Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 47.
Zaterdag 17 Februari 1906.
Negentiende Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt dlken ZATERDAG.
Abonnementnprija par dria maanden
Franco per post
Afzonderlijke
(0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs dar AdTsrtsntitni
Vtn 1 tot 6 regels
Voor iederea regel meer
CorrespondenliSn en Ad
BIJ dll nummer behoort
een Bijvoegsel.
Nederland en België.
Nu de quaeslie omtrent een verbond
tusschen Nederland en Belgis nog immer
de aandacht vraagt, zij ze daarom hier
met een kort woord besproken.
Met een bjjna niet te verklaren geest
drift en ijver is deze zaak onlangs weder
opgeworpen door het Belgische blad
de .Petit Bleu". Een medewerker van
dit blad werd er op uitgestuurd eenige
staatslieden van naam en invloed daar
over te interviewen en, wat deze dan
vernam, te publiceeren. Daarna werd
deze quaestie, ofschoon van onden datum,
daar ze reeds vóór een aantal jaren in
de pers behandeld werd, geducht opge
voerd. Bedoeld werd een tweeledig bond
genootschap. Een economisch en een
militair verbond. Tegen een economisch
verbond werden aanstonds bezwaren
ontwikkeld, wjjl Nederland een vrijhan-
delsstaat is, en België het protectionisme
in toepassing brengt. Toch zou op dit
gebied bjj liet doen van concessie weder-
zjjdsch wel tot toenadering zijn te komen,
doch groote bezwaren zouden in ieder
geval moeten overwonnen worden. Tegen
een militair verbon j echter rijzen bezwa
ren van een heel anderen aard.
Wat toch zou het gevolg zyn als
Nederland zich liet verleiden tot een
militair verbond? Allereerst zou een
zoodanig verbond tot gevolg hebben ver
sterking van het militairisme. Nederland
en België zouden te zamen een hooge
borst gaan zetten, want dan zou het er
op aankomen te bewijzen, welk een
machtsverloon deze twee verbonden
Staten zouden kunnen ontwikkelen.
I1 Welke gevaren daaraan verbonden zijn,
zou spoedig blijken.
Hiervan overtuigd, deed de heer De
Beaufort onlangs in de Tweede Kamer
tegen een bondgenootschap met België
een woord van waarschuwing hooren.
Met ernst en nadruk wees deze staats
man er op, dat het voor ons zaak is
bescheiden en verstandig te zijn. Een
goede verstandhouding met alle Mogend
heden, geen nauweren band met één,
zeide hy, is voor ons de aangewezen
weg.
En dat deze waarschuwing nuttig is
leert ons overtuigend een artikel in het
Engelsc.be blad de .Times", waarin door
een militairen medewerker van dit orgaan,
die aan Nederland en België zijn bijzon
dere aandacht wjjdt, een heel andere
weg wordt aangewezen. Naar aanleiding
der beweging ten aanzien van een bond
genootschap tusschen beide landen, komt
deze militairist met raadgevingen en
wenken, zooals we van die zjjde gewoon
zijn. Uit het breed uitgemeten artikel
valt enkel te concludeeren, dat Enge
land niets liever wenscht dan dat Neder
land zich de buitensporigste militaire
uitgaven gaat getroosten, opdat zijne
zecstelling niet in handen valle van
eenige mogendheid, die Engeland de
heerschappij ter zee mocht willen be
twisten. Dat Duitschland hier als met
den vinger wordt aangewezen, weet
iedereen. Voorts moet Nederland zich
verbinden met Frankrijk en Engeland,
terwjjl ook België liefderijk in den vrien
dengroep zal worden opgenomen.
Nu echter een simpele bespreking van
een hondgenootschap tusschen Neder
land en België reeds aanleiding geelt
lot beschouwingen in de buitenlandsche
pers, als de „Times" bevat, valt het
waarschuwend woord in deze quaestie
van het Kamerlid De Beaufort niet
genoeg te waardeeren. Hierbij bedenke
men tevens, dat het militairiime van
avonturen houdt en daarom waakzaam
heid ten zeerste plicht is. Nu het voor
de kleine Staten raadzaam is geen opzien
te verwekken, zich kalm en bedaard te
houden en allerminst een rol te gaan
spelen in de Europeesche staatkunde,
zou een militair verbond met België een
zeer bedenkelijk karakter dragen. Bij den
wedijver der groote Mogendheden behoort
ons land als kleine Staat zich op den
achtergrond te houden en geen militair
opzien te maken, hetwelk noodlottig
voor ons worden kon. Het zou immers
zeer onbedachtzaam zijn, wanneer wij
een gelegenheid boden, om bij politieke
berekeningen van groote Staten daarin
betrokken te worden.
De bestaande naijver der groote Mo
gendheden is steeds geweest en is thans
nog de beste waarborg voor de onaf
hankelijkheid der kleine Staten, maar
deze tastbare waarheid, wordt door
mililairisten veelal mot halsstarrigheid
voorbijgezien.
Doch boe het zjj, hoe minder aanlei
ding Nederland biedt in zake militairisme
in buitenlandsche bladen besproken,
gewikt en gewogen te worden, des te
verstandiger zal het handelen. Vandaar
het wenschelijke om verder het inter
viewen etc. over een bondgenootschap
met België maar met beslistheid te
wijzen van de hand.
BUITENLAND.
Onlangs heeft Z. H. de Paus een
encycliek aan de Katholieken van Polen ge
richt, waarvan wjj toen melding maakten
waarin de H. Vader hun den weg
wees, die dit volk in deze bange tijden
behoort in te slaan en de hulpmiddelen,
die het gebruiken moest om te komen
tot het voorgestelde doel. Aanstonds
werden toen valsche geruchten verspreid
over de houding der Polen ten opzichte
van dit pauselijk schrjjven. Thans zijn
door de .Osservalore Romano" Iwee
brieven van Poolsche bitschoppen gepu
bliceerd, waarin zij den Paus bedanken
voor de encycliek door Z. H. tot do
Polen gericht.
De eene brief is van den aartsbisschop
van Warschau mgr. Popiel. Deze wijst
o. m. op de betreuringswaardige veran
dering, die zich sedert een jaar in Polen
heeft voorgedaan. .Juist die droevige
omstandigheden, waarin zich ons land
bevond, hebben het vaderlijke gemoed
van Uwe Heiligheid gedreven om aan
de hoofden van de diocesen aan Rusland
onderworpen een brief te richten vol
liefderijke woorden, waarin gij het ver
langen te kennen geeft ons te bemoe
digen en te versterken en ons te wape
nen met de vastheid van het Katholiek
geloof om alle zedeljjke gevaren te over
winnen in die groote verwarring van
het openbaar leven". Mgr. Popiel ver
klaart, dat hy van meening was een
dankschrijven aan Z. H. te moeten
richten, omdat hij door zijn hoogen
leefljjd aan hel hoofd staat van alle
Poolsche bisschoppen.
De andere brief is van mgr. Zdzile-
wiecki, bisschop van Wladisiavia. Daarin
heet het o. nt,De zorgen voor de kerk
in het algemeenhebben niet belet,
dat gjj, heilige Vader, ons de gevoelens
van uw bart hebt willen openbaren en
ons zeer nuttige raadgevingen hebt willen
schenken voor alles, wat voor het hand
haven van de openbare orde noodzake
lijk is, opdat de jeugd doordrongen zijn
zou van de verheven grondstellingen
en onderrichtingen en de godsdienst
onzer vaderen in zijn geheel gehandhaafd
blijven zou."
In China wordt door de bevolking
weder een zeer vijandelijke houding tegen
over de vreemdelingen aangenomen.
Men vreest voor onlusten. Ook de Chi-
neesche gezant te Berlijn heeft zich
minachtend in een interview over het
christen missiewerk uitgelaten. En stout
weg verklaarde hij
„Het is te hopen, dat China gespaard
blijve voor een optreden tegen vreemde
mogendheden. Doch komt het eenmaal
zoover dan zal de wereld zeer verbaasd
zijn over China. Want ik ben overtuigd,
dat wjj onzen man staan. Onze soldaten
doen lichamelijk niet voor de Euro
peesche onder. En wij kunnen, wat de
karakter-eigenschappen betreft ook een
vergelijking doorslaan. Onze mannen
hebben zelfs éen ding van gewicht vóór
zij hebben geen zenuwen. Onze artillerie
is een eersle-klasse. Ook de cavalerie
is volkomen op de hoogte van haar
taak. De marine is voorloopig bijzaak.
Want allereerst is het te doen om de
indringers te houden buiten liet rijk.
Maar de marine zal goed worden. Wjj
hebben geld genoeg."
De oniusten in Zuid-China, zegt de
Daily Telegraphhebben een anti-chris-
teljjk karakter, maar Japan staat met
zijn eskader klaar, om in geval van
nood, aanstonds lusschenbeide te komen.
Officiéél wordt medegedeeld, dat het
huwelijk van Koning Alfonso van Spanje
en prinses Ena van Battenberg 2 Juni a.s.
zal worden voltrokken in de kerk San
Geronimo el Real te Madrid.
Naast dit bericht komt uit Spanje
de tjjding dat in And&lusië de hongers
nood hoe langer hoe grooter afmetingen
aanneemt.
Op verschillende plaatsen heeft de
noodlijdende bevolking de winkelt van
levensmiddelen geplunderd.
De vergadering van afgevaardigden
der republikeinsche gemeenteraden, bij
eengeroepen te Saragossa, hoeft besloten
aan te dringen op de afschaffing der
plaatselijke accjjnsen en op administra
tieve decentralisatie.
Nog altijd blijven in Rusland bommen
werpen, moordaanslagen en gewelddaden
aan de orde van den dag. Zoo is o.a.
te Sebastopol een moordaanslag gepleegd
op den opperbevelhebber van de Zwarte
Zcevloot, admiraal Tchouchnine. Een
vrouw, die zich uitgal voor de dochter
van admiraal TchelefT vroeg en verkreeg
toegang tot den admiraal. Zij loste toen
eenige schoten, die hem zwaar ver
wondden men hoopt echter den admi
raal in het leven te kunnen houden.
De vrouw kon vluchten, maar werd
door de schildwachten neergeschoten.
Te Warschau wierp een jongeman een
bom in de Zgodaslraat tusschen vier
gendarmen, die doodeljjk gewond wer
den. Door de ontploffing braken in den
omtrek alle vensterramen. De schuldige
ontsnapt.
In een der voorsteden van St. Petera
burg is naar een tapperij een bom ge
worpen, waardoor het huis is vernield,
twee personen gedood en zeventien ge
wond zjjn. Na de ontploffing werden er
verscheidene scholen op het huis af
gevuurd. Politie en troepen hebben de
plaats omsingeld.
In Moskou hebben 460 politieke
arrestaties plaats gehad, hi St. Peters
burg zjjn 13 anarchisten, die bommen
en revolutionnaire proclamaties droegen,
gearresteerd. In Finland zjjn talrijke
Finnen en Rusten gevangen gezet, wape
nen werden op hen bevonden.
Uil Odessa wordt gemeld, dat generaal
Kaulbars bij dagorder heeft bekend ge
maakt, dat over ieder persoon, die een
aanslag op overheidspersonen door middel
van ontplofbare stoffen, bommen, schiet
wapenen ot andere voorwerpen tracht
te plegen of pleegt, en over personen,
die voorwerpen, tot een dergelijk doei
dienende, bezitten, vervaardigen, be
waren of verkoopen, voortaan langs
administratieven weg zonder gerechtelijke
instructie of behandeling de doodstraf
FEUILLETON.
„eken r
o baai
Een dronk water.
Een verhul Bit den tjjd ven deo Boksersopstand.
f 4) ,J», ik heb O gered," riep bg noest. ,Eb
j waarom? Als gij mg tot keizer van oos land
badt gekozen, mg deo hemel op aarde hadt
beloold; zelfs al hadt gij de zielen mijner voor
ouden van de kwellende booze geesten bevrjjd,
den nog zoo ik de Boksere geholpen hebben,
om u, de wetlerscbe doivels, ia doiiead stukken
te scheuren. Maar gg gaait mg water in mgn
Igdea, gg gaaft mg rjjat. Daarom heb ik gesworen
in deo zonnetempel u die deed te vergelden,
al baat ik a en aw gansche volk ook nog zoo
fel. Thans plunderen de Boksers de stad. Hier
knnt gg blgveo tot zg „eg zjjo. Ik zal a 't
noodige brengen."
„Ik ben alleen hier en vergeten," sprak zjj
treurig, ,wat zal er ven mg worden?"
„Als de wegen weer veilig zgo, zal ik u naar
de kust brengen. Er zijn nog veel vreemde
duivel»,antwoordde hjj.
Een bigde straal vaa hoop gleed over haar
trekken. .Wilt gg dat doen, Kwao-Sheng?"
riep tg uit, hem beide banden toestekend. Hg
tliet te ruw terug.
„Niet uit medeljjdeo doe ik bel, maar omdat
dden. Ook u sou ik
donker hol verblijven. Geeo
haar grjjs werd en diepe rimpels ticb op baar
gelaat vertoonden. Een trooslelooze toekomal,
zonder een enkele straal van hoop, opende
gedachten gingen terug
r kindsl
willen vertrepi
o but ik
u allen, mur ik kan het niet; ik moet n
gelden, dit gg mg water breebt in die vreetelgke
uren, wurio allen rnjj verlieten."
zucht naar bet misaielevi
opkwam en baar de scboooste tifereeleu van
baren toekomstlgen arbeid voortooverde. Hoe
verlengde zjj later als volwassene, als novice,
uur den dag, waarop ijj naar China mocht
vertrekkeo, om haar droombeelden werkelijkheid
te doen worden. Alles bad zjj verlat», geboorte
land, oudera, vrienden, die zjj lief bad, met
bet doel deze heidenen goed te kanoer doen
en ben voor Cbristna te wiooeo. Dag en nacht
offerde zjj zich op door baar armeo- eo zieken
bezoek io ellendige krotten. En tocb, boe weinigen
had zg geredHoe moeilgk was bet tot het
hart dezer menichen door te dringen I Hoe
vuk werd haar liefde met argwaan en onver
schilligheid beantwoord I En tbaos scheen een
nieuwe stortvloed bet werk van tientallen jaren
te niet te zollen doen. Bgna bad zg den moed
verloren, maar dan bracht de rozenkrans haar
weer verlichting en boop. Dikwijls, els bare
gedachtendrang te stormachtig ward en er geen
vrede In baar hart wilde komen, nam zg een
boekje ter bud, en bg het matte lichtechjjosel,
dit door de getraliede opening viel, las zg de
woorden
,Nn bljjven geioof, hoop en liefde, deze drie,
mur de grootste dezer ie de lietde." I. Kor.
XIII. 13.
Haar bieebtvxdor bad, bg 't afscheid nemen,
die woorden in baar kerkboek gerchreven.
„Lees dit in moeilgko oogenblikkeo," had bg
gezegd, ,bet zal u kracht verleenen, en ook
dat. wat van de liefde gezegd wordt: Zg is
goed, zg is geduldig."
,Zg is goed, zg is geduldig," herhaalde zoster
Johanna, drukte de lippen op de bur zoo
dierbare regelen en peinsde er aren leng over.
Eo alles, wat er overigeoa in bet boekje atood,
over 't Igden van Cbrlelus eo Zjjoe lielde, over
de waarde eener ziel, over de eeuwigheid ver
scheen baar thans In het ware liebt. Nooit
had zg allee zoo begrepen als thans in
gedwongen pgolgke eenzaamheid.
,Kom, maak n gereed," sprak op zekeren
avond Kwao-Sbeng, toeo bg binnentrad, ,hel
is tijd om te vertrekken."
Vlag was zg klaar voor de reis en toeo de
nacht Inviel gingen zg been. Een dichte nevel
huid - alles la zgo plooien. Zg giog io éen
esoraderige kar zitten, zooals ze in China veel
zgo, terwgl Kwao-Sheng schoof. Om elke ver*
deoki* dea daags van zich af te weodeo, bedekte
hg beer met doeken en hlag een pol met bran
denden wierook aan deo kant der kar om het
te doen voorkomen, alaol het een zieke was,
door een besmettelgke ziekte augetul, die
bg moeit vervoeren. Zoo legden zg velemglen
af door onveilige steden en hall verv
dorpen, tot hg ten slotte met zgn levenden
lut te Tientsin aankwam, de toenmalige ver-
ximelpluts der European». ,Zie zoo, ga nul'
sprak hg op rnwen looo, toeo zg bg 't invallen
van den nacht voor de stadspoorton aankwam
„O, Kwan-Sheng," smeekte zg, ,ga mc
mee naar de stad, opdat mgoe vrienden c
behooren kunnen beloooeo," en zg atak hem
Een hoonend gelach, waa hierop het antwoord
„Ik ga terug naar de Boksers, ik moet hen
helpen de blanke duivels io slukken te bakken;
morgen ga ik naar Peking, daar hebben we
volop werk. Ha, ha, hal"
Hg stiet baar van zich af, zoodat zg «trui
kelde en bgna gevallen ware. Nog eeoa wendde
zg zich om, Kwan-Sheng wu reeds io 'I duister
verdwenen.
III.
TE PEKING.
.Morgen ga lk naar Peking," klook haar nog
steeds io de ooren, toen zg veilig in de Eoro-
peescbe kolonie was. Eo hier eerst vernam zg.
welke dagen van verschrikking er voor China's
hoofdstad wareo aangebroken. Zg sidderde uls
vluchtende Europeanen en Cbineesche bekeer
lingen baar verhulden van het duivelache
werk der Boksers, hoo barbaarecbheid, de plun
deringen en brandstichtingen. De Eoropeeiche
gezanten badden zich wel bg de eerste teel
Van deo komenden storm, tot het Tsuog-li-
Yameo [Cbineesch ministerie cao Bnileolan
Zaken] gewend, om spoedige onderwerping der
opstandeliugeo, maar men antwoordde alecbla
met mooie belolten. Prios Taan had zich aai
het hoofd gesteld der geheime verboodeneo
dezen keer zon alles in 't werk gesteld worden,
om de gebate Europeanen en vooral de mis-
sionarisseo eo Christenen nit China te verjegen.
Nog in 't laatste oogeoblik maakten de gezanl en
gebruik van de telegrut en de post, om ven
uit Europa versterking te krggen der gezant-
schapatroepen, die dan ook, oiet zonder veel
moeite over Tienteio naar Peking kwamen.
Toen werden alle verbindingen afgesneden, de
Boksers-benden sloten de residenties der ge
zanten io, en daar bleef bnn niets over den
zicb te btrriktdeeren en zich voor te bereiden
op een werkelgk beleg. Baron von Kelteier,
de Dnitscbe geunt, werd doodgeschoten, toen
lig zich pcrsoonlgk tot da opgehitste volks
menigte wilde weoden. Oprui code aanplakbiljetten
vertoonden overal bet wachtwoord,Dood aan
de vreemd» dnivels." Zoo begon voor de gezanten
eo de 6 A 7000 inlandsche Christenen, die
tweemaudelgkscbe belegering, welke de oogan
der gebsele wereld op zicb trok. Afgesneden
van alle verbinding met de buitenwereld, om
geven door razende en tierende vijanden bleven
zjj opgesloten in de verschillende residentie» of
io Petug [Noord-kerk], de voornaamste kolonie
der Lazeristen en der Znsters vu Barmhartig
heid. In 't geheel bevonden zicb in deze Noor-
deljjke missie bjj 't begin der belegerlog [10
Juoi] ongeveer 3000 personen. Het kleine gar
nizoen, hun tot bnn verdediging gelaten, bestond
met de otllcieren Dit 41 marinesoldaten. Zg
rerden geholpen door de slrijdbere Christenen,
die vebter n
gewapend weren, en de misiiontriasen en
rieten, die over enkele geweren beschikten.
Niet minder du 7000 soldaten en Boksers
lagen met 14 kanonnen om de geïmproviseerde
vesting. 1500 bommen en ontelbare kogels