Katholiek N"i euws- en Advertentieblad
No. 29.
Zaterdag 20 October 1906.
Twintigste Jaargang
DE EEMBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baam, Barneveld, Biaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland
Laren, Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Abonnementsprijs por drie maanden.
Franco per post
Afzonderlijke aummers
f 0,40.
f 0,05.
BureauBreedestraat 18, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
BIJ dit nnmcirr behoort
een Bijvoegsel.
Kerkvervolging.
n. (Slot.)
Ook Frankrijk doorleed het tijdperk
van een verwoede Kerkvervolging, zooals
Duitschland vóór eenige jaren onder de
heerschappij van Von Bismarck heed
door worsteld.De Katholieken van Duitsch
land echter gaven in die droeve dagen
een bewjjs, dal de godsdienst diep ge
worteld zat in hunne harten zjj dwongen
sympathie af, zelfs van tegenstanders,
door hun vastberaden houding, hun
moedig verzet. Zij wisten ook hun man
nen, hun aanvoerders in den strijd te
waardeeren en dezer roepstem op te
volgen. Als één man schaarden zjj zich
om de wakkere kampioenen, die in den
Duitschen Rijksdag aan Von Bismarck
eu zijn aanhang moedig en fier een
weerstand boden, zooals de geschiedenis
schier niet wist aan te wijzen. 01 kerken
werden gesloten en aan enkele scheur
makers in gebruik gegeven of bisschop
pen en priesters werden gekerkerd of in
ballingschap gezonden of Von Bismarck
met een volgzame meerderheid het
snoodste onrecht door overmacht wist
uit te voeren, en de Kerk het verwijt
toeslingerde, dat zij alleen verantwoor
delijk was, wijl zjj de vervolging had
uitgeloktde Katholieken bleven on
wrikbaar vertrouwen stellen in hunne
afgevaardigden, die zoo schitterend de
H. Moederkerk tegen haar belagers
wisten te verdedigen.
In Frankrjjk is hel te dien aanzien
heel anders gesteld. Daar heerschte
godsdienstig en zedelijk verval, dat het
ergste vreezen deed. De vrijmetselarij,
geholpen door een liederlijke pers, had
sinds jaar en dag al gedaan, wat zij kon
om het volk zoo diep mogelijk te demo-
raliseeren, en zjj slaagde maar al te
wel. Het landsbestuur bestond daar
voortdurend uil mannen, beboerende lot
Prije der Advertentièni
Van 1 tot 6 regelsf0.30.
Voor iedoren regel meerf0.05.
de vrijmetselarij of staande onder den
invloed dier secte, en het belaagde nu
eens in 't geniep, dan weer moer openljjk,
onverdroten de H. Kerk. De kerkvervol
ging was er dus, alleen is zo in den
laalsten Ijjd in hevigheid toegenomen.
En de Katholieken van Frankrijk, be
houdens enkele uitzonderingon, bleven het
immers lijdelijk aanzien, dat onder een mi-
nisterie-Combes heiligdommen werden ge
plunderd en kruisbeelden onder den voet
gehaald dat geestelijken en monniken
als misdadigers werden behandeld; dat
nonnen uit haar stille verblijven werden
verjaagd; dat zelfs de liefdezusters van
hot ziokbed der Ijjdenden worden ver
dreven. De houding van de Katholieken
bjj deze gruweldaden was in één woord
allertreurigst. Een geruchtmakende de
monstratie hier of daar, of een klinkend
protesl, soms een enkele maal een verzei,
docli dan nog een verzet, waarbjj het
nuchtere versland soms geheel ontbrak
maar van een spontaan, fier en krachtig
optreden legen de verdrukkers was bijna
geen spoor te ontdekken.
Vandaar dat de sectarissen, welken
genoegzaam vrjj spel werd gelaten, van
lieverlede het uiterste durfden begaan.
De reis van den President der Fransche
Republiek, van Loubel, naar Rome, onder
het minislerie-Conibes doorgedreven, had
alleen ten doel om te komen lot ophef
fing van het concordaat, en deze schand
daad te bekronen met een wet op de
Scheiding van Kerk en Staal.
Maar, God zij dank! juist door deze
euveldaden is ook in Frankrjjk het katho
lieke leven onder het volk ontwaakt.
De Paus heeft een vcroordeelend vonnis
over de Scheidingswet uitgesproken,
zie, aanstonds werd een wonderbare
ommekeer in Frankrijk onder de Katho
lieken opgemerkt. Bestond te voren ern
grooto verdeeldheid omtrent do opvatting
dier wet, en werd ze soins zelfs door
invloedrijke Katholieken toch nog als
aannemelijk beschouwd, nu nam alle
verdeeldheid len aanzien dier wet plot
seling een einde. Schier de geheele katho
lieke pers betuigde haar instemming met
liet oordcel des Pausen. Ook vele mannen
naam en aanzien, die zich op beden
kelijke wjjze hadden uitgelaten en den
H. Vader den weg hadden durven aan
wijzen, die lijnrecht tegen zjjn oordeel
inliep, bogen zich eerbiedig voor de uit
spraak van den Paus.
De hoop der Fransche sectarissen, om
een geduchte scheuring te brengen, werd
hiermede totaal verijdeld. De Judaspen
ning van regeeringswege voorgehouden,
is behoudens onbeduidende uilzonde
ringen, met verontwaardiging afgewezen.
Het optreden der bisschoppen van Frank
rijk was voor de sectarissen dan ook een
pijnlijke nederlaag. Toen Z. H. de Paus
gesproken had en de Bisschoppen daarover
hadden vergaderd, deden zij immers een
brief verschijnen, door hen allen oiuler-
teekend, a uestelijkheid en geloovigen
van Frank gericht, die van de kansels
werd voorgelezen, en waarvan de aanhef
luidt
„Wij allen hebben met een gevoel
van diepe dankbaarheid de Encycliek
ontvangen, die Onze II. Vader, Paus
Pius X tol ons richtte om ons in de
zoo moeilijke omstandigheden, waarin
de Kerk van Frankrijk zich bevindt, te
leiden.
„Met vertrouwen wachtten wj) dat
woord van den opvolger van Petrus,
aan wien Onze Heer de zorg heeft toe
vertrouwd om de schapen en lammeren
te weiden, dat wil zeggen om de herders
en de geloovigen op de wegen van
waarheid en heil te geleiden.
„Wij hebben ons gehaast om het
woord van den Plaatsbeklccdor van Jesus
Christus u mede te deelen. Over heel
de wereld heeft het een diepen indruk
gemaakt. Wjj hebben het aanvaard met
een kinderlijke gehoorzaamheid.
„Al uwe bisschoppen zjjn nauw ver-
eenigd om den Opperherdor, te midden
van de droevige beproevingen van hel
oogenblik, met hem slechts één van hart
en één van ziel in liefde voor de Kerk
en voor Frankrijk.
„Uw priesters zijn één met hun bis
schoppen in algeheele en edelmoedige
onderworpenheid aan den Opperpriester
en verklaren luide, dat zjj tot alle offers
bereid zjjn om hun werk van toewijding
voor uwe zielen te kunnen blijven voort
zetten."
Alle bisschoppen van Frankrijk met
den Opperherder één van hart on
één van ziel in de liefde voor de Kerk
en voor Frankrijk en tot alle offers
bereid I Schooner sciiouwspel van open
bare belijdenis in zulke kritieke omstan
digheden heeft Frankrijk wellicht nimmer
geboden. Zoo opeens straalt de Kerk in
liet ongelukkige land van vervolging en
lijden in de glorie van een eenheid, zich
zoo schitterend openbarend in het bis
schoppelijk schrijven aan de geestelijkheid
en geloovigen in hun zoo dierbaar vader
land. Laten nu de sectarissen hun werk
van haat en hartstocht voorzetten, liet
zal ook thans slechts strekken tot meer
dere eer van God en glorie der Kerk
in Frankrijk.
't Is de oude maar ook de altijd
nieuwe geschiedenis der H. Kerk, dat
kerkvervolgers als Von Bismarck en
sorlen slechts werktuigen zjjn ir
hand Gods; zjj meenen te worstelen
legen Christus en Zijne Kerk en liet
zijn slechts wegbereiders voor de zege
pralen Gods.
BUITENLAND.
De poging, om met geweld de Polen
te verduilschon, loopt uit op groote
moeilijkheid voor de Pruisische regee
ring, want de verbittering onder het
volk wordt hoe langer hoe groutor.
Vooral de maatregel, dat liet godsdienst
onderwijs op de scholen niet meer in
de moedertaal zou mogen gegeven wor
den, maar alleen en uitsluitend in het
Duitscli, heeft kwaad bloed gezet.
Nu heeft ook de aartsbisschop van
Gnesen-Posen, Mgr. Slablcwski, de wak
kere beschermer van zijn geestelijke
kinderen in Polen, zich in den strijd
gemengd, omdat de godsdienstige be
langen der Polen in hooge mate gevaar
loopen door liet zinneloos drijven der
H-ikatislen. Zondag heeft de aartsbisschop
in alle kerken een schrijven doen voor
lezen, waarin hjj zich met kracht uit
spreekt vóór een godsdienstonderricht
in 't Poolscli.
De Frankf. Ztg. verneemt uit Straats
burg, dat prins Alexander von Hohen-
lohe, districts-president van Opper-Elzas,
bjj den stadhouder zjjn ontslag heelt
ingediend. Dit moet in verband staan
met de uitgave van de gedenkschriften
van zijn vader, den gen ezen rijkskanselier,
die zoozeer de verontwaardiging van den
Keizer heeft opgewekt.
Uit Zwitserland komt goed nieuws.
Daar is men bezig met herstelling van
katholieke parochies. Het departement-
van-eeredienst in het kanton van Bern,
had voor cenigen Ijjd een commissie
benoemd om de kwestie te onderzoeken
van het herstel dor Roomsch-Katholieke
parochies in de Jura. Nu heeft het
departement het voorstel, door de com
missie samengesteld, in groote Ijjnen ook
aangenomen.
In dit nieuwe voorstel worden de
parochies in de districten Delémunt cn
Franches-Montagnes, die sedert 1814
waren opgeheven, tengevolge van den
kulluurkamp en het schisma der oud-
Katholieken, weder hersteld.
Het is een bewijs van den geest van
vredelievendheid en verdraagzaamheid,
die zich sedert eenige jaren óók in de
regceringspartij begint te openbaren.
In Spanje oponbaart zich een krachtig
verzet tegen do anti-clcricale strevingen
van liet ministorie.
Vijf bisschoppen van de kerkprovincie
Burgos hebben aan de regeering eon
schrijven gericht, waarin zjj bepalen, dat
men de burgerlijke wetten de gehoor
zaamheid moet weigeren, zoodra die
wetten in tegenspraak zjjn met de rechten
der Kerk. Ook de bisschop van Tuy,
die reeds openljjk tegen liet ministerie
is opgetreden, verklaart, dal zjjn tweede
brief aan den minister van Justitie geens
zins een herroeping is.
De bisschoppen van Tuy, Lugo, Oviedo
en Orensc hebben een herderlj|ken brief
uitgevaardigd, waarin zjj hun sympathie
uitspreken mol de houding der Fransche
Katholieken en te gelijk de Spaanscho
Katholieken uunsporen, zich te verzetten
tegen de anti-katholieke beweging, die
den laatsten tjjd in Spanje begint te
heersclien.
De statistiek over de spoorwegongo-
FEUILLETON.
ONDER DE ROOVERS,
i) Wjj wierpen ons geheel gekleed naast
elkander op ons leger en legden onze geladen
revoliera, met de "lieren lunchen ons, in hel
bereik onzer hand. Charles lag, door vermoeid
heid overmand, weldra in de armen van Mor
pheus. Ik dachl aan de teleurstelling en de
ongerustheid misschien van do officieren, die
ons dienzelfden avond te M. verwachtten. Spoedig
lieten de rechten der natuur zich ook bjj mij
gelden en viel ik eveneens in alaop.
Ik kon oog niet laog geslapen hebben, toen
lk eensklaps wakker schriklo door een kreet
van Charles. Voordat ik mijne wapenen grijpen
en zien kon, wat er plaats bad, voelde ik rag
door een zwaren slag op hsl hoold getroffen en
verloor hel bewustzijn.
Toen ik uit rayoe vordooving ontwaakte lag
tk met het hoold op een steen en de handen
op den rug gebonden op den harden rotsgrond
en waar? Klaarblijkelijk onder den grond. Het
onderaardach gewelf werd somber en flauw
verlicht door twee toortsen, welke aan den
rouuzwareu vastgemaakt. Wie waren de mannen
met hun terogstootend uitzicht, die in een kring
gezeten in een levendig gesprek gewikkold
waren? Waar waa Charles?
Een der mannen naderde mij. Het was een
veertigjarig man van middelmatige gestalte en
gemeen uiterlijk. Hjj had op het hoold, waarva»
do ravenzwarte haren de «chonder» achler
geheel bedekten, een boogen hoed, van boven
smal bifloopcnde en met wollen linten om-
wondon h(j droeg een mouwvest van een
eene korte blauwwollen broek, onder de knieC-a
vastgemaakt en opgehouden door een leeren
gordel, waario een pistool en een groole dolk
met hoornen hecht stakengrijze slobkonseo
en plompe schoenen vollooideo zijne kleediog.
Mij onbeschaamd aantlende, zoide bij mjj lang-
zinm en spolteod
zyt gij uitgeslapen, hoeren?... Hebt ge
aangenaam gerust? Dat hoop Ik tenminste...
Wat kijkt gjj verbaasd in hel rond IBe
wondert gij misschien de schoonheid van dit
hol?... Het is hier wel niet zoo schoon sis
In de paleisen van Rome, want onze hoofdman
houdt niet van ijdela pracht... maar hinder
ik u, mijnheer Gjj ziel zoo onpleizierig hebt
gij aoms pijn in den rug? Git antwoordt niet.
Ik ken anders zoo'n nümuntond geneesmiddeltje
daarvoor
Ik was opgeslaan, het bloed kooklo in mjjne
aderen, en waren mgn handen niet gebonden
geweest, ik zon den vermetelo te Ijjl gegaan
zijo.
Wie zijt gij? riep ik, wie geeft u het
recht mij op le lichten, ts binden en te be-
leedlgcn
Wees bedaard, mijnbeer 1 Maak u toch
zoo driftig niol, gij mocht soms oen toeval
krijgen I... 2jjt gij dikwijls geplaagd met zulke
zenuwachtigheid Waarljjk, 't is Jammer voor
zoo'n knap jonkman als gjj
Wie »Ül 8Ü? "BP i|[ b'Bok T,n W"1"-
Wio Ik ben Ik hen Luigi, luitenant
der roode bende, een eerlijk man, die u op hevel
van den kapitein hier heeft gebracht, oinilnt
gjj by Giuseppe Citloli niet veilig waart; hjj
schyniykhoid ook van het leven verlost hebben
Gg siet du«, dat gg mjj dankbaarheid ver
schuldigd ziltik heb u het leven gered:
maar... maar de dood komt als een dief io den
nacht, het loven hangt aan een syden draadje
men moet derhalve altyd voorbereid zgn. Ik
waarschuw u du», wees horoid
Lafhartige I Ellendeling, die een weorlooze
durft hoonoo I
Zjjn je seouweu nog niet bedaard O,
wees gerust, ze zullen weldra voor altoos gestild
Hy haalde het pistool uit süo gordel en de
liaan latsodo apelen, vervolgde hy
Zyt gg een lielhebbor van erwten?...
Van doperwten, ja, dat wil ik gaarne gelooven,
maar van blauwe erwten ook? Heb geduld,
weldra solt gg ze proeven; tenminste, ris er
niet veel geld
Eensklaps viel er een schot, honderdmaal
door de echo herhaald I Luigi, de roover, de
laffe beleediger atortle levenloos voor niyne
voeten neder. Een kogel had zyne hersens
Verstomd keek ik in bet rund.
Du kapitein I riepen de andere roovors
ijlings opstaande en aich in golid scharende.
Hy, die do kapitein genoemd werd, trad In
bet midden der zaal met oen revolvor in de
hand. Zijne oogeo schoten vnur, zjjno dunne
pen waren op elkaar gesloten, syon gelaals-
ikken akelig vorwrongen. Hy wendde rich lot
roovers en riep met donderende stini t
Zoo gaat het mot ieder van u, die >Uu
eed durlt schnudeo! Zeg, Vittoriol wal hebt gy
iren?
i bandiet trad vooruit eo telde met eer
biedige doch vaste slem:
Blindo gehnortaamheiil, op alrafl i des
loods, kapitein.
Waaroin is Luigi gestrall?
Omdat hij een gevangeno beloedigdc,
hetgeen verboden is.
Zich Int allen wendende, ging de hooldmso
Heeft hy die alrat verdiend, mannen?
Iiy heeft het verdiend I k'onk het plechtig
ait aller mond.
Doet dan uw plicht! gohood hun aan
voerder.
De roovera gingen (zg waren ell in getal),
zonder een enkel woord te zeggen, tiaar bet
lyk van den luitenant en brachten het om beurt
een dolksteek in hel hart loatoen plaatsten «j|
zich vödr den kiplleio, bieveu hunne rechterhand
omhoog eo allen riepen langzaam
.Ik awcor blindo gehoorz'amheid aan
den kapitein, Giovanni del Monte I"
.Eu indien gg dien eed breekt?" vroeg
deze aumber.
,l)an hen ik des doods schuldig T' ant-
woordden zjj conparig.
„Voort het lijk weg en b-graaft den liunil I
beval de kapitein. ,M ,ar neen, het is oonoudig I
laat bent liggen. Kiest u nu eeu ouderen Inile-
Msrscl
t waardigst sclent.
en zich weer op hunne vorige
plaatsen in een kring neder.
Mijne verbazing over holgoeo ik zooeveo ge
en en gehoord had klom nog, toen de kapitein
il rag kwam, alilsajjgend de tonweo, waarmede
ijoe banden gebonden waren doorsneed so
iy welwillend verzocht hem te velgen.
Hg w.i» van een herculische geslalie, eerder
lager dan gezel, niet oudnr dan dertig javeo.
Do bruine tint van zjjn gelaat, hetwelk de on-
miskeobare sporen droog van een zwervend loveo,
vormde een zondvrllag contrast met sOn blauwe
n cn ïgo blond krulhaar. Woa by eau zona
bet Zuiden
j droeg ongeveer dezelfde, schoon zladelyker,
Meeding als zyno ondergeschikten. Zyne
wapenen, welke ia een nette verlakt lederen
ceintuur atakee, bestonden uil twoo revolver» en
een prachtige dolk mat fraai geclaeluerd geveal.
Hg achoof een wollen hebungael op xyde en
wü tradun in een vertrek, dat hoewel kleiner
da-i h
r veel bi
eenvoudig tafeltje lagen papieren, wapenen en
valies, die ik aanstonds als aan my bahoorunde
herkende. Die van Charles sag ik niet.
De bamlieteohooldtuan verzocht my plaats te
neruen op een stool zonder leuning, bctgaoa ik
deed, verlangend als ik was te hooreo, wzthy
my zeggen sou. Tot mya niet gorloge verbazing
reikte hy mUno holde revolvers over en vroeg
my of er Iels sua mgne papieron cn mijn gold
ontbrak. Ik keek alles naer mankeerde niets.
,Wco» dan zoo good ze terug te uemao,"