Katholiek Nieuws- en Advertentieblad No. 27. Zaterdag 6 October 1906. Twintigste Jaargang DE EEIDODE voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist. Verschijnt eiken ZATERDAG. Abonnementsprijs per drie maanden. Franco per postf o,40. Afzonderlijke nummer*f o,05. BureauBreedestraat 18, Amersfoort. Uitgave van de Vereeniging De Eembode. Prijs dsr Advsrtentiini Van 1 tot 6 regel*f 0.30 Voor iederen regel meer(0.05. d nilerljjk Vrijdagavond Dit nummer bestaat uit twee bladen. EERSTE 1ÏLAL). De Katholieke Pers. Waarljjk, een verhevene taak rust op de katholieke pers. Dat wordt, Gode zy dank, toch eindelijk meer ingezien, en hiermede is al veel gewonnen. Een bewijs, hoe zeer die pers waardeering verdient, werd thans geleverd door het Diocesaan Comité van Katholieke Sociale Actie die haren steun inriep lot bestrijding van de openbare zedeloosheid inschrift en beeld. Een openlijke erkenning dus van het Comilé, dat de katholieke pers het meest in staal is den strjjd daartegen aan te binden, met hoop op succes. Maar de taak dier pers is zwaar, omdat ze slaat tegenover eene pers, welke schier door alle klassen en standen der maatschappij met kracht gediend en gesteund wordt. En men beseffe wel, dal in onze dagen aan de pers een macht gegeven is over alle volken en talen, en dat haar meening als voedsel des geesles wordt voorgezet en genoten. Op den Oostenrijkschen Katholiekendag werd onlangs door een der sprekers daarop geween en zoo treffend waar ge zegd .Helaas 1 deze macht is voor het grootste deel een macht der kwade, ééne die de waarheid niet verbreidt, maar weerstaat en beoorloogt. In de artikelen strijdt zy legen de Kerk, de berichten kiest zy zoo, dat de teilen een anderen indruk maken dan recht is, hel feuilleton prikkelt booze hartstochtenen de advertenties dienen soms allerlei vijan den van lichaam en ziel. .Die pers beheerscht de openbare meening der wereld. .Beheerscht haar met waarlyk schrik wekkende kracht. Een klein weekblaadje met slechts duizend abonné's wordl wekelyks door minstens eenigo duizenden gelezenwaar is de prediker, die geregeld op zulk een gehoor mag rekenen? ,En men beschouwe nu eens den in vloed der groote dagbladen met hare tien duizenden abonné's en tienmaal zooveel lezers. Er is riep de spr. ten slotte uit slechts éen middelden vijand bestrijden met hetzelfde wapen, dal door hem wordt gehanteerd tegenover de slechte pers de goede te stellen. Ook zy moet de uitvindingen der nieuwste werktuig kunde stellen in haar dienstzy moet 't goede prjjzen en het verkeerde afkeuren, zij moet zich wachten te dienen al* in strument van volksbedrog en zedenbederf en beursmanoeuvres." Op den 28slen Limburgsehen Katho liekendag, in Juni 1.1. gehouden, werd deze sloffe ook door den zeereerw. heer Bartels, pastoor Ie Mook, in een pakkende rede behandeld. „Groot, zeer groot zei o. a. deze spr. is de invloed der lectuur op 's menschen geest en gemoed. Zegt me, wat ge leest en ik zal u zeggen, wie gij zijl. Vele en groole offers hebben de katho lieke Nederlanders gebracht voor hun scholen, doch de vruchten van de katho lieke opvoeding zouden grootendeels te loor gaan, indien zy de pers verwaar loosden, die de taak van gee*telijken en onderwijzers moet voltooien. Spiegeit u, zeide spr. verder, aan het voorbeeld van Frankrjjk, waar de Katho lieken voor hun scholen alles, voor hun pers byna niels gedaan hebben, die voor de missiën meer bijdroegen dan alle Katholieken der wereld te zanten, doelt verzuimden te zorgen voor hun eigen geloofsgenooten. Voor hun Itonger naar geestelijk voedsel werd door de vijanden van Christus en Zijne Kerk gezorgd. Rustelooze propaganda van liberalen en soeialisten, werkeloosheid van de zijde der Katholieken op hot gebied der per», ziedaar eene der hoofdoorzaken van hot verval der Katholieke Kerk in het katholieke Frankrijk. Wel had hij gelijk de liberale staats man Crémieux, wanneer hjj zeide .Geld is niels, gezag en aanzien zijn niets, de pers is alles. Hebben wij de pers, dan hebben wij alles I" De Fransche Katho lieken hebben hunnen vijanden do pers gelaten, en ze hebben alles verloren ondanks hun edelmoedigheid, ondanks hunne vrijgevigheid en weldadigheid. De hoofdaanvoerders in den strjjd legen hot geloof zitten rustig voor hun schrijflessenaar en berokkenen door hunne dagbladartikelen, door hun feuil letons en romans aan de Kerk meer afbreuk dan goheele legers van weleer de (lagen van geweld. Men zou ge neigd zijn met het oog op de slechte lectuur den uitvinder der boekdrukkunst, Laurens Coster of Gutenberg te vloeken, als oorzaak van zooveel kwaad. Weer houdt dien vloek. Manmoedig den strijd aangebonden tegen de slechte pers, ter verdediging der hoogste goederenChris telijke beschaving, Christelijke zeden en Christelijk geloof. Het bestuur dor Limb. Katholiekendagen heeft begrepen, dat de pers beslist over de toekomst van ons dierbaar gewest. Spr. wilde allen overtuigd zien, dat het streven der katholieke pers een der heerlijkste en noodzakelijkste liefdewer ken is, dat al ons arbeiden aan gods dienstige en zedelijke vorming met on vruchtbaarheid is geslagen, wanneer we verwaarloozen den geest onzer arbeiders, boeren en burgers te voeden met gezonde i degelijke lectuur. De christelijke liefde beslure steeds de pen van katholieke redacteurs. Op hen heeft de Kerk een groot gedeelte der zware taak overgedragen, haar door Christus toevertrouwd, toen hjj sprak .Gaat en onderwijst alle volken I" die voorheen daarvan schijnbaar niels bespeurden. Maar niettemin worden er, helaasnog vele Katholieken gevonden, aan lectuur, welke op voel van oorlog staat inel godsdienst en zedelijk heid, de voorkeur geven, omdat zooge naamde pikante lectuur hun meer aan trekt en zjj meenen tol de ontwikkelden te behooren, alt zjj zich bedienen van een pers, die tot hel .denkend deel" der natie behoort. Mogen alle Katholieken zich echter wel indachtig zijn het woord van Paus Leo XIII z. g., die ten aanzien van de Pers ons waarschuwend heeft toegeroe pen .Onder de meest geschikte mid delen ter verdediging van den godsdienst, is er naar onze meening geen raiddel krachtiger, en geen middel meer geschikt voor onzen tijd dan de pers." In een zijner heerlijke gedichten riep de beroemde Fransche Dichter Louis Veuillot, in zielsverrukking uit .Nooit bloosde ik over Christus voor de menschenin hot oordeel zal Hjj zich myner niet schamen voor Zijn he- melschen Vader." Dit met heilige overtuiging te kunnen nazeggen, zjj ons voornaamste doel streven. zware taak der katholieke pers kan echter merkelijk worden verlicht, door haar krachtig te steunen. Dit is hel eenigo, wat deze pers behoeft om macht te bekcuien en ontzag te wekken invloed ten goede op het volksteven uil Ie oefenen. Men wane toch niet, dal de katholieke pers bestand zou zjjn tegen don alles overweldigenden stortvloed van vijandige, ongeloovigc en socialis tische bladen, wanneer haar de zoo noodigc- steun zou ontbreken I Voor de droeve waarheid, dat het ongeloof en de zedeloosheid vooral onder de jeugd schrikbarend toenemen, beginnen gelukkig veler oogen zich te openen, BUITENLAND. De vraag ol de Paus al of niet tot de vredesconferentie zal toegelaten wor den, wordt nog steeds opgeworpen. Naar men thans uit Rome bericht wordt over deze quaestie tusschen verschillende mi nisters druk onderhandeld.kanselarijen van Berlyn, Londen en VVeenen hebben reeds hunne algeheele totstemming go- geven. De regecringen van landen van ondergeschikten rang hebben gcrcedeljjk ook een gunstig antwoord gegeven, terwijl Italië wenscht onzydig Ie blijven. Alleen Frankrijk heelt .neen" geant woord. Uit Spanje komt hel belicht, dal in An- dalusiü door zware onweders groole verwoestingen zijn aangericht. De voor sleden van Sevilla staan onder water en een groot aantal personen zijn ver dronken. De spoorweg bij Cadix is een afstand van een aantal K.M. v loopig onbruikbaar. De meening over vermindoring van uitgaven voor leger en vloot, schynt bjj de Engelsche regcering weer een ge duchte wijziging tc hebben ondergaan. De Engelsche minister van oorlog, Haldane, heelt een rede gehouden te Haddington in Schotland, waarin hjj o.a. cr op wee*, dat het geld, dat thans voor bewapening wordl uitgegeven, nog niet voor sociale doeleinden kon worden bestemd. Engeland heeft getoond bereid te zyn, zjjn bewapening te beperken, maar als andere natiën hiertoe niet bereid zjjn, kan Engeland er niet toe overgaan. Men moet zuinig zjjn zooveel mogelijk, maar intusschen de militaire kracht van het land versterken. Japan zet zjjn oorlogstoerustingen maar onverdroten voort. Do Japanschc minister van Marine heeft voor herstel lingen en den aanbouw van oorlogs schepen een crediet aangevraagd van 270 millioen yen, te verdeelen over de jaren 1906 tot 1930. In den loop van dit jaar zou nog de som van 23 millioen yen worden besteed. Het departement van oorlog zal in Hirosjima een nieuw tuighuis bouwen. De Saehalinspoorweg moet nog voor den aanvang van het winterseizoen vol tooid zijn voorloopig zullen alleen mili taire benoodigdheden langs die Ijjn wor den vervoerd. De Japantche regeering wjjdt bijzon dere zorg aan de versterking van de vrijwillige vloot. Bij gelegenheid van zjjn tachtigsten verjaardag ontving mgr. dr. Thiel, bis schop van Eruiland, het volgende tele gram v&n den Duitschen keizer .Ontvang heden, waarop het u door Gods genade vergund is, de voleinding van uw 80sto levensjaar le vieren, mijn warmsten gelukwensch. Moge het be wustzijn, in uw lang en aan arbcidrjjk leven steeds de trouw tegenover God en do menschen bewaard te hebben, en velen len zegen te zjjn geweest, uw levensavond verlichten. Evenals tol heden, zal ik ook in het vervolg uw werken met myn bijzondere belangstelling verge zellen als uw toegenegen en dankbare koning." Zondag is met groote plechtigheid de St.-Michaelskerk te Keulen door Z.Em. kardinaal Fischer ingewyd. Nu de kerke lijke plechtigheid werd een feestmaal gegeven, waaraan 170 personen deel namen, o.a. kardinaal Fischer, baron von Schorleiner, wijbisschop Muller, rc- geeringspresident Steimueister, enz. Kardinaal Fischer hief een hoch aan op den Paus en den keizer. Het woord FEUILLETON. De oude loods. S) Plicht ging boven alles, en niemand dacht meer aan den verongelukte, dun alleen do jonge man, die nu en dan doorzijn zuchten liet bljjkeo, dat hjj te midden van den vreesoliikeo strjjd tegen de elementen veel liefde koesterde voor hem, die jaren lang als een vader voor hem geweest was. De golf, die den kapitein had meegesleurd, werd door eeoe nog geweldiger stortzee gevolgd hot schip werd opnieuw op zjjde geworpen, en wel zoo hevig, dat het zoo bleef liggen. Hot was een vreesoljjk. oogenblikoen onzettendo schrik maakte zicli vau allen meester. Maar de nieuwe kapiteio behield zjjn tegenwoordigheid van geest. Met eene stem, die boven het geweld van don storm uitklonk, riep bjj Kapt de masten! De bemanning maakte zich gereed aan tiet bevel te gehoorzamen en bijlen waren reeds opgeheven, toen oene stem nit de zee tot ben doordrong. liet enkele woord, dat de opgebevenoarmen weerhield, was eeo laog aangebonden Helt. De matrozen zagen den kapitein aan, alsol zij wilden vragen Was dat een moneciielijk wozi tagt? t gil. dat gij i Loods, riep de alom terug. Na eenigo vcrgcefsclie pogingen om een naar de boot te werpen, gelukte liet loods lan koord te komen. Zonder een woo ipreken ging hij met veel moeite naar liet i rad, greep liet met krachtige hond aan en togolgkcrljjd Een marszeil dubbel gereefd o[ Zjjt ge gek, oude mau? riep do kapiteio, terwijl hjj voor het stuurrad sprong. Wat in hemelsnaam 't ls de eeoige manier om liet schi redden, antwoordde louds Polio kortzf, le hjj den stuurman aanstaarde, die zich tot Eeo marszeil bijzetten, commandeer, jonge man. die zichzelf weer meester was. Als katten klauterden eeo paar matrozen naar boven. Een ademlooze spanning beheerscl'.tt de goelleden. Zou het bunnen makkers wel ge lukken? vroegen zij zich af. Maar spoedig spreidde bel marszeil zich uit, werd gespannor en dwong, line klein het ook was, list trolscbe schtp zich weer op te richten. In loods Polli oogen schitterde hel Her, toen hjj zag, dat b vaartuig naar het roer luisterde, en zachtjes prevelde hij Nu zal ik met (ioda hulp do haven wel Het schip, door liet kleloe zeil vooruitgedreven, stormde nu vooruit en scheen aan de golven, die hel eerst in hare omarmiug bjina verpletterd hadden, te zullen ontsnappen. Hel vertrouwen der bemanning in den loods werd ieder oogeu- wissen ond-rgaog had gered. Vooral de dankbaarheid van den jongen kapitein uitle zich op bfjzonder leven lige wjjzc. Hjj omarmde den ouden man en riep uit Naast God heb ik aan u onze redding en die van liet schip te danken. Ik zou gaarne uw gelaal zien; maar daarmede zal ik wel moeten wachten, tot liet dag wordt. Zjjt gij ver O, neen I antwoordde loods folie, terwijl hij onalgewend naar het kleine zeilstaarde.dat helder in den donkeren nacht blonk. Maar zeg mij eens, ging hjj voorl, terwijl hil zich voorover boog tot hjj liet gezicht van den jongen man, gij zjjt, zoover ik zien kan. nog jong en toch reeds kapitein op dit groote schip Neen, antwoordde de jonge man droevig, en nu verhaalde hjj liet ongeluk, waardoor bun kapitein was weggerukt. Maar don oudoa man zal ik nooit vergeteo, waot aooder hem zou ik niet geivordco zjjn, wat ik nu ben. Tien jaar geleden redde hjj injj met gevaar van zjjn eigen leven op de punt van Hango en sedert dien tjjd zijn wij geen enkelen dag van elkander ge scheiden geweest. Vrede zjj zijn nagedachtenis Loods Pulle kuchte eeos en bromde eeoige onverstaanbare woorden. Hjj wilde oog eene vraag doen en wel de allergewichtigste maar het gevaar, dat nog niet geheel voorbij was, dwong h>m al zj|ne aandacht aan het schip ts wijden, Nu hjj hel zoo ver gebracht lud, wilde hjj liet ook iu veiligheid brengen. Dal was zjjn plicht. Toen do eerile stralen der morgenzon door de wolken heenbraksn, kwam liet (linke vaar tuig in kalmer vaarwater. Loods Polio had bel tusschen de klippen vao Domaatraat heengebiacht. Vjjtiieo voet, riep de mao aan slunrboord, Aoker neerl commandeerde de loods, terw(|l hij het stuurrad omdraaide, zoodat hst schip vlak tegen den wind in drnelde, eentge minuten stilstond en daarna achteruit werkte, totdat het anker grond bad. Een zucht van verlichting ontsnapte aan de horst van den ouden loods, oo met een Irolsch gevoel van wier begeerige roolzieka armen hij de prooi outrokt had. Ea lib mocht terecht trotsch zjja op a(jn overwinning, went het wat oen moeilijke zege geweeet. De zon ging juist op en goot haar goudeo licht over zee en land de herfstmorgen was sctioon als een boodschap van trede na een dag van alorm. Doven op de zuidelijkste punt ven de klip was het kleine huisje vau loads Polls te lieo, blinkend iu de morgenzon, en de oude mao werd ontroerd, toen bjj het io hel oog kreeg, Met over de borst gekruists armen stond hjj b(j do verschansing aan bakboordhjl ver roerde zich niet cn z|)o bliz wss onalgewend op zjjn eilandje gevestigd. Waaraan hjj dacht, zei hjj tegen niemand, Hjj bemerkte ook niet, hoe de jonge kapitein, die zachtjes op het dek kwam, verbaasd opkeek, hoe tjjne kleur Ver schoot, toen hjj ds oogsn uitwreef alsof hjj zich wilde bevrjjden van eene gezichls-begnnche- ling, waaraan hjj ten prooi meeode te zjjn bij deo aanblik van die kleioe woning boven de klip, en hoe eiodeljjk zjja blik met ceao bil- zondore uitdrukking op den oaden loodt geves tigd wss. Deze kwam eerst tot betinoing, toen zich een paar armen om zjjoe hslv slingerden en eene mannelijke slem liern loeflaiilerde Veder, lieve vader I Dien winter heerachte er vreugde en vrede In het huifje ven loods Pc lie, en vele malen prezen vader en zoon de hoogere macht, die beo, na tien lange jaren ven scheiding, onder zulke bijzemdero omstandigheden in dien nacht vso storm wodor vaioonigd had.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1906 | | pagina 1