gpÉpii
ïifUl
Katholiek Nieuws= en Advertentieblad
No. 37.
Zaterdag 15 December 1906.
Twintigste Jaargang.
OE EENBODE
voor Amersfoort, Apeldoorn, Baarn, Barneveld, Blaricum, Bussum, Driebergen, Eemnes, Harderwijk, Hilversum, Hoogland, Laren,
Leusden, Naarden, Nijkerk, Soest, Stoutenburg, Veenendaal en Zeist.
Verschijnt eiken ZATERDAG.
Franco per post
Afzonderlijk*
f 0,40
f 0,05
Bureau: Langegracht 13, Amersfoort.
Uitgave van de Vereeniging De Eembode.
Prijs der Adverlentiën
Van 1 tot 6 regels f 0.30
Voor iederen regel meerf 0.05
Correspondenten en Advertcntiën moeten uiterlijk Vrijdag
avond voor 4 uur aan het bureau bezorgd zijn.
Bij dit nummer behoort
een Bijvoegsel.
Het bureau van „De liemhode"
is verplaatst nanr dc „Stoomdruk
kerij „De Hembode" Langegracht 13.
De Aiitomobielemquaestie.
(Ingezonden.)
Er gaat bijna geen dag voorbij of
men hoort van nieuwe offers door
liet automobilisme gevergd. Toch blijft
de toestand beslaan, de geweldige
vaart dier moordtuigen wordt niet in
't minst getemperdde slachtoffers
van dit moderne voertuig vormen reeds
een atiutal, dat schrikbarend is, doelt
daarover schijnt men zich al heel
weinig te bekommeren als de hartstocht
voor onstuimig rijden in automobilisten
heeft post gevat.
De treurigste bewijzen zijn geleverd,
dat de veiligheid op den openbaren
weg bijna niet meer bestaatmaar
dc snelheid, waarmee met die voer
tuigen gereden wordt blijft eer toe-
dan afnemen.
De vraag komt dan ook telkens
voor, of van overheidswege niet eens
krachtig en afdoend zal worden inge
grepen om aan dit groote misbruik
een einde te maken. Den toestand
bestendigen, doet den wrevel stijgen,
die er nu reeds tegen bestaat.
Zeker, er zijn reeds vele gevallen
voorgekomen, dat automobilisten met
den strafrechter kennis maakten, maar
de houding van menig beklaagde was
meestal daarbij van dien aard, dat
verbetering niet te verwachten viel.
De uitkomst heeft dit vermoeden
bevestigd.
Nu moge de openbare meening, in
.aanmerking nemende de vele slacht
offers, die reeds geteld worden, soms
hooge cischcn stellen van strafmaar
zeker is, dat de toegepaste vonnissen
al zeer weinig indruk hebben gemaakt.
De liefhebberij, die automobilisten
soms blind doet zijn voor het gevaar,
dat niet alleen het eigen leven maar
ook dat van anderen bedreigt, is zoo
groot, dat een strenger optreden der
Justitie gebiedend gevorderd wordt.
Zooals het nu gaat wordt aan den
rustigen wandelaar meestal totaal de
rust benomen, en voor de jeugd zijn
de gevaren op de openbare wegen
zoo groot geworden, dat men haar
bijna niet meer zonder angstig toezicht
kan laten bij liet naar school gaan
of bij onschuldig spel.
Als men immers hoort van de dol
zinnige waagstukken der automobilis
ten, van lutit wedrennen, waarbij het
gezond versland op de vlucht schijnt
gedreven, dan eischt het publiek, en
niet ten onrechte, dat aan zulk mon
sterachtig gedoe eindelijk paal en perk
worde gesteld.
"t Is toch al te dwaas, dat het genot
van tien wandelaar verloren gaat reeds
bij de gedachte, dat zijn leven bij de
minste onachtzaamheid soms m het
grootste gevaar wordt gebracht
De lijd schijnt te naderen, of is reeds
daar, dat liet getal slachtoffers door
het automobilisme gemaakt, dal der
spoorbaan overtreft.
Wie zoo'n toestand normaal zal
noemen, moef zeker nog gezocht.
Is 't dan wel te verwonderen, dat
hier en daar reeds heil wordt gezocht
in zich eigen recht te verschaffen,
door den automobilisten moeilijkheden
te bereiden of ze soms zelfs te lijf gaat?
Op smalle, gevaarlijke wegen spelen
soms tooneelen af van roekeloosheid
door automobilisten, waarvan onschul
dige lieden inet paard en voertuig liet
slachtoffer worden, die een verbittering
kweken, welke hier en daar reeds een
uitbarsting heeft gevonden.
En dat zal, zoo voortgaande, toe
nemen met den dag.
De tijd, dat dus van overheidswege
in deze quacstic worde ingegrepen is
reeds lang aangebroken langer uitstel
is eenvoudig onverantwoordelijk.
Dat menschen hun eigen leven willen
wagen, is meer dan vermetel, maar
dat van anderen lichtvaardig op't spel
zetten, mag niet langer geduld worden.
De ervaring heeft overtuigend genoeg
geleerd, dat er te hard. veel te hard
gereden wordtde ongelukken hierdoor
veroorzaakt schreeuwen reeds luid
genoeg.
Aan de overspannen zenuwen, door
het automobilisme, voldoening te ver
schaffen op gevaar af zich zeiven of
anderen te verinorselen, is te barbaarsch
om langer te worden toegelaten.
In de „Maasbode" las ik onlangs
een schrijven ontleend aan een inzender
in de N. If. Cl. van dezen klemmenden
inhoud
vm.r If schrijven, dal geen automobiel harder
issing van hel m
n ha ren weg.
n tii ander ook v
Dal is de ecnige op
vraagstuk op den 0|
Natuurlijk geldt c
motorfietsen.
Dc ecnige oplossing wordt ook hier
aan de hand gedaanmoge deze
nu ook spoedig worden toegepast
Langer talmen zou erger dan roeke
loos zijnX.
BUITENLAND.
tu Spanje is een bond gevormd
tegen het duel. Thans verneemt men.
Te Madrid is groote opschudding
gewekt door het bericht, dat de bur
gerwacht in een huis te Villa marique
bij Ciudad Real vijftien bommen ge
vonden heeft. Drie bewoners zijn in
hechtenis genomen. Zij willen niet
zeggen, waarvoor de bommen moesten
dienen.
Men is geneigd aaii de ontvangst
in graaf Witte in Zarskoje Selo
door den Czaar, een politieke betee-
kenis toe te kennen. De Rjetscli ver
meldt eene lezing, volgens welke de
audiëntie in verband stond met het
misverstand, dat ontstaan is met Japan
over sommige bepalingen van het
verdrag van Portsmouth.
Over het onderhoud van graaf Witte
met den Keizer wordt bericht, dat het
twintig minuten heeft geduurd. De
ontvangst was zeer minzaamhet
gesprek heeft over allerlei onderwerpen
geloopen. De iiituoodiging "'as ge
volgd op een verzoek om eene audiëntie,
dat tien dagen te voren door graaf
Witte was gedaan.
In den tusschcntijd heeft graaf Witte
een bezoek gebracht aan minister-pre
sident Stolypin, dat door dezen, liet
gevaar van een aanslag totseerende,
den volgenden dag beantwoord is.
Te Tsjernotokowa, in liet gouver
nement Piotrkof, hebben de troepen
de hoogovens van Rakof omsingeld.
Bij een daarop ingestelde huiszoeking
werden twee drukpersen. 150.000 pro
clamaties, een honderd revolvers en
geweren en een groote hoeveelheid
schietvoorraad ontdekt87 leiders van
revolutiomiaire verecnigingen, waar
onder 15 terroristen, die verdacht
worden de hand te hebben gehad in
de onlangs plaats gehad liebbende
moorden en diefstallen, zijn gevangen
genomen.
De Pruisische regeering treedt in
Poten vrij despotisch op.
In de provincie Posen zijn reeds
250 burgemeesters, wethouders en leden
van het" schooltoezicht, naar aanleiding
van den Poolschen schoolstrijd, ont
slagen.
Volgens een bericht in Poolsche
bladen zou de aartsbisschop Mgr.
von Stablewski drie dagen voor zijn
dood een brief van de Pruisische re
geering hebben gekregen, hem
zoekende zijn houding in den Pool
schen schoolstrijd te wijzigen. Anders
zou de regeering hem als een politiek
gevangene beschouwen.
Warschausche schoolkinderen hebben
op het graf van Mgr. Stablewski een
metalen krans laten neerleggen, niet
liet opschrift„Aan den onverschrok
ken verdediger van de nationale rechten
de Poolsche kinderen uit de scholen
van het koninkrijk Polen."
Dc Fransche secretarissen zijn
woedend, dat de H. Stoel de sluwe
plannen der regeering heeft doorzien
en deze op het beslissende oogenblik
verijdeld heeft.
Waarom de Paus te elfder ure
verbood, eenmaal jaars arngifte te
aan de regeering voor de uitoefening
van den openbaren eeredfenst, zooals
minister Briand in zijn circulaire ver
langde, wordt door den Romeinschen
correspondent van den Univers aldus
uiteengezet
„Ik kan u bevestigen, dat de ware
reden van de beslissing des Pausen,
de jaarlijksche aangifte te weigeren
toe te staan, zich juist bevindt in de
circulaire van minister Briand, waarin
liet Vaticaan ziet de organisatie der
vervolging onder het masker van
liberalisme.
De Paus had zich niet uitgespro
ken voordat hij kennis kreeg van
deze circulaire. Briand kondigde
sedert drie maanden aan, dat
de kerken zouden open blijven,
maar men moest weten onder welke
voorwaarden.
Het ware plan van den minister
is eerst gebleken uit de jongste cir
culaire, die onder schijn van vrij
gevigheid en onder mooie beloften,
gevaarlijk is voor deii godsdienst.
De Paus weigert niet het gemeene
recht, maar de Paus verzet zich
tegen een dubbelzinnigen toestand,
waarin de uitzonderingsmaatregelen
opeengehoopt zijn onder woorden
van vrijheid."
Ook de „Osservatore Romano" wijdt
een artikel aan de beslissing van den
Paus, waardoor de verklaring verboden
wordt. O. m. schrijft 't blad aldus
„Om dc jaarlijksche verklaring te
kunnen veroorloven heeft de minister
willekeurig een artikel van de wet
van 190b" overgebracht naar de wet
van 1881. Onder schijn van een on-
FEUILLETON.
Door het kruis tot heil.
6. (Slot).
Deze hare geliefde en onvergetelijke pleeg
moeder aan hare zijde te hebben, dat was
het alleen, wat aan de vervulling van Paula's
stillen hartcwcnsch nog ontbrak, en haar
echtgenoot, die zijn vrouw daarin gaarne
tegemoet kwam, vereenigde zich tnct haar,
om Elisabeth's gemoed met bidden te bestor
men, dat zij toch haar stille woninkje in het
kleine bergstadje verlaten en bij hen haar
intrek wilde nemen.
Maar op dit punt bleet dc weduwe Ehrhart,
anders zoo zacht en toegevend, onverbidde
lijk. Zij was wel op kort bezoek tot liet jonge
paar afgereisd, doch zoo spoedig als moge
lijk was zij weder tot hare stille eenzaam
heid in hare nederige, kleine woning terug
gekeerd. tiet leven in glans en rijkdom, de
onvermijdelijk voorname toon in een deftige
woning kwamen met haar stille, door levens-
en lijdenservaringen diep ernstig gemoed,
niet overeen. Ook de graven van haren onver-
Kclclijkcu echtgenoot en hare dierbare kin
deren, hielden haar als gebonden in het
kleine bergstadje. Zij wilde haar leven naar
en ondertusseheu wachten, of de goede God
in Zijne barmhartigheid wellicht een nieuw
liefdesoffer voor haar in gereedheid had.
^r Hen
kinderen had toevertrouwd
Tot dif liefdewerk voelde zij nu een zoo
sterke neiging in zich, dat haar reeds meer
malen in de gedachte gekomen was of zij,
ondanks haar betrekkelijk hooge jaren, niet
nog de wereld zou verlaten, en ergens in
een huls van barmhartigheid, waar arme,
verlatene kinderen verpleegd worden, om
opname verzoeken, om daar als de geringste
onder de maagden de lieve kinderen en
in hen den goddclijkcn Heiland zelve te
Een gebeurtenis kwant plotseling voor, die
zij niet vermoed had, doch die voor haren
stillen hartcwcnsch en haar ganschc verdere
leven van groote befcckcnis worden zou.
In nicer dan vier en dertig jaren had zij
van den naar Amerika vertrokken oom geen
bericht ontvangen. Nooif had zij vernomen,
hoe het hem daar was gegaan, of hij rijk
was geworden of niet. Zij hield Item voor
dood en dacht er in de verste verte niet aan
toch nog eenmaal iels van lictn te zullen
hoorcu. Als grenzeloos was daarom hare
verbazing, toen zij op zekeren Julidag ten
raadhuize ontboden werd. dal er een gcrccli-
tclijken brief uit St. Francisko in California
voorgekomen overlijden
achtergelaten en die zijn ganschc ve
Tyrol, zijn nicht Elisabeth Hcubachcr, gehuwd
met Ehrhart. vermaakt had. Wanneer die
erve nog in leven was, dan zou liet gerecht
de noodige maatregelen nemen, opdat de
erfenis spoedig rechtsgeldig aan de recht
matige erve kon worden toegekend.
Sprakeloos van ontroering hoorde Elisabeth
dit alles aan. Nadat zij de laatste jaren
haars levens in behoeftige verhouding had
doorgebracht, zag zij zich plotseling in liet
In haar deugdzaam, van dc wereld en
hare goederen reeds lang afgekeerd harte,
kwam nu geen persoonlijke, aardsche vreugde
over den plotseling rijkdom opintegendeel,
zij voelde ziclt in het eerste oogenblik als
door een zwaren. drukkeuden last gekneld,
en de gclukwcnschen der beambten, welke
haar het bericht over dc erfenis hadden
meegedeeld, kwamen haar ongegrond voor,
want zij bespeurde niets van een gevoel
van geluk in zich.
In liare woning teruggekeerd, wierp zij
zich voor het kruisbeeld op de knieën, blikte
lot den goddclijkcn Heiland op en fluisterde
onder een stroom van tranen „Heer, ik offer
f) de ganschc schat, die mij ten deel geworden
isl Neem haar aan en gelief mij slechts uwen
wil te doen kennen, opdat ik doeu.moge, wal
Gij van mij verlangt!"
Nog dienzelfden avond schreef zij aan
haren eerw. pleegzoon. Deze kwant ecnige
dagen later het gowcnschte bezoek brengen.
en zoo trad hij op zekeren morgen liet
nederige woninkje binnen.
Spoedig na de eerste hartelijke begroeting
deelde zij nu alles mede omtrent de geheel
onverwachte, rijke erfenis, welker vol bedrag
binnen enkele maanden reeds in haar bezit
„En nu", antwoordde hij lachend, „is ons
moedertje opeens een schatrijke vrouw gc-
ootmocdig harte dit behaagt
„Ach Vincent!" verzuchtte de goede vrouw,
„gij hebt gelijk; ik en aardsche schatten
passen op mijnen leeftijd niet meer te zamen.
Dank zij aan God, die mij betere schatten
geschonken heeft dan vergankelijk goud.
Waarlijk, ik wou haar terugwijzen als een
last en een ongeluk, wanneer ik niet iets
daarmee doen kon en mocht duen, wat God
behaagt. Kind, ge weef nog, wat onze goede
zalige pastoor altijd zoo zeer gewctucht, en
waarover hij zoo dikwijls gesproken heeft
„O zeker!" antwoordde de jonge priester
met blijdschap op zijn gelaat, „een toevluchts
huis voor arme, verweesde en verwaarloosde
kinderen onder verpleging van SI. Vincentlus-
Zusters; dat was de licvclingsgcdaehtc van
den dierbaren overledene tol zijn einde toe 1"
„En nu kan hij uitgevoerd worden, indien
God Zijn zegen dnaraan verlcenen wilviel
de weduwe in, „en daarvoor zal de zalige
overledene zeker in den hemel bidden. De
middelen zijn nu in overvloed voorhanden,
want de gauselie «•rfenis met uilomilering
cener betrekkelijk geringe som, die ik als
een klein aandenken mijner moederlijke liefde
in uwe en Paula's handen leggen wil zou ik
gaarne aan het goddelijk Hart van Jezus
offeren tot heil der onschuldige, arme kinderen,
die Hel zoo hartelijk bemindeWat zegt gij.
mijn zoon, van dit, mijn plan En zoudt gij
daaraan uwen priesterlijken zegen willen
schenken
„Moeder", antwoordde de jonge priester
geroerd, „een grooter vreugde op mijn ge
boortedag hadt ge mij nooit kunnen berei
den, dan door dit heerlijke vooruitzicht Ie stel
len. Een weeshuis in ons lief geboortesladje,
dat ware ook immer mijn vurige wensch,
en ik zal niet ophouden te bidden, tot alle
hinderpalen uit den weg zijn geruimd, tot
uwe en die van den dierbaren overledene
schoonc gedachte, in een heerlijk werk
tol troost van het goddelijk Hart van Jezus
en tot heil en zegen der Hem zoo geliefde
kleinen tot uitvoering komc."
Deze laatste woorden van den jongen pries
ter zijn in vervulling gegaan, Het weeshuis
is gesticht, schoon en statig, een waar
sieraad voor het stadje en een zegen Gods
voor de ganschc ongeving.
Een schaar verlaten en verweesde kinderen
den If. Vinecntius van Paulo verplegen ze-
naar ziel en lichaam met waarachtig moeder
lijke liefde en voeren dc kleine harten alle
reeds vroeg naar den goddclijkcn Kinder-
