Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
No. 1.
Zaterdag 7 Aprjl 1906.
Twintigste Jaargang.
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Biaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland,
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Yeenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs per drie maanden
Franco per posti 0,40.
Afzonderlijke nummer»f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
BIJ dit nummer behoort
een Bijvoegnel.
De godsdienstvervolging
in Frankrijk.
lil den bangen itrijd, dien hel Katho
lieke Frankrijk te doorworstelen heeft,
zag het met smachtend verlangen uil
naar het beloofde woord des Pausen,
dat voorlichting schenken, en hoop en
troost brengen zou aan liet bekommerd
gemoed. En ziedaar juist op het oogen-
blik, dat een Loubet als president der
Republiek, onder een zwaren last van
ongerechtigheden onder zijn bestuur zich
opgetast, ging aftreden, en een Fallières
als zijn opvolger begroette, verrastte
Pius X niet enkel het Fransche volk,
maar evenzeer de geheele wereld met
zijn heerlijke Encycliek. In koninklijke
taal richtte de Paus tot het zoo zwaar
beproefd, zoo wreed verdrukt, en door
hem zoo bemind Frankrijk zjjn schrjjven,
dat aanstonds allerwege een diepen in
druk maakte, maar inzonderheid den
trouwen zonen der EI. Kerk in het land
van den H. Lodewijk met onbeschrijfelijke
vreugde en moed vervulde. Het woord
des H. Vaders ademt dan ook een waar
digheid en wijsheid, een vaderlijke liefde,
en genegenheid, die de harten overmees
teren moeit.
Maar in de ooren der sectarissen
klonk de taal des Pausen als een oorlogs
verklaring in den meest beslisten vorm.
Zij gevoelden zich verslagen en verwonnen
door den man in het witte kleed, die
als gevangene van het Vaticaan, toch
de Paus Koning is in woord en daad.
Treffend wordt gemaald, welk
uitwerking iiet had op de geloovigen,
toen in kerken en kathedralen de pause
lijke Encycliek werd voorgelezen, waar
mee de scheidingswet, zoo verpletterend
gevonnisd wordt. In meerdere kerken
werd bij die gelegenheid schitterende
luister tentoongespreid om den indruk
dier plechtige gebeurtenis te verhoogen.
Bisschoppelijke protesten, die in wel
sprekende en besliste bewoordingen de
noodlotttige wet veroordeelden, waren
alom gehoordmaar nu zou de slem
des Pausen uit de Encycliek worden
amen. En zij bracht troost en
stortte balsem in de harten der Fransche
Katholieken. Zij boorden de scheidingswet
als een misdaad brandmerken. Maar
ook met vaderlijke liefde werd hun
den weg gewezen, dien zij te volgen
hadden, een weg, die alleen leiden kan
tot glorie der Kerk in Frankrijk, en tot
hun eeuwig heil. En als de Paus zjjn
verheven schrjjven besluit dan klinken
hun de roerend schoone woorden toe
„Indien gij, volgens het bereik uwer
krachten en volgens gebiedenden plicht
den godsdienst uwer voorvaderen van
de hem dreigende gevaren zoekt te red
den, is het vooral noodzakelijk, dat gij
u in ruime mate dapper en edelmoedig
toont. Gjj bezit deze edelmoedigheid.
Wij zjjn er zeker van, en door u liefdadig
te toonen jegens Zjjn plaatsbekleders,
zult gij God noodzaken meer en i
liefdadig jegens u te zijn. Wat de ver
dediging van den godsdienst betreft,
indien gij deze harer waardig opneemt
en krachtdadig en zonder afwijking wilt
voortzetten, zijn twee zaken van belang
ten eerste moet gij u zoo trouw aan de
voorschriften der christelijke wet houden,
dat uwe daden en geheel uw leven
het Geloof eeren, dat ge belijdt. Ge
moet vervolgens innig vereenigd zjjn
met hen, die hier beneden over den
godsdienst waken, met uwe Priesters,
uwe Bisschoppen en vooral met den
Apostolischen Stoel, die de spil is van
het Katholiek Geloof en van alles, wal
men in zjjn naam onderneemt. En zoo
gewapend voor den strijd, verdedigt de
Kerk zonder vreesmaar draagt zorg,
dat uw vertrouwen op God, wiens be
langen gij verdedigt, gesteld zij en roept
Hem zonder ophouden aan, opdat Hjj
u steune. Wat ons betreft, zoolang het
gevaar u dreigt, verbljjven wjj met hart
en ziel in uw midden. Wij zullen uw
Prijs der AdvartentiJni
Van 1 lot 6 regelsf0.30
Voor iederen regel meerf0.05
zwoegen, moeite, lijden met u declen
tegelijkertijd tot God, die de Kerk,
gesticht heeft, en haar behoudt, Onze
nederige en dringende bede stierend,
zullen Wij Hem smeeken op Frankrijk
blik van barmharligheid te slaan,
het te ontrukken aan do vervolgingen,
die alom ontketend zjjn eo hel weldra
door de voorspraak der Onbevlekte Maagd
de kalmte en den vrede wedergeven."
De Paus bidt en lijdt en strijdt met
ons, trilde het nu iu de ha. ten, maar
ook gevoelens van onwankelbare trouw,
van liefde en innige gehechtheid jegens
den Stedehouder van Christus werden
jubelend geuit. Aan deze gevoelens gaf
de welsprekende bisschop van Orle
ans, Mgr. Touchet, uiting, toen hij, na
vooi lezing van den Encycliek een indruk
wekkende rede hield, en deze aldus
besloot
,Het is mogeljjk, dat ik mij ten ge
volge der vrijmoedige woorden, door
mij gebroken, heb blootgesteld aa
straffen, waarmee art. 35 der scheidings
wet de priesters bedreigt. Mochten zij
op mij worden toegepast, dan verklaar
ik bij voorbaat, dat ik zonder faniaronnade
als zonder vrees de verantwoordelijkheid
van mijn daad dragen zal. En in n
der priesters, die hier rondom mij
zameld zijn, in uw naam en in mijn
eigen naam kan ik u verzekeren, dier
bare diocesancn, dal tiw bisschop steeds
meer zal gehoorzamen aan God dan aan
de menschen, en dat ik in voor- en te
genspoed, in vrijheid of vervolging niets
zal doen of toelaten, wat niet strookt
met den wensch van Z. H. Paus Pius
X, opvolger van Petrus, wien wij trouw
beloven in leven en dood."
Hoe bemoedigend en opbeurend moes
ten deze fiere woorden, trouw belovend
in leven en dood aan den opvolger van
Petrus, aan Z. H. Paus Pius X, niet de
ooren treffen van het in spanning luis
terende volk. En dat de bisschop ge
sproken had naar het hart zijner toe
hoorders bewees de geestdriftige ovatie,
welke den Kerkvoogd werd gebracht,
toen hij op den drempel der Kathedraal
verscheen.
Zoo ontwaakte de geestdrift al meer
en meer. De protesten der bisschoppen
tegen de inventarisatie der kerkelijke
goederen werden herhaald en weer
klonken fier en forsch en schier overal.
De bisschop van St. Brieuc, Mgr. Fallières.
neef van den nieuwen president der
Republiek, wierp de sectarissen voor de
n „Uw inventarisatie is een maar
al te zekere voorbereiding van een
heiligschennende berooving. Geen priester,
geen leek zal door een aanwijzing of
een handteekening de medeplichtige
worden van het hatelijk werk, dat gij
verricht.1' In dienzelfden geest volgde
het eene protest het andere op. Van
een leidzaam toezien was op de meeste
plaatsen dan ook geen sprake meer.
Terecht mocht de eerw. heer Richard,
pastoor van St. Pierre du Gros Caillou
te Parijs, waar de Katholieken zulken
hardnekkigen weerstand boden, aan
officioele kerkbestorr.iers, toeroepen:
„Sedert te lang zjjn de Katholieken op
onwaardige wijze verdrukt. De beker van
bitterheid was vol en is overgeloopen.
Te dien opzichte is het aardig, dat de
erfgenamen van hen, die meer dan hon
derd jaar geleden in de afkondiging
van de „Rechten van den Mensch"
klaard hebben, dat de opstand, wanneer
het recht verkracht wordt, de heiligste
is der plichten, vandaag enkel en alleen
aan de Katholieken dit recht komen be
twisten."
BMTËiNUNl».
de andere landen één, de houders van
aandeeleo in de Fransche leening van
1904 vier.
censoren zullen worden benoemd
door de Engelsche bank, de Fransche
bank, die van Spanje en door de Duit-
sche Rijksbank.
Oe moeilijke Marokko-quaestie, die
bijna reeds tot een oorlog heeft geleid,
is dus gelukkig opgelost.
Naar hel schijnt zjjn allen tevreden.
Geen overwinnaar en geen overwon-
tneZoo vat de Koln. Ztg. de uitkomst
in deze conferentie samen onder her
innering, dat dit het wachtwoord was,
waarmee vorst Bülow naar de conferentie
is gegaan. En de Temps, die opmerkt,
dat dezelfde woorden ook gesproken zjjn
door den heer Rouvier, zegt eveneens
„Dat is nagenoeg de formule, die past
om de tegenwoordige transactie te ken
schetsen". Bjj die uitkomst kunnen alle
partijen zich zonder wrok neerleggen,
en in dien zin mag zeker hetEind
goed al goed! op deze conferentie wor
den toegepast.
De Duitsche keizer heeft Maandag
deelgenomen aan den intocht van het
tweede Westfaalsche huzarenregiraent in
de nieuwe garnizoensplaats Krefeld. Bjj
die gelegenheid liet de keizer zich de
mijnwerkers, behoorende tot de reddings
ploeg, die te Courrières heeft gearbeid,
voorstellen. Aan deze wakkere mannen
betuigde hij zijn hartelijken dank, be
wondering en waardeering en zei: „Gij
hebtgeloond, dat over de grenspalen heen,
er iets is, dat de volken verbindt, van
welk ras zij ook zijn, dat is de naasten
liefde. Gjj hebt de geboden van onzen
Heiland gevolgd. Het heeft ons allen harte
lijk verheugdwij danken u voor uw op
offering, inde eerste plaats voor uw doods
verachting, waarmee gij voor vreemde
broeders in de mijn zijt afgedaald."
De keizer overhandigde daarop aan de
mijnwerkers onderscheidingen.
De Marokko-conferentie heeft in hare
zitting van 31 Maart op alle punten
oveicenstemmiDg verkregen. Aangaande
de havens werd vastgeste'd:
De Spanjaoi ien zullen de politie or-
eaniseeren in Tetoean en Larrachde
Franschen en Spanjaarden te zamen in
Casablanca en TanRerde Franschen
te Mogador, Saffi, Magazan en Rabat.
De politie-conventi" wordt aangegaan
voor den tjjd van vijf jaren.
Frankrijk krijgt drie bankaandeelen.
Het Pruisische Huis van Afgevaardigden
heeft erworpen bjj hoofdelijke stemming
met 188 tegen 81 stemmen het voorstel
der vrijzinnigen tot invoering van het
algeineene, gelijke en directe kiesrecht.
Vóór stemden de vrijzinnigen, het
Centrum en de Polen.
Het Huis nam de regeeringsontwerpen
betreffende de vermeerdering van het
aanta! leden van het Huis, de wijzi
gingen van de kiesdistricten en die be
treffende de wijziging van de voorschriften
over de wjjze der verkiezing aan.
FEUILLETON.
Ver van het ouderlijk huis.
4) Weder ateeg de ion al hooger eo hooger,
weer zond zij hare stralen onbarmhartig op den
ecnauraeo, den bjjna veramachlenden reiziger.
Nergens water, nergens een teeken van leven ol
redding.
Toen de avond aanbrak, bevond Leopold zich
nog steeds temidden der woestijn. Uitgeput zonk
bjj in 'l zand, maar Ibans kwam er geen ver
kwikkende slaap over hem. AogstaaDjageode
schrikbeelden kwamen voor zjjo oog op en
pijnigden hem. Vol vertwjjleliog sprong hjj in
den nacht op; wild stroomdo het bloed door zjja
aderen, koortshitte en gskoudo deden beurteliogs
lijn ledematen gloeien en beven. Ujj wist niel
meer, waar bjj zich bevond, wat Item overkwam',
slechts ééo gedachte vervulde bera: Weg van
hierl Hjj struikelde over zjja doodliggend paard,
zonder er op te letten; als door spokco opgejaagd,
liep hjj verder, zonder te weten waarheen. Hon
derdmaal viel hij, bondormaal stond hjj weer op en
snelde duelloos verder. Gocnendo velden, een in
zonneglans fonkelende watervlakte blonken hem
tegen, lantaaie-beelJen, door do koortshitte hem
voorgotooverd 1 Hoe lang deze toestand duurde,
•lechte weinige uren of een geheelcn dag, nie
mand Is In slaat het te xeggea. Ten elotte viel
hij neer, een laatsten doffen gil slakend, zonder
weder op te slaan. Hjj verloor ajjn bewustzijn
voor zijn oogen werd het diepe, dooke
anengevalleo, eu de pas:
vasten bodem onder de voeten te krjjgeu, Het
meerendool zjjo kooplieden, welgesteld uitziende,
net gekleede mauuun, die, zonder nog een blik
op het schip te werpen,snel vertrekkeo. Uelaatsle,
die het schip verlaat, is een slanke man, dour
weer en zoo gebruind. Ook bjj is elegaot, ol-
schooo biet ntar de laatste mode, gekleed, inaar
van een buitengewone haast is bjj hem niets te
bespeureo. Hjj bluft zells aan delaudiugsplaals
staan en kjjkt met helaogslelliog uaar het bout
gewemel, om bent heen.Uedriegeooosonzeoogen,
of is bet werkelijk Leopold, de zoon van deu
boer van den KraaienhutJa, hjj is het!
Toen bjj in de Califoruiscbe woestjjn voor
dood bleel liggen, verre van elke utenschelijke
bnlp, scheen hjj wel verloren, en slechts een
wonder kon Item redden, en dit wonder geschiedde.
God beschikte bet zoo, dat eeo kleine party
kolonisten, die uit 't zuiden van California naar
Mexico trok, nog denzelfdon dag da plaats voor
bijkwam, waar Leopold lag. Tot hun groote ver
wondering, zagen zy hier, honderden mjjlen ver
van olke menschclüke beschaving, een voordood
liggend man. Hoe was hg zonder paard, water
ol levensmiddelen hier gekomen Hun verwon
dering steeg nog, tooo zy bij een nader onder
zoek in sgo kleeren een groote som gelds voodeo.
Tot zgo geluk waren het eerljjkt
an dachten zich te verrijken met een
is goed. Zu brachten hem in hun reis-
verzorgden Item, zoo goed zg konden,
hem versterkend voedsel, hetgeen hem
wuestyn. Hoe inoig dankte hjj Gad, toen hg tot
bewustzjjo teruggekeerd was, voor zgae redding!
Hoe ernstig en vast nam lig zich voor eeo beter,
n gedachte it
Maar ook kwam
groot en ooweersta
tot het ouderlijk huis, tot zgn ouders eo, iodieo
ZU nog leetdeo, huo vergiffenis te vragen, en goed
te miken, wat hg aan hen misdaan had. Eindo-
Igk was hjj aan 't doel aangekomen. Hjj verliet
den trein en aloog Ie voet den weg in naar hel
ongeveer twee uur verwgderde geboortedorp,
blijdschap, verlaogen en hoop gaven zgo schre
den vleugels.
Hoe dichter hy bjj zj'n gebooitedal kwam.
klopte ham 't bart. Uaar ontdekte hjj eiadeljjk
ia de verte bet dak van bet ouderlijk buis.
Keu plechtige, hoiligo stemming beving hem.
Ily kon er oiels aan doun hjj bleef op die
plaats staau, namdoohoedvao'C hoofd en zwaaide
er groeiend mede naar de hem zoo dierbare
plek, waar lig zgne kindsheid gesleten had en
begon te weeaen vin ontroering.
Toen herstelde hg zich weder eo giag, neen,
.relde op 't ouderlgk liuit aan. Hy sloeg geen
acht op de meoscheo, die hooldvchnddend bleven
staan en hem verwonderd nakeken hg luisterde
niet naar hun vrageoslechts deze eene gedachte
vervulde hem:Terug iu 't ouderli|ke huis!
De oude boer van den Kraaienhof zat juist
in de kanter eu bladerde in een ouden, geel
geworden kalender. Hjj was hem een oude, dier
bare vriend geworden, wanroiodo hg zich in
eenzame uren 't liefst bezigheid. Hg herinnerde
item loch aan zoo veel eo zoo gewichtigs uit
zjja verleden.
Vooraao, op de onbedrukte tiladzydeu van
elke maand had bij met eigen haod oauwkeurig
alles opgeteekeod, wat hg aan vreugde en vei
driet beleefd had.
„Ja", zuchtte hjj, „dat was oen zwaar jaar'
Zijn blik rustte op eeo heel kleine, doch vee
zeggende kantloekeeing.
,19 September. Leopold dood!" stond dai
met bevende haod geschreven. „Een zware dai
welke mg veel gekost heelt," sprak bg;meld
band over de oogen strjjkend, tot zichielf. Hoe
levendig stond thans die dag weer voor tg'n
geestHier had moeder gezeten, door smart
gebogen co diep bedroefd, daar bad zgn zoon
gestaan, teen hg hem voor 't laats' gezien had!
Wal zou er van bern geworden zün? „Heler lo
don vreemde gestorven dan schande over igue
ouders gebracht!" Waren deze woorden,welke
hy toen zelf geuit had een profetio geweest Zou
hg werkelgk nooit meer ia 't ouderhuis terug
komen, dat oog steeds voor hem opeostond
Peinzend kgkt de boer van 't geopende boek
op door 't venster n-a.'buiten. Groote God! Is
dat niet.... D.e loop, die houdiog van 't lie ia «tn,
dis gestalte! Ja, hij is bet, hg ii't,'I ik
Leopold! Hg herkeot zgo trekken ook reedsEn
met ééo sprong is de oude man buiten en snelt
zgn verloren doch nu teruggevonden zoon met
open armen tegemoet.
van boiden Is in staat uitdrukking te geven
aan de gevoelens, welke hen bestormen, la
zulke oogeoblikkea is de meoschelgke taal te
zwak, om weer te geven, wat in de ziel omgaat.
Eerst toen de eerste storm van gevoelens voorbjj
was, en Leopold, aan de band zgos vaders ia
buis geleid, tegenover dezen had plaatsgenomen,
kregeo beiden de spraak te-og.
De eerste vraag van den teruggekeerden zoon
gold xgne moeder. Met groote smart vernam hy,
dat z(j reeds overleden was, Daarna deelde hy
zgo vader breedvoerig zyo lotgevallen, zijn dwa-
lingen, zgn strijd, alias mede, aiets verzweeg by
hem. Het deed hem zoo goed, zijn hart Ie luchten,
en de innige deelname, die uit de oogen zij os
vaders scheen, zeide hem, dat de oude vader
liefde nog niet gebluschl was, eu dit gaf hem
deu moed zoo openhartig alles te bekennen.
Tot laat in den nacht bleven vader eo zoou
zitten praten, en temidden der overige huisge
noot.n merkten zy nauwelgks, dat uur op nur
Titans zoudt gjj den Kraaienhof, niet meer
iconen. Hg is, dank zg het geld, dat Leopold
ut den vreemde bad meegebracht, een der fraaiste
•o grootste boerderijen geworden. De oude
toer lee'l nog steeds, Hg geniet een bigden ouden
