodig hebt?"
.Haak u daarover geen zorg, zy is beet goed
Hy keek, hoe laat bet waa.
.Hyo tjjd is om," sprtk by. ,lk moet my
haast», om op tyd in mjjn dienst te zya by
de gravin."
Nog eens keek hy het vertrekje rond, of er
nog niet iele te rugschlkken viel, drukte zjjno
moeder de hand en sprak in 't heengaan„Dag,
mosder I Tot morgenochtend I"
.Dag, Gaston! God zeg»e u voor de liefde,
die gy nwe onde, zieke moeder bewjjsti Ei ver
geet niet mono bede tan de heilige Haagd I"
.Zeker ni-t, beste moedert VaarwelI"
r Parjjs.
Wordt vervolgd.)